Tips en ervaringen met de culture shock bij lang verblijf in het buitenland en emigratie

inspirerend om te lezen, maar ook om te relateren aan je eigen situatie

• Aanpassen: Nederlandse kinderen zijn gewend altijd en overal hun mening te geven, zelfs als we niet zoveel van het onderwerp afweten. Stel je voor dat je dom overkomt! In de eerste jaren in Japan kwam ik volgens vrienden vaak over als een betweter. Gelukkig kan ik tegenwoordig beter mijn mond houden. (Japan)
• Aanpassen: Als je goed wilt integreren moet je naar ons idee niet tussen de Nederlanders blijven zitten. Dan blijf je een Nederlander in het buitenland. (Australië/Tasmanië)
• Aanpassen: Ik had een Franse collega die ooit eens tijdens een internationaal congres tegen mij zei dat zij mij maar vreemd vond. Ze had mij zitten observeren en ik had mij tijdens het mingelen met Aziaten, Aziatisch gedragen, bij de Arabieren, Arabisch en bij de Amerikanen, Amerikaans. Dit allemaal terwijl ik gewoon mijzelf was. (Global nomad)
• Aanpassen: Directe humor, ironie en sarcasme wordt in Duitsland vaak niet begrepen. Het is het buurland van Nederland, maar totaal anders. Een grap tijdens een vergadering komt vaak helemaal niet aan; ze staren je aan en hebben geen idee wat je bedoelt, denken dat je ze in de maling neemt. Ik heb een hekel aan mensen die zeggen dat Duitsers geen humor hebben want dat is absoluut niet zo, maar er zijn wel degelijk verschillen in type humor, ze zijn minder cynisch dan wij. (Duitsland)
• Aanpassen: Ik vind het heerlijk te werken in een internationale onderneming; collega's (en soms ook vrienden) komen uit Amerika, Bulgarije, Italië en natuurlijk Duitsland. Toch zoek ik af en toe bewust het contact met andere Nederlanders op. De manier waarop wij met elkaar omgaan, de humor, het dollen: dat vind je nergens anders. (Duitsland)
• Bureaucratie: Ja de bureaucratie hier is groot en traag, daar moet je doorheen. Het brengt je vrij snel in Hongaars ritme en dwingt je om je Hollandse tempo van efficiëntie snel aan te passen. Leef in het nu! (Hongarije)
• Culture shock: Wij kwamen aan in het regenseizoen. De eerste drie weken had de werkgever van mijn man huisvesting geregeld op een soort internationale compound. Geen permanente woonplek, dat wisten we, en ook niet in een hele veilige buurt gelegen. Mijn man was direct druk met werk en cursussen, maar ik zat door het weer en door de strenge beveiliging de eerste weken vooral binnen. Dat had ik vooraf niet bedacht en beklemde behoorlijk. (Brazilië)
• Culture shock: Ik hoor wel eens van mensen uit Nederland dat het logisch is dat iedereen in de tropen vriendelijk is. Ik draai dat om: waarom zou je in een stadsomgeving níet vriendelijk zijn? Ik was laatst weer in Nederland en ik vond het ronduit schokkend om te ervaren hoe daar met elkaar wordt omgegaan. Iedereen is daar zo gefieerd op zijn eigen rechten. Maar zijn die werkelijk zo belangrijk om daarvoor een ander uit te foeteren? Op Curaçao is de mentaliteit compleet anders. (Curaçao)
• Aanpassen: Third Culture Kid... Als mensen mij vragen welk land ik vandaan kom, zeg ik dat ik een TCK ben en daarna leg ik dat begrip uit. Voor mij voelt het als een warme herinnering in mijn jeugd, als weerbarstig niet wortelen daarna in Nederland, en inmiddels ook als een erkend gegeven. De groep waar ik mee identificeer, zijn de TCKs. Het heeft mijn horizon verbreed en mijn gedachten verdiept. Ik heb het zelfs omgebogen naar een vervolgstap in mijn carrière: inmiddels doe ik mijn promotie onderzoek over TCKs.
• Aanpassen: Formele uitingen geven aan welke plaats iemand in de samenleving inneemt, en of je een hogere of lagere plaats inneemt dan de ander. Daarvoor zijn visitekaartjes ook een must: aan de functie die daar op staat kan je afleiden hoe je hem of haar moet benaderen. Wie er dieper buigt, of hoe je elkaar moet aanspreken. (Japan)
• Aanpassen: Op mijn werk merk ik dat mensen in de VS anders met hiërarchie omgaan dan in Nederland. Als de hoofdonderzoeker de kamer binnen komt lopen, staan meerdere mensen direct op om hun stoel aan te bieden. Er heerst veel meer hiërarchie op de werkvloer. Ik leerde er mee omgaan door eerst af te wachten en de kat uit de boom te kijken. Op die manier kreeg ik inzicht in de situatie en weet ik inmiddels wanneer ik me wel en niet hoef aan te passen. (USA)