Gevaarlijke situaties in het buitenland en rampen op reis: wat moet je doen?

Waar en wanneer komen bosbranden en natuurbranden in het buitenland voor?

• Natuurbranden en bosbranden vind je eigenlijk bijna overal en in elk landschapstype. Van Afrikaanse savannes, aziatische steppen, Zuid-Amerikaanse chaco tot Sybirische rietlanden.
• De grootste kans op natuurbranden is uiteraard in het droge seizoen. Zo'n droge periode hooeft niet altijd de meest warme periode te zijn en kan in bepaalde natuurtypen redelijk onverwacht ontstaan.
• Wegens het veranderende klimaat kunnen 'bosbrand seizoenen' per jaar sterk verschillen in timing en hevigheid.

Hoe kan je helpen voorkomen dat een natuur- of bosbrand start?

• In gebieden met een verhoogd risico op natuurbranden is het belangrijk dat je jezelf goed laat informeren en dat je de belangrijkste uitvalsroutes kent.
• Gebruik geen vuur in een droog landschap als dit niet noodzakelijk is voor je overleven. Respecteer lokale richtlijnen over bijvoorbeeld het maken van een kampvuur of een verbod op het gebruik van een barbecue.
• Wanneer je toch een vuur hebt gemaakt, zorg met water en zand/grond dat het vuur helemaal uit is voor je verder gaat
• Maak sigaretten heel zorgvuldig uit
• Wanneer je glas ziet liggen in de natuur, neem het mee tot een volgende weggooi mogelijkheid, omdat zonlicht op zwerfglas brand kan veroorzaken

Wat kan je doen als je in een natuur- of bosbrand terecht komt?

• Hou de windrichting en windkracht in de gaten, bij ongunstige wind kan een brand zich sneller verplaatsen dan je kunt rennen.
• Probeer indien mogelijk te vluchten haaks op de wind, dan kom je het snelst uit de brandgevaarlijke zone en heb je minder last van de rook en hitte die met de wind mee worden geblazen.
• Probeer zo min mogelijk rook binnen te krijgen, door bij bijvoorbeeld een mondmasker of sjaal voor je mond en neus te binden

Ben je verzekerd voor de gevolgen van een natuur- of bosbrand?

• Reisverzekeringen geven in het algemeen geen dekking indien er een negatief reisadvies van kracht is. Alleen gespecialiseerde reisverzekeringen voor lang of bijzonder verblijf in het buitenland kunnen hier uitkomst bieden.
• Bij onvoorziene natuur- of bosbranden ben je in het algemeen wel verzekerd
• Reizen in een gebied met een negatief reisadvies verzekeren
• Special ISIS Verzekering: Reisproblemen oplossen

Wat moet je doen om te voorkomen dat je in cycloon, orkaan, tornado, tropische storm of tyfoon terecht komt?

1. Controleer vooraf je bestemming een officiële website heeft met betrouwbare informatie over natuurrampen als cyclonen en orkanen
2. Controleer de volgende vragen
   • Komen cyclonen, orkanen, tornado's, tropische stormen of tyfoons veel voor in het land of de regio?
   • In welke maanden is de hoogste activiteit van de tyfonen, orkanen en tornado's?
   • Wat zijn de gebieden die het vaakst en meest getroffen worden?

Hoe kan je je voorbereiden op een orkaan of tyfoon?

1. Inspecteer je huis of verblijfplaats op mogelijk zwakke punten (in het bijzonder het dak).
2. Maak de afvoer schoon om verstopping te voorkomen.
3. Winkelbenodigdheden; voedsel, water, zaklamp, batterijen en medische benodigdheden. Ingeblikte goederen zijn ideaal voor voedsel.
4. Wanneer je in een risico- of risicogebied woont, moet je zo snel mogelijk kunnen evacueren.
5. Blijf op de hoogte van de weersvoorspelling (radio/tv/internet).
6. Als je in een overstromingsgevoelig gebied woont, verplaats dan elektrische apparaten naar veilige, hooggelegen gebieden.

Wat moet je doen tijdens een orkaan of tyfoon?

1. Blijf binnen, blijf kalm
2. Blijf op de hoogte van de weersvoorspelling (radio/TV/internet).
3. Sluit de ramen
4. Gebruik geen elektrische apparaten tijdens overstromingen.
5. Schakel de hoofdschakelaar uit.
6. Vermijd het waden door overstroomde gebieden om door water overgedragen ziekten te voorkomen en voorkom verwondingen door verborgen obstakels.
7. Vermijd reizen en met name de weg die naar of langs de rivier of de zee leidt.

Wat moet je doen na een orkaan of tyfoon?

1. Blijf op de hoogte van de weersvoorspelling (radio/tv/internet).
2. Als je huis beschadigd is, zorg er dan voor dat het al veilig en stabiel staat als je weer naar binnen komt.
3. Pas op voor spanningvoerende draden of stopcontacten die in water zijn ondergedompeld.
4. Kook water voordat je het drinkt om ziekten te voorkomen.
5. Zorg ervoor dat er zich geen water ophoopt in banden, blikjes of potten om te voorkomen dat er gunstige omstandigheden ontstaan ​​voor de muggenkweek die dengue, malaria of gele koorts kan veroorzaken.

Wat zijn cyclonen, orkanen, tornado's, tropische stormen en tyfoons, en wat is het verschil?

• Orkanen, tropische stormen en tyfoons zijn vormen van een tropische cycloon. Het zijn extreme stormen die boven zee ontstaan in tropische gebieden, en gekenmerkt worden door zeldzaam harde wind, zeer harde regen en soms erg veel schade. Ze duren vaak meerdere dagen tot soms een of twee weken. Een tropische cyclonen kan wel 1000 km breed zijn, en verplaatst afhankelijk van lokale weersituatie
• Een tropische storm is de zwakste vorm van een cycloon.
• De woorden orkaan, cycloon en tyfoon betekenen meteorologisch hetzelfde, maar worden gebruikt afhankelijk van de plek waar de storm ontstaat. Boven de Atlantische Oceaan en het oostelijk deel van de Grote Oceaan op het noordelijk halfrond spreken we van orkanen. Boven de westelijke helft van de Grote Oceaan op het noordelijk halfrond spreken we van een tyfoon. Boven de Indische Oceaan en in de golf van Bengalen spreken we van een Cycloon.
• Een tornado is een snel ronddraaiende kolom van lucht aan de onderkant van een onweerswolk. Een tornado wordt niet breder dan 3 km en duurt minder lang dan een cycloon. Deze kolom lucht is vaak zichtbaar als slurf doordat waterdamp condenseert tot bewolking. Ook wordt een tornado vaak zichtbaar doordat hij schade veroorzaakt en je dus voorwerpen, zoals zand, bladeren en takken, door de lucht ziet vliegen.

Wat moet je doen om te voorkomen dat je in een overstroming of tsunami terechtkomt?

1. Controleer vooraf je bestemming een officiële website heeft met betrouwbare informatie over natuurrampen als overstromingen en tsunami's
2. Controleer de volgende vragen
   • Komen overstromingen of tsunami's veel voor in het land of de regio?
   • In welke maanden is de grootste kans op overstromingen?
   • Wat zijn de gebieden die het vaakst en meest getroffen worden?

Hoe kan je je voorbereiden op een overstroming?

1. Ken je omgeving: waar is water, waar komt het vandaan en waar stroomt het heen
2. Wanneer de kans op een overstroming aanwezig is, plaats dan je tent of camper op een hoger gelegen deel van de camping    
3. Blijf op de hoogte van de (lokale) weersvoorspelling (radio/tv/internet).
4. Als je in een overstromingsgevoelig gebied woont, verplaats dan elektrische apparaten tijdig naar veilige, hooggelegen gebieden.

Wat moet je doen tijdens een overstroming?

1. Zoek hoger gelegen gebieden op.
2. Ga niet op zoek naar spectaculaire beelden: die indrukwekkend kolkende rivier kan oevers en bruggen plotseling laten verdwijnen onder de druk van het water
3. Wanneer het water je huis nadert: schakel de hoofdschakelaar uit om schade door kortsluiting en brand te voorkomen
4. Wanneer je kelder of een parkeergarage eenmaal begint vol te stromen, ga dan niet proberen je spullen te reden. Met name onder straatniveau kan zo'n ruimte plotseling razendsnel vollopen.
5. Vermijd reizen en met name de weg die naar of langs de rivier of de zee leidt.

Wat moet je doen na een tsunami waarschuwing?

1. Zoek hoger gelegen gebieden op. In gebieden met ervaring met tsunami's staan vaak bordjes met vluchtroutes
2. Voordat een tsunami de kust raakt kan je het zeewater vaak plotseling zien terugtrekken, dat is de laatste waarschuwing en een teken om hard te gaan rennen. Tussen het wegtrekken van het water en de tsunami golf heb je enkele seconden tot enkele minuten voor de golf aankomt
3. Een tsunami kan uren achtereen doorgaan en de eerste golf is niet de hoogtste. keer niet te snel terug en blijf vluchten tot je hoog genoeg bent voor rampscenario's.
4. Wanneer je na een aardbeving een soort grom of 'roar' vanuit de zee hoort, of je ziet het water wegtrekken, wacht dan vooral niet op een officieel alarm maar begin aan je vlucht omhoog.

Wat zijn overstromingen en tsunami's en wat is het verschil?

• Tijdens een overstroming komt een grote hoeveelheid water op plaatsen waar het normaal niet komt. Een overstroming kan zowel met zoet als met zout water gebeuren.
• Het kunnen rivieren, kanalen of meren zijn die buiten hun oevers treden, bijvoorbeeld door hevige regenval of snelle toename van de hoeveelheid smeltwater.
• Overstromingen met zeewater komen met name tijdens stormen en orkanen voor, de wind stuwt het zeewater steeds verder het land op waardoor kuststroken onder water komen te staan. Opstuwing kan ook rivierdelta's laten overstromen
• Klimaatverandering en de daaruit volgende zeespiegelstijging zorgt voor verhoogde kans op overstromingen vanuit oceanen en zeeen. Ook het langzaam zakken van het land, veelal door wanbeheer rond grondwater, zoals in Jakarta zorgt voor stijging van het aantal lokale overstromingen
• Een bijzondere en behoorlijk zeldzame oorzaak van een overstroming is een tsunami. Een tsunami ontstaat wanneer onder de zee een aardbeving, aardverschuiving of vulkaanuitbarsting plaatsvindt. Een tsunami golf gedraagt zich niet als een normale golf die bij de kust omslaat of rolt. Een tsunami die aan land komt, lijkt meer op een zeer plotselinge springvloed en is veel destructiever dan de golven die wind kan veroorzaken. De tsunami golf die Zuid-Oost Azie trof in 2004 was op sommige plaatsen 30 meter hoog.

Wat is onderkoeling en wat zijn de symptomen?

• Onderkoeling wordt veroorzaakt door langdurige blootstelling aan de kou. Niet alleen in hoge en koude gebieden is er een kans op onderkoeling. Ook wanneer er in een warm gebied een acute hoos- of windbui opduikt, en je loopt in een dun shirtje, kun je onderkoeld raken. Je spreekt van onderkoeling als de lichaamstemperatuur onder de 35 graden zakt.
• Zwemmen in koud water, zelfs onderaan een mooie waterval of tijdens een zonnige dag, is een andere algemeen voorkomende oorzaak van onderkoeling op reis. In koud water koel je veel sneller af dan in koude lucht. In water kouder dan 20 graden kan je lichaam zelfs als je druk aan het zwemmen bent je temperatuur niet rond de 37 graden houden. Hoe kouder het water,
• Mensen die aan onderkoeling lijden, hebben het verschrikkelijk koud, zijn niet in staat rillingen te onderdrukken en hebben moeite met praten en bewegen. Als de toestand verergert, raakt iemand versuft en ten slotte in coma.

Wat is bevriezing en wat zijn de symptomen?

• Bevriezing treedt op als huid en bloedvaten door de vrieskou beschadigd zijn. Dit kan bijzonder ernstige gevolgen hebben.
• Het risico op bevriezingsverschijnselen op reis is beperkt tot gebieden waar de temperatuur onder nul komt, naast wintersport en bergbeklimmen moet je hier bijvoorbeeld ook voor waken tijdens een overnachting in sommige woestijnen.
• Het begint met een tintelend gevoel en daarna wordt het lichaamsdeel gevoelloos. Wanneer het weefsel daadwerkelijk wordt aangetast kan het zelfs zwart gaan kleuren en tot afsterving van weefsel leiden.

Hoe kan je onderkoeling en bevriezing voorkomen in het buitenland en op reis?

• Het belangrijkste wat je kunt doen om onderkoeling en bevriezing te voorkomen is je warm houden met droge kleding. Zorg voor meerdere lagen kleding, omdat warmte wordt vastgehouden door de lucht tussen lichaam en kleding. Het liefst ook winddichte kleding.
• 70% van de warmte gaat via het hoofd verloren, dus houd je hoofd en hals goed warm en bedekt.
• Eet genoeg koolhydraten en suikers om je energiepeil hoog te houden zodat je lichaam warmte kan aanmaken.
• Let op met alcohol en roken, beide zorgen voor extra doorbloeding waardoor je huid juist warmte verliest.
• Bij een vermoeden van onderkoeling of bevriezing, zoek zo snel mogelijk een droog en warm onderkomen en zorg onmiddellijk voor medische hulp.

Wat is verdwaald zijn en is verdwalen gevaarlijk?

• Verdwaald ben je wanneer je niet meer weet waar je bent, en niet meer weet hoe je bij je bestemming moet komen of hoe je tot je vertrekpunt kunt terugkeren.
• Meestal ben je al een tijdje verdwaald voordat je beseft dat je verdwaald bent.
• Wanneer er mensen in de buurt zijn, is een verdwaling vrij eenvoudig op te lossen, in meer afgelegen gebieden ben je echter op je zelf aangewezen en kan het voor een gevaarlijke situatie zorgen.
• Verdwalen in de stad kan gevaarlijk zijn in steden waar bepaalde wijken gevaarlijk zijn voor buitenstaanders. Met name in de avond kan een verdwaling hier risicovol uitpakken.
• In een natuurrijke omgeving is verdwalen met name gevaarlijk als water schaars is (woestijn, savanne, outback australie) of als het erg koud is of kan worden (hoge bergen, toendra, woestijn).

Hoe voorkom je dat je verdwaald in het buitenland?

• Wanneer je in een nieuwe omgeving komt, bereid je route goed voor. Hoeveel kilometer ga je afleggen, welke tussen-bestemmingen kom je tegen. Wat zijn herkenningspunten en kijk bijvoorbeeld of er ergens nood-hutten of schuilplaatsen zijn voor als het weer omslaat.
• De meeste mensen navigeren tegenwoordig via elektronische apparaten met digitale kaarten. Zorg voor goed gevulde batterijen, een back-up batterij of powerbank.
• Zorg naast digitale navigatie ten minste voor basale orientatie via een fysieke kaart. Je zult niet de eerste zijn die zijn gps of smartphone in de rivier laat vallen.  
• Probeer herkenningspunten te verzamelen. Met deze herkenningspunten keer je makkelijker terug wanneer je de route vooruit niet meer weet. Hoge herkenningspunten in de richting van je bestemming kunnen ook helpen bij je voorwaartse routebepaling.
• Kijk regelmatig achterom, als je achter je de route niet kunt zien, is de kans dat je de weg terug kunt vinden al behoorlijk klein.
• Hou de tijd in de gaten. Wanneer je bijvoorbeeld verwacht een uur te moeten wandelen tot een herkenningspunt en je loop al 90 minuten, dan is het tijd om je zorgen te gaan maken. Hoe sneller je je realiseert dat je verdwaald bent, hoe minder verdwaald je bent.
• Wanneer je voldoende water, eten en survival spullen (zoals ehbo-set, lucifers, zakmes, hoofdlamp en een warmtedeken) hebt ingepakt, zal je minder snel in paniek raken en ook langer verdwaald zijn zonder ernstige gevolgen.
• Leer de basis skills die je nodig hebt voor navigatie. Met name het gebruik van een compas vergt wel wat oefening.
• Laat mensen weten wat je plan is en schrijf je naam en route in schuilhutten en berghutten. Als je dan verdwaalt, is de kans groter dat mensen naar je op zoek gaan en ook nog eens op de juiste plek starten met zoeken.

Wat moet je doen als je merkt dat je verdwaald bent en zorg je dat je gevonden kunt worden?

• STOP: Stop, Think, Observe, Plan.
• Geen paniek: probeer kalm te blijven en rustig na te denken over je volgende actie. Blijf waar je bent, tot je even rustig hebt nagedacht over je opties en je situatie.
• Pas op met valse herkenningspunten: je hoofd heeft de neiging om zaken te herkennen, zelfs als je ergens nooit eerder bent geweest. Dit fenemeen kan je zowel valselijk het gevoel geven dat je de goede kant op loopt maar ook onterecht doen denken dat je in cirkels loopt.
• De weg terug is bijna altijd de best weg. Als het pad terug kunt zien, volg dat tot waar je niet meer verdwaald bent.
• Wees je bewust van het principe dat je, bij het ontbreken van herkenningspunten, van nature in cirkels zult lopen, terwijl je gevoel aangeeft dat je rechtdoor loopt.
• Check de tijd en de stand van de zon. Zorg dat je voor het donker is een zo goed mogelijke schuilplaats voor de nacht hebt. Dit is sterk afhankelijk van het landschap waarin je verdwaald bent.
• Hopeloos verdwaald in de natuur? Volg water stroomafwaarts. Hoe groter een rivier wordt hoe groter de kans dat je bij mensen uitkomt. Ook reddingswerkers zullen eerder langs rivieren dan midden in het bos naar je op zoek gaan.
• Laat sporen achter om de mensen die je zoeken te laten weten dat je ergens voorbij bent gekomen.
• Maak een kampvuur wanneer de nacht op komst is. Het houdt wilde dieren op afstand en maakt je vindbaar voor zoekteams.
• Tip: In een omgeving met andere mensen, maar waar je liever niets aan vraagt: volg de algemene richting van het publiek, je komt op die manier vaak uit bij centrale plaatsen, trein- of busstations en vandaar pik je jouw route weer op.

• check je verzekeringspolissen en/of leg contact met je verzekeraar welke voorwaarden worden gehanteerd rondom wonen, leven, werken en reizen in gebieden die als minder veilig of onveilig bekend staan; bv. regio's waar regelmatig terroristische dreiging is, aanslagen worden gepleegd of gebieden in oorlog
• veel expats en emigranten geven aan dat 'veiligheid' een relatief begrip is, dat het, uitzonderingen daargelaten, vaak gaat om (verkeerde) timing op de (verkeerde) plek. Er kan je immers overal ter wereld iets overkomen als je op het verkeerde moment op de verkeerde plek bent.
• (centraal, bv. via een blog) communiceren met het thuisfront is belangrijk zeker als er dreiging is; vaak realiseert men in het thuisland niet hoe groot regio's of steden zijn, en worden berichten door media gekleurd
• 'do as the locals do' gaat hier uiteraard op: laat je goed informeren door lokale bronnen, blijf altijd alert
• enkele praktische tips van emigranten:
  • zorg dat je altijd een geldig legitimatiebewijs bij je hebt
  • draag een notitie bij je met je naam, verblijfsadres en telefoonnummer van een contactpersoon
  • laat iets als een rugzak zoveel mogelijk achter in je appartement als je een stadsdeel ingaat waar veel wordt gecontroleerd; je zult er anders eerder worden uitgepikt
  • gedraag je normaal bij controles en doe bijvoorbeeld je jas vooraf al los; meestal kun je dan direct doorlopen
  • pas altijd je kleding aan aan de normen van het land
  • zorg ervoor dat je je hebt geregistreerd bij het Ministerie van Buitenlandse Zaken; dat scheelt veel onduidelijkheid mocht er wat aan de hand zijn
• natuurgeweld: verdiep je in de voorzorgsmaatregelen die in het land worden toegepast; check of er oefeningen worden gehouden ter voorbereiding op bijvoorbeeld een tyfoon, tsunami, bosbrand of aardbeving
• maak je desondanks een onveilige situatie mee, let dan goed op signalen van posttraumatische stress (continue herbeleving, slaapstoornis, spanningen, prikkelbaarheid) en laat je tijdig behandelen als je symptomen herkent die langer dan een maand aanhouden

Je gevoel van veiligheid hangt ook heel erg veel van je eigen relativeringsvermogen af. Zolang ik nog geen bommen over hoor vliegen, voel ik mezelf nog steeds veilig in een van de relatief rustigste landen van het Midden Oosten. (Midden-Oosten emigrant)

Aanslagen in Parijs, geheel onverwacht. In het 'vrije westerse Europa'! Daaruit blijkt eigenlijk alleen maar dat je nergens ter wereld echt veilig bent. Er zijn natuurlijk plekken waar je meer kans hebt te leven in onveiligheid, bijvoorbeeld in oorlogsgebied. Of dat je als westerling een minder fijne tijd ergens hebt. Er zijn ook veel plekken die op zich veilig zijn, maar waar je wel altijd (extra) op je hoede moet zijn. (Frankrijk emigrant)

Een aantal dagen na de aardbeving ben ik naar het gebied van het epicentrum getrokken om hulpgoederen te brengen. Ik sprak veel met inwoners die last leken te hebben van angstklachten. Terug op mijn eigen woonlocatie bleef ook ik last houden van angstklachten: ik sliep slecht, ik droomde over de aardbeving en betrapte mezelf op een enkele flashback. Toen de wasmachine aanging en de grond lichtelijk begon te trillen dacht ik dat het een aardbeving was en verstijfde ik. (Nepal expat)