Tips en ervaringen rond werk, ondernemerschap en vrijwilligerswerk bij lang verblijf in het buitenland en emigratie

inspirerend om te lezen, maar ook om te relateren aan je eigen situatie

• Onderneming: Om het door ons overgenomen hotel-restaurant een goede start te geven en de inwoners van het dorp opnieuw te interesseren zijn we al vrij snel op bezoek gegaan bij de burgemeester. In ons beste Frans maakten we onze visie duidelijk en hebben we hem uitgenodigd voor een maaltijd. Zijn tevredenheid was voor het dorp een teken dat het goed zat. Ook voor het verkrijgen van enkele vergunningen is dat eerste bezoekje waardevol gebleken. (Frankrijk)
• Werk: Mijn vriend wil graag aan het werk op het technische vlak, maar heeft nu een eerste baan bij een wegrestaurant. Het is goed dat hij aan het werk is, zo kom je onder de mensen, zit je in het arbeidsproces en leer je de taal gemakkelijker en sneller. (USA)
• Werk: Toen we nog in Nederland woonden, regelden we al een Noors telefoonnummer. Als we solliciteerden hoefden de Noorse werkgevers niet naar Nederland te bellen. Indirect lieten we daarmee zien dat onze plannen om naar Noorwegen te komen écht serieus waren. Tijdens een vakantie in de regio waar we terecht wilden komen regelden we iemand die het lokale krantje naar ons in Nederland wilde opsturen. Om op de hoogte te zijn van het nieuws, maar ook om de lokale vacatures te kunnen checken. Dat hielp in de zoektocht naar werk. (Noorwegen)
• Werk: Een week nadat ik aankwam, vond ik een plek bij het callcenter van een groot internetverkoopbedrijf. Telefoon aannemen en contact met klanten onderhouden. Daar voelde ik me, ondanks opleiding en werkervaring, niet te goed voor. Ideaal om mijn talenkennis verder te verbeteren, en mijn manager zag al snel dat ik meer in mijn mars had. Inmiddels ben ik als manager verantwoordelijk voor de volledige Nederlandstalige klantenservice en een aantal andere projecten. (Duitsland)
• Werk: Ik verzorg als striptekenaar strips voor Nederlandse kranten. De grappen gaan vrijwel altijd over actuele Nederlandse thema's. Geen enkele lezer heeft ooit gemerkt dat ik als maker al ruim tien jaar op Vancouver Island woon. Ik krijg nu misschien wel meer mee van het nieuws dan toen ik nog in Nederland woonde. (Canada)
• Werk: Ik werk als virtueel assistent: ik verzorg onder andere online klantenservice en chat-support. Daarnaast doe ik de administratie voor een cateringbedrijf, een sportschool en verhuurbedrijf, doe ik DTP-werk voor een ontwerpstudio en verzorg ik de planning tussen zorgverleners en zorginstellingen. Ook werk ik als fotograaf; ik lever aan online wenskaartenwinkels, krijg per verkochte kaart betaald en ben vanuit Spanje geregeld op pad om nieuw beeldmateriaal te schieten. Het opstarten kostte even tijd, maar met deze combinatie van virtuele activiteiten verdien ik inmiddels een goede boterham. (Spanje)
• Werk: Van alles heb ik al gedaan. Van Engelse les geven tot in een hostel werken, van ondersteunen in het basisonderwijs tot het verkopen van medicijnen. Met als uitschieter natuurlijk vier jaar ons eigen koffiecafeetje in Sucre. Een geweldige, soms lastige, erg drukke maar ook heel leerzame en leuke tijd. Wonen in het buitenland is inderdaad een avontuur met ups en downs. De meeste downs heb ik vooral op carrière gebied, na bijna zeven jaar in Bolivia kan ik nog steeds mijn (werk)draai niet vinden. (Bolivia)
• Werk: De kans dat je op Madeira via een instantie een baan vindt is klein; je moet het echt van je netwerk hebben. Ik pendel nu regelmatig op en neer, werk nog in Nederland, ga vaak op bezoek naar Madeira om contacten te leggen en te onderhouden. Ik leer veel van de buitenlanders die er al wonen en werken. Binnenkort gaat het ook mij lukken! (Portugal)
• Werk: Ik kwam niet in een "gespreid expat bedje" terecht. Maar zocht wel zélf de plek uit waar ik wilde gaan wonen en leven. Werken is voor mij geen doel op zich, meer een manier om brood op de plank te krijgen. Toch heb ik nooit moeite gehad om een inspirerende baan te vinden; mijn brede talenkennis, bachelor in politicologie en master in computerwetenschappen hielpen daar aan mee. Toch ging het uiteindelijk vooral om capaciteiten als durf hebben en flexibel zijn, alles aan willen pakken. In Tsjechië startte ik een expat service bureau; ik ontmoette er veel mensen die wel vertrokken waren uit Nederland, maar nooit aankwamen in Tsjechië: ze bleven op en top Nederlands. (Duitsland en daarvoor Tsjechië)
• Onderneming: Ons vak, een combinatie van een dierenpension en het organiseren van wandelvakanties voor mensen met honden, was in Nederland vanwege alle regelgeving bijna niet meer op een normale manier uit te oefenen. De lol om ondernemer te blijven in Nederland was er af. Daarbij waren we op zoek naar een land waar je nog echte seizoen hebt, in combinatie met veel natuur. Scandinavië was een optie, maar uiteindelijk werd het Canada. We runnen er een dierenpension én een reisbureau. (Canada)
• Onderneming: We hebben ons in het begin van onze buitenlandse ondernemingsplannen teveel laten meeslepen door anderen. Het plan was op een gegeven moment nauwelijks meer van ons; een Nederlandse aannemer en externe investeerder liepen er mee weg door de kansen die ook zij zagen. Dat hebben we rigoureus omgedraaid, we hebben afscheid van hen genomen, en nu is het avontuur weer van ons. Het moest vooral leuk blijven, in plaats van een potentieel giga-succes met bijbehorende werkstress. (Portugal)
• Onderneming: Als je in Vietnam wilt investeren, heb je goodwill bij de overheid nodig. Heb je dat niet en maak je fouten in het zakelijke protocol, dan geef je al snel gelegenheid om een investeringsverzoek af te wijzen. Een vergaand voorbeeld van een dergelijke fout is het verkeerd overhandigen van een visitekaartje; een bevriend ondernemer deed dat te plotseling en met één in plaats van de gebruikelijke twee handen... (Vietnam)
• Onderneming: We kozen voor vestiging in het Zwarte Woud. Deze vakantieregio is de laatste jaren nóg populairder geworden en daar waren we naar op zoek: we willen het hele jaar door gasten hebben. Bovendien heeft het gebied alles te bieden: watersport, wandelen, fietsen, mountainbiken, wintersport. Daarmee kunnen we een brede doelgroep aantrekken. (Duitsland)
• Wat onderneem je als partner: In Nederland was ik hoofd activiteitenbegeleider in een verpleeg- en verzorgingstehuis. Mijn man kreeg de kans om de China-vestiging van het consultancy bedrijf waar hij werkt te gaan leiden; ik ging mee. Ik heb net mijn eerste jaar als kleuterjuf op een internationale school afgerond. Qua niveau is het werk niet te vergelijken, maar het is leuk werk, ik heb veel vrijheid. En de banen liggen nou eenmaal niet voor het oprapen als je geen Chinees spreekt. Mijn man werkt zich in zijn carrière in een rechte lijn naar boven, ik klim langzaam op en zak steeds weer naar beneden. Maar dat wist ik van tevoren en dat is deze buitenlandervaring me ook wel waard. (China)
• Wat onderneem je als partner: Mijn partner is voor werk uitgezonden naar Parijs en ik ben meegegaan. Ik stelde mezelf de vraag: wat ga ik doen? Het was een logische stap mijn eigen ervaringen als expat te combineren met mijn deskundigheid als psycholoog. (Frankrijk)
• Wat onderneem je als partner: Ik werkte in Nederland al lang en naar tevredenheid in het onderwijs. Plots kreeg mijn vrouw de kans om voor enkele jaren uitgezonden te worden; een kans die we met ons gezin niet wilden laten lopen. Ik zie wel wat ik straks ga doen in het buitenland; eerst moeten we als gezin wegwijs raken en heb ik uiteraard de directe zorg voor onze kinderen van nu drie en vijf. (Suriname)
• Wat onderneem je als partner: Het leven hier bevalt me erg goed. Ik geef onze zoon in de middag Nederlandse les. En ben actief als vrijwilliger op zijn school, bij een voedselbank in het dorp en bij het Rode Kruis. Tijd voor een baan heb ik niet, maar in ons geval is dat ook niet noodzakelijk. (Duitsland)
• Wat onderneem je als partner: Het leven voor een meekomende partner is lastiger. Je eigen groei staat stil, terwijl de groei van je partner juist enorm groot is. De meeste andere expat vrouwen hier hadden zelfs een mooie carrière afgebroken om met hun man mee te gaan naar Thailand. (Thailand)
• Project opzetten: Tijdens een verkenningstrip in Uganda begon ik wel eens over het afnemende draagvlak in Europa voor ontwikkelingshulp. En dat Afrika het zelf maar moet opknappen. Maar ja, stond ik daar te pleiten en filosoferen tegenover een man die geen schoenen aan had. Een ander zei tegen me: 'Vergeet niet, er zijn vele soorten Afrika.' (Uganda)
• Project opzetten:
  • Richt een stichting op om subsidie aan te kunnen vragen, let op dat jouw partner ter plaatse ook iets dergelijks nodig heeft (NGO-Status).
  • Zorg voor steun in uw omgeving: zowel mensen die meewerken als mensen die financieel willen ondersteunen.
  • Denk na over zelfredzaamheid, hoe kun je zelf financiële middelen genereren.
  • Zorg voor goede communicatie over behaalde resultaten naar je achterban. Maak foto's of een filmpje en maak een website waarop mensen de resultaten kunnen zien.
  • Evalueer het project op effectniveau: wat is het effect van je project op het gebied van armoedebestrijding? Evalueer ook met de doelgroep, niet alleen met de partnerorganisatie.
  • Probeer lokale overheden bij het project te betrekken, om duurzaamheid van het project te vergroten.
  • Samenwerking met een partner in een ontwikkelingsland moet groeien. Begin daarom met een klein en eenvoudig project.
  • Zorg dat de lokale bevolking projecteigenaar is, wanneer je een ontwikkelingsproject opzet. Dit zodat zij zich verantwoordelijk voelen voor het proces en het resultaat.
  • Je moet het wel echt doen! Gewoon aan de slag gaan! Geloof in jouw project!
  • Denk na over wat jouw eigen (privé) doelen zijn: wat wil je zelf bereiken en hoe ga je dit volhouden.
  • Haak aan bij bestaande initiatieven. Die zijn vanuit de lokale bevolking gekomen en worden hen niet opgelegd. Hebben kennis en kunde soms al in huis.
  • Weet hoe een dorp of gemeente functioneert en wie de sleutelfiguren binnen de gemeenschap zijn.
  • Voorkom teleurstellingen en initieer pas projecten als het geld er is. De volgorde is heel belangrijk: eerst geld, dan de uitvoering,
  • Spreek naast particulieren ook juist bedrijven aan bij het werven van fondsen. Bijna elk bedrijf heeft een potje om te steunen. Doe dit via je netwerk: iedere vriend of vriendin heeft wel een werkgever die bereid is een schenking te doen.
  • Bouw op je netwerk en probeer je netwerk te vergroten middels anderen en middels organisaties.
  • Leer van anderen, je hoeft het wiel niet opnieuw uit te vinden.