Wonen in Bolivia

 

Emigreren of verhuizen naar Bolivia

Leven in Bolivia als digital nomad, emigrant, expat of vrijwilliger

 

Introductie bij Bolivia      

Checklist voor wonen in of emigreren naar Bolivia      

Geselecteerd voor wonen en leven in Bolivia      

Wegwijzer bij wonen in het buitenland      

Verzekeringen voor wonen in Bolivia     

Bestemmingen en landen in het buitenland       

Bolivia

Bolivia

Reizen door, wonen in en emigreren naar Bolivia

Reizen door, wonen in en emigreren naar Bolivia

  • Bolivia wordt door haar ligging in het midden van het continent, ook wel het hart van Zuid-Amerika genoemd. Het is een land waar veel ruige natuur te vinden is: besneeuwde bergtoppen, ruige landschappen, uitgestrekte savanne en een ondoordringbaar regenwoud. Bolivia kenmerkt zich ook door de inheemse bevolking, die het straatbeeld met hun kleding letterlijk veel kleur geven. Ondanks haar bewogen geschiedenis is het één van de meest vredige landen in dit continent.

Bestemming Bolivia 

JoHighlights Bolivia

  • La Paz is de hoofdstad van Bolivia en heeft meer dan 1 miljoen inwoners. Het is desondanks een sfeervolle stad met vele bezienswaardigheden. De Indianenwijken en de kleurrijke markten in deze stad vormen een geweldig schouwspel tegen de achtergrond van de besneeuwde Andestoppen.
  • Vanuit La Paz kun je trips boeken naar onder andere het hoogste skigebied ter wereld (de gletsjer op de Chacaltaya), Lake Titicaca (het hoogst bevaarbare meer ter wereld), Potosi (van oudsher een rijke, welvarende stad in Bolivia) en Salar de Uyuni (de grootste zoutvlakte ter wereld).
  • Maak een fietstocht over "de gevaarlijkste weg ter wereld" bij La Paz: een smalle weg langs diepe ravijnen, maar met prachtige natuur; van ijskoude, witte bergtoppen tot subtropische wouden, waarbij je onderweg regelmatig apen en papegaaien tegenkomt.
  • Maak een tocht door het zuidoosten van Bolivia waar mooie, uitgestrekte Amazonelaagland-gebieden liggen met veel wild-life (The Chaco). Meer naar het noorden beginnen de tropische regenwouden van het Amazonegebied bij het startpunt van Rurrenabaque.

JoHotspots Bolivia

  • Copacabana is een heilige plaats voor de oude Inca’s, aan de rand van het Titicaca-meer. Het is een uitstekend startpunt voor boottochten en wandelingen door de schitterende omgeving. Het Titicaca-meer staat bekend als het hoogstgelegen bevaarbare meer (3.830 meter boven de zeespiegel) ter wereld.
  • Het dorp Uyuni wordt door de Bolivianen vaak het koude dorp genoemd vanwege het koude klimaat. Een klein en rustig Boliviaans dorp met zo’n 12.000 inwoners vanaf waar de tochten naar de zoutmeren, Colorado Verde en Laguna Colorado beginnen. Een prachtige ervaring!
  • Sucre is volgens velen de mooiste stad van Bolivia; de musea en markten maken het tot een stad waar je je niet zult vervelen.
  • Coroico is een stad gelegen op 5 uur rijden ten noorden van La Paz, midden in de jungle en heeft een aangenaam klimaat. De spannende busrit over niet geasfalteerde wegen en langs diepe afgronden. Het wisselende landschap van besneeuwde bergtoppen, dichtbegroeide jungle en mooie watervallen biedt veel afleiding.
  • Rurrenabaque is een lange zware tocht per bus vanuit La Paz. In de Boliviaanse jungle is het goed vertoeven. Als je evenveel biertjes drinkt als je krokodillen ziet, kom je elke avond dronken in je hangmat terecht. Het vormt tevens het perfecte startpunt voor een ontdekkingstocht in de Amazone. Maar velen hebben moeite hier weg te komen. Letterlijk ook, als de regentijd begint en de wegen (nog) slechter worden.

JoHorribles Bolivia

  • Als gevolg van politieke instabiliteit in Bolivia moet je rekening houden met protestdemonstraties en wegblokkades in diverse regio’s van het land, die het openbare leven kunnen ontwrichten. Dit geldt met name voor de Centrale Hoogvlakte, waar ook La Paz ligt, maar ook voor de Chapare, het Titicacameer, Cochabamba, de Yungas en in mindere mate Santa Cruz. Wegblokkades en demonstraties dienen zoveel mogelijk te worden gemeden.
  • De route naar de Yungas is weliswaar een van de mooiste, maar ook de gevaarlijkste! Omdat deze weg zeer steil en smal is, en dat er bij zware regenval aardverschuivingen kunnen voorkomen, wordt geadviseerd gebruik te maken van betrouwbare busbedrijven.
  • Door wegblokkades kunnen de routes naar belangrijke bestemmingen voor veel vertraging zorgen.
  • La Paz ligt op grote hoogte en dat kan hoofdpijn en moeite met slapen tot gevolg hebben. Zorg dus voor voldoende afwisseling en ga indien nodig een aantal dagen naar een lager gelegen gebied.

Geldzaken Bolivia?

  • De Boliviaanse munteenheid is de Boliviaanse Boliviano, afgekort als BOB.

Vertrektijd voor Bolivia?

  • In het noordelijk gelegen Amazonegebied is het klimaat tropisch en vochtig, in het zuidoosten is het droog en heet, in de valleien is het vrij koel en in het hoogland is het koud.
  • Het regenseizoen valt in de zomer, van december tot april. De winter, die van mei tot augustus duurt, is het droge seizoen.
  • Door de constante temperatuur (9° C) van het Titicaca-meer heerst er rond dit meer een mild klimaat.
  • In het zuiden en de zuidwesthoek van het land wordt het steeds kouder en kan het ’s winters streng vriezen.
  • In het hoge Andesgebergte is de winter zonnig en droog. Op 4.000 meter hoogte is het 10-15° Celsius maar voelt het door de felle zon warmer aan. ’s Nachts daalt de temperatuur tot onder het vriespunt. De gemiddelde zomertemperatuur ligt soms maar enkele graden hoger dan in de winter, doordat het zomers regelmatig regent en bewolkt is.
Beste reistijd in Bolivia
  • De winter (van mei tot september) is de beste tijd om Bolivia te bezoeken, maar het is ook meteen de meest toeristische tijd. Let erop dat het in het hoogland nogal eens koud kan worden.
Slechtste reistijd in Bolivia
  • De zomer (vooral november tot en met februari) betekent in Bolivia het regenseizoen, zeker in het laagland. Dit bemoeilijkt het reizen in sommige gebieden, vanwege onbegaanbare wegen.
Zonuren in Bolivia
  • Bolivia heeft ongeveer 2.300 uren zon per jaar.

Vervoer Bolivia?

  • Vanuit Amsterdam vlieg je op La Paz (LPB) of op Santa Cruz (VVI). Het is ongeveer 10.345 kilometer vliegen naar El Alto in La Paz. Een vlucht duurt ongeveer 12 uur en 15 minuten. De exacte duur van de vlucht hangt af van het type vliegtuig en de weersomstandigheden. 
Bus in Bolivia
  • Het meest voor de handliggende vervoermiddel om door Bolivia te reizen is de bus. In Bolivia wordt de bus aangeduid met 'flota'. In alle steden vind je stations waar verschillende busmaatschappijen busreizen in alle denkbare richtingen aanbieden. Er rijden dagelijks meerdere bussen tussen alle grote steden. Kleinere plaatsen en afgelegen departementen (Beni, Pando, Tarija) zijn vaak slechts één keer per dag of enkele keren per week te bereiken. De busreizen duren vaak een hele dag of een hele nacht. Overdag reizen is over het algemeen een stuk veiliger maar een nachtrit scheelt je wel weer een overnachting (neem wel een trui mee, want het kan fris worden). Lokale bussen zijn vol, het ruikt er vaak niet al te fris, stoelen zijn half kapot, kunnen niet versteld en je hebt nauwelijks beenruimte. Het reizen met de bus is niet erg comfortabel dus, maar wel heel goedkoop en het is ook wel weer een avontuur.
Trein in Bolivia
  • De trein is geen snel vervoermiddel, want het grootste gedeelte van de spoorlijnen in Bolivia ligt in het hooggebergte. Er zijn verschillende treinen: de expresso, rápido en mixto, waarvan de expresso de snelste is. Naast treinen rijden er op het spoor ook ferrobussen, dat zijn gemotoriseerde wagons die iets weg hebben van een bus.
Auto in Bolivia
  • Je kunt een auto huren in Bolivia, alleen zijn er weinig verharde wegen. En vooral in de regentijd is het geen aanrader om zelf met de auto op pad te gaan. Voor goede coureurs en avonturiers is dit buiten de regentijd mogelijk, maar pas goed op voor de andere weggebruikers en slechte wegen.
Taxi in Bolivia
  • In Boliviaanse steden zijn taxi's relatief goedkoop. Je moet, zoals eigenlijk overal, duidelijk van tevoren de prijs afspreken en voor hoeveel personen die prijs geldt. Collectieve taxi's in Bolivia heten trufis en volgen vaste routes. Ze zijn goedkoper dan een normale taxi.

Budget Bolivia?

  • Budget: Reken op €20,- tot €35,- per dag voor de low-budget reiziger.
  • De prijs voor een biertje is ongeveer €0,80 en voor een kop koffie ongeveer €1,-.

Slapen, eten en drinken in Bolivia?

  • Bolivia wordt wat minder bereisd dan Peru en Ecuador en beschikt daarom over iets minder hostels die speciaal gericht zijn op backpackers, maar over het algemeen kun je overal goed terecht voor onderdak.
  • Het aantal hotels in de middenklasse is groot en voor niet al te veel geld kun je al een kamer huren. Er zijn verschillende categorieën: residenciales, hoteles, hostales, alojamientos en hospedájes. Meestal zijn de laatste twee genoemde hotels het goedkoopst en soberst ingericht.
  • In dorpjes en kleine stadjes moet je soms genoegen nemen met zeer minimale accommodaties.
  • Echte campings met allerlei voorzieningen zijn er in Bolivia niet. De natuur is één grote camping, je kunt er vrij kamperen, in de buurt van dorpen moet je toestemming vragen. Let wel op de veiligheid!
Eten in Bolivia
  • Het eten in Bolivia is net zo gevarieerd als de regio's. Het menu op de Altiplano bevat veel zetmeel en koolhydraten, terwijl in het laagland meer vis, groente en fruit op het menu staan. Vlees, vooral kip, speelt in elke maaltijd een belangrijke rol met daarnaast rijst, aardappelen en een salade. Daaroverheen wordt vaak llajhua , een scherpe saus met tomaten en pepers, gedaan. In het Amazonegebied eet men in plaats van aardappelen gebakken banaan of maniok (broodwortel).
  • Het kauwen van cocabladeren is in Bolivia een ontspannende en sociale aangelegenheid zoals bij ons het drinken van koffie of thee. Bij de mijnwerkers is er sprake van een 'cocapauze'. Het wordt op prijs gesteld als je cocabladeren aan behulpzame inwoners of mijnwerkers cadeau geeft.

Specialiteiten

  • Sopa de Quinoa: Quinoa is het lokale graan dat geoogst wordt op grote hoogten. In een soep ziet het graan er uit als  kronkelige, witte halve cirkels. De quinoa zelf heeft weinig smaak, maar is lekker in soep. Meestal wordt het graan in een soep van kip, uien, varkensvlees of andere ingrediënten gekookt.
  • Saltena is een pastei of een broodje dat gevuld wordt met vlees of kip, ei, groenten, olijven en aardappelen. De saus in de 'Saltena' is licht kruidig of zeer pikant. Het broodje wordt opgediend met erwten, aardappelen en andere ingrediënten. 'Saltena' kan ook vegetarisch bereid worden. In elk dorp in Bolivia is saltena terug te vinden, maar met subtiele verschillen.
  • Ceviche is te vergelijken met een garnalencocktail. Het gerecht kan worden klaargemaakt met  verse witte vis, ajuin, avocado, mango, vers limoensap, hete pepers, peper en zout. De vis, ajuin en avocado worden in stukjes versnipperd en de pepers worden ontpit. Alle ingrediënten komen in één kom terecht en worden vermengd met peper en zout. Ceviche wordt koel opgediend, met plataan of tortilla chips
  • Empanada is afkomstig van de Spaanse en Portugese keuken. 'Empanada' is een gevuld broodje of gebak. Het deeg wordt rond de vulling gevouwen en gebakken. In Spanje is de empanada eerder groot en heeft een ronde vorm, het brood wordt in kleinere porties versneden. In Portugal en Zuid-Amerika is de empanada doorgaans klein.
  • Picanha wordt gemaakt op basis van rund- of varkensvlees dat bereid wordt met wijn en kruiden. Het vlees wordt geserveerd met gestoomde aardappelen.
Drinken in Bolivia
  • De meest populaire drank is Chicha, een gegiste maïsdrank waarvan het alcoholpercentage kan verschillen. Deze wordt vooral rond Cochabamba geproduceerd.
  • Een andere geliefde drank is Singani, een soort jenever die uit druiven gedestilleerd wordt. Bolivianen mengen de drank vaak met seven-up en citroensap en noemen het dan chuflay.
  • Thee is een redelijk populaire drank, ondermeer 'Mate de Coca', een thee van cocabladeren en 'Api' zijn erg in trek. De 'Mate de Coca'  komt oorspronkelijk van het Andesgebergte te Peru. 'Api' is Boliviaanse thee die bij het ontbijt geschonken wordt en wordt gemaakt van maïs, kruidnagel, citroen en kaneel.

    Feestdagen en festivals in Bolivia?

    • 24 januari wordt Alasitas gevierd, een feest uit het Inca tijdperk dat in la Paz gevierd wordt.
    • 2 februari wordt La Virgen de la Candelaria gevierd, een kleurrijk festival met name in Copacabana.
    • In februari en maart wordt er overal in Bolivia Carnaval gevierd, met name in Oruro.
    • Op 6 augustus is de onafhankelijkheidsdag, het belangrijkste feest van Bolivia dat door het hele land gevierd wordt.
    • In de laatste week van augustus wordt er een groot muziekfestival in Potosi gehouden.

    Communiceren in Bolivia?

    • De officiële taal is Spaans, maar het Zuid-Amerikaanse Spaans dat in Bolivia gesproken wordt, is qua zinsconstructie en uitspraak afwijkend van het Spaans in Spanje.
    • Bijna de helft van de bevolking spreekt naast Spaans nog een van de twee grote officiële indianentalen: het Quechua of het Aymará.

    Handige woorden

    • Hallo/Hoi: Hola
    • Goedemorgen: Buenos días
    • Goedenavond: Buenas noches
    • Doei: Adios
    • Ja: Sí
    • Nee: No
    • Alstublieft: Por favor
    • Dank u wel: Gracias
    • Graag gedaan: De nada
    • Sorry: Siento

    Voorbereidingen voor Bolivia?

    • Laat je goed informeren over de laatste stand van zaken rondom de gezondheidsmaatregelen en vaccinaties.

    Veiligheidszaken in Bolivia

    • De meeste reizigers geven aan zich veilig te voelen in Bolivia, veiliger dan in sommige andere Zuid-Amerikaanse landen. Maar het is wel goed opletten geblazen. Demonstraties, die dagelijks voorkomen, kunnen soms tot geweld leiden.
    Criminaliteit in Bolivia
    • Er komen af en toe gewelddadige berovingen voor, waarbij mensen voor een paar uur worden vast gehouden. Het is daarom aan te raden om alleen officiële taxi's (radio-taxi's die hun rit aan moeten melden bij de centrale) te nemen en 's nachts niet alleen over straat te gaan. Vooral La Paz en Santa Cruz zijn gevaarlijk voor deze soort van criminaliteit.
    Natuurgeweld in Bolivia
    • Tijdens het regenseizoen (december tot april) komt er zware regenval voor, met als gevolg overstromingen en aardverschuivingen.
    Verkeer in Bolivia
    • Autochauffeurs rijden nogal roekeloos en er gebeuren ook vrij veel ongelukken in het verkeer. Vermijd taxi's tussen La Paz en Copacabana.
    Wetgeving in Bolivia
    • Bezit en verkoop van cocabladeren en afgeleide producten (geen verdovende middelen) is legaal, let wel op dat je het niet meeneemt buiten Bolivia. Let ook op voor dieven die zich voordoen als een controleur tegen drugsbezit, zij zullen waarschijnlijk proberen je in een auto te krijgen en je te beroven. 
    Gevaarlijke gebieden in Bolivia
    • Er zijn regelmatig protesten en wegblokkades vooral in La Paz, het is handig om deze te vermijden.

    Verzekeringen voor Bolivia?

    Studie, stage, vrijwilligerswerk en betaald werk in Bolivia?

    Waarom in Bolivia studeren, stagelopen, vrijwilligerswerk doen of tijdelijk werken?

     

    • Vanwege de vele studiemogelijkheden en dat het over het algemeen niet lastig is om er tussen te komen. 
    • Vanwege de vrijwilligerswerk en stagemogelijkheden in sectoren als onderzoek, educatie, ecotoerisme en natuurbescherming en ondersteuning van NGOs. 
    Waar moet je opletten?
    • Dat de universiteiten in Bolivia niet hoog scoren op de rankings
    • Dat er geen hoog salaris te verwachten is.
    Verder lezen?

    Wonen in Bolivia, lang in Bolivia verblijven of emigreren?

    Waarom zou je in Bolivia gaan wonen als expat, emigrant of working nomad?
    • Vanwege het feit dat het één van de veiligere landen in Zuid Amerika is, en dus een fijne plek om het continent te ontdekken.
    • Vanwege de diversiteit van het land, met niet al te veel expats (tenzij je in bijvoorbeeld Sucre of La Paz woont).
    • Vanwege de vele verschillende klimaatzones, het goedkope levensonderhoud en de aantrekkingskracht van vele inheemse volkeren. 
    • Vanwege de café's met goede wifi en een grote gemeenschap met veel netwerkbijeenkomsten. 
    Waar moet je opletten?
    • Dat het er niet erg schoon is en dat de gezondheidszorg niet van de beste kwaliteit is. 
    Verder lezen?
      Checklist voor leven en wonen als digital nomad, emigrant of expat in Bolivia en het buitenland

      Planning van terugkeer uit het buitenland

      • waar mogelijk tijdig starten met het voorbereiden van een terugkeer; beschouw het eigenlijk als een nieuw "vertrek voor langere tijd"
      • aandacht besteden aan alle aspecten rondom terugkeer; van werk tot onderwijs, van verzekering tot cultuur shock
      • al voor vertrek nadenken over manieren waarop je na terugkeer betrokken kunt blijven bij je voormalige woonland

      Motieven voor terugkeer naar Nederland

      • bij twijfel wel/niet terugkeren na een lang verblijf in het buitenland: voor alle terugkeerders in kaart brengen van hun motieven om wel (of niet) te willen terugkeren
      • bij een gevoel van onbehagen of heimwee: onderzoeksperiode instellen voordat je overhaast terugkeert; bespreken van je gevoelens met partner en/of ervaren buitenstaander (coach); realiseer je dat het missen van een "thuis"gevoel vaak niet gebonden is aan een woonlocatie of land
      • per persoon beschrijven van verwachtingen en persoonlijke doelen rondom en na terugkeer; hou er rekening mee dat de omstandigheden rondom de redenen waarom je (ooit) koos voor vertrek uit Nederland, niet erg veranderd zullen zijn
      • tijdig betrekken van alle betrokkenen rondom terugkeer; afhankelijk van gezinssamenstelling en leeftijden hoeft het niet vanzelfsprekend te zijn dat iedereen je wens deelt om terug te keren; soms keert ook niet het hele gezin terug naar Nederland

      Bestemming, woonlocatie en woonruimte na terugkeer naar nederland

      • heroriënteren op woonomgeving en -regio, mede afhankelijk van wat eventueel al voor je wordt geregeld door bijvoorbeeld je werkgever
      • overwegen van een ander terugkeer-land als je niet gebonden bent aan Nederland; een land dat wellicht beter aansluit bij je wensen omtrent leefklimaat, ruimte, kosten van levensonderhoud etc.
      • oriënteren op mogelijke overbruggingswoonruimte bij familie, vrienden, kennissen; maak deze periode niet te lang
      • overwegen van een (al dan niet tijdelijke) terugkeer naar een omgeving waarin veel expats wonen; zeker als je lang in het buitenland bent geweest
      • al vóór terugkeer contact leggen met verhuur- of verkoopmakelaars; ben je nog niet zeker van werk, woonregio, scholen etc. overweeg dan eerst te gaan huren
      • rekening houden met het feit dat je terugkeer uit het buitenland geen voorrangspositie oplevert bij woningbouwverenigingen of makelaars
      • tijdig contact leggen met huurders als je je woning in Nederland tijdelijk hebt onderverhuurd; duidelijke afspraken maken, rekening houdend met het huurcontract

      Regelgeving bij terugkeer na emigratie, werk en lang verblijf in buitenland

      • instellen op (soms) enige weerstand richting terugkeerders; zeker als je lang in het buitenland hebt gewoond staat niet iedereen welwillend tegenover terugkeerders die beroep doen op bijvoorbeeld sociale voorzieningen zonder premies te hebben afgedragen in de tijd dat ze in het buitenland woonden
      • opnieuw inscbrijven bij de Nederlandse gemeente waar je gaat wonen; o.a. nodig om je aan te kunnen melden voor de (verplichte) basiszorgverzekering. Je hebt hiervoor wel een bewijs nodig waar je gaat wonen (koopakte, huurcontract e.d.)
      • heb je de Nederlandse nationaliteit niet meer: tijdig starten met het onderzoeken van het proces om weer Nederlander te worden; doe dit voor ieder gezinslid tijdig want dit proces kan soms flink wat tijd en energie vergen

      Verhuizing terug naar Nederland

      • kritisch keuzes maken welke spullen uit je (buitenlandse) inboedel ook na terugkeer een plek behouden (geef de rest bijvoorbeeld aan een goed doel)
      • checken van douane regelgeving: niet alles mag mee terug
      • gebruik maken van de verhuistips bij verhuizing bij lang verblijf in het buitenland

      Sociale voorzieningen, uitkeringen en toeslagen na terugkeer uit het buitenland

      • kennis updaten omtrent mogelijkheden, waar noodzakelijk, voor het aanvragen van (tijdelijke) uitkeringen; bijvoorbeeld om de eerste periode na terugkeer te overbruggen
      • voor terugkeer opbouwen van financiële reserves; het direct krijgen van een uitkering is, afhankelijk van je eerdere woonland, lang niet altijd mogelijk
      • pnieuw aanvragen van kinderbijslag, zorgtoeslag, huurtoeslag; daarmee dien je wel een nieuwe "binding" met Nederland aan te kunnen tonen

      Belasting en fiscale zaken na terugkeer uit het buitenland

      • voor terugkeer: afronden van belastingverplichtingen in het buitenland
      • na terugkeer: bij je eerstvolgende belastingaangifte opgeven van je in het buitenland bij elkaar gespaarde of belegde vermogen op; daarbij wordt o.a. gekeken naar het in het buitenland ontvangen salaris en/of andere inkomsten, plus de door jou in het buitenland betaalde belastingen -> het saldo daarvan kan in een aantal gevallen heffingsvrij naar Nederland worden overgeheven
      • afrekenen met eventuele openstaande Nederlandse belastingschulden; deze zullen bij terugkeer op je worden verhaald

      Werk, onderneming en vrijwilligerswerk na terugkeer uit het buitenland

      • tijdig -voor terugkeer- oriënteren op de arbeidsmarkt(kansen) in Nederland & starten met het benaderen van potentiële werkgevers; gebruik je bestaande netwerk
      • voordat je terugkeert: voldoende tijd besteden aan professioneel afscheid nemen bij je werkgever; reflecteer op persoonlijke ontwikkeling en documenteer vaardigheden, capaciteiten en talenten waar mogelijk
      • tijdig starten met nadenken over functieverwachtingen na terugkeer als je weer bij je (voormalig of uitzendende) werkgever aan de slag gaat; stel je in op tussentijds opgetreden veranderingen in je oude bedrijf
      • al voor terugkeer nadenken over de manier waarop alle terugkeerders invulling gaan geven aan hun leven na terugkeer: wie gaat werken, bijbaantjes, vrijwillligerswerkactiviteiten, etc.
      • overwegen -indien mogelijk- van een overbruggingsperiode: ga niet te snel weer aan de slag maar gun jezelf (en je gezin) tijd voor heroriëntatie en gewenning
      • ga je solliciteren, focus dan op resultaten en bereikte doelen in het buitenland, voorkom dat je verzandt in verhalen hoe avontuurlijk of exotisch het allemaal was; maak voor jezelf een helder verhaal over waarom je (ooit) vertrok en waarom je nu weer bent teruggekeerd; hou het positief
      • rekening houden met het feit dat, wanneer je terugkeert bij je (voormalig) werkgever, je in een andere positie terecht kan komen: het bedrijf en je collega's hebben zich uiteraard ook doorontwikkeld

      Verzekeringen na terugkeer uit het buitenland

      • na inschrijving bij de gemeente weer aanmelden bij een zorgverzekeraar voor de (verplichte) basiszorgverzekering
      • rekening houden met een mogelijk medisch acceptatieproces & aanvullende vragenlijsten als je je wilt aanmelden voor vrijwillige aanvullende ziektekostenverzekering
      • tijdig regelen van een doorlopende reis- en annuleringsverzekering
      • regelen van de diverse andere verzekeringen: van inboedel tot aansprakelijkheid, van WA verzekering (auto) tot ongevallen, en van woonhuis/opstal tot rechtsbijstand

      Visum en documenten na terugkeer uit het buitenland

      • onderzoeken met welke status (nationaliteit, staatsburgerschap) je terugkeert naar Nederland en of je bijvoorbeeld een verblijfsvergunning of machtiging tot voorlopig verblijf nodig hebt
      • regelen van een bewijs van uitschrijving van het land waar je vertrekt (waar mogelijk)
      • regelen van registratie van je kinderen in Nederland, als dat nog niet eerder is gedaan
      • omzetten van in het buitenland behaalde rijbewijzen
      • legaliseren van internationale documenten (trouwaktes, geboorteaktes), certificaten en diploma's (van jezelf, van je kinderen)

      Praktische voorbereiding terugkeer na emigratie, werk en lang verblijf in buitenland

      • vóór terugkeer voldoende tijd en aandacht besteden aan het afscheid nemen van vrienden, kennissen, collega's; bewaak dat proces extra zorgvuldig als je terugkeert met kinderen (zie ook de tips bij de keuzehulp rondom vertrekken uit Nederland)
      • al voor terugkeer contact leggen met andere teruggekeerde expats; contact kan helpen bij het gewenningsproces
      • rekening houden met een fase van boosheid of verdriet van je kinderen rondom het "moeten terugkeren"; bereid hen gefaseerd voor op allerlei aspecten van Nederland en maak afspraken over contactmogelijkheden met vrienden die achterblijven
      • onderzoeken van activiteiten die je kinderen na terugkeer kunnen ondernemen die hen helpen bij het gewenningsproces; denk aan sport, verenigingen

      Onderwijs en taalcursus na terugkeer uit het buitenland

      • tijdig starten met het opvragen van internationale schooldossiers
      • (her)oriënteren op het Nederlandse schoolsysteem en, afhankelijk van keuzes rondom woonlocatie, voor al je kinderen passend vervolgonderwijs; leg waar mogelijk contact met scholen voor terugkeer
      • oriënteren op mogelijkheden voor het opnieuw leren, of aanvullen van je kennis omtrent, het Nederlands
      • zijn je kinderen meertalig: uitzoeken van manieren om hun kennis en vaardigheid van de andere talen dan Nederlands op peil te houden
      • rekening houden met een soms pittig aanpassingsproces van je kinderen op hun nieuwe school; systemen zijn anders dan gewend, omgang met docenten en leeftijdsgenoten is anders, etc.
      • indien mogelijk: zodanig inplannen van het terugkeermoment dat het logisch past in de schoolcarrière van je kind(eren)
      • uitzoeken of je kind eenmaal terug op school tijdelijk een schoolbuddy kan krijgen, die hem of haar (opnieuw) wegwijs maakt
      • bij studerende kinderen: ruim voor terugkeer naar Nederland starten met aanmeldprocessen, zoeken van woonruimte, studieverenigingen e.d.

      Cultuur en culture shock na terugkeer uit het buitenland

      • volgen van een culturele voorbereidingscursus als je lang uit Nederland weg bent geweest; Nederland zal veranderd zijn in de tijd dat je weg was
      • rekening houden met een gevoel van ontheemding of vervreemding; zelfs de voormalige eigen woonomgeving kan in de tussentijd flink veranderd zijn
      • rekening houden met het feit dat niet iedereen zal begrijpen dat het terugkeren uit het buitenland een flinke schok teweeg kan brengen, dat terugkeerders moeite kunnen hebben met zich opnieuw aanpassen
      • (opnieuw) verdiepen in de verschillende culture shock fasen; pas op dat je een niet te negatieve houding ten opzichte van Nederland aanneemt na een inspirerende tijd in het buitenland
      • instellen op het Flying Dutchman syndroom, bij jezelf of bij je kinderen (zie ook cultuur en culture shock voorkomen)
      • hulp vragen bij het opnieuw wennen aan Nederland en verdiepen in de factoren die van invloed zijn op dit gewenningsproces
      • rekening houden met het feit dat vooral voor jonge kinderen "Nederland" net zo vreemd is

      Gezondheid en veiligheid na terugkeer uit het buitenland

      • regelen van internationale medische dossiers (huisarts, kliniek, ziekenhuis, tandarts), nog vóór vertrek
      • na terugkeer regelen van een medische check-up van alle gezinsleden; idem tandarts
      • aanmelden bij huisarts en tandarts in je nieuwe woonregio; informeer naar eventuele wachtlijsten en recente ontwikkelingen

      Hoe werkt de gezondheidszorg in Bolivia en welke reisverzekering, zorgverzekering of expatverzekering heb je nodig?

      Hoe werkt de gezondheidszorg in Bolivia en welke reisverzekering, zorgverzekering of expatverzekering heb je nodig?

      Hoe werkt het gezondheidszorgsysteem in Bolivia?

      Welke verzekeringen heb je in Bolivia nodig als je gaat stage lopen, studeren, vrijwilligerswerk doen, werken of wonen?

      Hoe werkt het ziektekosten- en gezondheidszorgsysteem in Bolivia?

      • Bolivia was een van de laatste landen in Latijns Amerika dat een gratis publiek gezondheidszorgsysteem ontwikkelde. Het land timmert aan de gezondheidsweg, maar door de grote druk op de zorg door de aanwezigheid van veel ziektes is het systeem erg overbelast. 
      • De zorg in Bolivia is van wisselende kwaliteit. In de grotere steden La Paz, Santa Cruz en Cochabamba zijn er relatief goede ziekenhuizen met goede artsen, maar in landelijke gebieden is de zorg vaak verouderd. 
      • Het land heeft een hybride zorgsysteem. Dat betekent dat de zorg verdeeld is over verschillende sectoren, namelijk de publieke (Seguro Universal de Salud - SUS), sociale (Caja Nacional de Salud - CNS) en private zorg. 
      • In elke sector vind je tevens drie niveaus van zorg: de primaire zorg met gezondheidscentra voor basiszorg, de secundaire zorg met ziekenhuizen die uitgebreidere zorg bieden en de tertiaire zorg voor specialistische behandelingen. 
      • Het is verstandig wat Spaans te leren voor je bezoekje aan een arts in Bolivia, zeker in landelijke gebieden en kleine steden. 
      • Apotheken zijn makkelijk te vinden. Veel medicijnen zijn hier zonder recept verkrijgbaar. 
      • Het noodnummer voor de ambulance is 118. 

      Hoe werkt de openbare gezondheidszorg in Bolivia?

      • In 2019 is de Seguro Universal de Salud (SUS) opgezet om basiszorg gratis en toegankelijk te maken voor inwoners van Bolivia. Het systeem dekt zo’n 70% van de bevolking. Voor buitenlanders die in Bolivia wonen biedt het systeem toegang tot gratis medische zorg onder bepaalde voorwaarden. 
      • Er zijn vaak lange wachtrijen in de publieke zorg en de apparatuur en faciliteiten kunnen, zeker buiten de stad, ouderwets zijn. Het kan ook voorkomen dat er tekorten zijn aan medicijnen. 
      • Werkende inwoners van Bolivia vallen verplicht onder het publieke sociale zekerheidssysteem waarbij zowel werkgever als werknemer een bijdrage (10% van het salaris) leveren. Mensen die onder dit systeem vallen hebben recht op gesubsidieerde gezondheidszorg, net als de mensen die onder de SUS vallen. 
      • In de afgelopen jaren zijn buitenlanders soms zonder geldige reden geweigerd in de publieke zorg, zelfs in noodgevallen. Wees dus voorzichtig… 

      Hoe werkt de private gezondheidszorg in Bolivia?

      • Zo’n 10% van de bevolking maakt gebruik van het private zorgsysteem, dit zijn veelal de Bolivianen die beter bij kas zitten. Ook buitenlanders kiezen over het algemeen voor private zorg vanwege veruit betere faciliteiten en kortere wachttijden. 
      • De private zorg is met name geconcentreerd in de grote steden als La Paz, Santa Cruz en Cochabamba. 
      • De kosten zijn uiteraard een stuk hoger. Het is dus belangrijk om goed verzekerd te zijn. 

      Hoe werkt de huisarts in Bolivia?

      • Er is geen huisartsensysteem in Bolivia. Mensen gaan over het algemeen direct naar een specialist of kliniek. 
      • In de private zorg kan je bij klinieken wel algemene artsen vinden die als een soort huisarts fungeren. 

      Hoe werkt de tandarts in Bolivia?

      • De tandheelkundige zorg varieert sterk, afhankelijk van of je voor publieke of private zorg kiest. De publieke tandzorg is beperkt en vaak verouderd, terwijl de private tandzorg relatief goed is en goedkoper dan in bijvoorbeeld Europa. 
      • Vraag andere betrouwbare bronnen om advies voor een goede tandarts. De meeste private tandzorg is, net als de rest van de private zorg, geconcentreerd in de grote steden. 

      Hoe is de zwangerschaps-, verloskunde- en kraamzorg in Bolivia geregeld?

      • Er wordt gewerkt aan de publieke zwangerschapszorg in Bolivia, maar er zijn nog steeds problemen. De kindersterfte ligt op ongeveer 20 per 1.000 geboortes, hoger dan in veel andere landen, vooral op het platteland.
      • Publieke zorg biedt gratis zwangerschapscontroles en bevallingen, maar met basisvoorzieningen en niet van de kwaliteit die expats meestal gewend zijn. 
      • Private zorg heeft modernere faciliteiten en meer persoonlijke begeleiding. Keizersneden zijn gebruikelijker in private ziekenhuizen.
      • Let op dat er best wat gezondheidsrisico’s zijn in Bolivia die ook impact kunnen hebben op de zwangerschap. 
      • Abortus is alleen onder bepaalde omstandigheden legaal, zoals verkrachting, incest of gezondheidsrisico’s voor de moeder. 

      Hoe veilig of onveilig is een reis of verblijf in Bolivia?

      Waar moet je in Bolivia op letten op het gebied van veiligheid?
      • Bolivia is niet het veiligste land. Er is vaak politieke onrust, met spanningen die gevoeld kunnen worden door de hele maatschappij. Er zijn regelmatig politieke demonstraties die uit de hand kunnen lopen. 
      • Ook is er gewelddadige misdaad, vaak gerelateerd aan drugs. Dit komt extra veel voor in de Chapare regio. 
      • Op toeristische plekken is zakkenrollerij een veelvoorkomend probleem. Ook in bussen en op busstations is het belangrijk je spullen goed in de gaten te houden. Ook meer gewelddadige berovingen op toeristen komen soms voor. 
      • Qua natuurgeweld komt hevig weer met name voor in het regenseizoen van november tot maart. In deze periode zijn er regelmatig landverschuivingen en overstromingen. In het droge seizoen komen natuurbranden veel voor, wat ook een negatieve impact heeft op de luchtkwaliteit. 
      Waar moet je in Bolivia op letten op het gebied van ziektes?
      • Er zijn best wel wat gezondheidsrisico’s in Bolivia, onder andere door muggen overdraagbare ziektes zoals dengue, malaria en zika. Bescherm jezelf goed tegen muggenbeten!
      • Omdat Bolivia enkele erg hoog-gelegen gebieden kent is ook hoogteziekte een risico. Wees je bewust van de symptomen (onder andere misselijkheid, hoofdpijn, moeheid, verminderde eetlust) en reageer adekwaat. 
      • Er zijn meerdere serieuze ziektes die veel voorkomen zoals tyfus, hepatitis en tuberculose. 
      • Drink alleen gekookt of filter water en vermijd voedsel dat rauw of niet goed doorgekookt is om ziektes en reizigersdiarree te voorkomen. 
      • Pas op met rabiës. Zoek bij een beet of kras van een dier altijd meteen medische hulp. 
      Waar moet je in Bolivia op letten op het gebied van verkeer?
      • Rijden in Bolivia is geen kinderspel. Buiten de snelwegen die La Paz, Santa Cruz en Cochabamba verbinden, zijn de omstandigheden vaak gevaarlijk. Er is geen goede wegbescherming en wegen zijn vaak onverhard. Het wordt dus aangeraden om met een vierwielaandrijving te rijden. 
      • Ook hebben de meeste bestuurders geen goede rijlessen gehad, worden verkeersregels genegeerd (dronken rijden komt regelmatig voor), krijgen voetgangers meestal geen voorrand en zijn de voertuigen vaak slecht onderhouden. 
      • Reizen tijdens het regenseizoen is lastig en gevaarlijker omdat door de regen de wegkwaliteit verslechtert en veel wegen onbegaanbaar worden. 
      • Ook het openbaar vervoer is niet zonder risico’s, buschauffeurs rijden vaak oververmoeid, soms zelfs dronken en in verouderde voertuigen. Busongelukken zijn niet ongewoon in het land. 
      • In het openbaar vervoer komt zakkenrollerij en tassendiefstal nogal eens voor. 
      • Criminelen doen zich soms voor als taxichauffeurs. Zorg dus dat je betrouwbare taxibedrijven kiest. 

      Welke werk- en reisverzekeringen zijn geschikt voor kort en lang verblijf in Bolivia?

      • Is de reis naar Bolivia en je terugkomst voldoende gedekt, ben je voor, tijdens, en na je activiteiten voldoende gedekt. Welke verzekering past het beste bij jouw reis en jouw activiteit?

      Activiteiten- en reisverzekeringen

      Annuleringsverzekeringen

      Welke emigratie- en expatverzekering kan je afsluiten voor Bolivia als je daar een tijd gaat wonen?

      Ziektekostenverzekeringen

      • Een goede internationale zorgverzekering is een must om te zorgen dat je niet voor financiële verrassingen komt te staan door bijvoorbeeld private zorg, medische evacuaties of repatriëring. 
      • Als alternatief voor de Nederlandse basiszorgverzekering is een internationale emigratie of expatverzekering een veel gebruikte vervanging. Een dergelijke verzekering biedt een aantal voordelen ten opzichte van de lokale dekking: internationale dekking, vergoedingen en voorwaarden veelal volgens Nederlandse maatstaven, gericht op dekkingen die een "buitenlander" nodig heeft, en flexibiliteit bij verhuizing naar Bolivia.
      • Ziektekostenverzekeringen voor in Bolivia 
      • Overlijdensrisicoverzekering voor in Bolivia 

      Arbeidsongeschiktheidsverzekeringen & Levensverzekeringen

      Aansprakelijkheidsverzekeringen & Rechtsbijstandverzekeringen

      Inboedel- en opstalverzekeringen

      • Wanneer je je eigen inboedel meeneemt naar Bolivia, of daar lokaal nieuwe huisraad aanschaft, dan kan een internationale geldende inboedelverzekering ervoor zorgen dat je tegen schade verzekerd bent die het gevolg is van onder meer brand, storm en diefstal.
      • Afhankelijk waar je woont en wat voor soort huis je hebt, is het handig om een verzekering te vinden die bij jouw persoonlijke behoeften past. 
      • Bolivia heeft ook lokale verzekeringsmaatschappijen die inboedelverzekeringen kunnen regelen, als je deze niet al hebt meeverzekerd bij je internationale verzekering.
      • Inboedelverzekering voor Bolivia 
      • Huis- en inboedelverzekering ondertussen in Nederland

      Collectieve verzekeringen (voor bedrijven, stichtingen/NGO's)

      • Voor organisaties die twee of meer werknemers naar Bolivia hebben uitgezonden, zijn collectieve verzekeringen regelmatig een uitkomst. Op deze wijze wordt er niet alleen administratieve rompslomp voorkomen, er zijn ook meer mogelijkheden op het gebied van de dekking.
      • Collectieve verzekeringen voor Bolivia 

       

         Activiteiten en ervaringen

      Relaties op JoHo.org van het thema: Bolivia
      Relaties op JoHo WorldSupporter.org: organisaties
      Instituto Exclusivo
      Instituto Exclusivo (i.e. Language Institute) is a language school in La Paz, Bolivia...
      Juntucha
      Taalschool Juntucha gelooft dat je een taal alleen goed leert door het veel te spreken. Naast het leren van Spaanse...
      Casa de la Alegría
      Door de grote armoede in Cochabamba, Bolivia, krijgen kinderen vaak al op jonge leeftijd te maken met agressie,...
      Finca La Víspera
      Dit landgoed in Samaipata richt zich op biologische tuinbouw en is een plek om helemaal tot rust te komen. De finca...
      South America Planet
      South America Planet is een Belgisch/Peruviaans reisbureau in Cusco, Peru en is gespecialiseerd in individuele en...
      Manq'a
      Manq'a is a NGO that was founded in Boliva in 2013. Their goal is to offer education and career opportunities for...
      Tura-Travel
      Voor Peru, Bolivia en Ecuador biedt Tura-Travel verschillende rondreizen aan. Ook is het mogelijk een rondreis te maken...
      Beyond South America: van stage en taalcursus tot vrijwilligerswerk
      Beyond South America is een kleinschalig bureau, opgericht door de Nederlandse Marye, dat bemiddelt in stages,...
      Ruta Verde Tours
      Ruta Verde is een Nederlandse touroperator die zich heeft gevestigd in Santa Cruz de la Sierra, Bolivia. Er zijn...
      StudyTravel
      StudyTravel bestaat uit een vast team enthousiaste medewerkers, allen met buitenlandervaring. Je kunt er terecht om...
      Relaties op JoHo WorldSupporter.org: blogs en bijdragen
      How does healthcare work in Bolivia, and what travel insurance, health insurance or expat insurance do you need? - Insurances Abroad Supporter
      How does the healthcare system work in Bolivia? What is the quality of healthcare in Bolivia? Bolivia...
      Welk visum regelen voor werk, vrijwilligerswerk of een reis naar Bolivia? - Travel Supporter
      Een toeristenvisum aanvragen is niet niet nodig voor een verblijf tot 90 dagen. Je krijgt bij aankomst een tijdelijk...
      Bolivia: Updates & Travel - Country Supporter
      Travel in Bolivia? Bolivia, because of its location in the middle of the continent, is also called the...
      Bolivia - lieke-89
      We hebben even uitgerust in Copacabana om daarna door te reizen naar La Paz. Helaas hadden we voor dit stuk de lokale...
      Relaties op JoHo WorldSupporter.org over Bolivia: alle

      Gerelateerde regio

      Wegwijzer bij: Bolivia
        Waar moet je aan denken als je in het buitenland gaat leven, wonen en werken?
        Overwegen om ergens anders heen te gaan dan naar Bolivia?
        Wegwijzer voor andere activiteiten in het buitenland

          Meer over organisaties en vacatures in het buitenland?

          Meer over vrijwilligerswerk inhet buitenland?

          Meer over werken in het buitenland?

          Meer over studie in het buitenland?

          JoHo Worldsupporter doelstellingen?

          • Zie de doelstellingen van JoHo WorldSupporter voor: het versterken van begrip voor andere culturen en personen, het stimuleren van tolerantie in de wereld om je heen, het wereldwijd delen van kennis en knowhow, en het stimuleren van persoonlijke ontwikkeling in binnen- en buitenland

          Verzekeringswijzer bij: Bolivia

            Verzekeringen voor leven, wonen en werken in Bolivia

            Internationaal werkende verzekeringen voor studeren, stagelopen, vrijwillig werken of betaald werken

            Internationaal werkende verzekeringen voor backpacken, reizen, sport, trips, tussenjaar tot wereldreizen

            Naar het buitenland

              Vertrekken naar het buitenland

              Probleemloos wonen of tijdelijk verblijven in het buitenland?

              Alle sectoren en functies voor werk en vrijwilligerswerk in het buitenland

              Pagina onderwerp
              Account - Bereikbaarheid - Contact - Dienstenwijzer - Gegevens - Vacatures - Zoeken