 Bestemming: Oostenrijk

Hoe werkt het ziektekosten- en gezondheidszorgsysteem in Oostenrijk?

Wanneer kom je in aanmerking voor gezondheidszorg in Oostenrijk?

In principe kan iedereen in Oostenrijk aanspraak maken op de gezondheidszorg, ook toeristen en mensen die voor een langere periode verblijven.

Kort verblijf (<3 maanden, zonder tijdelijk of vast werk) & Oostenrijkse gezondheidszorg

Ben je voor kortere tijd -voor vakantie of reis- in Oostenrijk en heb je medische zorg nodig? Je Europese gezondheidskaart, ofwel de EHIC-pas (= je zorgpas met op de achterkant het EHIC-label) toont aan dat je recht hebt op die medische zorg die niet kan wachten tot je weer thuis bent.

• Let op: bij de vergoeding van zorgkosten in Oostenrijk gaat je Nederlandse zorgverzekering altijd uit van hoeveel dezelfde zorg in Nederland kost.
• Krijg je in Oostenrijk een behandeling of medicijnen die duurder zijn dan een vergelijkbare behandeling of medicijnen in Nederland? Dan is het mogelijk dat je moet bijbetalen. Die kans is reëel, want de zorgkosten in Oostenrijk liggen vaak hoger dan in Nederland.
• Alleen als je bijvoorbeeld een aanvullende zorgverzekering of speciale reisverzekering met ziektekostenmodule hebt afgesloten krijg je soms de meerkosten van de behandeling in Oostenrijk vergoed. Dit geldt ook voor de kosten van medisch noodzakelijke repatriëring terug naar Nederland, bijvoorbeeld bij een gipsvlucht.

Langer verblijf, of verblijf met tijdelijk of vast werk & Oostenrijkse gezondheidszorg

Ga je voor langere tijd (> 3 maanden) wonen, of ga je werken in Oostenrijk, dan wordt de regelgeving rondom (dekking voor) ziektekosten al snel anders.

Registreren bij de Oostenrijkse autoriteiten

• Oostenrijk is onderdeel van de Europese Unie. Dat betekent dat je als Nederlander in Oostenrijk kan wonen zonder visum. Maar: je hebt wél de verplichting om je bij de Oostenrijkse autoriteiten te melden, als je er langer dan drie maanden blijft. En vaak is dan ook een verblijfsvergunning (Niederlassungsnachweis) nodig.
• Registreer je zo snel mogelijk, maar altijd binnen drie maanden: Je meldt je aan bij de lokale Meldebehörde (meestal het gemeentehuis) waar je woont.
• Vraag een registratiebewijs aan (Anmeldebescheinigung); na de aanmelding krijg je een bewijs van je recht op verblijf in Oostenrijk, geldig zolang je bij je werkgever in dienst bent.

Verblijfsvergunning

• Er zijn verschillende situaties denkbaar, zoals:
  • Wil je langer dan 3 maanden in Oostenrijk verblijven, dan heb je een verblijfsvergunning nodig. Deze kan je aanvragen als je kan aantonen dat je een geldig legitimatiebewijs hebt en voldoende financiële middelen. 
  • Ga je tijdelijk in Oostenrijk werken, bijvoorbeeld als wintersportmedewerker, dan kun je meestal een tijdelijke verblijfsvergunning krijgen, mits je uit een EU- of EER-land komt.
  • Als je nog op zoek bent naar een baan in Oostenrijk, dan kun je een tijdelijke verblijfsvergunning (6 maanden) verkrijgen. Ook weer mits je uit een EU- of EER-land komt.
  • Als je met een vast dienstverband aan de slag gaat voor een Oostenrijkse werkgever, dan krijg je vaak automatisch een verblijfsvergunning (voor 5 jaar); die hoef je dan niet apart zelf nog te regelen.
  • Vestig je je permanent in Oostenrijk? Dan is je Nederlandse zorgverzekering sowieso niet meer geldig. 

Werken in Oostenrijk, verzekerd tegen ziektekosten & aanmelden ziektekostenverzekeraar

• In Oostenrijk is iedereen met een (tijdelijke of permanente) verblijfsvergunning verplicht verzekerd tegen ziektekosten. Je kunt dus niet zelf bepalen of je verzekerd wil zijn en ook kun je niet zelf een zorgverzekeraar uitkiezen.
• Maar let op: een verblijfsvergunning in Oostenrijk geeft niet automatisch toegang tot de overheids-ziektekostenverzekering: voor deze Krankenversicherung moet je jezelf aanmelden en bijdragen betalen via een publieke of particuliere ziektekostenverzekeraar.
• Als werknemer in Oostenrijk ben je meestal automatisch gedekt door de overheids-ziektekostenverzekering, omdat je werkgever verplicht is je aan te melden en premies af te dragen. Natuurlijk is het goed dit zorgvuldig te controleren.
• Dit geldt ook voor seizoenswerkers en tijdelijke krachten. Zodra je een arbeidscontract hebt, is ook dan je werkgever verplicht je aan te melden bij de overheids-ziektekostenverzekering. Hierdoor ben je gedekt voor (basis) medische zorg en ongevallen. E.e.a. kan wel afhankelijk zijn van de duur en aard van je contract; check dit dus goed.
• Let op: een internationale gespecialiseerde reis- en/of ziektekostenverzekering kan ook in dit geval nog steeds een waardevolle aanvulling zijn op de Krankenversicherung.
  • Denk bijvoorbeeld aan (mogelijke) aanvullende medische kosten dekking:
    • vooraf en na afloop van je werkzaamheden,
    • bij tijdelijk verblijf buiten Oostenrijk,
    • voor tussentijds bezoek aan Nederland, bijvoorbeeld in verband met familie-omstandigheden,
    • voor tandheelkundige (spoed)zorg,
    • voor een aanvulling van de dekking tot aan kostprijs (dat wat het daadwerkelijk) indien de lokale verzekering tot aan een maximaal tarief dekt;
    • voor de kosten van het verplichte eigen risico dat geldt op medische kosten op de lokale verzekering.
  • En naast aanvullende dekking voor de medische kosten kun je met een internationale gespecialiseerde reis- of expatverzekering ook dekking krijgen:
    • voor repatriëring met een gipsvlucht door een ongeval tijdens je (wintersport)werk,
    • voor sporten zoals skiën of snowboarden in de vrije tijd,
    • voor particuliere aansprakelijkheid buiten je werkzaamheden,
    • voor bergingskosten (helikopter, etc.) bij vrijetijdsongevallen,
    • voor niet-spoedeisende specialistische behandelingen,
    • voor tandheelkundige (spoed)zorg,
    • voor (dure) reddingsoperaties in minder toegankelijke gebieden,
    • voor schade aan of diefstal van (dure) specifieke werkapparatuur of speciale uitrustingen die je nodig hebt tijdens je (seizoens)werk
  • E.e.a. afhankelijk van welke modules je kiest en de dekking wisselt uiteraard ook hier per verzekeraar.
• Lees hier meer over aandachtspunten bij lokaal verzekeren.
• De premies voor de Krankenversicherung worden door de werkgever en jou als werknemer samen betaald, via inhoudingen op je loon.
• Ook kun je je vrijwillig aanvullend verzekeren op de publieke basisverzekering. Of kiezen voor een (internationale) particuliere ziektekostenverzekering, met toegang tot extra zorg, specifieke artsen of privé-ziekenhuizen.

Kwaliteit van de gezondheidszorg in Oostenrijk

• Oostenrijk heeft een zeer goede gezondheidszorg, het land scoort -ondanks bezuinigingen- al jarenlang hoog in de wereldranglijsten voor 'kwaliteit gezondheidszorg'.
• In Oostenrijk wordt veel geïnvesteerd in preventie, moderne technologie en in medisch onderzoek. 
• Net als in veel andere landen, vind je ook in Oostenrijk openbare en private gezondheidszorg.

Openbare gezondheidszorg in Oostenrijk

• Er is makkelijk toegang tot de openbare gezondheidszorg. De openbare gezondheidszorg wordt gedekt door de sociale ziekte-en ongevallenverzekering. Bepaalde kosten, bijvoorbeeld bij specifieke artsen en prive ziekenhuizen, moeten dan wel zelf betaald worden. Ook bepaalde ingrepen bij de tandarts kunnen dan niet gedekt zijn. 
• Als je geen ziektekostenverzekering hebt, dan zijn alle kosten voor eigen rekening. 
• Er is in Oostenrijk een basis- en aanvullende verzekering. Bij de basisverzekering geldt voor een aantal kostenposten een eigen bijdrage.
• Als je een arts nodig hebt, dan kan je alleen "gratis" de dokter bezoeken als ze een contract hebben met jouw ziektekostenverzekeraar. Sommige artsen behandelen alleen particulier verzekerde(n). 
• Maak een Termin (afspraak) van tevoren, omdat wachtlijsten lang kunnen zijn. Het is gebruikelijk om meerdere dagen of zelfs weken te wachten voordat je een afspraak hebt met een tandarts of specialist.

Private gezondheidszorg in Oostenrijk

• Een aantal expats in Oostenrijk kiest voor private gezondheidszorg. Er is dan meer keuze in privé-artsen, specialisten en ziekenhuizen en er worden meer kosten vergoed. Daarbij zijn de wachttijden over het algemeen korter.
• Wanneer je een particuliere ziektekostenverzekering afsluit in Oostenrijk, hoef je geen aanvullende kosten voor de zorg te betalen zoals ziekenhuiskosten. Dit is natuurlijk wel afhankelijk van de soort verzekering dat je hebt.

Huisarts/specialist in Oostenrijk

• Er zijn negen deelstaten (Bundesländer) en iedere deelstaat heeft meerdere ziekenhuizen.
• De huisarts is in Oostenrijk, net als in Nederland, het eerste aanspreekpunt voor de patiënt.
• In Oostenrijk zijn ziekenhuizen, (poli)klinieken en praktijken erkend als opleidingscentra. Dit is vergelijkbaar met Nederland.
• Als je dringend hulp nodig hebt, dan kan je zonder afspraak gedurende kantooruren langsgaan bij de arts, maar verwacht wel dat je moet wachten.

Tandarts in Oostenrijk

• In Oostenrijk vind je veel tandartsen van hoge kwaliteit.
• Bovendien spreken de meeste Oostenrijkse tandartsen, zeker die in de grotere steden, Engels op een goed niveau.
• Basis tandzorg is vaak gedekt door de verplichte overheids-ziektekostenverzekering (Krankenversicherung). Vaak geldt wel een eigen bijdrage.
• Voor specialistische behandelingen, zoals orthodontie of esthetische ingrepen, kunnen extra kosten van toepassing zijn.
• Net als in Nederland, leggen steeds meer Oostenrijkse tandartsen veel nadruk op preventieve zorg, zoals regelmatige controles en tandreiniging. Dat leidt tot extra kosten, maar voorkomt ook hogere kosten later.
• Ook in Oostenrijk zijn specialisten beschikbaar voor gespecialiseerde ingrepen rondom bijvoorbeeld implantaten en kaakchirurgie.
• Op zoek naar een tandarts in Oostenrijk? O.a. via de Kammer der Zahnärzte (beroepsorganisatie) kun je een betrouwbare tandarts vinden.

Verloskunde & kraamzorg in Oostenrijk

• In Oostenrijk is de verloskundige zorg goed georganiseerd, met een focus op medische begeleiding in ziekenhuizen. De meeste vrouwen bevallen in ziekenhuizen, waar uitgebreide voorzieningen en medische experts beschikbaar zijn.
• Zelfstandige verloskundigen zijn minder gebruikelijk dan in Nederland, en thuisbevallingen komen zelden voor. In tegenstelling tot Nederland, waar een natuurlijke bevalling nog vaak de voorkeur krijgt, wordt in Oostenrijk vaker gekozen voor medische ingrepen zoals epidurale anesthesie of keizersnedes.
• Na de bevalling is er minder uitgebreide kraamzorg aan huis zoals in Nederland. In Oostenrijk zijn vroedvrouwen vaak wel betrokken bij het herstelproces, maar deze thuisbezoeken zijn minder intensief en regelmatig. De meeste ondersteuning vindt plaats via ziekenhuisverblijven en controles bij de gynaecoloog of huisarts.
• Ga je bevallen in Oostenrijk, kies dan echt op tijd een ziekenhuis en meld je vroegtijdig aan: populaire ziekenhuizen zijn snel volgeboekt. Sommige bieden rondleidingen voor toekomstige ouders. Check uiteraard je ziektekostenverzekering op welke dekking wordt geboden en waar. Extra’s zoals een eenpersoonskamer of keizersnede-op-verzoek kunnen extra kosten met zich meebrengen.
• Oostenrijkse zorgprofessionals geven vaak prioriteit aan medisch ingrijpen; wees dus voorbereid om wensen en keuzes met hen te bespreken en wees pro-actief.
• Kinderopvang is in Oostenrijk relatief beperkt en kent soms wachttijden. Begin dus al ruim voor de bevalling met de zoektocht naar geschikte opties.

Apotheek in Oostenrijk

• In Oostenrijk ga je naar de Apotheke. Als de apotheek dicht is, hangt er vaak een briefje op de deur, verwijzend naar de dichtstbijzijnde apotheek die wel open is (Apotheken-Notdienst). Je kan in de apotheek medicijnen verkrijgen.
• Voor veel medicatie dien je een recept van de huisarts te hebben. Er wordt vaak een eigen bijdrage gevraagd. Als je een particuliere verzekering hebt, dan kan je de medicatie vaak later declareren bij je verzekering. 
• In Oostenrijk gelden vaste prijzen voor medicijnen, in tegenstelling tot Nederland, waar prijzen kunnen variëren. Vergelijken is dus niet nodig.
• Oostenrijk heeft veel apotheken die gespecialiseerd zijn in homeopathie en natuurlijke producten, een populaire keuze onder Oostenrijkers.

Ziekenhuizen in Oostenrijk

• Oostenrijk kent zowel openbare als particuliere ziekenhuizen.
• Ziekenhuizen van beide categorieën zijn in Oostenrijk over het algemeen goed uitgerust; ze bieden dus kwalitatieve, toegankelijke zorg. Natuurlijk biedt een particulier ziekenhuis vaak extra's tegen extra kosten. Controleer vooraf bij je (internationale) ziektekostenverzekering welk type ziekenhuis wordt gedekt en of er een eigen bijdrage geldt.
• Veel standaard zorg in ziekenhuizen, zoals consulten, noodhulp en operaties, wordt gedekt door de verplichte ziektekostenverzekering (Krankenversicherung).
• In noodsituaties kan je altijd naar het dichtstbijzijnde traumacentrum (Unfallkrankenhaus) gaan. Hier zijn artsen 24/7 beschikbaar voor spoedgevallen.
• Voor bezoek aan een specialist heb je, net als in Nederland, vaak een verwijzing nodig. Hou rekening met langere wachttijden.
• Sommige Oostenrijkse ziekenhuizen bieden opties zoals eenpersoonskamers en aanvullende diensten, maar deze kunnen extra kosten met zich meebrengen. Informeer dus vooraf.

Welke werk- en reisverzekeringen zijn geschikt voor kort en lang verblijf in Oostenrijk?

Is de reis naar Oostenrijk en je terugkomst voldoende gedekt, ben je voor, tijdens, en na je activiteiten voldoende gedekt en welke verzekering past het beste bij jouw reis en jouw activiteit?

Activiteiten- en reisverzekeringen

• Verzekeringen voor rondreizen in Oostenrijk 
• Verzekeringen voor backpacken in Oostenrijk 
• Verzekeringen voor studeren in Oostenrijk 
• Verzekeringen voor stagelopen in Oostenrijk 
• Verzekeringen voor vrijwilligerswerk in Oostenrijk 
• Verzekeringen voor betaald werken in Oostenrijk 

Annuleringsverzekeringen

• Heeft het zin om ook een annuleringsverzekering af te sluiten voor de vooraf geboekte activiteiten?
• Annuleringsverzekering voor reizen naar Oostenrijk 

Welke emigratie- en expatverzekering kan je afsluiten voor Oostenrijk als je daar een tijd gaat wonen?

Ziektekostenverzekeringen

• Als alternatief voor de Nederlandse basiszorgverzekering is een internationale emigratie of expatverzekering een veel gebruikte vervanging. Een dergelijke verzekering biedt een aantal voordelen tov de lokale dekking: internationale dekking, vergoedingen en voorwaarden veelal volgens Nederlandse maatstaven, gericht op dekkingen die een "buitenlander" nodig heeft, en flexibiliteit bij verhuizing naar Oostenrijk.
• Ziektekostenverzekeringen voor in Oostenrijk 
• Overlijdensrisicoverzekering voor in Oostenrijk 

Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen & Levensverzekeringen

• Word je ernstig ziek of raak je invalide door een ongeval dan kan het zijn dat je op op basis van deze situatie je werk of inkomen verliest. In Nederland vormen de sociale– en werknemersverzekeringen een vangnet voor het verlies van inkomen. In Oostenrijk kan dat anders liggen en kan je kiezen voor een internationale arbeidsongeschiktheidsverzekering.
• Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen voor in Oostenrijk 
• Levensverzekeringen voor in Oostenrijk 

Aansprakelijkheidsverzekeringen & Rechtsbijstandverzekeringen

• Een rechtsbijstandverzekering is een verzekering die hulp en advies biedt bij juridische problemen. Een rechtsbijstandsverzekering biedt dekking bij onder andere het verhalen van schade (o.a. bij verkeerszaken, bij strafzaken en bij geschillen die voortvloeien uit een contract (inclusief arbeidscontracten, indien meeverzekerd).
• Aansprakelijkheidsverzekeringen voor in Oostenrijk 
• Rechtsbijstandsverzekeringen voor in Oostenrijk 

Inboedel- en opstalverzekeringen

• Wanneer je je eigen inboedel meeneemt naar Oostenrijk, of daar lokaal nieuwe huisraad aanschaft, dan kan een internationale geldende inboedelverzekering ervoor zorgen dat je tegen schade verzekerd bent die het gevolg is van onder meer brand, storm en diefstal.
• Inboedelverzekering voor Oostenrijk 
• Huis- en inboedelverzekering ondertussen in Nederland 

Collectieve verzekeringen (voor bedrijven, stichtingen/NGO's) in Oostenrijk

• Voor organisaties die twee of meer werknemers naar Oostenrijk hebben uitgezonden, zijn collectieve verzekeringen regelmatig een uitkomst. Op deze wijze wordt er niet alleen administratieve rompslomp voorkomen, er zijn ook meer mogelijkheden op het gebied van de dekking.
• Collectieve verzekeringen voor in Oostenrijk 