Wat moet je doen als je een aap tegenkomt, of als je met apen gaat werken in het buitenland?

• Apen kunnen erg brutaal zijn. Ze zijn niet alleen uit op eten, maar nemen ook andere dingen mee. Glimmende spullen zoals een telefoon of camera zijn erg geliefd en moeilijk terug te krijgen. Loop je de kans dat je op reis of in het buitenland met apen te maken krijgt, check dan de onderstaande basisregels.

Wat zijn de basisregels als een aap tegen het lijf loopt?

Opletten

• Let goed op je spullen en stop ze zoveel mogelijk in een tas.
• Zit je in een omgeving met veel apen, pas dan je kleding en uiterlijk aan. Hou het simpel, geen glitters, horloges, piercings, armbandjes e.d. 
• Heb je lang haar en wil je een wedstrijdje haartrekken voorkomen dan kan je het haar beter opsteken.
• Pas op met selfies, apen die zichzelf zien op jouw scherm kunnen agressief reageren.

Op afstand houden

• Aapjes kunnen heel lief overkomen en zijn soms er tam, maar pas op, het blijven onvoorspelbare wilde dieren!
• Apen zijn veel en veel sterker dan een mens en kunnen gevaarlijk bijten.
• Apen dragen regelmatig rabies (hondsdolheid) mee; dat is voor de mens nog steeds erg gevaarlijk.

Op je gedrag letten

• Een beetje apentaal leren kan een handje helpen. 
• Probeer te voorkomen dat je glimlacht of je tanden laat zien, dat is voor een aap een teken van agressie.
• Probeer niet te schreeuwen of een dreigende beweging te maken laat staan te treiteren.
• Ga niet voeren, als een aap je aanvalt is de aanwezigheid van eten meestal de reden.
• Apen die gewend raken aan voeren, kunnen aanvallen als jij, of een ander, vervolgens weigert te voeren. Het voorkomen van deze gewenning is belangrijk.

Onthouden

• Doe een aap niet aan wat je een ander niet zou aandoen, maar hou er rekening mee dat die ander dat niet altijd doorheeft... net als bij je medemens.

Wat moet je doen als een aap je aanvalt?

• Let op dreigende taal van de aap: als ze hun tanden laten zien of opzichtig gaan gapen dan moet je op je tellen passen.
• Voorkom paniek, laat zo min mogelijk je angst zien..
• Niet wegrennen als je wordt aangevallen, langzaam terugtrekken en oogcontact voorkomen
• Vecht zo min mogelijk terug en loop langzaam weg, de aap zal zich dan ook terugtrekken en je uiteindelijk loslaten.
• Pakt een aap je spullen, ga dan niet het gevecht aan, de kans dat die het even later weer loslaat is veel groter dan wanneer je er om vecht.
• Heb je eten in je handen, gooi het richting de aap en laat je legen handen zien.
• Ben je gebeten, maak dan je wond goed schoon met water en zeep en ga direct naar de dokter.

Wat zijn de meest gevaarlijk apen voor de mens?

Loris

• De Plompe loris is een van de leukste, maar ook het gevaarlijkste aapje ter wereld. Het is de enige aap die giftig is. Een beet van de loris kan zo krachtig zijn dat het door je bot heen gaat . Als je door een Loris wordt gebeten kan je in shock raken en heb je erg snel hulp nodig.

Gorilla’s

• Gorilla’s zijn de verlichte despoten van de apenwereld. Ze zijn normaal gesproken heel kalm, zolang jij je gedraagt zoals zij dat graag willen. Krijgen ze het gevoel dat je iets doet wat ze niet bevalt, dan kunnen ze zich aangevallen voelen. Ze kunnen zeer agressief en gevaarlijk worden en met hun kracht een mens met gemak doden.

Mandrillen

• Mandrillen zien er niet alleen gevaarlijk uit, maar met scherpe voortanden en sterke kaken zijn ze ook echt gevaarlijk. Ze vertonen vaak agressief gedrag wanneer ze zich bedreigd voelen en hebben last van territoriumdrift.

Bavianen

• Bavianen zijn de voetbalsupporters onder de apen. Ze staan bekend om hun aggressieve gedrag, het aanvallen in grotere groepen en vernielzucht als het gaat om je spullen,

Resusmakaken (Resusaap)

• Rhesus aapjes zijn berucht om hun ongewenste gedrag bij mensen en het overbrengen van ziektes (o.a. herpes B-virus . Met name als ze op voedseljacht gaan of bedreigd voelen kunnen ze agressief worden. Resusaapjes uiten hun agressie door te bijten, krabben of aan tassen of haren te trekken.

Berbermakaken (Berberaap)

• Berber apen staan bekend om hun bijtgedrag en de beperkte angst voor mensen. Ze kunnen het herpes B-virus overbrengen, infecties veroorzaken en rabies met zich meedragen.

Japanse makaken

• De Japanse makaak is een opgewonden standje dat vaak het nieuws haalt met een aanval op een bezoeker van een van de vele mooie Japanse tuinen of attracties. Veel van die aanvallen leiden tot vrij ernstige verwondingen bij de bezoekers.

Chimpansees

• Chimpansees zijn extreem sterk en kunnen zeer agressief worden, als ze zich bedreigd voelen.

Orang-oetans

• De mannetjes orang-oetans kunnen gevaarlijk worden als ze in conflict raken met mensen. Het lastige hierbij is dat je niet altijd door hebt dat je met ze in conflict bent. Het zijn net mensen. De Orang-oetanis alleen een stuk sterker en krachtiger dan de gemiddelde mens.
• Mocht je een tocht maken door de jungle op zoek naar Orang-oetans, dan zal er zelden of nooit iets gebeuren. Maar als je gids besluit het op een rennen te zetten … ren er dan hard achteraan.

Kapucijnaapjes

• Kapucijnaapjes zien er onschuldig maar kunnen erg destructief en territoriaal zijn. Ze zijn vrij intelligent en je niet alleen bijten en krabben,. Er zijn meerdere gevallen bekend waarbij ze hun tegenstander proberen uit te schakelen door ze ernstige verwondingen toe te brengen.

Langoeren

• Languren kunnen agressief reageren als ze hun territorium beschermen, voedsel willen hebben of zich bedreigd voelen.

Welke ziektes kan je krijgen als een aap je bijt?

• Als een aap je bijt kan het zijn dat er ziektes worden overbracht. Je loopt de meeste risico op tetanus, bacteriële infectie, rabies (hondsdolheid) en herpes B-virus.
• Zonder de juiste behandeling heeft infectie met het herpes B-virus bij mensen een sterftecijfer van ongeveer 80%.
• Zeldzame ziektes als het Marburg and Ebola virus kom je eigenlijk alleen tegen in een beperkt aantal landen in Midden- en West-Afrika.

Wat moet je doen als je met apen gaat werken tijdens je vrijwilligerswerk, stage of studie?

• Als je stage gaat lopen of vrijwilligerswerk gaat doen met apen zal in het algemeen je directe contact met de apen beperkt of afwezig zijn.
• Daar waar wel sprake is van direct contact krijg je strakke instructies en is het raadzaam zo goed mogelijk alle aanwijzingen van de ervaren verzorgers op te volgen.
• Heb je de juiste (veterinaire) opleiding of een baan als apenverzorger dan zal dat anders zijn en is er vaak wel sprake van direct contact.

Waar kan je het beste werken of vrijwilligerwerk doen met apen?

Wanneer je met apen wilt werken of ze wilt helpen verzorgen kan je onder andere terecht in:

• Bolivia: brulapen spinapen, titi apen, zwartkop doodshoofdaapjes
• Brazilië: brulapen, kapucijnapen, penseelaapjes, spinapen en Tamarins
• Costa Rica: brulapen, doodshoofdaapjes, kapucijnaapjes, spinapen
• Ecuador: brulapen, kapucijnapen, nachtaapjess, pinapen en titi apen
• Malawi: bavianen, vervet apen, blauwe apen, mohol bush baby
• Indonesië: gibbons, langoeren, makaken, orang-oetans en tarsiers (mini aapje op o.a Sulawesi)
• Kameroen: chimpansees, gorilla's, mandrillen, mangabeys (saki apen)
• Madagaskar; maki's, sifaka's, indris
• Maleisië: orang-oetans, gibbons, makaken, slingerapen
• Tanzania: bavianen, colobusapen, chimpansees, vervet apen
• Thailand: gibbons, langstaartmakaken, slingeraapje
• Zuid-Afrika: veel projecten met o.a. vervet apen, slingerapen, bavianen, lemuren en bush baby's

Ben je verzekerd al je gaat werken met apen of aapachtigen in het buitenland?

• Check werkzaamheden met apen verzekeren
• Check: werkzaamheden met dieren in het buitenland verzekeren: bij werk, stage en vrijwilligerswerk