Natuurgebieden bezoeken en ecosystemen beschermen: vragen en antwoorden
Jungletocht maken en trekking door een regenwoud: waar kan je beste heen en waar moet je op letten?
---
Jungletocht maken en trekking door een regenwoud
Waar zijn de beste jungles en regenwouden in het buitenland om tochten door te maken?
- Argentinie en Brazilë: het Pantanal
- Australië: o.a. Cape Trip
- Belize: de Wetlands
- Brazilië/Ecuador/Peru: de Amazone
- Colombia: met o.a. de Ciudad Perdida
- Costa Rica: een en al tropisch regenwoud
- India: de regenwouden in het Noord-Oosten
- Indonesië: o.a Borneo en het noorden van Sumatra (Gunung Leuser/Bukit Lawang)
- Maleisië: Taman Negara (mooi, hoog en oud oerwoud)
- Rwanda: Rausjen
Waar moet je op letten bij een tocht door de jungle?
- Beschermng tegen bloedzuigers
- Bescherming tegen insecten en dieren
- meenemen van voldoende water en noodvoedsel
- aantrekken van goede schoenen en (tropenbestendige) kleding
- dat je niet verdwaalt
Koraalriffen: wat zijn het, waar kan je het beste heen en waar moet je op letten?
Wat is een koraalrif?
- Een koraalrif is een stenige structuur die je met name in (sub-) tropische zeeen en oceanen onder water kunt vinden.
- Een koraalrif is opgebouwd uit een stevige laag dode steenkoralen en aan het oppervlak vele leven koraalsoorten, sponzen en anemonen.
- Tussen al die (levende) structuren verstoppen zich vissen, krabben, kreeften, zee-egels, zeesterren en allerlei wonderlijke onderwaterwezens.
- Koraalriffen kunnen zowel direct aan de kust vastzitten als op ogenschijnlijk willekeurige plaatsen in de oceaan. Doordat met name de rifbouwende steenkoralen een complexe afhankelijkheid van algen hebben, kunnen de riffen alleen in ondiep en helder water gebouwd worden.
Waar kan je het beste heen als je koraalriffen (nog) in het echt wilt zien?
- Great barrier reef, Australië
- Great mayan reef (Meso-Amerikaans Koraalrif), Mexico, Belize, Guatemala
- Rode zee rif, Egypte
- Malediven
- Rondom het eiland Andros, Bahama's
- Bonaire
Wat zijn de gevaren bij het bezoeken van koraalriffen in het buitenland?
- Levende koralen zijn giftig, de giftige netelcellen die ze loslaten als je ze aanraakt zijn vergelijkbaar met die van kwallen.
- Brandkoralen zijn een voorbeeld van koralen die bij aanraking behoorlijk irritatie kunnen geven, dodelijk zijn koralen in principe niet
- Ook de andere dieren die leven op het koraalrif zijn regelmatig giftig, stekelig of gevaarlijk omdat al het leven op het koraal nu eenmaal beschermt is tegen roofdieren.
- Rondom koraalriffen heb je een verhoogde kans om een haai, rog of een giftige vis tegen te komen.
- Met name het dode deel van het koraalrif is heel scherp. Hier kan je tijdens het snorkelen, surfen of zwemmen nare wonden oplopen
Moerassen en wetlands: wat zijn het, waar kan je het beste heen en waar moet je op letten?
Wat zijn moerassen en wetlands?
- Een moeras (marsh) is een natuurtype waar het hele jaar door veel water aanwezig is en waar bomen vaak een beperkte rol spelen. In een moeras is meestal veel mos te vinden en er wordt veen gevormd.
- In het Engels wordt het woord swamp veelal gebruikt voor een bijzonder type moeras waar juist wel veel bomen voorkomen: het broekbos
- Wetlands zijn alle landschapstypen die de overgang vormen van land naar water. Dit zijn dus zowel moerassen, broekbossen, kwelders, estuaria, periodieke overstromingszones als mangrove bossen. Wetlands kunnen zoet, brak of zout water bevatten.
- Wetlands worden veelal gekenmerkt door een hoge biodiversiteit, waar met name vogels in groten getale voorkomen.
Waar kan je de beste wetlands en moerassen zien en bezoeken in het buitenland?
- Everglades, Verenigde Staten
- Pantanal, Brazilië, Paraguay
- Camargue, Frankrijk
- Okavangodelta, Botswana
- Coorong, Australië
- Jebel Ali, Dubai
- Sundarbans, India
Hoe gevaarlijk zijn moerassen en wetlands in het buitenland?
- Verdrinking is uiteraard een belangrijk risico in gebieden met veel water. Met name in getijde zones kan je als bezoeker verrast worden door opkomend water. Ook veenachtige ondergronden kunnen verradelijk zijn doordat je plotseling heel diep weg kunt zakken.
- Wildlife: met name muggen en andere stekende en bijtende insecten doen het over het algemeen erg goed in waterrijke gebieden.
- Bezoek moerassen, wanneer je van de paden af wilt gaan, niet alleen.
Wat moet je doen als je gevaarlijke planten in het buitenland tegenkomt, en hoe gevaarlijk kunnen planten zijn?
-----
Gevaarlijke en giftige planten in het buitenland
- Hoe ga je om met gevaarlijke planten in het buitenland tijdens het reizen of backpacken?
- Wat zijn algemene tips voor het eten van planten?
- Wat moet je doen als je per ongeluk een giftige plant hebt ingeslikt?
- Wat moet je doen als je een giftige plant hebt aangeraakt?
- Wat zijn voorbeelden van gevaarlijke planten op reis?
Hoe ga je om met gevaarlijke planten in het buitenland tijdens het reizen of backpacken?
- Op reis zal je veel planten tegenkomen die je niet eerder zag. Een goede reactie op deze onbekende planten is om er voorzichtig mee om te gaan.
- Laat je niet misleiden door overeenkomsten met planten die je als eetbaar kent uit Nederland. Sommige eetbare soorten hebben zeer giftige familieleden in het buitenland.
- Omdat planten niet kunnen wegrennen als ze worden aangevreten hebben ze allerlei chemische en mechanische wapens ontwikkelt, bedoelt om niet te worden opgegeten.
- Ga je in het buitenland aan de slag als tuinman, in de landbouw of als veldwerker, zorg dat je de lokale flora kent en vraag aan je begeleiders op welke planten je moet letten.
- Ook als je gaat wild kamperen of bijvoorbeeld lange trekkings gaat lopen is deze kennis van plantensoorten van levensbelang.
Wat zijn algemene tips voor het eten van planten?
- Eet geen planten waar je niet 100% zeker van weet welke soort het is, er smakelijk uitzien is geen reden iets onbekends in je mond te stoppen
- Eet de eerste keer een klein beetje, om te zien hoe je lichaam reageert
- Planten die wit sap uitscheiden als je ze plukt, zijn bijna altijd giftig
- Bladeren die glimmen zijn meestal giftig
- Witte en gele bessen zijn vaak giftig
- Planten met schermvormige bloemen komen veelal voor in families met giftige soorten
Wat moet je doen als je per ongeluk een giftige plant hebt ingeslikt?
- Als jij of iemand in je buurt een onbekende plant heeft ingeslikt, zorg dan dat je de naam van de soort achterhaalt.
- Maak een foto van de plant.
- Dokters hebben altijd info nodig over de exacte plant en welke delen van de plant zijn gegeten om je telefonisch eerste hulp te bieden.
- Drink water en steek je vinger je de keel om wat je hebt ingeslikt uit te kotsen.
- Slik indien voor handen een actieve kool tablet (na consultatie arts)
Wat moet je doen als je een giftige plant hebt aangeraakt?
- Over het algemeen geldt dat je de plaats waar het gif op is gekomen snel moet afspoelen met water.
- Vervolgens met zeep of handalcohol de huid wassen, doe dit niet te ruw om de huid niet verder te irriteren.
- Is het oppervlak dat geraakt is erg groot, of heb je een zwakke gezondheid, schakel dan alvast een arts in
- Indien er blaarvorming optreedt, blijf daar dan vanaf en ga naar een arts voor behandeling
Wat zijn voorbeelden van gevaarlijke planten op reis?
Naast vele planten met duidelijk zichtbare afweer zoals stekels en doorns zijn met name de planten die zich chemisch verweren risicovol als het gaat om per ongeluk aanraken en opeten. Onderstaande lijst geeft een beeld van een aantal zeer giftige soorten, maar bijvoorbeeld in Australië alleen komen al duizenden giftige plantensoorten voor.
Poison ivy / Poison oak
- Herkenning/Kenmerken: blad bij beide soorten samengesteld uit 3 delen, verder variabel van klimplant tot kleine struik en van kale bladeren tot licht behaard.
- Verspreiding: Noord-Amerika en delen van Azie
- Gevolgen: alergische huid reactie die stevig jeukt
- Handelen: als je binnen een half uur de huid wast waar de plant je heeft geraakt, blijft in principe de reactie uit. Hier geldt hoe sneller hoe beter. Jeukt het al? Dan vooral niet gaan krabben. Gebruik een lauw bad of douche tegen de jeuk of smeer calamineschudsel op de geirriteerde huid. Een deel van de irriterende olie kan op je kleding zitten, doe deze voorzichting, liefst met handschoenen uit, en was alles dat de plant heeft aangeraakt om verspreiding van de irritatie te voorkomen.
Reuzen berenklauw
- Herkenning/Kenmerken: blad heeft iets weg van een grote klauw. Maar in vergelijking met andere soorten in de familie zijn vooral de beharing en de vaak verdikte aanhechtingen van het blad op de stengel punten van herkenning.
- Verspreiding: deze Aziatische plant is ondertussen ook in gematigde streken van Europa en Noord Amerika ingeburgerd
- Gevolg: Het sap van deze plant veroorzaakt zware brandwonden. Bij een lichte aanraking zou in principe nog niets moeten gebeuren.
- Handelen: Zorg dat je binnen 15 minuten het sap van je lichaam spoelt. Doordat het gif reageert op zonlicht is het opzoeken van een donkere schuilplaats ook een optie. Laat dan iemand anders water halen om het gif weg te spoelen.
- Weetje: Pastinaak is het kleine broertje van de berenklauw, maar bevat hetzelfde gif in de stengels. Nog een paar dodelijke familieleden met witte schermbloemen: dolle kervel, gevlekte scheerling, waterscheerling
Brandnetel &co
- Herkenning/Kenmerken: kruidachtige planten die tussen 10cm en 150cm hoog kan groeien met gekartelde, behaarde blaadjes
- Verspreiding: wereldwijd te vinden, maar per land kan het uiterlijk iets verschillen. In tropisch Australië staat een familielid dat buitencategorie pijnlijk is bij aanraking: de Gympie-gympie. De brandharen van deze struikachtige netel zijn zo fijn dat ook als je er langsloopt de via de lucht op je huid kunnen vallen.
- Gevolgen: vervelende, maar verder ongevaarlijke jeuk/pijn
- Handelen: ga niet krabben, het gaat na een aantal uur vanzelf wel weer weg
- Weetje: deze plant is na een beetje koken prima eetbaar en erg gezond. De vezels in de stengels zijn geschikt om touw van te maken tijdens een verblijf in de natuur.
Wolfskers - Deadly Nightshade - Belladonna
- Herkenning/Kenmerken: kruidachtige plant met smakelijk ogende blauwe bessen die in op een stervormige bloembodem uitgestald liggen.
- Verspreiding: Wereldwijd, maar van origine een Europees, Noord-Afrikaanse plant
- Gevolgen: De donkerblauwe bessen van deze nachtschade zijn zeer giftig. 2 besjes zijn genoeg om een kind te laten sterven en ook een volwasse zal een vervelende dood sterven na inname van ongeveer 10 deze bessen. Vervelende is dat de bessen best smakelijk zoet zijn, in tegenstelling tot veel andere giftige bessen. Het aanraken van de plant geeft meestal alleen vervelende uitslag die vanzelf weer verdwijnt.
- Weetje: voor veel dieren en vogels zijn deze bessen niet giftig.
Oleander
- Herkenning/Kenmerken: Flinke struik met puntige, stevige bladeren en mooie roze bloemen in veel zonnige tuinen staat.
- Verspreiding: Zuid Europa tot Oost-Azie in het wild, maar vooral ook veel in tuinen.
- Gevolgen: aanraking van de bladeren, bijvoorbeeld tijdens het tuinieren geeft vervelende huidirritatie. Met name het witte sap dat vrijkomt bij kneuzing van de plant geeft felle huidreactie. Het eten van deze plant, ook een klein stukje, kan dodelijk zijn (maar de bladeren zijn zo vies dat je lichaamsreflex waarschijnlijk zorgt dat je het meteen uitspuugt). Als je Oleander in bijvoorbeeld een kampvuur stopt komen er giftige dampen vrij.
- Handelen: draag tijdens het tuinieren lange mouwen en handschoenen. Was na aanraking je huid met water.
Doornappel (Datura, Jimson Weed, of poetischer 'hell's bells')
- Herkenning/Kenmerken:: mooie lekker ruikende, trompetachtige bloemen op een verder stinkende vrij grote plant uit de nachtschade familie
- Verspreiding: Noord-Amerikaanse plant die ook in Europa veel voorkomt, ook als akkeronkruid.
- Gevolg: Het gif dat met name in de bloemen en zaden zit veroorzaakt onder andere hallicunaties en ernstige hartritmestoornissen. De hoeveelheid gif in de plant verschilt sterk in tijd en plantdeel waardoor de laatste jaren veel creatieveling op zoek naar hallicunaties zijn gestorven aan deze plant.
- Weetje: de nachtschade familie bevat heeeel veel giftige soorten, ook de tomaat en aardappel komen uit deze familie en de planten daarvan zijn ook giftig.
Manzanillaboom
- Herkenning/Kenmerken:: Boom met glimmende bladeren en met vruchten die lijken op appels (manzanilla = appeltje). Bij het plukken van de appel of het kneuzen van het blad zal je zien dat er wit sap vrijkomt.
- Verspreding: Deze boom uit de wolfsmelk familie komt voor in Midden- en Zuid-Amerika en ook bijvoorbeeld op Aruba, Bonaire en Curacao en staat vaak aan of vlakbij het strand.
- Gevolgen: op de huid geeft aanraking brandblaren. Bij inslikken krijg je extreem zere keel en buik. In principe net niet dodelijk.
- Weetje: Schuilen onder deze boom is niet verstandig, omdat er soms sap naar beneden kan sijpelen.
Meer groene gevaren:
- De Australische Kastanje (Australian Black bean / Castanospermum australe) is een erg giftige boon die met name aan de Oostkust van Australië voorkomt.
- Braaknoot (Strychnos nux-vomica): De naam zegt het eigenlijk al - niet eten! Deze oranje vrucht komt voor in India en Australië een kan naast ernstig braken ook je dood betekenen.
- Milky mangrove: ook wel 'blind-your-eye mangrove' genoemd is een mangrove soort die in Azie en Australië voorkomt. Het witte sap van de plant veroorzaakt huidirritatie, blaarvorming en als het in je ogen komt wordt je tijdelijk blind.
- Vingerhoedskruid en lelietje van dalen: het eten van deze plant maakt je als je geluk hebt misselijk, met overgeven en diarree als toetje. Heb je pech dan slaat je hart zo erg op hol dat je sterft
- Poison Sumac: vormt met poison ivy en poison oak een bekend trio in de Verenigde Staten
- Rauwe aardappelen, sperziebonen: giftig, dus niet lui zijn, gewoon even koken.
- Vleesetende planten: hoewel ze misschien wel het meest gevaarlijk klinken, zijn mensen gevaarlijker voor hen dan zij voor ons. Stop ze niet in je mond maar kijk met open mond naar deze wonderlijke planten.
Herbebossen en het planten van bomen in het buitenland: wat is het, waarom zou je het doen en waar kan je het beste heen?
Wat is herbebossen en het planten van bomen in het buitenland en waarom wordt dit gedaan?
- Bij herbebossen (reforestation) worden bomen en struiken geplant op plekken waar ze eerder zijn verdwenen door houtkap, overstromingen of bijvoorbeeld bosbranden
- Het planten van bomen helpt in veel gebieden om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen of te verminderen.
- In kustgebieden worden mangrove bossen geplant om golven te breken, het wegspoelen van land te voorkomen en vissen weer een leesgebied te bieden.
- In droge gebieden zorgen nieuwe bomen voor schaduw, voorkomen ze erosie en verwoestijning van het landschap
- Bij projecten en werkzaamheden voor herbebossing wordt vaak ook aandacht gegeven aan herstel van biodiversiteit door diverse lokale boomsoorten te gebruiken, waar lokale diersoorten van profiteren.
- Veel projecten hebben een eigen kwekerij of nursery waar vanuit zaden kleine boompjes worden opgekweekt.
- Een boomplantdag vormt vaak een heel concreet moment om de lokale gemeenschap te betrekken bij natuurbescherming en om bijvoorbeeld een milieu-educatief project met kinderen af te ronden.
Wat houdt het werken in een project voor herbossing in?
- Je kunt helpen met verzorgen van de jonge boompjes (seedlings) op de kwekerij/nursery
- Je plant de kleine bomen op geselecteerde locaties
- Je verzorgt de bomen nadat ze geplant zijn, door bijvoorbeeld onkruid te wieden, water te geven of bescherming tegen vee en andere grazers te plaatsen.
- Je geeft les aan lokale gemeenschappen over biodiversiteit, ecosystemen, erosie en het nut van herbebossen voor bijvoorbeeld de lokale economie.
- Heb je een achergrond in tuinbouw, bosbouw of waterbeheer dan kan je helpen bij het opleiden van lokale medewerkers of bijvoorbeeld een onderzoeksstage uitvoeren op de resultaten van het project.
Waarom zou je bomen gaan planten in het buitenland?
- Betrokkenheid: het versterkt je gevoel van betrokkenheid bij de aanpak van klimaatverandering, de bescherming van de natuur en de plantenwereld en ook met andere natuurliefhebbers
- Beleving: de kans dat je iets meemaakt wat je nog nooit hebt gedaan, dat je uit je comfortzone wordt getrokken en dat je een onvergetelijke ervaring opdoet is aanzienlijk
- Vrijheid: zeker als je midden in de natuur aan het werk bent, merk je weer het verschil met het leven dat je soms thuis aan het leiden bent
Wat heb je nodig om te gaan herbebossen in het buitenland?
- Omgevingsbewust zijn: door bijvoorbeeld rekening te houden met je omgeving, je afval zorgvuldig te bewaren, watergebruik te minimaliseren en de complexe relatie tussen bodem, planten en mensen te begrijpen.
- Organisatiebewust zijn: milieuclubs en natuurbechermingsorganisaties worden vaak gerund door een apart slag zeer betrokken mensen. Daarnaast zijn het organisaties die vaak weinig middelen hebben en moeten vechten tegen de lokale bureaucratie.
- Inlevingsvermogen: bewust zijn van die omstandigheden is soms al het halve werk als je het gedrag wil begrijpen van de medewerkers van een project, of je directe medehelpers