Paspoort afgeven aan instanties in het buitenland, is dat verstandig en hoe voorkom je dat?

Hoe ga om met het afgeven van je paspoort als je op reis bent in het buitenland?

• Je kent het vast wel, inchecken in het hostel en dan stopt de receptionist jouw paspoort ergens in een lade, totdat je weer uitcheckt en alles keurig betaald is. Mag dat zomaar? Nee, officieel niet! Op de achterflap van je paspoort staat in drie talen het volgende: "Dit paspoort is eigendom van de staat der Nederlanden. De houder is verplicht het paspoort zorgvuldig te bewaren. Het mag slechts ter beschikking van een derde worden gesteld, indien daartoe een wettelijke verplichting bestaat."
• Je kunt dus bij twijfel altijd deze pagina aan de persoon laten zien. Of het je helpt, is een tweede natuurlijk. Het kan dan van je worden verlangd om het bedrag vooruit te betalen, een grote som borg achter te laten (gebruik je creditcard hiervoor!) of je kunt zelfs geweigerd worden. Gebruik dus je gezonde verstand en kijk vooral goed waar het eventueel opgeborgen wordt. Is dit een veilige kluis of een gammele la onder de receptiedesk, wordt het gedaan in een ruimte waar iedereen in en uit kan lopen?
• Wat kan je doen: probeer er met een soort smoes - bijvoorbeeld dat je je paspoort nodig hebt om te wisselen of een visum aan te vragen - onderuit te komen. Probeer je internationale rijbewijs, studentenkaart of een ander ID dan je paspoort achter te laten.
• Als het om een (on)bevoegd politie ambtenaar gaat, die je paspoort inneemt en geld eist om het terug te krijgen, ligt de situatie moeilijk. Je móet dat paspoort terug hebben om verder te reizen. Vaak is het dan een afweging tussen beschikbare tijd, geld aanbieden en zielig doen. Je kunt ook zogenaamd of echt verontwaardigd worden, maar ga nooit schelden. Ook eventuele andere zaken waarmee je gecorrumpeerd kunt worden, omdat je bijvoorbeeld weet dat het visum verlopen is, je auto gebreken heeft of je in een illegale taxi zit, spelen een grote rol in een dergelijke situatie.
• Uiteindelijk draait het om macht en - helaas nog steeds - geld. Bedenk dan dat vijf of tien dollar voor de persoon veel meer is dan voor jou. Gaat het om grotere bedragen omdat ze denken dat je dat ook wel kunt missen als rijke westerling, probeer dan aan te tonen dat je niet rijk bent door te wijzen op je rugzak of een (namaak) studentenkaart te laten zien.