 Bestemming: de tropen

Wat is Polio hoe krijg je het?

• Polio (ook wel kinderverlamming genoemd) wordt veroorzaakt door het poliovirus. Dit virus kan verlammingen in de spieren veroorzaken.
• Het virus verantwoordelijk voor de ziekte polio wordt via de ontlasting van besmette personen uitgescheiden. Besmetting gebeurt via water of voedsel dat met ontlasting is vervuild.
• Voor polio bestaat geen officiële behandeling. De medicatie bestaat vaak uit het verlichten van de klachten, denk hierbij aan bijvoorbeeld pijnstilling.

Waar komt polio voor?

• Polio komt voor in regio's met een gebrekkige drinkwatervoorziening en onhygiënische omstandigheden. Dit zijn regio's in Afrika, Zuid-Amerika en Azië.
• Vanwege geloofsovertuigingen wordt vaccinatie in landen als Nigeria, Niger, Soedan en Egypte geweigerd. Hierdoor komt polio in deze landen ook weer steeds vaker voor.
• Recente uitbraken in diverse Westerse landen waren veelal verbonden aan gemeenschappen met een lage vaccinatiegraad

Wat zijn de verschijnselen van Polio?

• Een besmetting met dit virus geeft in 95% van de gevallen meestal geen ernstige klachten.
• Ongeveer 5% van de gevallen heeft last van wat algemene klachten zoals keelpijn, buikpijn of misselijkheid.
• Bij minder dan 1% van de besmette mensen treden spierverlammingen op. Wanneer de spierverlammingen echter chronisch zijn, kunnen er blijvende klachten ontstaan zoals spierzwakte (bijvoorbeeld van de ademhalingsspieren) of misvormingen (vooral bij groeiende kinderen).

Hoe kun je Polio voorkomen?

• Polio staat in verbinding met slechte hygiëne en/of besmet voedsel. Let dus goed op wat je eet en drinkt. Enkele maatregelen kunnen zijn: drink alleen verpakt of gekookt water, eet geen rauwkost, (rauwe) schelp- en schaaldieren of geschild fruit. Let verder goed op de hygiëne bij toiletgebruik.

Zijn er vaccinaties tegen Polio?

• In Nederland wordt meestal de DTP vaccinatie gegeven. Dit combinatie vaccin beschermt erg doeltreffend tegen Difterie, Tetanus en Polio. Na een volledig afgeronde serie ben je wat polio betreft blijvend gevaccineerd. Voor difterie en tetanus voor een periode van tien jaar.

wat is Difterie en hoe krijg je het?

• Difterie is een infectie aan de luchtwegen. Deze wordt veroorzaakt door een bacterie die gifstoffen aanmaakt waardoor de keel ernstig kan opzwellen en de ademhaling wordt bemoeilijkt. Als deze gifstoffen in het bloed komen, kan een ernstige ontsteking van het hart ontstaan, waaraan je kan overlijden. Daarnaast kan de bacterie een ontsteking van de huid veroorzaken. Deze vorm is minder ernstig.
• De bacterie die difterie veroorzaakt, komt voor in vochtige luchtdeeltjes en wordt door hoesten van mens op mens overgebracht. Daarnaast door contact met opgehoest materiaal of vocht van een besmette wond. Ook via besmette melk of besmet voedsel kan men de ziekte oplopen.
• Difterie is te behandelen met antibiotica. Echter opname op de intensive care bij een difterie infectie is altijd nodig, vanwege de grote impact van deze ziekte.

Waar komt difterie voor?

• Difterie komt in de westerse wereld bijna niet meer voor door de uitgebreide vaccinatieservice. In Oost-Europa komt het nog af en toe voor. Daar is in de jaren '90 nog een grote epidemie geweest na de ineenstorting van de Sovjet-Unie.
• Andere landen waar difterie nog voorkomt, zijn bijvoorbeeld Brazilië, Nepal en Indonesië.

Wat zijn de verschijnselen van Difterie?

• Eén tot vier dagen na infectie ontstaan vaak de eerste klachten zoals slikklachten en een zere keel. Ook misselijkheid, braken, lichte koorts, snelle hartslag, loopneus en hoofdpijn treden veel op. Als de infectie zich uitbreidt naar het strottenhoofd zwelt de keel vaak op en bemoeilijkt dit de ademhaling.
• Daarnaast kan de bacterie de hartspier en het zenuwstelsel infecteren.
• Als de ziekte niet wordt behandeld, is deze vaak dodelijk.

Hoe kun je Difterie voorkomen?

• De beste manier om difterie te voorkomen is een 10-jaarlijkse vaccinatie halen.
• Difterie staat in verbinding met slechte hygiëne en/of besmet voedsel. Let dus goed op wat je eet en drinkt. Enkele maatregelen kunnen zijn: drink alleen verpakt of gekookt water, eet geen rauwkost, (rauwe) schelp- en schaaldieren of geschild fruit. Let verder goed op de hygiëne bij toiletgebruik.

Zijn er vaccinaties tegen Difterie?

• Ja, in Nederland wordt meestal de DTP vaccinatie gegeven. Dit combinatie vaccin beschermt erg doeltreffend tegen Difterie, Tetanus en Polio. Na een volledig afgeronde serie ben je voor zo’n tien jaar gevaccineerd.

Welke maatregelen kan je nemen tegen insecten en andere stekende dieren?

De belangrijkste maatregelen die je op reis, of in het buitenland, kan nemen tegen een steek van een mug of een ander gevaarlijk insect zijn :

1. Bewust zijn van de lokale situatie, je meeneemlijst aanvullen als daar aanleiding toe is,  en je gedrag ter plaatse aanpassen
2. Klamboe gebruiken, al dan niet een geimpregneerde variant
3. Mugwerende kleding gebruiken, al dan niet geimpregneerde keding
4. Anti-insectenmiddelen gebruiken

Wat kan je doen tegen bedwantsen, bedbugs en bedvlooien?

• Neem een geïmpregneerde lakenzak mee of een stuk geïmpregneerd muggengaas!
• Er is een speciale dunne plastic matras hoes te krijgen, klein vuistdik pakketje dat niets weegt niets, wordt ook wel gebruikt tegen huismijt.
• Ongecontroleerde tip: je kan je pyama behandelen met insecticiden, mmmmm
• Ongecontroleerde tip: Alles wassen op hoge temperatuur of aan hoge temperatuur
• Ongecontroleerde tip: geinfecteerde zaken blootstellen (kleren, beddegoed) aan de zon (in een plastic zak )
• Ben je gebeten kan je zinkzalf of calamine lotion gebruiken of een antihistamine pil slikken (pillen die je ook tegen hooikoorts krijgt of bijvoorbeeld Primatour tegen wagenziekte).

Wat kan je doen tegen bloedzuigers?

• Niet met korte broek of onbedekte lichaamsdelen in de jungle wandelen en de broekspijpen in de sokken. Let met name op bij heel vochtige plaatsen.
• Bugsox, andere insectenwerende kleding dragen.
• DEET gebruiken en je kleding inspuiten met DEET spray.

Wat kan je doen tegen teken?

• Niet met korte broek of onbedekte lichaamsdelen in bos, hoog gras of struikgewas wandelen en je broekspijpen in je sokken doen of onbedekte lichaamsdelen behandelen met anti teek spray (bijvoorbeeld met DEET).
• Jezelf na het verlaten van het bos of 's avonds controleren op teken en de voor jezelf niet zichtbare delen van de huid door een ander laten inspecteren. Jonge tekenlarven zijn slechts 1 mm groot!
• Ben je gebeten dan de teek alleen met een speciale tekentang, tekenlepel of tekenkaart verwijderen, aangezien er anders een risico is dat de teek zichzelf leeg maakt en het risico op de ziekte van Lyme verhoogt.

Wat kan je doen tegen gewone muggen en tijgermuggen?

• Bewust zijn van de lokale situatie, je meeneemlijst aanvullen als daar aanleiding toe is,  en je gedrag ter plaatse aanpassen
• Klamboe gebruiken, al dan niet een geimpregneerde variant
• Mugwerende kleding gebruiken, al dan niet geimpregneerde keding
• Anti-insectenmiddelen gebruiken

Wat kan je doen tegen zandvliegen?

• Gebruik DEET, bedekkende kleding en een klamboe om zandvliegen op afstand te houden.
• De jeuk en huiduitslag zijn meestal slechts te bestrijden met anti-jeukmiddel (Afterbite e.d.)

Wat kan je doen tegen zandvlooien?

• Als voorzorgsmaatregel kun je schoenen of sandalen dragen, deze verminderen de kans om zandvlooien te krijgen..
• Met een steriele naald kun je het met eieren gevulde vrouwtje eruit halen

Welke extra maatregelen kan je nemen nemen in het geval er malaria, dengue of gevaarlijke ziekte heerst?

• Je kunt insectenspray gebruiken voor het gebied rondom je klamboe (bijvoorbeeld de douche / wc ruimte). Wanneer je 's avonds naar het toilet moet ben je anders een erg lekkere late night bite voor mevrouw muskiet.
• Je kunt hoge schoenen dragen en een lange broek en lange mouwen,  met name in die gebieden waar een zware vorm van malaria heerst.
• Geïmpregneerde varianten van lange kleding en sokken geven nog weer extra bescherming.

Wat moet je doen om op de hoogte zijn van de lokale situatie rond muggen en insecten?

• Check de lokale situatie goed met betrekking tot wat er wel en wat er niet is verkrijgen op het gebied van muggenmiddelen . Pas daar je eigen strategie op aan met betrekking tot wat je meeneemt op reis, en wat je ter plaatse aanvult.
• Check of er klamboes hangen in de hotels of hostels waar je gaat verblijven (en of ze in het algemeen niet vol gaten zitten)
• Probeer gebieden met veel moerassen en zoet, brak of stilstaand water te mijden,  of wees daar extra voorzichtig.
• Let ook op vazen, tonnen en andere zaken waarin (regen)water wordt opgevangen. Dat kunnen broeinesten van onze gevleugelde 'vijanden' zijn.
• Check altijd eerst je schoenen voordat je ze aantrekt.
• Pas op met tassen en rugzakken, ook hier altijd even checken voordat je ergens je hand insteekt.

Hoe zorg je ervoor dat je op reis voldoende water en vocht binnenkrijgt?

• Veel reizigers die ziek worden op reis, worden ziek door het voedsel of het water dat ze binnenkrijgen. Dit wordt veroorzaakt door virussen, bacteriën en parasieten.
• Producten op het gebied van waterzuivering zijn steeds minder nodig. Zelfs in de meest afgelegen gehuchten, kun je tegenwoordig flessen water kopen. Ze zijn soms niet goedkoop, maar water is niet iets om op te bezuinigen. Zeker in tropische gebieden is het drinken van veel water een absolute noodzaak.
• Ga je naar een bestemming waar je het kraanwater niet kan drinken en de aanwezigheid van flessen water is niet verzekerd, dan is een waterzuiveringsmiddel of een waterfilter een uitkomst.
• Voor alle plaatsen waar geen drinkbaar kraanwater beschikbaar is geldt dat een waterfilter al snel vele malen goedkoper en duurzamer is dan het steeds opnieuw kopen van flessen of zakken met bronwater.

Hoe gevaarlijk is onveilig water en hoe krijg je veilig drinkwater?

• Bacteriën, virussen en parasieten (deze worden vaak als protozoa op filterverpakkingen vermeld) kunnen vele verschillende aandoeningen veroorzaken. Variërend van lichte diarree tot levensbedreigende orgaanproblemen. Deze organismen zijn op diverse manieren goed te verwijderen uit water.
• Chemische vervuiling zuiveren is met de meeste methoden niet mogelijk. Blijf dus altijd opletten waar je je water vandaan haalt.
• Water met zichtbare vervuiling of troebelheid door zand of bijvoorbeeld plantenresten oogt vaak onhygiënisch, maar dit is geen goede graadmeter. Zichtbare vervuiling is ook makkelijk te filteren. De meeste giftige stoffen en ziekmakende micro-organismen zijn met het blote oog niet zichtbaar.
• Voorkom legionella besmetting in een kamer die meer dan een week heeft leeg gestaan door voor gebruik de warmwater kraan enkele minuten te laten lopen.
• Let op bij het zwemmen in water waar bilharzia geconstateerd is

Wat is uitdroging en dehydratie?

• Uitdroging, ook wel dehydratie genoemd, ontstaat als je lichaam minder water opneemt dan het verliest. Er ontstaat een tekort aan water in je lichaam
• Uitdroging zorgt er voor dat je lichaam niet meer optimaal kan functioneren, waadoor er milde en ernstige klachten kunnen onstaan.

Wat zijn de gevolgen van uitdroging en dehydratie?

1. Een eerste veel voorkomend verschijnsel van uitdroging is een dorstig gevoel, een droge mond, Ook kunnnendonkergele urine, kramp in je spieren en vermoeidheid tekenen van uitdroging zijn,  later eventueel gevolgd wordt door hoofdpijn.
2. Een minder elastische huid kan ook een teken zijn van uitdroging. Trek je aan je huid huid dan springt die niet meer direct terug in zijn plooi maar pas na bijna een seconde
3. Ernstiger verschijnselen zijn bewusteloosheid, flauwvallen, koude of klamme ledematen, verwardheid en een snelle, onregelmatige ademhaling of hartslag. 
4. Ernstige uitdroging kan leiden tot een coma

Wat vergroot de kans op uitdroging ?

1. Te weinig drinken bij hitte of warm weer
2. Veel zweten bij warm weer
3. Diarree gepaard met koorts, misselijkheid of overgeven kan de kans op uitdroging enorm vergroten. Je verliest dan namelijk vocht via ontlasting, zweet en braaksel tegelijk.
4. Overgeven of koorts
5. Veel plassen

Wat moet je doen bij uitdroging?

1. Bij uitdroging is er een tekort aan vocht, en aan essentiële suikers en zouten.
2. Het is belangrijk dat je extra veel drinkt zoals water, thee en daarnaast vruchtensap
3. Daarnaast is het belangrijk ook iets zouts drinken zoals bouillon of ORS, dit kan ook al nuttig zijn als je alleen al vreest dat je diarree gaat krijgen.

Wat moet je doen bij om uitdroging te voorkomen?

1. Water, koffie en thee drinken zonder suiker.
2. Bijven drinken, ook als je ziek bent (ook is het weinig)
3. Urine controleren op de kleur (niet te donker)
4. Zoveel mogelijk uit de zon blijven na verschijnselen
5. Geen alcohol drinken

Wat te doen bij een infectie of een wond op reis?

In de tropen

• Kleine huidwondjes kunnen in de tropen enorm snel uitgroeien tot stevige infecties en hardnekkige zweren.
• Behandel dus elk minuscuul wondje erg netjes!
• Zoveel mogelijk ontsmetten en al naar gelang de wond op een juiste manier beschermen tegen "gevaren van buiten".
• Wordt er na een paar dagen niet goed gereageerd,  dan kan een antibioticum nodig zijn.

Buiten de tropen

• in principe behandelen zoals je thuis zou doen, al kan het tijdens het reizen handig zijn om wat extra voorzichtigheid toe te passen

Hoe kan je een wond ontsmetten ?

• Gebruik bij voorkeur povidonjodium (betadine) een speciaal soort jodium dat niet prikt en weinig bijwerkingen vertoont. Betadine is de naam voor producten waar povidonjodium in is verwerkt
• Gebruik andere jodium niet op een beschadigde huid, bij diepere wonden, dierenbeten of brandwonden. Bedek de wond ook niet met een strak verband of pleister, omdat dit de kans op bijwerkingen kan vergroten
• Is er geen povidonjodium in de buurt gebruik dan schoon lauw drinkwater om de wond geoed schoon te maken

Wat te doen na een wondje door koraal?

• Pas ook op voor wondjes veroorzaakt door koraal. Het kunnen zeer langzame helers zijn en uiteindelijk voor vervelende ontstekingen zorgen.
• Goed schoonmaken en alle koraalstukjes verwijderen.
• Hoe te voorkomen: zoveel mogelijk (water)schoenen dragen als je over een rif moet om te zwemmen.

Ben je voor het geinfecteerd raken of hechten van een wond op reis verzekerd in het buitenland?

Dekking bij reisverzekeringen:

• Spoedeisende medische zorg in het buitenland is normaal gesproken gedekt door je reisverzekering en onder deze zorg vallen o.a.:
  • een plotselinge infectie
  • het hechten en verzorgen van wonden
  • de door een arts voorgeschreven antibiotica

Dekking bij zorgverzekeringen:

• Nationale en internationale zorgverzekeringen vergoeden in het algemeen je kosten in het buitenland, in de basis tot kostprijs

Verder reizen en lezen?

• Samenstellen van je medische kit voor je reis of backpacktrip
• Ziektekosten in het buitenland verzekeren

Wat kun je doen bij verstuikingen en kneuzingen op reis?

• Bij kneuzingen en verstuikingen is het belangrijk om te koelen zo snel mogelijk na dat het is gebeurd.
• Koel tussen de 10 en 20 minuten. Als je hiervoor ijs gebruikt is het belangrijk dat er een doek tussen het ijs en je huid zit om bevriezing tegen te gaan.
• Loop je de kans op bijvoorbeeld verstuikingen terwijl er geen ijs of iets kouds bij de hand is, dan bestaan er coldpacks die op basis van een chemische reactie koud worden wanneer jij dat nodig hebt.
• Bij een forse zwelling, als je aan een breuk denkt of als de pijn blijft duren is het altijd raadzaam om naar een arts te gaan.

Wat is onderkoeling en wat zijn de symptomen?

• Onderkoeling wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan de kou. Niet alleen in hoge en koude gebieden is er een kans op onderkoeling. Ook wanneer er in een warm gebied een acute hoos- of windbui opduikt, en je loopt in een dun shirtje, kun je onderkoeld raken. Je spreekt van onderkoeling als de lichaamstemperatuur onder de 35 graden zakt.
• Zwemmen in koud water, zelfs onderaan een mooie waterval of tijdens een zonnige dag, is een andere algemeen voorkomende oorzaak van onderkoeling op reis. In koud water koel je veel sneller af dan in koude lucht. In water kouder dan 20 graden kan je lichaam zelfs als je druk aan het zwemmen bent je temperatuur niet rond de 37 graden houden. Hoe kouder het water,
• Mensen die aan onderkoeling lijden, hebben het verschrikkelijk koud, zijn niet in staat rillingen te onderdrukken en hebben moeite met praten en bewegen. Als de toestand verergert, raakt iemand versuft en ten slotte in coma.

Wat is bevriezing en wat zijn de symptomen?

• Bevriezing treedt op als huid en bloedvaten door de vrieskou beschadigd zijn. Dit kan bijzonder ernstige gevolgen hebben.
• Het risico op bevriezingsverschijnselen op reis is beperkt tot gebieden waar de temperatuur onder nul komt, naast wintersport en bergbeklimmen moet je hier bijvoorbeeld ook voor waken tijdens een overnachting in sommige woestijnen.
• Het begint met een tintelend gevoel en daarna wordt het lichaamsdeel gevoelloos. Wanneer het weefsel daadwerkelijk wordt aangetast kan het zelfs zwart gaan kleuren en tot afsterving van weefsel leiden.

Hoe kan je onderkoeling en bevriezing voorkomen in het buitenland en op reis?

• Het belangrijkste wat je kunt doen om onderkoeling en bevriezing te voorkomen is je warm houden met droge kleding. Zorg voor meerdere lagen kleding, omdat warmte wordt vastgehouden door de lucht tussen lichaam en kleding. Het liefst ook winddichte kleding.
• 70% van de warmte gaat via het hoofd verloren, dus houd je hoofd en hals goed warm en bedekt.
• Eet genoeg koolhydraten en suikers om je energiepeil hoog te houden zodat je lichaam warmte kan aanmaken.
• Let op met alcohol en roken, beide zorgen voor extra doorbloeding waardoor je huid juist warmte verliest.
• Bij een vermoeden van onderkoeling of bevriezing, zoek zo snel mogelijk een droog en warm onderkomen en zorg onmiddellijk voor medische hulp.