Dekking, opzeggen en wegvallen van je Nederlandse zorgverzekering bij vertrek naar het buitenland: basisvragen en antwoorden
Wanneer vervalt de dekking van je zorgverzekering als je naar het buitenland vertrekt?
De dekking van je zorgverzekering komt te vervallen in één (of meer) van de volgende gevallen:
1 - je gaat betaald werken in het buitenland
- Als je betaald gaat werken in een verdragsland ('eerste-werkdag land' zoals bijvoorbeeld Canada, Japan, Marokko, Turkije, de Verenigde Staten of Zuid-Korea). De dekking van je basiszorgverzekering komt dan al vanaf je eerste werkdag te vervallen.
- Als je betaald gaat werken in een EU land (+ Noorwegen, IJsland, Zwitserland). De dekking van je basiszorgverzekering komt dan al vanaf je eerste werkdag te vervallen en er wordt van je verwacht dat je je lokaal verzekert.
- Als je betaald in loondienst gaat werken in een ander land. De dekking van je basiszorgverzekering komt dan met terugwerkende kracht vanaf je eerste werkdag te vervallen indien je langer dan drie maanden gaat werken.
- Als je tijdelijk gaat werken in een ander land en een vergoeding krijgt van minimaal €190 (bruto) per maand of €1.900 op jaarbasis (in loon of natura). De dekking van je basiszorgverzekering komt dan met terugwerkende kracht vanaf je eerste werkdag te vervallen indien je langer dan drie maanden gaat werken.
2 - Je gaat vrijwilligerswerk doen in het buitenland
- Als je langer dan drie maanden vrijwilligerswerk gaat doen en een vergoeding krijgt (onkosten, eten, inwoning) met een waarde van €190 per maand (of meer) of €1.900 op jaarbasis. De dekking van je basiszorgverzekering komt dan met terugwerkende kracht vanaf je eerste werkdag te vervallen, indien je langer dan drie maanden gaat werken.
3 - Je gaat stagelopen in het buitenland
- Als je betaald stage gaat lopen in een verdragsland, of een EU land, komt de dekking van je basiszorgverzekering al vanaf je eerste stagewerkdag te vervallen. Er wordt van je verwacht dat je je lokaal verzekert.
- Buiten deze landen vervalt de dekking van je basiszorgverzekering nadat je een vergoeding krijgt voor je stage met een waarde die hoger is dan het Nederlandse minimumloon.
4 - Je bent uitgeschreven uit de Basisregistratie Personen van je gemeente
- Als je langer dan 2 jaar in het buitenland verblijft, bent uitgeschreven uit de Basisregistratie Personen van je gemeente, en geen duurzame banden meer met Nederland onderhoudt (dus niet bijvoorbeeld op wereldreis bent).
- De termijn verandert overigens de laatste jaren nogal. Ook niet alle zorgverzekeraars zijn altijd op de hoogte dat dit pas na 2 jaar of langer het geval is.
Wat kan jij doen?
- Wees er op tijd bij en kies een verzekering waarbij de dekking van je zorgverzekering mag komen te vervallen. Dan loop je in ieder geval geen risico.
- Ook wanneer je vooraf niet zeker weet of je betaald (vrijwilligers)werk gaat doen, kan dit verstandig zijn. Wanneer je geen recht meer blijkt te hebben op de Nederlandse zorgverzekering, dan wordt deze met terugwerkende kracht stopgezet vanaf je eerste werkdag. Je kunt je nooit met terugwerkende kracht verzekeren. Je loopt hier dus risico een periode onverzekerd te zijn.
Waar moet je rekening mee houden?
- Een verzekering waarbij de dekking van je zorgverzekering mag komen te vervallen kost per maand iets meer. Wel geeft het minder gedoe en minder afhankelijkheid van je lokale werkgevers.
- Maak een afweging of, en wanneer, je de administratieve rompslomp wilt afhandelen (zorgverzekeraar, SVB, werkgever, reisverzekeraar, gemeente). Afhankelijk van je situatie kan je dit vooraf, tijdens of achteraf regelen (maak voor je afweging gebruik van BuitenlandZaken Services van JoHo).
- Neem bij je afwegingen ook mee dat je zorgtoeslag zal komen te vervallen als je geen Nederlandse zorgverzekering meer hebt lopen, of dat je die achteraf zal moeten terugbetalen in het geval deze met terugwerkende kracht wordt stopgezet vanaf je eerste werkdag.
- Wanneer je je zorgpremie wilt terugvragen, en/of je je zorgverzekering hebt opgezegd, dan kan er na terugkomst gevraagd worden naar je (arbeids)contract en/of salarisstroken, dus bewaar alles wat daar een beetje op lijkt.
- Mocht je je hebben uitgeschreven bij de gemeente (BRP), zorg dan dat je je direct na terugkeer (liefst binnen 24 uur) weer inschrijft. Je Nederlandse zorgverzekering kan je dan later regelen, maar is wel met terugwerkende kracht geldig.
Meer lezen?
- Zie alle vragen en antwoorden op de toolshoppagina: je zorgverzekering aanhouden of opzeggen bij vertrek naar het buitenland , of lees verder als je daar al gebruik van maakt
Direct verzekeren?
Wanneer mag of moet je je zorgverzekering in Nederland opzeggen als je in het buitenland gaat reizen, werken, wonen of studeren?
- Iedereen die in Nederland woont of werkt, is automatisch verzekerd van zorg (ziektekosten) via de Wet Langdurige Zorg (Wlz).
- Elke "Wlz-verzekerde" is verplicht een zorgverzekering af te sluiten bij een zorgverzekeraar.
- De geldigheid, het aanhouden en het laten stopzetten van je zorgverzekering is gebonden aan allerlei wetten, regels en afspraken met je zorgverzekeraar, dit kan je dus niet helemaal zelf bepalen.
- Vooraf krijg je echter van de verschillende betrokken instanties vaak informatie, die niet altijd met elkaar in overeenstemming is, waardoor het lastig is te bepalen wat je nu precies wel en niet moet doen.
- Je kunt een eerste check doen via de JoHo toolshop: Je zorgverzekering aanhouden of opzeggen bij vertrek naar het buitenland
Hoe kun je nagaan of de dekking van je Nederlandse zorgverzekering gaat vervallen als je naar het buitenland vertrekt?
Hoe kun je nagaan of de dekking van je Nederlandse zorgverzekering gaat vervallen als je naar het buitenland vertrekt, of dat je de zorgverzekering moet aanhouden vanwege de wet WLZ?
Wat zijn de opties?
- Je bepaalt zelf aan de hand van een aantal vragen of je wel of niet verplicht verzekerd denkt te zijn, en te kunnen blijven
- Je laat via de Sociale Verzekeringbank (SVB), de instantie die uiteindelijk mag bepalen of je wel of niet verplicht verzekerd bent, een onderzoek starten naar jouw situatie.
1 - Je bepaalt zelf of je wel of niet verplicht verzekerd denkt te zijn en te kunnen blijven
- In het geval je één van onderstaande vragen met 'Ja' kan beantwoorden, kan je in de meeste gevallen je zorgverzekering opzeggen:
- 1.1. Ga je drie maanden of langer werk verrichten in een ander land dan Nederland, met een vergoeding in geld of natura?
- 1.2. Ga je langer dan één jaar naar het buitenland?
- 1.3. Kan je worden beschouwd als niet-ingezetene van Nederland?
1.1. Ga je 3 maanden of langer werk verrichten in een ander land dan Nederland, met een vergoeding in geld of natura?
- Indien 3 maanden of langer werk wordt verricht in een ander land dan Nederland voor een buitenlandse werkgever, dan vervalt de verzekeringsplicht (bij werk voor een Nederlandse werkgever in het buitenland zit het weer anders).
- Overigens gaat deze regeling in de EU en in bepaalde landen buiten de EU in vanaf de eerste dag dat je 'betaald' werk doet. Dit noemen we 'eerste werkdaglanden'. Wanneer je in een eerste werkdagland gaat werken, vervalt officieel het recht op de basisverzekering vanaf de allereerste dag dat je aan het werk bent.
- Je dient dit vaak zelf aan te geven bij je zorgverzekeraar.
- Ook bij vrijwilligerswerk en stagewerkzaamheden kan de zorgverzekering komen te vervallen als je een vergoeding krijgt in natura (bijvoorbeeld kost en inwoning) of geld, van een waarde van meer dan €190,- per maand.
- Bij (officiële) stagewerkzaamheden in landen buiten de EU en landen die niet behoren tot de 'eerste werkdaglanden' is de grens niet €190,- per maand, maar het Nederlandse minimumloon
- Zie de bepalingen van het Besluit Uitbreiding en Beperking Kring Verzekerden Volksverzekeringen 1999 (KB 746/98).
- In paragraaf 3 artikel 12 van dat besluit staat vermeld, dat niet verzekerd is de ingezetene, die voor een periode van langer dan drie maanden aaneengesloten uitsluitend buiten Nederland arbeid verricht, tenzij hij dat doet in dienst van een in Nederland gevestigde werkgever.
- Toevoeging JoHo: dit geldt zelfs indien iemand in Nederland woont; dus een (huur)woning heeft en ingeschreven staat in Nederland. Ook dan hoeft men zich toch niet altijd te verzekeren, afhankelijk van de situatie. Of beter gezegd: dan mag men zich officieel niet verzekeren.
- Toevoeging JoHo: Ook als je niet aaneengesloten 3 maanden betaald werk gaat verrichten, kan het wel zijn dat je op jaarbasis gemiddeld boven de €190,- per jaar verdient, waarmee de zorgverzekering alsnog achteraf ongeldig kan worden verklaard.
1.2. Ga je langer dan één jaar naar het buitenland?
- 'Blijft men één jaar of langer aaneengesloten weg, dan is dat een indicatie voor het niet aannemen van ingezetenschap.' Ook dit is een belangrijk aspect.
- Hier komt echter nog wel iets meer bij kijken, zo geldt dit bijvoorbeeld niet als je jonger bent dan 30 jaar en je enkel voor studiedoeleinden buiten Nederland verblijft of op wereldreis bent. Het is echter wel een belangrijke indicatie.
- De laatse tijd lijkt de termijn van één jaar naar meerdere jaren op te schuiven, minimaal 2 jaar (en zelfs tot 4 jaar) als je alleen gaat reizen en de banden met Nederland niet duurzaam hebt verbroken (dwz bijvoorbeeld dat je verblijf tijdelijk is, dat je wilt terugkeren, dat je familie in Nederland verblijft, dat je werkt in Nederland, dat je nog een adres of een huis in NL hebt, je kort op één plek verblijft e.d.)
1.3. Kan je worden beschouwd als niet-ingezetene van Nederland?
- Of je wel of geen ingezetene meer bent van Nederland, is een wat lastiger verhaal.
- Om deze vraag met ja of nee te kunnen beantwoorden, lees je meer bij uitschrijven uit de Basisregistratie Personen.
2 - Je laat de Sociale Verzekeringbank (SVB) een onderzoek starten naar jouw situatie
- Houd er rekening mee dat deze instantie veel informatie van je wil en dat het enkele weken (wellicht maanden) kan duren voordat je antwoord hebt.
- Wanneer je geen recht meer blijkt te hebben op de Nederlandse zorgverzekering, dan wordt deze met terugwerkende kracht stopgezet vanaf je eerste werkdag.
- Dit besluit zal in de meeste gevallen weken of maanden nadat je bent begonnen met werken genomen worden. Je loopt hier dus risico een periode onverzekerd te zijn. Reisverzekeringen zijn in het algemeen alleen geldig wanneer je een Nederlandse zorgverzekering hebt. Valt deze laatste weg, dan is je reisverzekering ook niet meer geldig en je kunt jezelf niet met terugwerkende kracht verzekeren.
- Je kunt dit voorkomen door voor vertrek een passende verzekering af te sluiten die wel geldig is zonder Nederlandse zorgverzekering. Zie bijvoorbeeld hier .
- Bij de bepaling speelt onder andere mee dat het aspect werk en inkomen zwaarder weegt dan een in- of uitschrijving, maar ook de vraag of je binnen of buiten de EU verblijft, of er sprake is van een Verdragsland, de duur van het verblijf en de werkzaamheden.
Wat zijn de gevolgen als je je zorgverzekering NIET opzegt, terwijl de dekking is komen te vervallen door je activiteiten in het buitenland?
- Er is in principe geen plicht om je Nederlandse zorgverzekering op te zeggen als je naar het buitenland vertrekt.
- In het algemeen staat in het contract dat je met je zorgverzekeraar hebt afgesloten wel de plicht om melding te maken van veranderde omstandigheden, zoals bijvoorbeeld je vertrek naar het buitenland. Je zorgverzekeraar kan vervolgens bekijken of je nog de plicht hebt om je zorgverzekering aan te houden, of dat de dekking van je zorgverzekering is komen te vervallen. Daarna kan je zorgverzekering worden stopgezet of tijdelijk worden opgeschort.
- Als je gebruik wil maken van je huidige zorgverzekering, en je zorgverzekeraar constateert dat je lopende zorgverzekering geen dekking meer biedt (bijvoorbeeld omdat je betaald werk in het buitenland verricht), dan kan dat - met terugwerkende kracht - gevolgen hebben voor je reeds lopende declaraties. Je zorgverzekeraar kan met terugwerkende kracht je zorgverzekering ongeldig verklaren, en zal dan je betaalde premies terugstorten, maar niet je declaraties vergoeden.
- Indien je geen andere geldige verzekering hebt die je ziektekosten dekt, bijvoorbeeld een reisverzekering waarbij je geen Nederlandse zorgverzekering nodig hebt of een lokale verzekering, kan het dus voorkomen dat je zonder verzekerde zorg komt te zitten.
Wat zijn de gevolgen als je zorgverzekering WEL wordt opgezegd, als je naar het buitenland vertrekt, en dat achteraf onterecht blijkt te zijn?
- Het kan voorkomen dat het CAK (vroeger het Zorginstituut Nederland) je een brief stuurt omdat je geen Nederlandse basiszorgverzekering hebt afgesloten, of die hebt laten stopzetten.
- In deze brief 'dreigt' men met een boete, als je niet snel alsnog een Nederlandse basiszorgverzekering afsluit, of kan aantonen dat je Nederlandse basiszorgverzekering terecht niet meer van toepassing is.
- Meer over de situaties waarin dit kan gebeuren, en de mogelijke oplossingen, lees je bij de FAQ.
Welke landen zijn Verdragslanden, zogenoemde eerste-werkdag landen, waarbij de dekking van je Nederlandse zorgverzekering vervalt zodra je daar gaat werken?
Welke landen zijn Verdragslanden, zogenoemde eerste-werkdag landen, waarbij de dekking van je Nederlandse zorgverzekering vervalt?
Wat zijn Verdragslanden: eerste-werkdag landen?
- Verdragslanden zijn landen waarbij de dekking van je Nederlandse zorgverzekering vervalt vanaf de eerste dag dat je gaat werken (of gaat stagelopen met een vergoeding).
- Naast een aantal specifieke landen (ook wel de Verdragslanden genoemd) zijn dit met name vrijwel alle Europese landen (alle EU- en EER-landen).
- Alleen als lokaal je werkzaamheden niet als arbeid worden gezien, blijft de dekking van je je Nederlandse zorgverzekering geldig. Dit blijkt in de praktijk echter moeilijk en zelden op tijd te achterhalen, waardoor meestal wordt gekozen voor (reis)verzekering die ook de medische zorg dekt zonder geldige Nederlandse zorgverzekering.
Welke niet-Europese landen behoren tot de Verdragslanden (eerste-werkdag landen)?
- Bosnië-Herzegovina
- Canada (exclusief Quebec)
- Chili
- India
- Japan
- Kaapverdië
- Kanaaleilanden (Jersey, Guernsey, Alderney, Herm, Jethou)
- Kosovo
- Macedonie
- Man (eiland)
- Marokko
- Montenegro
- Servië
- Tunesië
- Turkije
- Verenigde Staten
- Zuid Korea
Welke Europese landen behoren tot de Verdragslanden (eerste-werkdag landen)?
- België
- Bulgarije
- Cyprus (het Griekse deel)
- Denemarken
- Duitsland
- Estland
- Finland
- Frankrijk
- Griekenland
- Hongarije
- Ierland
- IJsland (EER)
- Italië
- Kroatië
- Letland
- Liechtenstein (EER)
- Litouwen
- Luxemburg
- Malta
- Nederland
- Noorwegen (EER)
- Oostenrijk
- Polen
- Portugal
- Roemenië
- Slovenië
- Slowakije
- Spanje
- Tsjechië
- Zweden
- Zwitserland (geen EU- of EER-land, maar EU-regels wel van toepassing)
NB
- Wil je je lokaal verzekeren check dan de meest recente informatie, er kunnen landen bijkomen (of afvallen).
Je gaat werken in een eerste werkdagland maar je zorgverzekeraar zegt dat je je verzekering niet mag opzeggen of opschorten. Wat nu?
- Het is helaas nog steeds zo dat verzekeraars de wet- en regelgeving soms op hun eigen manier interpreteren, dit wordt mede veroorzaakt door vele wisselingen in het beleid die niet altijd even efficiënt en tijdig (kunnen) worden gecommuniceerd.
- Sommige verzekeraars zetten de verzekering stop als je aangeeft per wanneer je gaat werken. Andere verzekeraars hanteren een systeem waarbij de dekking wel vervalt vanaf de eerste werkdag, maar waarbij je wel verplicht blijft de premie te blijven betalen. Achteraf zul je moeten bewijzen dat je inderdaad aan het werk was, en dan zul je de betaalde premie terugkrijgen.
- Bewaar dus ook tijdens het reizen al je papieren zorgvuldig (stageovereenkomst/arbeidsovereenkomst/loonstrookje/alle bewijzen van betaling of vergoeding).
- Om te voorkomen dat je tegen problemen aanloopt als je een medische claim wilt indienen, is het verstandig een flexibele reisverzekering af te sluiten die ook dekking biedt als de Nederlandse basiszorgverzekering niet meer geldig is, zie bijvoorbeeld de Special ISIS.
Hoe en wanneer kan je je weer verzekeren na terugkomst uit het buitenland als je zorgverzekering in Nederland is opgezegd, of komen te vervallen?
Hoe en wanneer kan je je weer verzekeren na terugkomst uit het buitenland als je zorgverzekering in Nederland is opgezegd, of komen te vervallen?
Acceptatie door de verzekeraar nadat je weer in Nederland bent?
- In principe is de periode waarin je van verzekeraar kunt wisselen beperkt: normaal gesproken kun je alleen vóór 31 december aangeven dat de verzekering voor het volgende jaar stopgezet moet worden. Je hebt dan nog tot 1 februari om voor het nieuwe jaar een nieuwe zorgverzekering af te sluiten. Als je dit niet doet, kun je een fikse boete krijgen van de SVB.
- Als je terugkomt uit het buitenland en je weer voor 4 maanden of langer in Nederland vestigt kun je de zorgverzekering weer opnieuw aanvragen, ook als dit midden in het jaar is.
- De zorgverzekeraar mag jou niet weigeren voor de basisverzekering, ook niet als je bij terugkomst in Nederland ziek bent.
- Door de, voor de zorgverzekeraar, verplichte acceptatie voor de basisverzekering heb je ook geen problemen met aanmelding en nabehandelingskosten etc. Die worden dan door de nieuwe zorgverzekeraar vergoed, per verplichte ingangsdatum van de verzekering.
- Bij de aanvullende pakketten kan er, afhankelijk van het gewenste pakket, een medische selectie plaatsvinden
Uitgeschreven en weer inschrijven bij de gemeente (BRP)?
- Als je uitgeschreven was bij de de gemeente (BRP), zal je je weer opnieuw moeten inschrijven voordat je de zorgverzekering opnieuw kunt aanvragen.
- Als je binnen 4 maanden na de inschrijving bij de de gemeente (BRP) weer een zorgverzekering aanvraagt, wordt de inschrijving bij de BRP als ingangsdatum van de zorgverzekering genomen.
- Het is dus eigenlijk zaak om je zo snel mogelijk na terugkomst weer in te schrijven bij de BRP, om ervoor te zorgen dat je niet onverzekerd in Nederland rondloopt! Doe het bij voorkeur op de dag dat je weer terug komt in Nederland (of binnen 24 uur is soms ook nog op tijd).
Dekking via andere verzekering?
- Let op: Je kunt normaal gesproken geen gebruik maken van de medische dekking van een reis- of activiteiten verzekering. Ook niet als als de looptijd van die verzekering nog doorloopt na je terugkeer. Dit kan bij alleen bij een beperkt aantal verzekeringen (zoals de Special ISIS), en alleen als je op doorreis bent in Nederland voor een beperkte tijd. Check de specifieke verzekering voor het aantal weken of maanden.