Wonen in Zwitserland

Hoe werkt het ziektekosten- en gezondheidszorgsysteem in Zwitserland?

• De gezondheidszorg in Zwitserland is van zeer hoge kwaliteit en staat al jaren lang hoog genoteerd op de Euro Health Consumer Index in vergelijking met 35 Europese landen. 
• Tegelijkertijd is het ook een van de duurste gezondheidszorgsystemen ter wereld. 
  • Mensen met een laag inkomen, kinderen en jongvolwassenen (mits onderwijs wordt gevolgd) krijgen vaak premiesubsidies. Het recht op subsidies wordt bepaald door de kantons.
  • Zwitserland werkt met een systeem waarin de premie steeds verder wordt verlaagd voor elk jaar waarin geen declaraties voor zorgkosten zijn ingediend.
• Ook heeft het land een van de hoogste dichtheden van verpleegsters, met ongeveer 17 verpleegsters per 1.000 inwoners.
• De Zwitserse zorg is toegankelijk. Er is een zeer lage kindersterfte en er zijn hoge overlevingskansen bij kanker.

Toegang tot de gezondheidszorg in Zwitserland krijg je door je in te schrijven voor een ziektekostenverzekering. 

• Hou er rekening mee: Zwitserland is geen onderdeel van de EU.
• Iedereen die in Zwitserland woont, buitenlanders inclusief, is wettelijk verplicht om binnen drie maanden na aankomst een basisverzekering (Grundversicherung/Assurance de base) af te sluiten. Dit is ook van toepassing:
  • als je als buitenlander korter dan 3 maanden werkt in Zwitserland, tenzij je zelf een geschikte internationale ziektekostenverzekering hebt afgesloten
  • als je naar Zwitserland bent gekomen met de intentie om er permanent te gaan wonen.
• Heb je nog geen zorgverzekering geregeld? Met een European Health Insurance Card (EHIC) kun je in noodgevallen en binnen regels toegang krijgen tot medische zorg in Zwitserland.

Rondom het verkrijgen van een ziektekostenverzekering zijn diverse regels:

• Je moet je eerst inschrijven bij het lokale Zwitserse kanton.
• Na de inschrijving heb je een beperkt aantal weken om je in te schrijven voor een ziektekostenverzekering. 
• Voor de inschrijving zijn diverse documenten nodig, zoals je Zwitserse verblijfsvergunning, bewijs van adres, recente energierekening of huurcontract. 
• Uiteindelijk krijg je een zorgverzekeringskaart die je bij alle medische afspraken moet laten zien. Dit is een bewijs voor je zorgverlener dat je recht hebt op Zwitserse gezondheidszorg.
• Zorg dat je je binnen drie maanden registreert, anders kun je een boete krijgen, worden reeds gemaakte kosten niet vergoed en wordt er automatisch een verzekering voor je gekozen.

Hoe is de openbare zorg in Zwitserland geregeld?

• Zwitserland heeft geen publieke gezondheidszorg zoals sommige andere Europese landen. Het is een universeel systeem, maar er is geen (gratis) openbare zorg. 
• De zorg wordt voornamelijk gefinancierd via private verzekeringsmaatschappijen.

Hoe is de private zorg in Zwitserland geregeld?

• Zwitserland heeft een van de grootste particuliere gezondheidsmarkten ter wereld, met veel keuzevrijheid en concurrentie.
• Een private zorgverzekering is verplicht in Zwitserland. De private zorg wordt de Soziale Krankenversicherung (Duits), Assurance Maladie (Frans), Assicurazione-Mallatie (Italiaans) genoemd.
• Je kan zelf je verzekeraar kiezen. Let wel: niet iedere verzekeraar biedt een verzekering aan buitenlanders aan; check dit goed. Het basispakket is het minimum aanbod, de kosten verschillen per kanton.
• Iedereen die in Zwitserland woont heeft toegang tot de gezondheidszorg zolang hij of zij een ziektekostenverzekering heeft. De zorg is goed maar ook heel duur voor zowel Zwitserse inwoners als buitenlanders, o.a. door het hoge eigen risico en de toeslagen.
• Inwoners en niet-ingezetenen hebben ten minste een basiszorgverzekering nodig, die 80-90% van hun zorgkosten dekt. 
• Veel korte- en langere termijn bezoekers aan Zwitserland kiezen voor internationale verzekeringspakketten.
• Als verzekerde kies je zelf een eigen risico en draag je daarnaast 10% van de kosten voor de meeste medische afspraken, tot een maximum van ongeveer 700 Franken per jaar.
• Heb je een medisch onderzoek of behandeling nodig, dan kun je kiezen voor elke toegelaten zorgverlener die geschikt is voor de behandeling van je aandoening. Tenzij je een type verzekering hebt gekozen met een beperkte keuze in zorgverleners.
• Er zijn aanvullende verzekeringen beschikbaar voor bijvoorbeeld alternatieve therapieën, prive-kamers en uitgebreide tandzorg.

Hoe is de huisarts in Zwitserland geregeld?

• Het zorgsysteem is huisarts-georiënteerd. Je gaat meestal eerst naar een huisarts voordat je een specialist bezoekt. Maar er zijn uitzonderingen, waaronder:
  • Zieke kinderen gaan vaak niet eerst naar de huisarts, maar direct naar de kinderarts, die samen met de schoolarts tevens de consultatiebureauzorg levert.
  • Vrouwen gaan vanaf hun 16e direct naar de gynaecoloog, ook voor uitstrijkjes, anticonceptie en menstruatieproblemen.
• Over het algemeen kan je je eigen huisarts kiezen, afhankelijk van je polis. De arts kan je doorverwijzen naar een specialist.
• Afhankelijk van je verzekeringspolis, kun je soms ook zonder verwijzing van je huisarts een specialist raadplegen. Dit wordt dan door de verzekering gedekt. 
• Bepaalde diagnostiek (bv. middels röntgenfoto) en behandelingen doen huisartsen in Zwitserland juist weer zelf. Vaak is er een geavanceerd laboratorium in de huisartspraktijk.
• Het is van belang als je een afspraak met de huisarts hebt, om de afspraak met de huisarts te bevestigen, anders worden er annuleringskosten in rekening gebracht.
• Veel Zwitserse artsen spreken Engels, vooral in stedelijke gebieden.

Hoe is de tandarts in Zwitserland geregeld?

• Zwitserse tandartsen bieden diensten aan in een particuliere praktijk of een openbare tandheelkundige kliniek.
• Tandzorg wordt over het algemeen niet gedekt door de basisverzekering. Dit geldt zowel voor preventieve behandelingen (zoals gebitsreiniging) als voor ingrijpender tandheelkundige zorg.
• Tandartsbezoeken in Zwitserland zijn duur. Veel mensen kiezen ervoor om een aanvullende verzekering af te sluiten of hun tandartsbezoeken in het buitenland te regelen (bijvoorbeeld in buurlanden zoals Duitsland of Frankrijk).

Hoe is de zwangerschaps- en kraamzorg in Zwitserland geregeld?

• Er is veel keuze uit typen zorgverleners tijdens de zwangerschap. Je kiest meestal een gynaecoloog of verloskundige die je tijdens de zwangerschap begeleidt.
• Registreer je vroeg bij een verloskundige of gynaecoloog, omdat populaire praktijken snel vol kunnen zitten.
• Bevallingen vinden plaats in het ziekenhuis, thuis of in een geboortecentrum. 
  • Omdat ze in Zwitserland vaak geen kraamhulp kennen, is het gebruikelijk dat je na de bevalling zo’n 3 a 4 dagen in het ziekenhuis blijft.
  • In Zwitserland zijn er speciale ‘wochenbett’ afdelingen, waar je als 'nieuwe ouders' kunt slapen en samen met de verpleging en verloskundigen de verzorging van de baby opstart.
  • Afhankelijk van je verzekering, heb je recht op een kamer die je met andere kraamvrouwen moet delen, een familiekamer of een kamer voor jezelf.
• Waar beschikbaar, kan een kraamverzorgende (hebamme) via huisbezoeken je helpen met borstvoeding en herstel.
• Als je niet verzekerd bent, kan een geboorte wel meer dan 10.000 euro kosten. Zorg dus dat je snel verzekerd bent als je Zwitserland zwanger binnen komt.

Hoe veilig of onveilig is een reis of verblijf in Zwitserland?

Waar moet je in Zwitserland op letten op het gebied van veiligheid?

• Zwitserland heeft een van de laagste misdaadcijfers ter wereld. Je kunt je in steden, dorpen en op het platteland veilig voelen, zowel overdag als 's nachts.
• Zwitserland is een paradijs voor outdoorliefhebbers, maar activiteiten zoals skiën, wandelen en klimmen brengen risico’s met zich mee. Lawines, steenslag en slechte weersomstandigheden kunnen gevaarlijk zijn.
• In de zomer kunnen rivieren door hevige regenval overstromen, vooral in bergachtige gebieden.

Waar moet je in Zwitserland op letten op het gebied van ziektes?

• Zwitserland heeft een uitstekend zorgsysteem en hoge hygiënestandaarden. Er zijn relatief weinig gezondheidsrisico’s.
• Kraanwater is veilig te drinken, en voedselveiligheid is strikt gereguleerd.
• In bosrijke gebieden en graslanden kun je teken tegenkomen die TBE (tekenencefalitis) of de ziekte van Lyme kunnen overdragen.

Waar moet je in Zwitserland op letten op het gebied van verkeer?

• Zwitserland heeft een uitstekend wegennetwerk dat goed wordt onderhouden, zelfs in bergachtige regio’s.
• Tolwegen zijn zeldzaam, een autobahnvignet (snelwegsticker) is echter verplicht voor gebruik van snelwegen. Deze kun je kopen bij tankstations en grensovergangen.
• Bergpassen en wegen kunnen smal en bochtig zijn en zeker tijdens de winter wil je je winterbanden en sneeuwkettingen niet vergeten!
• Let op bewegwijzering en sluit je aan bij konvooien bij slechte weersomstandigheden.
• Snelheidslimieten zijn strikt en boetes kunnen behoorlijk hoog zijn: 50 km/u in stedelijke gebieden, 80 km/u op provinciale wegen en 120 km/u op snelwegen.
• Rijden met dimlichten is verplicht, ook overdag.
• Zwitserland staat bekend om een goed en punctueel openbaar vervoerssysteem, met treinen en bussen die meestal goed op elkaar aansluiten.
• Een Swiss Travel Pass kan voordelig zijn voor veelvuldig gebruik van treinen en ander vervoer.
• Zwitserland heeft een uitgebreid netwerk van fietspaden. Let op bergwegen die uitdagend kunnen zijn voor minder ervaren fietsers.

Welke werk- en reisverzekeringen zijn geschikt voor kort en lang verblijf in Zwitserland?

• Is de reis naar Zwitserland en je terugkomst voldoende gedekt, ben je voor, tijdens, en na je activiteiten voldoende gedekt en welke verzekering past het beste bij jouw reis en jouw activiteit?

Activiteiten- en reisverzekeringen

• Verzekeringen voor rondreizen in Zwitserland 
• Verzekeringen voor backpacken in Zwitserland 
• Verzekeringen voor studeren in Zwitserland 
• Verzekeringen voor stagelopen in Zwitserland 
• Verzekeringen voor vrijwilligerswerk in Zwitserland 
• Verzekeringen voor betaald werken in Zwitserland 

Annuleringsverzekeringen

• Heeft het zin om ook een annuleringsverzekering af te sluiten voor de vooraf geboekte activiteiten?
• Annuleringsverzekering voor reizen naar Zwitserland 

Welke emigratie- en expatverzekering kan je afsluiten voor Zwitserland als je daar een tijd gaat wonen?

Ziektekostenverzekeringen

• Het is verplicht een zorgverzekering af te sluiten als je drie maanden of langer in Zwitserland verblijft. Er zijn meer dan 60 door de overheid goedgekeurde aanbieders. Daarnaast kan het verstandig zijn in ieder geval voor de eerste periode, maar ook voor de rest van je tijd in Zwitserland een internationale zorgverzekering af te sluiten om de gaten in je dekking te dichten en ook verzekerd te zijn voor medische repatriëring.
• Als alternatief voor de Nederlandse basiszorgverzekering is een internationale emigratie of expatverzekering een veel gebruikte vervanging. Een dergelijke verzekering biedt een aantal voordelen tov de lokale dekking: internationale dekking, vergoedingen en voorwaarden veelal volgens Nederlandse maatstaven, gericht op dekkingen die een "buitenlander" nodig heeft, en flexibiliteit bij verhuizing naar Zwitserland.
• Ziektekostenverzekeringen voor in Zwitserland 
• Overlijdensrisicoverzekering voor in Zwitserland 

Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen & Levensverzekeringen

• Word je ernstig ziek of raak je invalide door een ongeval dan kan het zijn dat je op op basis van deze situatie je werk of inkomen verliest. In Nederland vormen de sociale– en werknemersverzekeringen een vangnet voor het verlies van inkomen. In Zwitserland ligt dat anders en kan je kiezen voor een internationale arbeidsongeschiktheidsverzekering.
• Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor in Zwitserland 
• Levensverzekeringen voor in Zwitserland 

Aansprakelijkheidsverzekeringen & Rechtsbijstandverzekeringen

• Een rechtsbijstandverzekering is een verzekering die hulp en advies biedt bij juridische problemen. Een rechtsbijstandsverzekering biedt dekking bij onder andere het verhalen van schade (o.a. bij verkeerszaken, bij strafzaken en bij geschillen die voortvloeien uit een contract (inclusief arbeidscontracten, indien meeverzekerd).
• Aansprakelijkheidsverzekeringen voor in Zwitserland 
• Rechtsbijstandsverzekeringen voor in Zwitserland 

Inboedel- en opstalverzekeringen

• Wanneer je je eigen inboedel meeneemt naar Zwitserland, of daar lokaal nieuwe huisraad aanschaft, dan kan een internationale geldende inboedelverzekering ervoor zorgen dat je tegen schade verzekerd bent die het gevolg is van onder meer brand, storm en diefstal.
• Inboedelverzekering voor Zwitserland 
• Huis- en inboedelverzekering ondertussen in Nederland 

Collectieve verzekeringen (voor bedrijven, stichtingen/NGO's) voor Zwitserland

• Voor organisaties die twee of meer werknemers naar Zwitserland hebben uitgezonden, zijn collectieve verzekeringen regelmatig een uitkomst. Op deze wijze wordt er niet alleen administratieve rompslomp voorkomen en er zijn ook meer mogelijkheden op het gebied van de dekking.
• Collectieve verzekeringen voor in Zwitserland 