Wonen in Frankrijk

Hoe werkt het ziektekosten- en gezondheidszorgsysteem in Frankrijk?

• De zorg in Frankrijk staat aan de wereldtop. Ook heeft het land een van de meest toegankelijke gezondheidszorgsystemen in de wereld, ook voor expats.
• Wat wel een probleem kan zijn, is de taalbarrière. In Parijs vind je zeker wel ziekenhuizen waar dokters Engels spreken, maar buiten de grote stad kan dit wel even anders zijn.
• Het land heeft een tweedelig zorgsysteem met zowel publieke als private aanbieders. Alle zorg, zowel publiek als privé, is toegankelijk voor iedereen.
• De meeste huisartsen zijn beschikbaar overdag en doordeweeks. Als je buiten kantooruren problemen hebt, zijn er andere artsen die je kunnen helpen via het Maisons médicales de garde (MMG). Hiervoor bel je het dichstbijzijnde politiekantoor (gerdarmerie), die je doorverwijzen naar een arts. Vaak kost dit wel extra, maar dit kan vergoed worden door je verzekering.
• Er zijn veel apotheken te vinden in Frankrijk, de gebouwen met een groot rood of groen kruis. In de grote steden vind je zelfs 24-uurs apotheken. Ook kan je medicatie zoals paracetamol halen bij supermarkten.
• De medische hulpdiensten zijn snel en betrouwbaar en worden gerund door de Service d'Aide Médicale d'Urgence (SAMU). Bel 112 in geval van algemene nood, of 15 voor de SAMU.
• Frankrijk is een verdragsland, dus je Nederlandse zorgverzekering is geldig. Registreer je wel bij het Zorginstituut Nederland. Om verzekerd te zijn voor de gezondheidszorg in Frankrijk, betaal je een bijdrage. Het aanvraag formulier, het formulier 121 kun je online invullen op de website van het Zorginstituut.

Hoe is de openbare zorg in Frankrijk geregeld?

• De openbare gezondheidszorg in Frankrijk is van zeer goede kwaliteit. Het systeem werkt, er zijn meestal geen lange wachttijden, afspraken maken is makkelijk en zorg is betaalbaar.
• In Frankrijk is het merendeel van de ziekenhuizen publiek en non-profit.
• Het publieke zorgsysteem, Protection Maladie Universelle (PUMA), biedt universele gezondheidszorg aan meer dan 95% van de inwoners inclusief buitenlanders. Onder andere ziekenhuiszorg, rehabilitatie en fysiotherapie, specialistische zorg, zwangerschapszorg, preventieve zorg voor kinderen, diagnostische services en medicijnen worden allemaal gedekt onder dit systeem. Het biedt zelfs dekking voor alternatieve therapieën zoals acupunctuur, homeopathie en chiropractie.
• Er is een openbare zorgverzekering beschikbaar in Frankrijk, de Caisse Primaire Assurance Maladie (CPAM). Expats in Frankrijk, mensen die gepensioneerd zijn in hun thuisland en ZZP’ers die bijdragen kunnen allemaal gebruikmaken van het systeem wanneer ze langer dan drie maanden in Frankrijk verblijven. De eerste drie maanden moeten gedekt worden met een private zorgverzekering. Om je aan te melden moet je langs bij het lokale sociale zekerheidskantoor. Soms doet je werkgever dit.
• Over het algemeen dekt het zorgsysteem 70, 80 of zelfs 100% van de kosten.
• Zodra je aangesloten bent bij het publieke zorgsysteem, kan je een zorgverzekeringskaart aanvragen (carte vitale). Hier staat alle administratieve informatie op die zorginstellingen nodig hebben. Deze kaart moet eens per jaar geüpdatet worden, of wanneer je gegevens veranderen (zoals een nieuwe baan, andere dokter, nieuw adres etc.).
• EU burgers kunnen hun European Health Insurance Card (EHIC) gebruiken tijdens kortdurende bezoeken om gebruik te maken van het publieke zorgsysteem, VK bewoners kunnen hun Global Health Insurance Card (GHIC) gebruiken.
• Het grootste deel van de kosten wordt gedekt door de publieke zorgverzekering. In sommige gevallen wordt er bij bezoek aan een huisarts of bij opname in het ziekenhuis een extra bijdrage gevraagd.

Hoe is de private zorg in Frankrijk geregeld?

• Ondanks dat de publieke verzekering veel dekt, zijn er ook dingen die niet gedekt worden, zoals uitgebreide tandzorg. Om deze reden heeft het merendeel van de bevolking ook een vrijwillige, private zorgverzekering, vaak aangeboden door de werkgever. Deze verzekering kan afgesloten worden bij een non-profit bedrijf, dat heet dan l’assurance complémentaire santé or mutuelle.
• Emigranten moeten sowieso de eerste drie maanden in Frankrijk een private zorgverzekering hebben, voordat ze zich aan kunnen melden bij het publieke systeem. Mensen die überhaupt geen recht hebben op een publieke zorgverzekering, moeten een particuliere zorgverzekering afsluiten voor de tijd dat ze in Frankrijk zijn.

Hoe is de huisarts in Frankrijk geregeld?

• Wanneer je je aanmeld voor de publieke zorgverzekering, kies je ook meteen je huisarts, ofwel médecin traitant. Doe je dat niet, dan betaal je later hogere kosten. Kinderen krijgen meestal dezelfde huisarts als hun ouders.
• In Frankrijk kies je dus zelf je huisarts en het ziekenhuis. Het is, in tegenstelling tot Nederland, ook makkelijk om van arts en ziekenhuis te wisselen.
• Huisartsenpraktijken, in het Frans cabinets genoemd, worden vaak gerund door meerdere artsen.
• Het kan lastig zijn een Engelssprekende arts te vinden. Check of je ambassade een lijst heeft van Engelssprekende doktoren, of kijk bijvoorbeeld bij de Australische of Amerikaanse ambassade.
• Je kan in Frankrijk ook zonder verwijzing van de huisarts naar een specialist, maar dan worden niet de volledige kosten vergoed.

Hoe is de tandarts in Frankrijk geregeld?

• Tandzorg is, evenals de rest van de zorg, van zeer goede kwaliteit. In de afgelopen jaren is het aantal tandartsen toegenomen. Het land heeft nu meer tandartsen per inwoner, maar nog wel minder dan de meeste andere EU landen. Je bent vrij om je eigen tandarts te kiezen.
• Het gezondheidszorgsysteem verdeelt tandartsen onder in gecontracteerd of niet gecontracteerd (conventionnes of non-conventionne). De eerste groep is ook weer verdeeld in sector 1 en 2. Sector 1 tandartsen houden de tarieven bepaald door de overheid aan, sector 2 kiezen hun eigen tarieven, maar houden zich wel aan regulaties van de overheid. Sector 3 tandartsen zijn geheel vrij en het duurst. Deze worden ook nauwelijks vergoed door de sociale verzekering.
• De meeste tandartsen werken in de publieke sector. Kinderen krijgen in de publieke sector verplichte en gratis tandzorg op 6-, 9-, 12-, 15- en 18 jarige leeftijd.
• Basis tandzorg wordt voor het merendeel gedekt door de publieke verzekering, maar complexere zorg niet. Ook vragen veel tandartsen meer dan wat de overheid aanbeveelt, waardoor de kosten hoog oplopen. Om deze reden sluiten veel Fransen en buitenlanders private verzekeringen af.

Hoe is de zwangerschaps- en kraamzorg in Frankrijk geregeld?

• Frankrijk heeft ook een goede reputatie als het gaat om zwangerschaps- en kraamzorg, of je nou een local bent of emigrant, iedere inwoner heeft recht op zorg.
• Zodra je zwanger bent en je eerste onderzoek bij de gyneacoloog gehad hebt, krijg je een document genaamd declaration de grossesse (bewijs van zwangerschap). Dit document heb je nodig om de zorgkosten gedurende en na je zwangerschap te declareren. Het document moet je voor je 14e zwangerschapsweek opsturen naar het Caisse d’Assurance Maladie en het Caisse d’allocations familiales.
• Na de eerste controle heb je nog recht op 8 volgende controles gedurende de zwangerschap. Hiervoor krijg je een zwangerschapsboekje waar alle gegevens in komen te staan.
• De meeste vrouwen bevallen in het ziekenhuis, de publieke zorgverzekering dekt voor de eerste twaalf dagen in het ziekenhuis alle kosten. Bevallingen in een privaat ziekenhuis kosten zonder verzekering tot 5000 euro.
• Bij thuisbevallingen is het lastig volledige verzekeringsdekking te krijgen vanwege de risico’s. Toch dekt de sociale verzekering deels de kosten.
• Abortus is legaal tot en met 12 weken zwangerschap, of later als de geboorte een risico vormt voor de moeder of het kind.
• De noodpil, contraception d’urgence, kan gekocht worden bij de apotheek.

Hoe veilig of onveilig is een reis of verblijf in Frankrijk?

Waar moet je in Frankrijk op letten op het gebied van veiligheid?

• Frankrijk is over het algemeen veilig, maar in grote steden zoals Parijs, Marseille en Lyon komt opportunistische criminaliteit zoals zakkenrollerij en kleine diefstal vaker voor. Vooral toeristische gebieden zoals de Eiffeltoren, Montmartre en treinstations kunnen hotspots zijn, ook voor scams.
• In stedelijke gebieden en buitenwijken is er een licht risico op woninginbraken. Goede sloten en beveiligingssystemen zijn een aanrader.
• Frankrijk staat bekend om zijn frequente stakingen en protesten, die soms gepaard gaan met verstoring van het openbaar vervoer.
• Laat waardevolle spullen niet zichtbaar achter in je auto of tas.
• Bewaar kopieën van belangrijke documenten zoals paspoorten en identiteitsbewijzen.
• Download apps zoals "SAIP" of andere lokale waarschuwingstools om op de hoogte te blijven van noodgevallen.

Waar moet je in Frankrijk op letten op het gebied van ziektes?

• Frankrijk heeft een van de beste gezondheidszorgsystemen ter wereld. Zowel publieke als private zorg is goed toegankelijk, en veel expats hebben recht op zorg via het Franse sociale zekerheidsstelsel (Sécurité Sociale).
• Kraanwater is van goede kwaliteit en voedselhygiëne is uitstekend over het algemeen.
• Tijdens de zomermaanden, vooral in Zuid-Frankrijk, kunnen hittegolven voorkomen. Zorg voor voldoende hydratatie en vermijd de zon tijdens de heetste uren.
• Vooral in bosrijke gebieden in de Alpen, Pyreneeën en andere landelijke streken komen tekenbeten voor. Controleer je huid na wandelingen.

Waar moet je in Frankrijk op letten op het gebied van verkeer?

• Frankrijk heeft een uitstekend wegennet, inclusief snelwegen (autoroutes). Veel snelwegen zijn tolwegen, wat extra kosten met zich meebrengt.
• Frankrijk heeft ook relatief goede statistieken wat betreft verkeersveiligheid, maar wees extra voorzichtig in bergachtige gebieden of op smalle, landelijke wegen.
• De regels worden strikt gehandhaafd. Flitspalen zijn overal aanwezig, en boetes voor snelheidsovertredingen kunnen hoog oplopen.
• De limiet voor alcohol in het bloed is 0,5 promille. Voor beginnende bestuurders geldt 0,2 promille. Alcoholcontroles zijn frequent.
• In steden is parkeren lastig en vaak duur. Parkeer indien mogelijk in ondergrondse garages om boetes of schade te voorkomen.
• Zorg dat je altijd een gevarendriehoek, reflecterend hesje en een alcoholtestkit in je auto hebt. Dit is wettelijk verplicht.
• Rij voorzichtig in de wintermaanden in bergachtige gebieden, waar sneeuwkettingen nodig kunnen zijn.
• Fietsen is niet overal even populair in Frankrijk zoals in Nederland, maar steden zoals Straatsburg en Bordeaux zijn fietsvriendelijk. Zorg dat je verlichting hebt en houd rekening met auto’s in drukke steden.
• Het Franse TGV-netwerk is snel en betrouwbaar voor lange afstanden. Lokale treinen kunnen echter vertragingen hebben, vooral tijdens stakingen.
• In grote steden zoals Parijs is het openbaar vervoer efficiënt, maar in landelijke gebieden is het minder frequent en kun je beter een auto hebben.
• In steden zijn taxi’s beschikbaar, maar taxi’s kunnen duurder zijn dan verwacht.

Welke werk- en reisverzekeringen zijn geschikt voor kort en lang verblijf in Frankrijk?

• Is de reis naar Frankrijk en je terugkomst voldoende gedekt, ben je voor, tijdens, en na je activiteiten voldoende gedekt en welke verzekering past het beste bij jouw reis en jouw activiteit?

Activiteiten- en reisverzekeringen

• Verzekeringen voor rondreizen in Frankrijk 
• Verzekeringen voor backpacken in Frankrijk 
• Verzekeringen voor studeren in Frankrijk 
• Verzekeringen voor stagelopen in Frankrijk 
• Verzekeringen voor vrijwilligerswerk in Frankrijk 
• Verzekeringen voor betaald werken in Frankrijk 

Annuleringsverzekeringen

• Heeft het zin om ook een annuleringsverzekering af te sluiten voor de vooraf geboekte activiteiten?
• Annuleringsverzekering voor reizen naar Frankrijk 

Welke emigratie- en expatverzekering kan je afsluiten voor Frankrijk als je daar een tijd gaat wonen?

Ziektekostenverzekeringen

• Een ziektekostenverzekering hebben is verplicht in Frankrijk. Blijf je langer dan drie maanden, dan moet je je dus aanmelden bij het nationale gezondheidszorgsysteem. Verblijf je korter, dan moet je voor een eigen zorgverzekering zorgen, wanneer je een visum nodig hebt (bijvoorbeeld als je van buiten de EU komt). Desalniettemin schaffen veel locals en buitenlanders een private zorgverzekering aan om van 100% dekking van zorgkosten te kunnen genieten en ook gedekt te zijn in andere landen en voor medische repatriëring.
• Als alternatief voor de Nederlandse basiszorgverzekering is een internationale emigratie of expatverzekering een veel gebruikte vervanging. Een dergelijke verzekering biedt een aantal voordelen tov de lokale dekking: internationale dekking, vergoedingen en voorwaarden veelal volgens Nederlandse maatstaven, gericht op dekkingen die een "buitenlander" nodig heeft, en flexibiliteit bij verhuizing naar Frankrijk.
• Ziektekostenverzekeringen voor in Frankrijk 
• Overlijdensrisicoverzekering voor in Frankrijk 

Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen & Levensverzekeringen

• Word je ernstig ziek of raak je invalide door een ongeval dan kan het zijn dat je op op basis van deze situatie je werk of inkomen verliest. In Nederland vormen de sociale– en werknemersverzekeringen een vangnet voor het verlies van inkomen. In Frankrijk ligt dat anders en kan je kiezen voor een internationale arbeidsongeschiktheidsverzekering.
• Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor in Frankrijk 
• Levensverzekeringen voor in Frankrijk 

Aansprakelijkheidsverzekeringen & Rechtsbijstandverzekeringen

• Een rechtsbijstandverzekering is een verzekering die hulp en advies biedt bij juridische problemen. Een rechtsbijstandsverzekering biedt dekking bij onder andere het verhalen van schade (o.a. bij verkeerszaken, bij strafzaken en bij geschillen die voortvloeien uit een contract (inclusief arbeidscontracten, indien meeverzekerd).
• Aansprakelijkheidsverzekeringen voor in Frankrijk 
• Rechtsbijstandsverzekeringen voor in Frankrijk 

Inboedel- en opstalverzekeringen

• Wanneer je je eigen inboedel meeneemt naar Frankrijk, of daar lokaal nieuwe huisraad aanschaft, dan kan een internationale geldende inboedelverzekering ervoor zorgen dat je tegen schade verzekerd bent die het gevolg is van onder meer brand, storm en diefstal.
• Inboedelverzekering voor Frankrijk 
• Huis- en inboedelverzekering ondertussen in Nederland 

Collectieve verzekeringen (voor bedrijven, stichtingen/NGO's) voor Frankrijk

• Voor organisaties die twee of meer werknemers naar Frankrijk hebben uitgezonden, zijn collectieve verzekeringen regelmatig een uitkomst. Op deze wijze wordt er niet alleen administratieve rompslomp voorkomen en er zijn ook meer mogelijkheden op het gebied van de dekking.
• Collectieve verzekeringen voor in Frankrijk 