Wat is de Algemene Ouderdomswet?

• Ongeveer 3.3 miljoen mensen ontvangen een AOW-uitkering.
• De AOW is een volksverzekering, inhoudende dat iedere ingezetene of niet ingezetene die in Nederland werkt aanspraak kan maken op een AOW-uitkering. Het is een basispensioen voor degenen die de pensioengerechtigde leeftijd hebben bereikt.
• Iedere ingezetene is van rechtswege verzekerd en bouwt tussen het 15e en 65e levensjaar pensioen op (artikel 6 Algemene Ouderdomswet (AOW)).

Gronden voor verzekering

• Er zijn verschillende gronden voor verzekering. Ten eerste is men verzekerd wanneer men een ingezetene is (woonplaats in Nederland). Daarnaast is men verzekerd als men in het buitenland woont en in Nederland werkt, in loondienst of als zelfstandige.
• Het uitgangspunt is dat men bij het bereiken van de leeftijd van 65e het arbeidsproces verlaat en aanspraak kan maken op zijn opgebouwde pensioen. De AOW wordt gefinancierd op basis van het omslagstelsel. Stoppen met werken is geen voorwaarde om een AOW-uitkering te krijgen. Lang niet iedereen werkt ook daadwerkelijk tot zijn 65e, wanneer men eerder stopt is er meestal sprake van een pre-pensioen of VUT-uitkering.

Het ouderdomspensioen en de toeslag

• De AOW kent twee verschillende uitkeringen: Het ouderdomspensioen en de toeslag. De hoogte van het ouderdomspensioen is niet voor iedereen gelijk, Er wordt onderscheid gemaakt tussen alleenstaande en gehuwde pensioengerechtigde. De alleenstaande pensioengerechtigde ontvangt 70% van het minimumloon, de gehuwde ontvangt 50% van het minimumloon. Twee gehuwden ontvangen daarmee samen 100% van het minimumloon. Een gehuwde met een partner van jonger dan 65 jaar had tot 2015 naast zijn AOW-pensioen recht op een toeslag van 50% van het minimumloon. Voor de AOW geldt geen inkomenstoets.
• De pensioengerechtigde ontvangt eventueel een toeslag op zijn pensioen maximaal 50% van het nettominimumloon. Aanvullende pensioenen worden gefinancierd op basis van het kapitalisatiestelsel; de opgebrachte premies dienen ertoe de toekomstige uitgaven te dekken. De ingelegde gelden worden door de pensioenfondsen gedekt.

Ingangsdatum van pensioen: 65, 67 en ouder

• De ingangsdatum van het pensioen wordt geleidelijk verhoogd naar 67 jaar. Vanaf 2022 moet de leeftijd om de vijf jaar worden aangepast aan de stijging van de gemiddelde levensverwachting. Veel mensen komen door deze geleidelijke verhoging in de problemen, omdat zij vervroegd zijn uitgetreden of een prepensioen genieten. Voor hen ontstaat een AOW-gat. Om deze groep tegemoet te komen heeft de overheid een overbruggingsuitkering in het leven geroepen.

Korting op AOW

• Wie geen volledige pensioenopbouw heeft weten te realiseren, omdat hij bijvoorbeeld een aantal jaren niet in Nederland heeft gewoond of gewerkt, krijgt een korting op zijn pensioen van 2% voor elk niet verzekerd jaar. Om een dergelijke korting te voorkomen kan men zich vrijwillig verzekeren.
• Veel allochtonen hebben te maken met een onvolledige pensioenopbouw, waardoor deze groep ter aanvulling van het AOW een beroep moet doen op sociale bijstand. Er is dan sprake van de Aanvullende Inkomensvoorziening Ouderen.