Wat moet je doen als je vliegen, horzels en dazen tegenkomt, is een vlieg of daas gevaarlijk en waar komen ze voor in het buitenland?

Wat zijn vliegen, horzels en dazen?

• Vliegen zijn insecten met twee vleugels, verwant aan de muggen, waarvan zeer veel soorten bestaan. Een zeer klein deel van deze vliegensoorten leeft van dieren bloed, en heel soms is dat dier een mens.
• Dazen worden ook wel steekvliegen of horse flies genoemd. Vrouwtjes dazen bijten mensen en kunnen zelfs door dunne kleding heen bijten. Dazen zijn meestal vrij vorse vliegsoorten, die na landen vrij snel en gemeen pijnlijk bijten. Doordat ze na het bijten niet zo snel kunnen wegvliegen kan je ze wel vrij goed doodmeppen.
• Horzels zijn vliegensoorten die niet kunnen bijten of steken. Larven van horzels leven vaak in levende zoogdieren maar zelden in mensen

Zijn vliegen gevaarlijk?

• Van de honderduizenden vliegensoorten zijn er een paar soorten/groepen die gevaarlijk kunnen worden genoemd
• Dodelijke vlieg: de tseetseevlieg, of tsetsevlieg, is berucht vanwege de slaapziekte die een beet kan veroorzaken. Een besmette tseetseevlieg kan een eencellige parasiet overbrengen tijdens de beet en zo de potentieel dodelijke slaapziekte overdragen.
• Zandvliegen: deze kleine vliegen veroorzaken voldoende ellende voor een eigen hoofdstuk
• Dazen: de beet van een daas is meestal pijnlijk en geeft flinke jeuk maar is verder vrij onschuldig. Soms kan een vieze beet een bacteriele infectie veroorzaken, bijvoorbeeld hazenpest. In West en Centraal Afrika kunnen dazen de parasiet loa loa overbrengen, bekend onder de veelzeggende naam 'oogworm'
• Horzel: Er is slechts 1 horzel soort die regelmatig op mensen parasiteert, deze soort leeft in Latijns-Amerika. Het gaat hier niet om een horzel die op je komt zitten maar om muggen, teken en vliegen die de eitjes van deze horzel verspreiden, waarna deze in de huid van een mens kan kruipen. Deze Dermantobia hominis verwierf enige bekendheid toen Freek Vonk de larven na ontdekking in zijn huid liet verder leven. Deze larven zijn bij voorzichtig verwijderen normaal niet gevaarlijk.
• Voedselvergiftiging: vliegen kunnen voedselvergiftiging in de hand werken door van een vies, besmet stuk vlees of stront naar bijvoorbeeld een marktkraam met ongekoelde etenswaar te vliegen.

Waar komen gevaarlijke vliegensoorten voor?

• De tseetsee vlieg, of eigenlijk de ruim 30 soorten tseetsee vlieg, komen voor in tropisch Afrika op savannes en in het bos.
• Dazen kan je wereldwijd tegenkomen, zijn overdag actief en komen zelden in huizen. Dazen bijten vooral grote zoogdieren en komen daarom veel voor rondom veehouderijen en in natuurgebieden met bijvoorbeeld wilde paarden of herten of andere grote grazers.
• De horzelsoort waarvan de larven graag in de mensenhuid opgroeien, komt voor in Zuid- en Midden-Amerika maar kans op infectie is vrij klein

Hoe kan je een beet van een vlieg of daas voorkomen?

• Afhankelijk van de vliegensoort zijn insectenwerende middelen, met en zonder DEET, behoorlijk effectief.
• Dazenbeten kan je voorkomen door wat dikkere bedekkende kleding te dragen en vervolgens elk exemplaar dat je achtervolgt dood te meppen
• Wanneer je langere tijd verblijft op een plaats met veel dazen, zoals op een boerderij, kan het plaatsen van een dazenval uitkomst bieden. Ook de dieren op de boerderij zullen je dankbaar zijn.

Wat kan je doen na een beet van een daas?

• Als de wond nog open is, en je hebt betadine of alcohol bij de hand, ontsmet dan de wond om een bacteriele infectie te voorkomen
• Probeer na een beet de huid te koelen
• Ga niet krabben, dit zal de bult vergroten en de jeuk verergeren
• Hou de plaats van de beet in de gaten. Wanneer een ontsteking optreed, kan eventueel antibiotica nodig zijn