Het doorlopen van het diagnostisch proces vraagt van de diagnosticus voortdurend om het nemen van beslissingen. De verantwoording die de diagnosticus in de verschillende stappen aflegt, wordt vermeld in een schriftelijke rapportage. Hierin staat het gehele diagnostische proces van aanmelding tot advisering. Met het verslag krijgt de cliënt een verantwoord antwoord op de gestelde vragen; de uitgevoerde processen worden overdraagbaar gemaakt. Het diagnostisch verslag is een middel om het diagnostisch proces inzichtelijk te maken en om verantwoording af te leggen. Het moet de lezer duidelijk zijn welke beslissingen zijn genomen, waarom en op grond waarvan. De cliënt zal gemotiveerder zijn om het advies op te volgen, als hij op de hoogte is van hoe het diagnostisch proces is verlopen. Als de diagnosticus zijn cliënt doorverwijst naar een externe begeleider of behandelaar is een diagnostisch verslag nodig om die mensen te informeren. Ten slotte wordt door het maken van een rapport de kwaliteit van de diagnostiek bewaakt. Twee begrippen zijn in het diagnostisch proces belangrijk. Dit zijn technisch-professioneel verslag en cliëntverslag.
Wat is het doel van een technisch-professioneel verslag?
Het technisch-professioneel verslag is bedoeld voor collega’s en andere vakgenoten. Alle stappen worden genoemd met daarbij de juiste en volledige vermelding van instrumenten, uitslagen, psychometrische gegevens en bronnen. De cliënt heeft ook recht om dit verslag in te zien.
Wat is het doel van een cliëntverslag?
Het cliëntverslag is een vertaling van het technisch-professioneel verslag. Het verslag is bestemd voor de cliënt zelf. De taal in het cliëntverslag is afgestemd op het begripsniveau, taalgebruik en beleving van de cliënt. Meestal betekent dit dat specifiek methodologische termen en technisch psychometrische termen worden vermeden. Het verschil met een professioneel verslag is dus niet zozeer de inhoud, dan wel de wijze waarop dit wordt gepresenteerd naar de lezer. In het diagnostisch verslag zijn alleen de professionele voorwaarden van belang. Deze voorwaarden zijn:
-
Het verslag moet voldoen aan de wettelijke voorschriften en de beroepscodes van NIP en NVO;
-
De diagnosticus moet in staat zijn in beide verslagen de gedachtegang van de diagnostische besluitvorming intern consistent, helder en beknopt weer te geven. De cliënt moet zichzelf verder in het cliëntverslag herkennen.
Wat is het doel van een technisch-professioneel verslag?
Alle informatie die nodig is voor een technisch-professioneel verslag is verzameld en vastgelegd in het diagnostisch proces. In het technisch-professioneel verslag staan acht punten, namelijk:
-
De identificatiegegeven en relevante achtergrondgegevens van de cliënt en diagnosticus, de aard en datum van het onderzoek, type instelling waar het onderzoek is verricht, verwijzer en aanmelder;
-
Aanmelding;
-
Klachtenanalyse;
-
Diagnostisch scenario;
-
Probleemanalyse;
-
Verklaringsanalyse;
-
Indicatieanalyse;
-
Advies.
Wat zijn belangrijke punten van het technisch-professioneel verslag?
Binnen de acht punten van het technisch-professioneel verslag zijn een aantal zaken van belang. Hieronder zullen de punten van het technisch-professioneel verslag worden uitgewerkt:
De aanmelding
De aanmelding bestaat uit de volgende punten:
-
De betrokkenen en hun wettelijke positionering.
-
De informatie uit het aanmeldingstraject.
-
De reden van aanmelding.
-
De klachten en wie van de betrokkenen ze ervaart.
-
De verwachtingen van de cliënt en diagnosticus.
-
De bereidheid van de ouders/opvoeders om de rol van cliënt te accepteren.
-
Afspraken over het vervolg van het diagnostisch proces.
-
De termijn waarbinnen het traject zal plaatsvinden.
-
Wie wordt geïnformeerd door de diagnosticus en hoe dit gebeurt.
-
Wie bij het overleg van de diagnosticus wordt betrokken en wat hun positie is.
-
Bij wie met toestemming van de cliënt/ouders externe informatie wordt opgevraagd.
-
Eventuele financiële aspecten.
De klachtenanalyse
De klachtenanalyse bestaat uit de volgende punten:
-
De klachten in de bewoording van de cliënt.
-
De inhoudelijke en emotionele betekenis van de klachten.
-
De positieve beleving van de cliënt.
-
De bij de klachten horende hulpvragen en een ordening daarvan naar belangrijkheid.
Het diagnostisch scenario
Het diagnostisch scenario bestaat uit de volgende punten:
-
De diagnostische hulpvragen en deelhulpvragen van de cliënt.
-
Het diagnostisch scenario.
-
De voorlopige doelen en middelen van het onderzoek.
-
De geïdentificeerde typen vraagstelling en typen onderzoek.
De probleemanalyse
De probleemanalyse bestaat uit de volgende punten:
-
De specifieke casusinventarisatie (beschrijving van probleemgedragingen, situaties waarin die voorkomen, intensiteit en frequentie, ontstaansgeschiedenis).
-
De probleeminventarisatie binnen het algemene en brede kader van mogelijke probleemgedragingen.
-
De classificatie.
-
De taxatie van ernst van de problemen of de stoornis.
-
De weging van de negatieve en positieve gedragingen van kind, gezinsklimaat en/of sociaal netwerk.
De verklaringsanalyse
De verklaringsanalyse bestaat uit de volgende punten:
-
Een voorlopig diagnostisch denkschema.
-
De deelbeweringen uit het denkschema.
-
De onderzoekshypothesen, met steeds een beknopte theoretische verantwoording.
-
Per onderzoekshypothese: wat precies wordt geoperationaliseerd; een inventarisatie van de onderzoeksmiddelen; de keuze van de meest geschikte onderzoeksmiddelen.
-
Per onderzoeksmiddel de gekozen toetscriteria.
-
Korte beschrijving van de daadwerkelijke omstandigheden tijdens het onderzoek.
-
De evaluatie van de uitkomsten van het onderzoek tegen de toetsingscriteria.
-
Een integratief beeld waarin de aangenomen diagnostische hypothesen in verwerkt zijn.
De indicatieanalyse
De indicatieanalyse bestaat uit de volgende punten:
-
De argumenten waarom een interventie wel/niet kan worden ingezet.
-
De interventiedoelen.
-
De in aanmerking komende typen interventie.
-
Per geselecteerde interventie: het positieve en negatieve nut; de kans van slagen en falen; het verwachte nut.
-
Een lijst met één of meer aanbevelingen. Deze zijn gerangschikt van het type interventie met het hoogst verwachte nut tot en met de interventie met het laagste verwachte nut.
Het advies
Het advies bestaat uit de volgende punten:
-
Wie bij het adviesgesprek aanwezig was en wat is hun rol.
-
Wat is er is besproken.
-
De reacties van de cliënt op de gegevens uit het integratief beeld.
-
De controle van deze gegevens.
-
De reactie van de cliënt op de gegevens uit de indicatieanalyse.
-
Controleer deze gegevens.
-
De uitvoerbaarheid van de aanbevelingen.
-
De gekozen aanbeveling: het advies.
-
De concretisering van het advies.
-
De afspraken die zijn gemaakt over het informeren van betrokkenen.
-
De afspraken die gemaakt zijn over de evaluatie van de diagnose en advies.
Wat zijn belangrijke punten van het cliëntverslag?
Net als voor de vakgenoten en collega’s moet het voor de cliënt inzichtelijk zijn op welke wijze de diagnosticus tot zijn conclusies is gekomen. Termen die in het technisch-professioneel verslag worden gebruikt worden in het cliëntverslag weggelaten. In het diagnostisch proces is het streven naar een zo groot mogelijke openheid. Hierbij moet de diagnosticus zich twee dingen realiseren:
-
De diagnosticus moet bepalen aan welke informatie de cliënt behoefte heeft.
-
Sommige informatie kan te confronterend zijn en daarmee een negatief effect op de hulpverlening hebben.
Omdat het ook nog kan gebeuren, dat de ouders informatie hebben verstrekt welke het kind (die het verslag ook zal lezen) niet mag zien, wordt het volgende standpunt aangehouden: rapporteer die gegevens in het verslag die een rol hebben gespeeld in de diagnostische besluitvorming, en die vanuit agogisch-ethisch oogpunt verantwoord meegedeeld kunnen worden aan alle betrokkenen. Hellendoorn geeft aanbevelingen voor een goed bruikbaar cliëntverslag, namelijk dat het:
-
Is afgestemd op de lezer;
-
Doelgericht is;
-
Zich toespitst op het individuele cliëntsysteem en de situatie daarvan;
-
Praktijkgericht (niet te theoretisch) is;
-
Leidt tot duidelijke conclusies en aanbevelingen;
-
Laat de lezer meedenken in de besluitvorming.
Ook in het cliëntverslag staan acht punten. Dit zijn:
-
Identificatiegegevens/personalia/achtergrondgegevens;
-
Aanmelding;
-
Klachtenanalyse;
-
Diagnostisch scenario;
-
Probleemanalyse;
-
Verklaringsanalyse;
-
Indicatieanalyse;
-
Advies.
Het is van belang om de meerderheid van bovenstaande termen te herformuleren in het verslag.
Identificatiegegevens/personalia/achtergrondgegevens
De identificatiegegevens en relevante achtergrondgegevens van de cliënt en diagnosticus, de aard en datum van het onderzoek, type instelling waar het onderzoek is verricht, verwijzer en aanmelder.
De aanmelding
Hierin staan dezelfde punten als bij het technisch-professioneel verslag.
De klachtenanalyse
De klachtenanalyse bestaat uit:
-
De klachten in de bewoordingen van de cliënt;
-
De positieve belevingen van de cliënt;
-
De bij de klachten horende hulpvragen.
Het diagnostisch scenario
Het diagnostisch scenario bestaat uit:
-
De diagnostische hulpvragen van de cliënt;
-
De typen vraagstellingen;
-
Het diagnostisch scenario.
De probleemanalyse
De probleemanalyse bestaat uit:
-
Een concrete beschrijving van: specifieke probleemgedragingen; de situatie waarin ze zich voordoen; de intensiteit en frequentie van het probleemgedrag; de ontstaansgeschiedenis van de probleemgedragingen.
-
Een meer algemene probleeminventarisatie, beschrijving van de classificatie in termen die de cliënt begrijpt.
-
De ernsttaxatie.
-
De negatieve en positieve gedragingen.
De verklaringsanalyse
De verklaringsanalyse bestaat uit:
-
De onderzoeksvragen;
-
Een korte uitleg van de achtergrond van de onderzoeksvragen;
-
Per onderzoeksvraag de gekozen onderzoeksmiddelen;
-
Een korte beschrijving van de omstandigheden tijdens afname van de middelen;
-
Per onderzoeksvraag een onderbouwd antwoord;
-
In een bijlage de scores op de diagnostische argumenten;
-
Het integratief beeld; met klachten en hulpvragen, onderkende problemen, aangenomen onderzoekshypothesen, verworpen en aangehouden onderzoekshypothesen, en protectieve factoren.
De indicatieanalyse
De indicatieanalyse bestaat uit:
-
De argumenten waarom een interventie wel/niet ingezet kan worden.
-
De interventiedoelen.
-
De in aanmerking komende typen interventies.
-
Per geselecteerde interventie: het positieve en negatieve nut; de kans van slagen en falen; het verwachte nut.
-
Een lijst met één of meer aanbevelingen.
Het advies
Het advies bestaat uit:
-
Wie was bij het adviesgesprek aanwezig;
-
Wat is er besproken;
-
De reacties van de cliënt op deze gegevens;
-
Eventueel naar aanleiding van deze reacties bijgestelde gegevens;
-
De keuze van een aanbeveling en de concretisering van dit advies;
-
De afspraken die gemaakt zijn over de evaluatie;
-
De afspraken die gemaakt zijn over het informeren van de betrokkenen.
De NVO en de NIP geven duidelijke richtlijnen voor de verslaggeving. De diagnosticus moet zich houden aan deze richtlijnen.
Meer lezen over studie, stage en samenvattingen
Gerelateerde pagina's
Psycholoog en coach in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
Werken in het buitenland met kinderen en jongeren via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
Werken in het sociaal en maatschappelijk werk in het buitenland verzekeren bij betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
Relaties en meer lezen
JoHo: crossroads via de bundel
- Onderzoek doen - Analysefase: Hoe verwerk je kwantitatieve gegevens?
- Onderzoek doen - Analysefase: Hoe verwerk je kwalitatieve gegevens?
- Onderzoek doen - Evaluatiefase: Hoe kom je bij conclusies, discussie en aanbevelingen?
- Onderzoek doen - Evaluatiefase: Hoe stel je een onderzoeksrapport samen?
- Hoe maak je een diagnostisch verslag: van aanmelding tot advisering?
Psycholoog en coach in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
Activiteiten
Nieuws
Partners: met impact
Partnerselectie: inspiratie & activiteiten in binnen- en buitenland
JoHo: crossroads in spotlight
- 1 of 2
- volgende ›
Chapters
Teksten & Informatie
JoHo: paginawijzer
JoHo 'chapter 'pagina
Wat vind je op een JoHo 'chapter' pagina?
- JoHo chapters zijn tekstblokken en hoofdstukken rond een specifieke vraag of een deelonderwerp
Crossroad: volgen
- Via een beperkt aantal geselecteerde webpagina's kan je verder reizen op de JoHo website
Crossroad: kiezen
- Via alle aan het chapter verbonden webpagina's kan je verder lezen in een volgend hoofdstuk of tekstonderdeel.
Footprints: bewaren
- Je kunt deze pagina bewaren in je persoonlijke lijsten zoals: je eigen paginabundel, je to-do-list, je checklist of bijvoorbeeld je meeneem(pack)lijst. Je vindt jouw persoonlijke lijsten onderaan vrijwel elke webpagina of op je userpage
- Dit is een service voor JoHo donateurs en abonnees.
Aanmelden
- Hier kun je naar de pagina om je aan te sluiten bij JoHo, JoHo te steunen en zelf en volledig gebruik te kunnen maken van alle teksten en tools.
Aanmelding: checken
- Hier vind je wat jouw status is als JoHo donateur of abonnee
Prints: maken
- Dit is een service voor wie bij JoHo is aangesloten. Wil je een tekst overzichtelijk printen, gebruik dan deze knop.
JoHo: aanmelden of upgraden
JoHo: footprint achterlaten
Account - Bereikbaarheid - Contact - Dienstenwijzer - Gegevens - Vacatures - Zoeken
