• China is een uiterst interessante bestemming. Het land heeft naast onnoemelijk veel bezienswaardigheden, een fascinerende cultuur en natuur. De natuur varieert van het tropische regenwoud in het zuiden tot het Himalayagebergte in het westen. Een land met een roerig verleden van Confucius tot Djenghis Khan. China, een land dat jaren afgesloten is geweest van de westerse wereld. Een land met een geschiedenis van langdurig, streng communisme en een land dat internationaal misschien wel één van de meest ter discussie gestelde overheden kent.

Bestemming China of HongKong? 

JoHighlights in China

• China is een gigantisch groot land en heeft daarmee ongekend veel indrukwekkende bezienswaardigheden. Wees voorbereid aangenaam en minder aangenaam verrast te zijn door het buitengewone van de Chinese cultuur, mensen, steden en natuur.
• Je kunt de historische Zijderoute per trein volgen, via de Karakoram Highway richting Pakistan.
• Beklim de bergen in Zhangjiajie in de Hunan provincie. De sprookjesogende bergketens vormde voor regisseur James Cameron de inspiratie voor de vliegende bergen in de film 'Avatar'.
• Bekijk het indrukwekkende terracottaleger in de stad Xi'an, wat het oostelijk eindpunt is van de Zijderoute. Het terracotaleger is een indrukwekkende archeologische vondst van 9.099 terracottafiguren die als grafgift zijn meegegeven aan de eerste keizer van China, Qin Shi Huangdi.
• De Chinese muur: Deze 6.259 kilometer lange verdedigingsmuur beschermde het Chinese keizerrijk tegen vijanden. In 2007 werd de Chinese muur tot één van de zeven nieuwe wereldwonderen gekozen.
• Daal met een boot de Yangze rivier af.
• Trek door de kloof van de springende tijger (Tiger Leaping Gorge). Deze kloof is ongeveer 20 kilometer lang en op zijn smalst 30 meter breed. Volgens legenden kreeg de kloof zijn naam omdat een tijger in twee sprongen (via een rots in de rivier) naar de overkant kon springen.
• Bezoek het Jiuzhaigou nationaal park. Dit park is bekend om de gekleurde bomen, helderblauwe meren en watervallen op verschillende niveaus. In dit park leven ook de bedreigde stompneusapen en reuzenpanda's. Het park biedt elk seizoen van het jaar verschillende prachtige aanzichten. In de winter kan je genieten van de ijswatervallen, in de herst van de mooie herfstkleuren, in de lente en de zomer van alle felle kleuren van de bloesem aan de bomen.
• Bezoek het Wolong natuurreservaat, hier leeft de met uitsterven bedreigde reuzenpanda nog in het wild. Dit park ligt op ongeveer drie uur rijden van Chengdu. Chengdu is sowieso waardig voor een paar dagen verblijf. Je kan hier heerlijk vegetarisch eten in een van de kloosters. Tien kilometer ten noorden van Chengdu ligt ook de 'Giant panda breeding research base' waar je de panda's kunt bezoeken en waar onderzoek naar deze mooie dieren gedaan wordt. Daarnaast kan je vanaf Chengdu, voor een dagtripje, de bus pakken naar het stadje Leshan waar je een van de grootste zittende boeddha's ter wereld kan bezoeken.
• Ga vanaf de stad Guilin naar de prachtige, uitgestrekte rijstvelden Dragon Backbone Rice Terraces. De terrassen zijn nog weinig aangetast door huizen- en stedenbouw en geven daarom een prachtig, in China vrij schaars, ongerept aanzicht van de natuur. Pak vanaf Guilin de boot (vlot) voor een mooie tocht naar Yangshuo. Huur in Yangshuo een scooter zodat je ongedwongen kan genieten van het prachtige landschap.
• Bezoek Tibet: Tibet is een geografisch gebied en een voormalige zelfstandige staat op het Tibetaans hoogland. Het gebied heeft een eigen cultuur, taal en volk. Sinds de invasie van China in 1950-1951 hoort het gebied bij de Republiek China. Traditioneel worden echter ook delen van Bhutan, Nepal en India tot Tibet gerekend. Bewonder een van de legendarische kloosters, bezoek de grot van Milarepa, het Potala en het zomerpaleis van de Dalai Lama en maak kennis met de Tibetaanse cultuur.
• Bezoek Hong Kong: Laat je imponeren door de gigantische skyline, ga shoppen, eet dimsum, of rust uit op de strandjes en feest in de diverse clubs die Hongkong rijk is.

JoHotspots in China

• Beijing: De hoofdstad van China en er is dus genoeg te zien en te doen. Probeer hier minstens drie volle dagen te verblijven. Bezoek het hart van de stad, het Tiananmen plein (het plein van de hemelse vrede). Dit plein kent een sterke politieke geschiedenis. Op dit plein vind je ook het mausoleum van Mao Zedong. Ontvlucht even de drukte en wolkenkrabbers en struin door de parken die Beijing rijk is. Hier vertoeven Chinezen in hun vrije tijd, ze spelen kaart of spelen het spel Mah-Jong en doen taichi of volgen danslessen. Vanaf Jinshan Park kun je uitkijken over must see: de Keizerlijke Verboden Stad. Tijdens de Ming- en Qing dynastie woonden 24 keizers in de Verboden Stad die vanuit hier het land bestuurden. De gewone bevolking mocht de verboden stad niet in. Regisseur Bernardo Bertolucci was de eerste die toestemming kreeg te filmen in de verboden stad voor zijn film 'The Last Emperor'. Nu kan je door de stad lopen en leren over de geschiedenis van Beijing. Wil je zien hoe Beijing eruit zag voor alle wolkenkrabbers de grond uit werden gestampt, wandel of fiets dan nog door de pittoreske hutongs. In de hutongs vind je tevens tal van gezellige barretjes en lekkere eettentjes.
• Pingyao: Waan je in het oude China. Deze oude ommuurde stad is een schatkamer van architectuur. Overheidsgebouwen, privéhuizen en straten in de Ming- en Qingstijl zijn goed bewaard gebleven.
• Xi'an: Dit is een belangrijke stad in historisch opzicht. Vroeger was de stad de beginplek vanuit China, die de zijderoute die China met het Romeinse rijk verbond. De 14 kilometer lange en 12 meter hoge stadsmuur uit de zevende tot negende eeuw staat nog grotendeels overeind en hier worden vaak vliegerwedstrijden gehouden.
• Dali: Deze plaats ligt in Zuidwest China. Het is ongeveer vijf uur met de bus ten noordwesten van Kunming. Men zegt dat dit de beste plaats is in China om even bij te komen van het reizen. Het is een leuke plaats, waar je jezelf weer even lekker kunt verwennen met cappuccino, pizza en goedkoop Chinees bier. Je kunt er o.a. fietsen huren of de bus pakken naar één van de plaatselijke markten in de omgeving.
• Hangzhou: Eén van de grootste toeristische plaatsen van China, bekend om de natuurlijke schoonheden en het cultureel erfgoed.
• Suzhou: Een stad die bekend staat om haar mooie klassieke tuinen. Bezoek de bonsaituin in de tuin van de nederige beambte en vaar over één van de vele kanalen.
• Lijiang: dit is één van de mooiste steden van China. Verken het oude centrum en geniet van het landschap. Lijiang is gebouwd op de plek waar de Jade rivier zich in drieën splitst. Door de waterwegen en bruggen wordt Lijiang ook wel 'het Venetië van het oosten' genoemd. Geniet van de omgeving met heldere rivieren, het onaangetaste landschap en de besneeuwde bergtoppen in de verte. Onderneem een trektocht door de Lijiang vallei langs de verschillende dorpen waar de Naxi bevolking woont.
• Volg een kookcursus zodat jij straks je vrienden thuis kan imponeren met de heerlijke Chineze gerechten. Of volg een theeceremonie waar je alles leert over hoe Chinezen hun thee drinken en de medicinale krachten van verschillende soorten thee.
• Breng een bezoek aan de Peking Opera. De optredens van de Peking Opera zijn niet alleen in Beijing. Alleen de beste artiesten mogen hier optreden. Het is schitterend om een keer te zien omdat er veel te zien is, het is een mix van performance art. Er worden mooie kostuums worden gedragen. De make-up stijl van de operazangers geeft aan of een personage goed of slecht is.

JoHorribles in China

• Verwacht een soms interessante, doch wat bizarre en ingewikkelde reis. Chinezen kunnen of durven vaak niet tot nauwelijks Engels te spreken, wat communiceren soms lastig kan maken. Verkeersborden, restaurantteksten en dergelijken zijn in het Chinees. Chinezen zijn bereid om je te helpen, zelfs als zij zelf de weg niet weten of niet begrijpen wat je bedoelt, dit vanwege het feit dat zij geen gezichtsverlies willen leiden. Hierdoor kan het gebeuren dat zij jou foute informatie geven. Wanneer je door China reist, heb geduld en houd rekening met langere reistijden dan gepland. Het kan zijn dat je soms niet zeker weet of je nou kip of varken aan het eten bent. Maar niet getreurd, dit zorgt daarom ook voor avontuur met hilarische gebeurtenissen.
• De vervuiling in China is groot. Reizen in China kan vervelend zijn als je last hebt van allergieën, huidproblemen, je luchtwegen of je ogen.
• Hou je niet van grote groepen mensen, vermijd China dan. Sinds de groei van de Chinese economie hebben Chinezen zelf ook steeds geld en tijd om te reizen door hun land. Wees voorbereid op de massa Chinezen die je in groepen langs kan zien komen, compleet met petten en volgvlaggen en wees bereid met ze op de foto te gaan.
• Probeer kant-en-klare tours te vermijden! Tourbegeleiders spreken regelmatig geen Engels. Daarnaast kan je verwachten dat je onderdeel zal zijn van de typische Chinese tourgroepen die je in Nederland ziet: groepen Chinezen die snel foto's nemen en weer verder gaan. Onderweg stoppen de tourbussen bij grote warenhuizen om je vanalles aan "traditioneel" koopwaar te verkopen.
• De vrijheid kent zijn beperkingen. Bijvoorbeeld 'slecht praten' over de regering kan gevolgen hebben. Je weet niet wie het hoort en hier staan hoge straffen op in China.  

Budget voor reizen en backpacken in China?

• Reken op €10,- tot €30,- per dag, afhankelijk de plek waar je verblijft, verblijf in de de steden zijn over het algemeen duurder
• Eten is goedkoop
• Een biertje kost gemiddeld €1,- en een glas cola €0,50

Geldzaken China?

• De nationale munt van China is de yuan. De yuan is erg gevoelig voor koerswisseling, hou deze dus goed in de gaten!

Pinnen in China

• Pinautomaten zijn in grote steden zoals Beijing, Guangzhou en Shenzhen overal te vinden. Buiten de steden verschijnen ze ook steeds meer. Pinautomaten kunnen wel regelmatig buiten werking zijn, neem daarom genoeg contant geld mee.

Creditcard in China

• Creditcards worden steeds meer geaccepteerd in China, maar het kan zijn dat ze geweigerd worden bij bepaalde restaurants of hotels. Je kunt in grote steden op verschillende plekken terecht met Mastercard, American Express, Cirrus en Visa. Let op: op sommige plekken adverteert men met het Visa-logo maar worden alleen Chinese Creditcards geaccepteerd. Vraag altijd van tevoren of ze ook internationale Creditcards accepteren. Geldopnames met creditcards zijn ook mogelijk, vaak alleen bij de grotere filialen van de Bank of China.

Cash in China

• Het is handig om wat reserve geld mee te nemen in contanten. Euro's kun je in grotere hotels, op luchthavens en bij de grotere filialen van de Bank of China wisselen.

Vertrektijd China?

Klimaat in China

• Het noordoosten rond Peking (Beijing) heeft een landklimaat met hete zomers en koude winters. In juli en augustus valt hier veel regen.
• De beste reistijd voor dit gebied is in de lente of in de herfst. Rond Shanghai is het weer zeer veranderlijk.
• Houd altijd rekening met neerslag.
• De zomer duurt vrij lang en het is heet en vochtig. Tussen juli en oktober kunnen er tropische stormen heersen. In de winter kan het erg koud zijn. In de Jangtse-vallei is het weer zachter.
• In het zuiden rond Kanton (Guangzhou) heerst een tropisch klimaat.
• De hete vochtige zomer is van april tot en met september. Tussen juni en september valt er veel regen en aan de kust heersen tropische stormen.
• Noordwest China heeft een woestijnklimaat met hete zomers (+40) en koude winters (-10).

Beste reistijd in China

• De beste reistijd verschilt per gebied. Over het algemeen zijn april en mei, en september en oktober de beste maanden om het land te bezoeken. Beijing kun je het beste in de herfst bezoeken.

Slechtste reistijd in China

• Het grootste gedeelte van China is erg koud in de winter. 

Zonuren in China

• Het aantal zonuren verschilt enorm per regio, maar over het algemeen schijnt de zon het meest in de maanden augustus en september en het minst in januari en februari.

Zeetemperatuur in China

• De zee in China is over het algemeen warm. Temperaturen verschillen van 13 graden bij Dalian tot 28 graden bij Yongshuj, Sanya en Nansha Dao. Op de meeste plekken ligt de gemiddelde zeetemperatuur boven de 20 graden.

Vervoer China?

Vliegen in China

• Er zijn veel verschillende vliegvelden in China. De vliegtijden verschillen dan ook enorm. Check je route en pas je vluchten hier goed op aan.
• China is een enorm groot land en dus is het handig om binnenlands te reizen met een lokale vliegtuigmaatschappij. Wil je zeker weten wat volgens de EU een onveilige vliegtuigmaatschappij is, check dan de zwarte lijst. 

Trein in China

• De trein is een van de meest gangbare vervoersmiddelen in China voor buitenlanders, en staat goed bekend. Let er wel op dat de treinreizen vaak erg lang zijn. Heb je dus niet zoveel tijd in China, dat is het sterk aan te raden om een vlucht te boeken. Boek je je vlucht of treinticket via een Chinese website, dan krijg je geen e-mail, maar een sms-je (in het Chinees) met een bevestiging. Het hebben van een Chinees telefoonnummer kan daarom handig zijn.

Bus in China

• De lange afstandsbus is een goed alternatief voor de trein. De bussen gaan vaak en zijn goedkoop (en dus ook vaak vol).

Boot in China

• Er zijn nog een paar populaire boottrips, bijvoorbeeld die over de Yangzi: van Chongqing naar Yichang.

Taxi in China

• Taxi's zijn redelijk goedkoop om kleinere afstanden te overbruggen.

Auto in China

• Het internationale rijbewijs wordt in China niet erkend. Je moet een Chinees rijbewijs hebben om te mogen rijden. Buitenlanders mogen wel een auto huren (met speciaal nummerbord) op het vliegveld in Beijing, Shanghai en Hong Kong voor lokaal gebruik. Je mag hiermee niet buiten de steden komen en door het speciale nummerbord word je snel gespot door de politie, als je deze regel overtreedt. Wil je buiten deze steden wel met de auto rijden dan zul je een auto met chauffeur moeten huren.

Riksja in China

• Er bestaan gemotoriseerde riksja's en niet gemotoriseerde riksja's. Neem de riksja voor kleine afstanden binnen de steden.

Slapen, eten en drinken in China?

Slapen in China

• Er is een groot divers aanbod aan verblijfsmogelijkheden in China. Er zijn zowel goedkope hostels en dure hotels. Verder kun je er goed kamperen, kamperen langs de weg is toegestaan. Probeer eens wat anders en verblijf in een klooster of een tempel op een berg. China kent mogelijkheden genoeg.

Eten in China

• Chinees eten verschilt per regio en elke regio heeft zijn eigen specialiteit (denk bijvoorbeeld aan Pekingeend). Je kunt dus niet echt spreken van één Chinese keuken. Over het algemeen wordt er veel rijst gegeten en wokken is een techniek die bij veel maaltijden wordt gebruikt. Daarnaast kan het eten, zoals geldt binnen de meeste landen binnen Azië, erg pittig zijn! Het motto in China is: "Nothing goes to waste". Alles, maar dan ook alles, wordt gegeten.

Specialiteiten

• Probeer de beroemde Pekingeend in Beijing.
• Dumplings: Kleine deegpakketjes met keuze uit honderden soorten vulling. Dumplings zijn er gekookt en gefrituurd. 
• Baozi: kleine gestoomde (of soms gebakken of gefrituurde) broodjes in snackformaat met een groot aantal mogelijke vullingen. Baozi wordt nooit 's avonds gegeten, alleen als ontbijt of tijdens de lunch.
• Douhua: een traditionele Chinese pudding.

Opmerkelijke gerechten

• Dronken garnalen: dit gerecht kan je wreed noemen omdat je de garnalen levend naar binnen werkt, maar vergeet niet dat garnalen in het wild ook levend worden opgegeten. De garnalen worden eerst wel verdoofd door de rijstewijn waarin ze gedrenkt worden.
• Varkenskop: in Chinese restaurants wordt niets verspild. Niet alles komt echter ook op het menu te staan. Als je een complete varkenskop wilt bestellen, dan moet je het vragen. De oogballen geef je aan iemand die je waardeert, zoals een ouder persoon of je geliefde. Ook varkensoor is een Chinese delicatesse die je wel terugvindt op de menukaart.
• Kwallen: kwal wordt warm gegeten met sesamolie, sojasaus, rijstazijn en suiker.

Drinken in China

• Je kunt gratis warm water bestellen in een restaurant.
• In China kan allerlei heerlijke soorten thee drinken. Chinezen waren ook de eersten die thee aanplantten. De meest gedronken thee, is groene thee. 
• Bier (pijiu) is te krijgen van honderden merken waaronder het bekende merk Qingdao en Liquan.
• De Chinezen drinken bij voorkeur sterkere drank (jiu). Probeer bijvoorbeeld Maotai, een sterke drank gemaakt uit sorghum en tarwe.
• Als je van alcoholische versnaperingen houdt, vergeet ook zeker niet een keertje Baiju te drinken! Deze Chinese borrel bevat 60% alcohol, heeft een benzine geur en een sterke nasmaak. Het is bijna het meest gedronken drankje ter wereld, ookal is het buiten China nauwelijks verkrijgbaar.
• Als je niet zo van sterke drank houdt, kun je kleefrijstwijn (nuomijiu) proberen. De meeste rijstewijnen worden een beetje opgewarmd gedronken.
• Er wordt traditioneel geen wijn gedronken in China. Steeds vaker produceren Chinezen nu zelf wijn, vaak ook in samenwerking met het westen. De lokale rode wijnen zijn zoet en hebben iets weg van port.

Feestdagen en festivals in China?

• Chinees nieuwjaar, of het begin van het lentefestival wordt gevierd tijdens de eerste maand van de Chinese kalender die bij ons meestal halverwege januari of begin februari valt.
• Grafveegdag: begin april, een feest ter ere van de voorouders. Chinese families zorgen voor de graven van de overledenen. Ook worden op deze dag oorlogsslachtoffers herdacht. Het is een beetje te vergelijken met onze 4 mei.
• Drakenbootfeest: Tijdens het drakenbootfestival worden drakenbootraces gehouden en rijstpoppetjes te water gelaten.
• Tijdens het midden herfst festival in oktober wordt de oogst gevierd. Dit festival is gekoppeld aan de nationale dag in China op 1 oktober, de geboortedag van de republiek van China. Het is een nationale feestdag en iedereen heeft een week vakantie.
• Houd er daarnaast rekening mee met dat de regering onverwachts een vakantieweek kan starten wanneer er een internationaal congres plaats gaat vinden in China. In verband met drukte en smog moeten Chinezen dan thuis blijven en zijn scholen, maar ook toeristenattracties gesloten.

Communiceren in China?

• In China worden verschillende talen gesproken en deze talen worden vaak allemaal Chinees genoemd. De verschillende dialecten verschillen zo veel van elkaar dat mensen die verschillende dialecten spreken elkaar niet kunnen verstaan. Voor de verschillende Chinese talen worden Chinese tekens gebruikt. De nationale taal is het standaard Mandarijn. In en rondom Hong Kong is de omgangstaal het standaard Kantonees. Rond Shanghai wordt er Shanghainees gesproken. De verschillende etnische groepen spreken naast een Chinese taal ook hun eigen taal.

Handige woorden (Mandarijn in pinyin)

• Hallo/Hoi: Nihăo
• Goedemorgen: Zaoshàng hăo
• Goedenavond: Wănshàng hăo
• Doei: Zàijiàn
• Ja: Shì
• Nee: Bùshì
• Alstublieft: Qĭng
• Dank u wel: Xièxie
• Graag gedaan: Búkèqi
• Sorry: Duìbùqĭ

Telefoon/mobiel in China

• Het telefoonnetwerk in China is goed. Het is redelijk goedkoop om vanuit een telefooncentrale naar Nederland te bellen met een telefoonkaart. Haal een IP kaart, deze is het goedkoopst. Je kunt ter plekke ook een mobiele telefoon huren.

Internet in China

• Overal in China zijn internetcafés te vinden met goede en snelle verbindingen. Hoewel internetcafés in grote getallen aanwezig zijn is het soms toch even zoeken omdat ze verstopt zitten in zijstraatjes en zelden gelegen zijn op de begane grond. Verder zie je vaker WiFi in de koffietentjes.
• Let op! Er heerst een grote mate van internetcensuur in China.

Voorbereidingen voor China

• Het is handig om te overwegen om het volgende mee te nemen: 
  • Check de hoeveelheid van je medicatie, want dit kan lastig te vinden zijn in China.
  • Een geïmpregneerde klamboe als je naar het zuiden van China gaat.
  • Tampons zijn niet overal te krijgen.
  • Een Point-It boekje, want niet overal is er wifi beschikbaar en het is soms gepaster om je telefoon bij je te houden.

Algemeen

• Over het algemeen worden DTP, Hepatitis A en BMR aanbevolen. Buiktyfus vaccinatie wordt aangeraden bij een verblijf langer dan twee weken. Gele koorts vaccinatie is verplicht als je zeven dagen voor aankomst in China in een gele koorts land bent geweest.
  • DTP
  • Hepatitis A
  • Gele koorts vaccinatie is soms verplicht

Risico/lange termijn

• Buiktyfus
• BMR
• Hepatitis B
• Rabiës
• Tuberculose
• Japanse (teken)encefalitis
• Schistosomiasis

Overig

• In China komt op sommige plekken malaria en dengue voor.
• Laat je goed informeren over de laatste stand van zaken betreffende de gezondheidssituatie en vaccinaties bij een betrouwbare bron.

Veiligheidszaken China

• China is over het algemeen een veilig land om in te reizen. Toeristen zijn soms slachtoffer van zakkenrollers. Let daarnaast goed op in het verkeer, chauffeurs kunnen roekeloos en onervaren zijn.  

Criminaliteit in China

• Door de sterke sociale controle en de strenge straffen is de criminaliteit relatief laag, maar de laatste jaren stijgende. Let erop dat de rechtspraak ook voor buitenlanders erg streng is. Plekken waar je extra goed op je spullen moet letten zijn: Guangzhou, Guiyang en Xi'an. Rond het Chinese nieuwjaar is er een toename aan criminaliteit omdat mensen geld willen hebben om cadeaus te kopen voor familieleden. Let ook op je spullen in het openbaar vervoer en op drukke trein- en busstations. Om diefstal te voorkomen kun je een moneybelt dragen.

Persoonlijke veiligheid in China

• Op het gebied van homoseksualiteit is de afgelopen jaren veel veranderd in China. Autoriteiten en de lokale bevolking worden steeds toleranter. In grote steden als Shanghai en Beijing vind je ook gaybars. Buiten de grote steden kan het openlijk tonen van homoseksualiteit wel problemen opleveren met de lokale bevolking. Internet: de Chinese overheid houdt sociale media in de gaten. Websites als Facebook, Youtube en Twitter kunnen geblokkeerd zijn. 

Natuurgeweld in China

• In China kunnen van mei tot en met november tyfoons voorkomen. Ook zijn er regelmatig overstromingen door zware regenval. Het regenseizoen begin in bepaalde gebieden al in februari en duurt tot oktober. Verder komen aardbevingen voor in het westen van het land.

Wetgeving in China

• Gebruik en bezit van softdrugs is verboden.
• Kritiek uiten op het Chinese regime is erg gevoelig, dus let hierop.
• Buitenlandse (en internationale) rijbewijzen worden in China niet erkend.

Verzekeringen voor China?

• Voor reisverzekeringen waar je activiteiten in China zijn gedekt check je activiteiten in het buitenland verzekeren 
• Voor een verzekeringen als je gaat emigreren of werken als expat in China: check je wonen in het buitenland verzekeren 

Studie, stage, vrijwilligerswerk en betaald werk in China

Waarom in China of HongKong studeren, stagelopen, vrijwilligerswerk doen of tijdelijk werken?

• vanwege het feit daat het een relatief veilig land is om in te wonen met een toenemend wooncomfort.
• vanwege de bevolking, die is in het algemeen vriendelijk en behulpzaam ook al is het niet altijd makkelijk te herkennen.
• vanwege de relatief lage kosten van levensonderhoud.
• vanwege het geweldige eten, als je weet welke gerechten waar te halen.

Waar moet je op letten?

• dat Engels niet overal, maar wel steeds meer gesproken wordt. In de afgelegen gebieden is enige kennis van het Chinees of de lokale taal wel erg handig, de taal leren beheersen is vaak wel een uitdaging.
• dat er grote verschillen bestaan tussen bruisende steden als HongKong en Shanghai en de steden op het platteland zijn nog steeds erg groot, werken is zelden saai en zelden zonder verrassingen, en jonge medewerkers krijgen over het algemeen veel verantwoordelijkheid.

Verder lezen?

• Lees verder over studeren, stagelopen en vrijwilligerswerk doen in China .
• Lees verder over: Werken in China, ondernemen in China en solliciteren in Hongkong 

Wonen in China, lang in China verblijven of emigreren?

Waarom zou je in China of HongKong gaan wonen als expat, emigrant of working nomad en waar moet je op letten?

• Als je gaat emigreren naar een ander land is er veel te regelen. Er is veel uit te zoeken en voor te bereiden, zowel voor- en na vertrek.
  • Hoe vind je na aankomst je weg in China of Hong Kong
  • Hoe vind je eerste en lang-verblijf woonruimte in China of Hong Kong
  • Waarmee moeten we rekening houden in het dagelijkse leven in China of Hong Kong
  • Hoe kan ik goed verzekerd wonen en werken in China of Hong Kong?

Verder lezen?

• Leven en wonen in China en Hongkong: van oriëntatie tot ontdekking 
• Leven en wonen in China en Hongkong: van aanvang tot aanpassing 
• Leven en werken in China en Hongkong: van verhuizen tot wonen 
• Lees verder over China, Hongkong en Tibet 
• Lees verder over emigreren en wat daar bij komt kijken 
• Lees verder over: verzekeringen in en voor China en Hongkong: van gezondheidszorg tot zorgverzekering en emigratie tot reisverzekering. 
• Lees verder over hoe je vrijblijvend advies kunt inwinnen over verzekeringen en zorg

• Het aantal mensen dat jaarlijks emigreert vanuit Nederland naar China neemt over het algemeen toe.
• Naast de Chinezen die terugkeren naar het land van herkomst, groeit ook het aantal Nederlanders dat naar China verhuist.
• De economische omstandigheden in China worden steeds beter, waardoor grotere aantallen eerder geëmigreerde Chinezen terugkeren. Tegelijkertijd stijgt het aantal directe buitenlandse investeringen in China; steeds meer bedrijven, ook in het midden- en kleinbedrijf, wagen hun kansen in China. In hun kielzog volgen dus steeds meer expats en emigranten.

Hoe kun je je oriënteren op China?

• China is het vierde grootste land ter wereld. Lees meer op de landenpagina China.
• Oriënteren op wonen, werken en leven in China betekent direct ook oppassen voor generalisaties. Je ontkomt er soms niet aan; ook bijvoorbeeld deze China keuzekits bevatten versimpelingen van de enorme Chinese realiteit.
• Er bestaat niet zoiets als “de Chinezen” of “de Chinese maatschappij”. China is in omvang en bevolkingsaantal zó groot, de verschillen binnen China (in ontwikkeling, stad-platteland, etc.) zijn zó groot, het aantal etnische groepen in China is zó groot (ruim 50 erkende) dat bijvoorbeeld ook veel Chinezen zelf elkaars cultuur niet herkennen. Ga je wonen en leven in China, dan krijg je dus te maken met een diversiteit aan Chinese maatschappijen, regelgeving, gewoontes etc.
• Traditioneel populaire locaties als het gaat om vestigingslocatie voor buitenlanders zijn, vanwege de relatief goede voorzieningen en aanwezigheid van veel internationale bedrijven, de grote Chinese steden als Shanghai, Beijing, Hong Kong, Guangzhou (het oude Kanton), Shenzhen (in 1980 nog een onbeduidend dorpje), Tianjin, Chongqing, Nanjing, Xi'an en Wuhan. Maar ook in bijvoorbeeld een stad als Chengdu (hoofdstad van de provincie Sichuan) wonen relatief veel niet-Chinezen.
  • Shanghai is de grootste stad van China, een westerse Chinese stad (volgens sommigen té westers), havenstad met wereldwijde verbindingen, moderne stad.
  • Beijing is de hoofdstad en centrum van politiek en macht, met een goede mix van cultuurhistorie en moderne ontwikkeling; stad met open karakter waar iedereen al snel gelijkgestemden vindt. Beijing kent een levendige muziekscene.
  • Guangzhou is een gigantische metropool in Zuid-China, uitgestrekt aaneengegroeid verstedelijkt gebied, belangrijke havenstad al van vroeger uit vanwege de buitenlandse handel.
  • Tianjin is de grootste kuststad in het noorden van China, belangrijk als handelscentrum, haven en toegangspoort tot Beijing, financieel centrum.
  • Hong Kong is één van de zakencentra van China; een relatief jonge metropool, voormalige UK kolonie en speciale bestuurlijke regio binnen China; daardoor een culturele mix.
  • Chongqing is een stadsprovincie aan de middenloop van de Yangtze rivier, stad van belangrijke samenwerkingen en economisch in ontwikkeling met veel buitenlandse autobedrijven.
  • Wuhan is een belangrijk verkeersknooppunt noord-zuid en oost-west; bij de samenvloeiing van Yangtze en Han rivier, met een subtropisch klimaat. Het is een belangrijk centrum in centraal-China. Er wonen nog beduidend minder buitenlanders dan in bijvoorbeeld Beijing of Shanghai. Wuhan kent een stevige muziekscene, wordt ook wel punkhoofdstad van China genoemd.
  • Shenzhen ligt in het zuiden aan de grens met Hong Kong, één van de snelst groeiende steden ter wereld, immigratiestad met veel culturen, één van de grootste havens ter wereld.
  • Nanjing is van vroeger uit belangrijke economische en strategisch gelegen stad in Oost-China, handel, tegenwoordig veel moderne technologie en plek waar veel buitenlandse bedrijven zich vestigen; tevens wetenschappelijk centrum van China met belangrijke universiteiten en hogescholen.
  • Xi'an is de vroegere hoofdstad van China, het oostelijk eindpunt van de Zijderoute. Xi'an is het hart van het begin van de Chinese beschaving.
  • Chengdu is één van de groenste Chinese steden, ligt in het zuidwesten van China en is een stad met grote contrasten. In de directe omgeving vind je diverse natuurreservaten, en Chengdu is verbonden met grote steden als Shanghai, Guangzhou en Hong Kong middels een hogesnelheidslijn.

Hoe kan je meer te weten komen?

• Oriënteer je op de China basics via de landenpagina China.
• Check China vacatures via de landenpagina China.

Hoeveel buitenlanders wonen er globaal in China?

• Er wonen ongeveer 600.000 buitenlanders in China (studenten en toeristen niet meegerekend). 
• Ongeveer 85% van deze groep werkt bij een internationaal bedrijf.
• De meeste buitenlanders wonen en werken in de grote steden in het oosten en zuiden van China.  

Wat zijn factoren om juist wel of juist niet te kiezen voor een lang verblijf in of emigratie naar China?

Wél kiezen voor China

• Natuurlijk, de ontwikkeling; het feit dat men met man én macht het land probeert verder te ontwikkelen, de zakelijke kansen die China kan bieden.
• Als westerling krijg je in China op jonge(re) leeftijd een baan met meer verantwoordelijkheden dan elders op de wereld; met bijbehorende ontwikkelingskansen.
• Het feit dat wij, wereldwijd, nog eigenlijk zo weinig weten van het hedendaagse China ("het mysterieuze" wat nog altijd om China heen hangt).
• Het gegeven dat China nog volop richting zoekt; wonen en werken in China is geen dag hetzelfde, "never a dull moment", met in het dagelijks leven genoeg ervaringen die je in Nederland als "bizar" of "ongelooflijk dat dit kan" kan bestempelen.
• De veelzijdigheid van China's natuur: woestijnen, stranden, regenwouden maar ook bergen waar je kan skiën.

Niet kiezen voor China

• Afhankelijk van je inspanningen, kan het een flinke tijd duren voordat je het Mandarijn enigszins machtig bent.
• Als je moeite denkt te hebben met de indirecte cultuur, het verschil tussen formele en informele regelgeving, de bureaucratie.
• Als het mensenrechten-issue je te zwaar valt.
• Als je te veel last denk te hebben van de vaak slechte lucht- en waterkwaliteit (met name in de grote steden).
• Wanneer je denkt moeilijk te kunnen wennen aan de Chinese hygiëne standaarden of de gewoontes rondom rochelen, spugen op straat.
• Het eeuwige gedrang en voordringen in het overbezette dagelijkse verkeer, openbaar vervoer, de roekeloosheid in het verkeer.
• De, afhankelijk van je woonlocatie, soms extreme verschillen in klimaat: extreem heet in de zomer, extreem koud in de winter; met vaak erg droge lucht en daardoor huidirritatie.

10 redenen om te kiezen voor China

1. de relatieve veiligheid (grote sociale controle).
2. de mensen (gastvrijheid en behulpzaamheid).
3. de levensstandaard (lage kosten van levensonderhoud).
4. het land zelf (de diversiteit, de reismogelijkheden, de goede bereikbaarheid van veel andere Aziatische steden).
5. het echte authentieke Chinese eten (niet te vergelijken met de gemiddelde afhaal-Chinees in Nederland).
6. de taal (een van de meest gesproken talen ter wereld, niet makkelijk maar ook niet onmogelijk om te leren, als het je eenmaal lukt is dat een prestatie die goed staat op je cv.
7. de bijzondere culturele historie.
8. de werkgelegenheidskansen voor buitenlanders en ontwikkel- /doorgroeimogelijkheden.
9. de internationale sfeer in de grote steden (volop internationale afleiding als je die nodig hebt).
10. de uitdaging om je persoonlijkheid zodanig te ontwikkelen dat je om leert gaan met het soms onbegrijpelijke China: talenten als zelfredzaamheid, doorzettingsvermogen, flexibiliteit, geduld etc. staan goed op je internationale cv!

Hoe vorm je je een beeld van China als bestemming om te wonen, te leven en te werken?

• Leestips : JoHo's Landenpagina China voor algehele oriëntatie.
• Kijktips: 6-delige documentairereeks Langs de Oevers van de Yangtze van Ruben Terlou.
• World Supporter & China: online community en magazine voor iedereen die wat voor een ander wil betekenen; met blogs, experience journals, foto's en video's.

Welke opties zijn er als je lange termijn huisvesting zoekt in China?

In heel China is een beleid gaande rondom de afbraak van de oude volkswijken (de "hutongs"): de grond waarop deze zijn gehuisvest moet meer geld gaan opbrengen middels hoogbouw en tevens dient men een oplossing te bieden aan de enorme huisvestingsbehoefte nu veel inwoners van het platteland naar de zich economisch ontwikkelende steden trekken. De vraag naar appartementen is ook onder Chinezen zelf (vaak als beleggingsobject), gigantisch; dat is van invloed op de huurprijzen van vaak heel basic appartementen in populaire expat steden. In veel andere steden staan grote (delen van) woontorens leeg of zijn nooit afgebouwd.

Lange termijn huisvestiging zoeken en vinden in China kan via meerdere wegen. Niet altijd zal je invloed kunnen uitoefenen op je woonlocatie of op via welk kanaal je je woonruimte vindt, bijvoorbeeld wanneer je afhankelijk bent van een werkgever met vaste relaties rondom het regelen van huisvesting voor haar (internationale) werknemers, of wanneer je via de officiële instanties moet gaan.

• Via de officiële instanties, als je bijvoorbeeld voor de Chinese overheid of als diplomaat in China werkt. Je krijgt dan te maken met “huizenbureaus” en komt dan vaak in “toegestane” buitenlanderscompounds terecht.
• Via makelaarskantoren (real estate agents) die ingesteld zijn op westerse huizenzoekers. Deze werken in de grote steden veelal per wijk/district; handig dus om je eerst te oriënteren op waar je voorkeurswoonlocatie is.
• Via de vrije markt; bijvoorbeeld met hulp van bevriende Chinezen, via internet of via "makelaars-mannetjes" die je op straat ziet (zeker niet ongebruikelijk, uiteraard wel driedubbel checken).

Ga je op zoek naar een huurhuis of appartement, stel je er dan op in dat veel van de woningen die je gaat bekijken niet al te schoon zullen zijn (natuurlijk wel afhankelijk van de sector waarin je gaat zoeken). Hoe een huurhuis wordt achtergelaten door de vorige bewoner wordt vaak niet gecheckt.

Wonen in een hutong

De gerestaureerde hutong is bij expats populair als woonlocatie. Je ervaart deels nog het meer traditionele Chinese leven, maar hebt wel moderne faciliteiten; soms met dakterras en vaak centraal gelegen (binnen de tweede ring van een stad).

Heb je de kans om te gaan wonen in een meer traditionele hutong (de oudere volkswijken) dan kan dat een mooie en bijzondere ervaring zijn.

• Je zult, ten opzichte van een appartement of compound, wel zeker moeten inleveren op persoonlijke ruimte en faciliteiten (denk bijvoorbeeld aan het ontbreken van verwarming in sommige vertrekken, vooral tijdens de koude winters een issue; ook deel je vaak badkamer en toilet met meerdere bewoners).
• Tegelijkertijd krijg je de kans om het échte traditionele Chinese volksleven van binnenuit mee te maken.
• Wonen in een hutong is uiteraard een veel persoonlijker en socialer ervaring dan wanneer je in een groot wooncomplex met honderden anderen woont.
• In een hutong komen op iedere courtyard verschillende woningen uit.
• Vaak wordt één bewoner aangewezen als persoon die binnen de courtyard "de boel een beetje in de gaten houdt"; de taak van degene, meestal gepensioneerd, is om op de buitenruimte te letten, is centraal aanspreekpunt voor het buurtcomité, geeft belangrijk nieuws door, kent iedereen en let op de woningen, wanneer bewoners er niet zijn.

Wonen in een appartementencomplex

• Overal in China worden nieuwe appartementencomplexen uit de grond gestampt, vaak ten koste van de te veel ruimte innemende hutongs.
• Prijzen van appartementen zijn afhankelijk van de locatie (welke ring ten opzichte van het centrum) en afstand tot openbaar vervoer (veelal metro).
• Laat je in een zoektocht naar een appartement niet afschrikken door de vaak lelijke buitenkant van een appartementencomplex; niet zelden zijn de appartementen binnen verrassend mooi en redelijk modern.
• In Chinese appartementen is het toilet en douche vaak in één ruimte te vinden.
• Appartementen huur je vaak gemeubileerd; inclusief bed, matras en wasmachine.
• Start je met huren, dan betaal je vaak een aantal maanden huur vooruit (veelal 3), (een maand) borg en (een maand) bemiddelingskosten
• In het zuiden van China wordt vaak geen centrale verwarming in gebouwen geplaatst. De winter duurt maar heel kort en is nooit écht koud, het is relevanter om airconditioning te hebben in de lange, bloedhete zomers.
• Vrijwel alle complexen kennen permanente bewaking.
• Complexen lijken op het eerste gezicht van alle gemakken voorzien.
• Hou er wel rekening mee dat bijbehorende garages (onder het gebouw) vaak niet toereikend zijn voor het aantal auto's van de bewoners (dat bevordert creatief parkeren).
• Er wordt niet altijd goed nagedacht over faciliteiten voor als je minder mobiel bent; denk aan rolstoel of kinderwagen en hoge stoepen.
• Het systeem rondom toegangspoorten van het complex en de ingangen van de gebouwen werkt met pasjes (vaak wordt één pasje gedeeld met de hele familie).
• Veel gebouwen, en dus ook appartementencomplexen, hebben geen vierde verdieping; 4 is in China een ongeluksgetal.

Wonen in een expat compound, expat villa

• Een Chinese compound verschilt over het algemeen niet veel van compounds op andere bestemmingen.
• Er zijn vaak veel faciliteiten aanwezig, maar je staat ook verder af van het dagelijkse Chinese leven.
• Hou er rekening mee dat je Chinese gasten vaak niet makkelijk in een compound worden toegelaten.
• Chinese compounds zijn wooncomplexen met vaak een aantal flatgebouwen en huizen, een parkje, speelplaats en wat wandelweggetjes tussen de gebouwen.
• Iedere compound heeft vaak een buurtwinkel, sportfaciliteiten en een zwembad.
• Om iedere compound staat uiteraard een hek, waardoor je gedwongen wordt altijd door één van de ingangen met bewaking de compound te betreden.

Wat zijn aandachtspunten als je je huisdier(en) mee wilt nemen naar China?

• Neem je één of meerdere huisdieren mee naar China, hou er dan rekening mee dat er een quarantaine tijd geldt van meestal 7 tot 30 dagen na aankomst. De lengte van de periode hangt af van de rabiës status van het land vanwaar je het dier meeneemt. De locatie van quarantaine wordt bepaald vanuit en gerund door de overheid.
• Per paspoort mag je één huisdier importeren.
• De rabiës vaccinatie moet uiterlijk 1 maand voor aankomst zijn gegeven (en niet langer dan 12 maanden voor aankomst).
• Check altijd up-to-date regelgeving, daar deze in China regelmatig kan veranderen en soms locatie-afhankelijk is.

Wat zijn overige aandachtspunten rondom wonen in China?

• In China staan buiten alle flats en in alle hutongs grote bakken waarin iedereen al zijn afval kwijt kan. Al het afval gaat in één zak die je in één keer weggooit.
• Daarbij heeft China een uitstekend werkend systeem, waarbij het afval goed gescheiden wordt en recyclen optimaal gaat; zónder gemeentelijke belastingen, statiegeld of glasbakken.
  • Voor ieder district is iemand aangesteld die de bakken beheert, de bakken leegt als ze vol raken en zorgt dat alles netjes blijft. Zij brengen de inhoud van de bakken naar verzamelplaatsen, waar de inhoud wordt gesorteerd. Alles wat gerecycled kan worden, wordt aan opkopers verkocht.
  • Daarbij wordt bijvoorbeeld plastic er vaak al eerder tussenuit gevist voor de statiegeld-opbrengsten; meestal door ouderen die op die manier hun pensioentje aanvullen.
  • Grotere apparaten worden aan huis opgehaald. Meerdere keren per dag rijdt er iemand door de straat op bijvoorbeeld een bakfiets, waarbij via een luidspreker wordt aangekondigd dat er oude elektrische apparaten worden opgehaald. Voor een klein bedrag ben je er vanaf, en de handelaar verkoopt zijn waar met winst door aan de groothandelaren.

Zijn er speciale stimuleringsprogramma's voor buitenlanders die in China willen wonen of werken?

• Heb je plannen om een eigen bedrijf te starten in China, oriënteer je dan ook op subsidieregelingen vanuit de Chinese overheid. Het new 'Go-West' programma realiseert bijvoorbeeld belastingvoordelen voor bedrijven die zich in (het nog minder ontwikkelde) Centraal- en West-China willen vestigen, om daarmee de kloof tussen het oosten en westen van het land te dichten.
• Nederland (landelijke overheid, gemeentes, provincies) ondernemen regelmatig economische en handelsmissies naar China. De overheid wil het liefst zowel grote als kleine bedrijven mee hebben op handelsmissies. Je ontmoet potentiële Chinese zakenpartners, kunt bouwen aan je internationale netwerk, krijgt beter zicht op marktkansen in China en kunt tijdens een missie uiteraard op vele manieren kennis en ervaring uitwisselen. Onderzoek laat zien dat ongeveer 25% van de deelnemers voorafgaand aan de missie nog geen concrete zaken doet met of in China.

Heeft Nederland een verdrag gesloten met China?

• Nederland heeft geen verdrag met China afgesloten waar het gaat om sociale zekerheid; wel worden op Europees niveau beleidsprogramma's met China geïnitieerd om nauwer te gaan samenwerken op het gebied van sociale zekerheid en China te helpen het eigen sociale zekerheidsstelsel te verbeteren.
• Nederland heeft wel een verdrag met China afgesloten waar het gaat om de heffing van inkomsten- en ondernemersbelasting. Het 183 dagen beginsel is van toepassing.
• Check altijd eventuele updates; regelgeving kan (regelmatig) veranderen.

Is China een zogenaamde eerste werkdagland?

• China is geen eerste-werkdagland.
• Check altijd eventuele updates; regelgeving kan (regelmatig) veranderen.

Wat zijn aandachtspunten voor buitenlanders rondom de Sociale Verzekeringswet in China?

• Buitenlanders die in China werken zijn verplicht deel te nemen aan vijf Chinese sociale verzekeringen (of je nu een lokaal of uitgezonden contract hebt). Het gaat om ziektekosten-, pensioen-, werkeloosheid-, zwangerschaps- en arbeidsongevallenverzekeringen.
• Deze Sociale Verzekeringswet (Social Insurance Law) van de National People’s Congress (NPC) verplicht buitenlanders die werkzaam zijn in China om deel te nemen aan het Chinese systeem van sociale verzekeringen.
• Deze relatief nieuwe wet is in verschillende Chinese steden qua uitvoer nog niet helemaal uitgekristalliseerd. De wet is een eerste poging om te sterk versnipperde wet- en regelgeving op het gebied van sociale zekerheid te versterken en het sociale vangnet in China drastisch te verbeteren.
• Binnen 30 dagen na het verkrijgen van een werkvergunning moet de werkgever diens buitenlandse werknemer aanmelden voor deze sociale verzekeringen bij het lokale Social Insurance Fund Management Centre and Social Insurance Agency. Niet of te laat registreren kan resulteren in boetes.
• De basis van deze registratie is het Social Insurance Registration certificaat van je (Chinese) werkgever; sommige werkgevers hebben dit uitbesteed aan een gekwalificeerde externe agent.
• Op basis van het door je werkgever ingevoerde paspoortnummer en het aanleveren van een aantal formele documenten (paspoort, werkvergunning, verblijfsvergunning, registratie formulier, pasfoto's) ontvang je een sociaal verzekeringsnummer.
• Word je uitgezonden door een niet-Chinees bedrijf, dan moet het werkgeversdeel van de premies door het Chinese kantoor worden betaald.
• Voor werknemers die door een buitenlands bedrijf zijn uitgezonden naar een kantoor in China geldt dat het werkgeversdeel van de premies door het Chinese kantoor moet worden betaald.
• De percentages voor de premies worden vastgesteld op basis van inkomen en zijn voor iedereen gelijk. Wel zijn er in veel regio’s plafonds vastgesteld, vaak een percentage van het gemiddelde loon in de regio.
• De premies voor pensioen en medische kosten zijn verreweg het hoogste.
• De verplichte verzekeringen gelden ook voor buitenlanders die reeds op een andere manier verzekerd zijn voor werkloosheid, ziekte en andere zaken.

Sociale zekerheid en ziektekostenverzekeringen

Omdat, als je je überhaupt al kunt registreren, er diverse nadelen zitten aan het verplichte stelsel kiezen verreweg de meeste buitenlanders in China voor de optie om sociale zekerheid en ziektekostenverzekeringen elders onder te brengen, bijvoorbeeld via een internationale (ziektekosten)verzekering.

• Voor de pensioenpremies geldt dat de Chinese overheid heeft toegezegd dat werknemers die vertrekken uit China en er in de toekomst niet meer zullen werken het door hen betaalde werknemersdeel van de pensioenpremie terug kunnen vragen (het betaalde werkgeversdeel blijft in het China social fund systeem). Het pensioen kan ook in het buitenland worden uitgekeerd, maar procedures zijn veelal nog niet bekend. Hou er ook rekening mee dat het rendement vaak extreem laag is; je krijgt dus veelal niet veel meer terug dan je (werknemers)bijdrage.
• Buitenlanders die hun baan kwijtraken zullen in veel gevallen het land dienen te verlaten, omdat hun visum afhankelijk is van hun baan. Aangezien de werkloosheidsuitkering alleen binnen China wordt uitbetaald, zullen zij deze uitkering waarschijnlijk niet krijgen.
• Buitenlandse werknemers kunnen uit een (zeer) beperkt aantal ziekenhuizen kiezen waar zij in geval van ziekte naartoe kunnen gaan, maar het betreft geen internationale ziekenhuizen. De kosten voor de behandeling kun je dan achteraf terugvragen bij het Social Insurance Center waar je verzekerd bent.
• Het is nog onduidelijk of het Chinese éénkindbeleid invloed heeft op de uitkering van zwangerschapsverzekeringen van buitenlandse vrouwen die meer dan één kind krijgen.
• Nederland heeft, net als zeer veel andere landen, nog geen overeenkomst met China om dubbel betalen van sociale premies te voorkomen.
• China is (in 2016) wél toegevoegd aan het besluit van het Nederlandse Ministerie van Financiën over de fiscale behandeling van buitenlandse sociale verzekeringen. Dat is van belang voor het bepalen van de hoogte van het fiscale loon in Nederland. In het besluit wordt aangegeven of, en zo ja in hoeverre, de werknemerspremies die in China betaald wordt voor sociale zekerheid (medische hulp, pensioen, werkloosheid etc.) aftrekbaar zijn en of, en zo ja in hoeverre, de werkgeverspremies (medische hulp, uitkering bij zwangerschap, arbeidsongevallen, pensioen) zijn vrijgesteld. Check de regeling, want aftrekbaarheid varieert.

Waarom registreren na aankomst in China?

• In aanvulling op een geldig paspoort en het officiële Z visum (zie Visa & Documenten) moet je als werknemer binnen 30 dagen na aankomst in China een verblijfsvergunning (‘Residence Permit’) aanvragen. Dat doe je bij een PSB, Public Security Bureau (soort kruising tussen politiebureau en bevolkingsregister).
• Het PSB geeft een bewijs af dat je nodig hebt bij het aanvragen van je verblijfsvergunning (maar ook bij verlenging, of verlengen van je paspoort, verlengen van je werkvisum etc).

Wat zijn aandachtspunten als je van werkgever verandert in China?

• Wil je in China van werkgever veranderen, dan moet de verblijfsvergunning worden overgezet van de oude werkgever naar de nieuwe werkgever.

Hoe werkt belasting betalen in China?

• De meeste buitenlanders zijn in China belastingplichtig op alleen het inkomen in China.
• Het 183 dagen beginsel is van toepassing en uitgangspunt is ook dat je op een formele werkvergunning en visum in China inkomsten ontvangt.
• Inkomstenbelasting wordt in China per maand berekend; uitgangspunt is dus je maandsalaris. Je maand inkomsten worden eerst wel verminderd met een maandelijks toegestane drempel van belastingvrije inkomsten; die voor buitenlanders hoger is dan voor Chinezen. Ook de (verplichte) premies voor het sociale zekerheidsstelsel worden eerst in minder gebracht. Net als in Nederland zijn er aftrekposten op te voeren zoals betaalde bedragen voor onderdak (huur), maaltijden, reiskosten, verhuiskosten, (taal)training en onderwijs. Voorwaarde is wel dat je een officieel betalingsbewijs ("fapio" -> een soort btw-factuur/VAT invoice) hebt van deze kosten en dat deze posten opgenomen zijn in je arbeidscontract (immers: je werkgever brengt ze in mindering op je maandelijkse loon).
• Je belastbare inkomsten worden belast via een progressief stelsel van een of meerdere belastingschijven, variërend van zo'n 3 tot 45%. De te betalen belasting wordt, net als in Nederland, ingehouden op je salaris.
• In China (maar wel met uitzonderingen in sommige regio's) word je pas belastingplichtig op je wereldinkomen -dus ook op je inkomsten buiten China- als je 5 jaar achtereen in China bent geweest en hebt gewerkt op een officiële Chinese werkvergunning en werkvisum. Maar: dit geldt alleen als je in die 5 jaar niet minimaal één keer 30 dagen achtereen het land uit bent geweest binnen een fiscaal jaar, of een maximum van 90 dagen in een fiscaal jaar in China hebt doorgebracht. Veel expats zijn natuurlijk eens in de 5 jaar wel meer dan 30 dagen niet in China aanwezig, bijvoorbeeld bij tijdelijke (vakantie)terugkeer naar Nederland.
• In andere regio's wordt direct gekeken naar je inkomsten in zowel China als in het buitenland, en wordt over je totale inkomen belasting geheven.

Kan je Nederlandse uitkeringen meenemen naar China?

• Nee, Nederland heeft met China geen verdrag omtrent sociale zekerheid afgesloten. Uitkeringen kunnen dan ook niet worden meegenomen.
• Ben je ontwikkelingswerker of ambtenaar, informeer dan bij je werkgever naar mogelijke uitzonderingen.

Waar let je op bij het kiezen van een bank in China?

• Kies voor een bank die internationaal zaken doet, zoals de Bank of China, Agricultural Bank China of de Industrial Commercial Bank China. De Industrial Commercial Bank China heeft bijvoorbeeld de meeste vestigingen in Beijing.

Wat heb je nodig voor het openen van een bankrekening in China?

• Bij het openen van een bankrekening heb je een geldig paspoort nodig.
• Neem ook je mobiele telefoonnummer en telefoon mee, omdat er meestal een bericht gestuurd wordt naar je telefoon met een code, die je in de bank moet invoeren om je identiteit te bevestigen.
• Je bankrekening staat op je officiële naam, identiek aan je paspoort.
• Een bankrekening kan in China meestal maar één bankpas hebben, als stel open je dus 2 bankrekeningen (maar uiteraard zijn er soms uitzonderingen...).
• Normaal gesproken wordt het overgeschreven geld door de bank aanvaard in euro's en op de bankrekening geplaatst in euro's. Pas als je de euro's in het bankkantoor laat omzetten in RMB zie je het bedrag verschijnen op bijvoorbeeld een geldautomaat.
• Gas, water en mobiele telefoon kunnen veelal niet met een doorlopende machtiging worden overgeschreven, aangezien deze in China ‘prepaid’ zijn: je betaalt van tevoren, voor je het gebruikt.

Hoe werkt online betalen in China?

• Ga je online shoppen in China, dan zijn er net als in veel andere landen diverse betaalmogelijkheden.
• De markt voor online betalingen is in China te verdelen in drie segmenten:
  • (1) Online bankieren.
  • (2) UnionPay (een samenwerkingsverband van een kleine 100 Chinese banken).
  • (3) Betalingen via derden, met systemen als Alipay (ook betalen bij internationale bedrijven) en Tenpay. Deze derden leggen ‘achter de schermen’ een verbinding met de bank van de gebruiker, zoals bijvoorbeeld ook Paypal dat doet. Als consument hoef je daardoor nooit je bank- of creditcardgegevens te delen met een verkoper.
• Deze betaalmethoden maken het mogelijk om te betalen binnen een bestaand online platform zónder het te hoeven verlaten, bijvoorbeeld direct betalen voor een aankoop Sina Weibo, vanuit zoekmachine Baidu (Baidu Wallet) of vanuit de populaire Wechat app (Wechat Wallet).
• Mobiel betalen is erg populair in China. Ruim 75% van de online Chinezen doet een mobiele betaling vaak voor de kleinere bedragen (de percentages in westerse landen lopen daar veelal nog bij achter), de markt voor mobiele betalingen groeit hard en de ontwikkelingen gaan snel.

Wat zijn aandachtspunten rondom de valutakoersen?

• De koersverhouding tussen de Chinese munt (Renminbi) en bijvoorbeeld de euro schommelt stevig.
• Het wordt dus steeds belangrijker in welke munteenheid je je salaris uitbetaald krijgt: in renminbi -> dan hou je relatief veel euro's over ter besteding in Europa. Maar krijg je salaris in euro's, dan levert je dat relatief minder renminbi's op ter besteding in China; oftewel je koopkracht in China daalt -soms wel met 30%.
• Ontvang je, op basis van bovenstaande koersverhouding, salaris in renminbi, dan kan je er voor kiezen deze vooral op een Chinese bankrekening te laten staan in plaats van door te storten naar een Europese bankrekening.
• Uiteraard zijn koershoogtes voortdurend onderhevig aan ontwikkeling en verandering; een regelmatige check is dus de moeite waard.

Hoe werkt geld overmaken naar China en wat zijn aandachtspunten?

• Bij het overschrijven van geld uit het buitenland is het van belang dat de naam exact dezelfde is als op je bankrekening.
• Verwissel bijvoorbeld niet de voor- en achternaam, de Chinese bank zal de overboeking veelal weigeren, maar rondom de overboeking wél kosten doorrekenen.

Wat is die "rode envelop" die je overal tijdens feestelijke momenten ziet?

• De rode envelop ("hongbao") is een envelop met geld erin en wordt gegeven tijdens bruiloften, geboortes en feestdagen, vooral tijdens het Chinees Nieuwjaar.
• Tijdens bruiloften neem je als gast geen cadeau mee naar het feest, maar een hongbao, gevuld met geld.
• Hoeveel je er precies in stopt hangt af van aan wie je het geeft, voor welke gelegenheid, hoe veel je te besteden hebt en aan hoeveel je gekregen hebt. Meestal stop je er als gever zo’n 1000rmb in, maar als je niet zo veel te besteden hebt, kan minder ook. 
• In China is rood de kleur die geluk symboliseert en mensen tegen boze geesten moet beschermen. Je geeft met het geven van een rode envelop als het ware je gelukswensen aan de centrale persoon van het feest.
• De hongbao is omgeven met allerlei regels.
  • het allerbelangrijkste van geld geven via de hongbao is dat je een ‘goed getal’ geeft: bij voorkeur een even getal (oneven getallen worden over het algemeen geassocieerd met begrafenissen).
  • het is verstandiger om geen getal met een 4 er in te geven: dus liever geen 40 (sowieso te weinig), 400 of 444. In het Chinees klinkt het getal voor 4 namelijk hetzelfde als het het woord ‘dood’.
  • jij geeft aan mij, ik geef aan jou: het is de bedoeling dat het aan een ander gegeven geld wél ook een keer retour komt. Sowieso is het in China gebruikelijker dat als je ergens wordt uitgenodigd, je bij een volgende gelegenheid die persoon andersom ook uitnodigt; ouders hebben bijvoorbeeld ook via hun relatienetwerk sterke invloed op wie zoon of dochter uitnodigt bij een feestelijke gelegenheid.
  • je schrijft altijd een naam (of meerdere namen, bij een bruidspaar) op de envelop.
  • óf je als Chinees tijdens het Chinese Nieuwjaar rode enveloppen uitdeelt of ontvangt hangt af van je positie in de familie. Getrouwde, werkende familieleden moeten geld geven, terwijl kinderen en ouderen geld mogen ontvangen.

Engelse les geven in China

De mogelijkheden

• China behoort tot één van de grootste en belangrijkste economieën ter wereld, dit maakt Engels een belangrijke taal in het bedrijfsleven. Ook op scholen is Engels inmiddels de belangrijkste tweede taal. Een TEFL-diploma wordt niet altijd gevraagd als je les wilt geven in China, wel geeft het meer mogelijkheden op leuker werk met betere voorwaarden. In de grootste steden (Beijing, Shanghai, Guangzhou) kun je meer concurrentie van native speakers verwachten.

Het soort werk

• Engelse les wordt aan steeds meer mensen gegeven in China. Op kleuter- en basisscholen kun je zelfs leerlingen krijgen vanaf 3 jaar. Ook aan oudere kinderen en volwassenen kun je op de middelbare school of op een taalschool lesgeven. Aan wie je les gaat geven, is gedeeltelijk afhankelijk van je eigen leeftijd en ervaring: als 20-jarige zonder ervaring zul je waarschijnlijk op een kleuter- of basisschool terecht komen. Ben je ouder/heb je meer ervaring, dan maak je ook kans in het volwassenenonderwijs.

Het salaris

• Het salaris kan in China enorm variëren en is afhankelijk van de school en regio waar je les gaat geven. Het gemiddelde salaris ligt tussen de 500 en 850 euro per maand, dit kan genoeg zijn om van rond te komen. Als je echter op internationale scholen gaat lesgeven, kan het salaris ook een stuk hoger liggen (bijvoorbeeld 1.500 euro netto) en soms krijg je ook je accommodatie betaald. 

Tibet

• De film "Seven Years in Tibet" is niets vergeleken bij de werkelijkheid.
• Het in de vijftiger jaren ingenomen Tibet is een absoluut en letterlijk hoogtepunt.
• Het landschap en de mensen hebben velen in haar greep gekregen, je ontkomt er bijna niet aan dat je na een bezoek aan Tibet anders tegen de wereld  aankijkt.
• De grote hoogte van Tibet zorgt ervoor dat de temperatuur snel kan dalen. Houd hier altijd rekening mee (vooral in west-Tibet).
• De koudste periode is vanaf de maand december tot en met februari.
• Maak bijvoorbeeld een onvergetelijk en avontuurlijke tocht van Lhasa naar Kathmandu over de Friendship Highway en de hoge passen die door het indrukwekkende Hymalaya gebergte kronkelt.
• Tibet is over het algemeen veilig.