Nederlandse nationaliteit, dubbele nationaliteit en verlies van nederlanderschap: vragen en antwoorden
Hoe zit het met de Nederlandse nationaliteit bij lang verblijf in het buitenland of emigratie?
Hoe zit het met de Nederlandse nationaliteit bij lang verblijf in het buitenland of emigratie?
Wanneer hou je de Nederlandse nationaliteit bij lang verblijf in het buitenland of emigratie?
Het recht op een nationaliteit is essentieel voor iedere burger, omdat dit bepaalt in hoeverre hij aanspraak kan maken op bepaalde rechten en voorzieningen in het betreffende land, en eventueel de supranationale gemeenschap (bv. de EU). Denk aan burgerschapsrechten, het recht op voorzieningen/diensten en het recht van vrije in- en uitreis.
Ga je emigreren, dan verlies je NIET automatisch de Nederlandse nationaliteit.
- cruciaal daarbij is dat je telkens TIJDIG je paspoort of identiteitskaart (en/of dat van je partner, kinderen) verlengt
- noteer dus zorgvuldig alle afloopdata en plan een ruime periode daarvóór de verlenging in
- het netjes en tijdig verlengen van je paspoort of id-kaart is echter geen garantie op het behouden van de Nederlandse nationaliteit; lees hieronder meer omtrent het verliezen van je Nederlandse nationaliteit
- dubbelcheck zélf altijd procedures en regelingen; beleid en wetgeving is in onderzoek en kan uiteraard altijd worden aangepast
- lees ook meer bij "Hoe lang is je paspoort (e.d.) geldig" en "Hoe werkt verlengen-vernieuwen"
- iedereen met de Nederlandse nationaliteit kan op grond van de Paspoortwet een Nederlands paspoort aanvragen. Bij elke aanvraag toetst de overheid of je als aanvrager (nog) in het bezit bent van de Nederlandse nationaliteit
Wanneer verlies de Nederlandse nationaliteit?
Ben je meerderjarig, dan verlies je de Nederlandse nationaliteit "van rechtswege" (dat wil zeggen 'automatisch' op basis van de Rijkswet op het Nederlanderschap), onder andere als:
- je vrijwillig een andere nationaliteit aanneemt (er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld als je getrouwd bent met iemand die die andere nationaliteit al heeft)
- in sommige landen geldt de regel dat als je een huis wilt kopen, je de nationaliteit van het betreffende land moet hebben -> dat kan dus gevolgen hebben voor je Nederlandse nationaliteit!
- ook voor het krijgen van een baan kan het soms voorwaarde zijn om de nationaliteit van het betreffende land te hebben
- in sommige landen, bijvoorbeeld de Verenigde Staten, gelden bijvoorbeeld andere, minder gunstige, erfrechtregels voor buitenlanders. Je betaalt dan bijvoorbeeld veel meer erfbelasting als je samen een huis bezit en je echtgenoot overlijdt. Dan verlies je bij een negatief scenario naast je echtgenoot ook nog eens je huis als je niet de Amerikaanse nationaliteit hebt.
- in sommige landen blijft het een moeizaam proces, wanneer je er voor langere tijd wil wonen en werken, om je verblijfsvergunning of werkvergunning (telkens) te verlengen -> dat is voor sommige Nederlanders reden om (ook) de lokale nationaliteit aan te nemen
- in sommige landen is het voor mensen een overweging te kiezen voor (ook) een andere nationaliteit omdat simpelweg de tijd en kosten (lange reistijd naar locatie voor verlenging, met bijbehorende hoge reiskosten) voor het verlengen van het Nederlandse paspoort niet opwegen tegen de voordelen ervan; zeker als je niet van plan bent op korte termijn voor langere tijd in Nederland te verblijven -> maar je kan dan dus als oud-Nederlander ook niet meer incidenteel langer in Nederland verblijven, bv. in verband met familieomstandigheden. Je wordt dan visumtechnisch behandeld als iedere andere vreemdeling.
- in incidentele gevallen verkrijg je bijvoorbeeld de nationaliteit van je woonland als eerbetoon (afgegeven door de president) of omdat dat automatisch gebeurt na een verblijf in het land van enkele maanden
- als je een verklaring van afstand (van je Nederlandse nationaliteit) aflegt.
- als je een dubbele nationaliteit had en minimaal 10 jaar aaneengesloten buiten het Koninkrijk der Nederlanden en buiten de Europese Unie woonde (zgn. 'tijdsverloop'). Tenzij
- je van de genoemde 10 jaar minimaal 1 jaar toch binnen het Koninkrijk der Nederlanden of de Europese Unie woonde
- je op tijd (vóórdat de 10 jaar is verstreken) een nieuw Nederlands paspoort (of verklaring van Nederlanderschap) hebt aangevraagd én hebt verkregen. Vanaf de dag dat je het paspoort ontvangt, begint een nieuwe periode van 10 jaar te lopen:
- komt de 10-jaars termijn in zicht; hou dan extra rekening met de (soms lange) aanvraagperiode, waarvoor je vaak ook gelegaliseerde documenten nodig hebt die ook nog gecontroleerd moeten worden
- de regel is dat binnen de termijn van 10 jaar een paspoort of verklaring moet zijn verstrekt; alleen de aanvraag daartoe is dus niet voldoende
Tips:
- 'van rechtswege' houdt in deze context in dat je de Nederlandse nationaliteit kwijt kan raken zónder dat je daar een bewuste handeling voor hebt verricht of zonder dat je daar vooraf actief over bent geïnformeerd door de Nederlandse overheid
- op dit moment is het eigen verantwoordelijkheid van Nederlanders in het buitenland om, als zij van plan zijn een andere nationaliteit aan te nemen, zich te (laten) informeren over mogelijke gevolgen vanuit de relevante wet- en regelgeving.
- er is geen actieve informatieplicht vanuit de overheid; je komt er dus vaak pas achter als je je paspoort wilt gaat verlengen (en dit niet meer blijkt te kunnen), of als je reist en aan de grens met Nederland komt
- het verlengd krijgen van je paspoort door een ambassade is geen garantie op het behoud van Nederlanderschap als achteraf blijkt dat je er toch geen recht op had: ambtenaren kunnen fouten maken in het toepassen van de (steeds aangepaste) wet- en regelgeving. De vele aanpassingen en uitzonderingen hebben in de loop der tijd ook steeds tot verschillende interpretaties -en fouten- geleid.
- check sowieso altijd de meest recente wetgeving (rijksoverheid), er wordt op meerdere terreinen onderzoek gedaan naar de wetgeving rondom (het verlies van) Nederlanderschap!
- in sommige complexe gevallen, bijvoorbeeld bij automatisch verlies omdat ouders of grootouders ooit kozen voor een andere nationaliteit, is wetgeving uit meerdere tijdsframes van toepassing -> dat maakt het ook voor (internationale) rechtsspecialisten complex
- de kennis en beantwoording van vragen omtrent nationaliteitszaken en wetgeving is sinds 2013 verhuisd van de buitenlandse posten naar een kenniscentrum/contactcenter in het departement in Den Haag; goedbedoelende medewerkers van buitenlandse ambassades of consulaten, of ambtenaren van gemeentes in Nederland, verwijzen bij complexe situaties ook steeds vaker naar dit kenniscentrum
- de huidige wet geeft geen ruimte voor afweging van persoonlijke omstandigheden van betrokkenen
- procederen tegen beslissingen omtrent het verlies van het Nederlanderschap is mogelijk, maar complex en wordt vaak sterk ontmoedigd door ambassades of de Nederlandse overheid; uit de praktijk blijkt dat procederen vaak kansloos is
- bij naturalisatie in je nieuwe woonland kan worden gesteld dat je de Nederlandse nationaliteit moet opgeven (dan word je daar dus actief over geïnformeerd en kun je een afweging maken), maar dit wordt lang niet altijd verplicht gesteld (en dan word je dus ook niet actief gewezen op mogelijke gev0olgen)
- ben je onbedoeld en ongewild je Nederlanderschap kwijtgeraakt en wil je de Nederlandse nationaliteit herkrijgen dan moet je als oud-Nederlander vaak eerst weer (een jaar) in Nederland gaan wonen op basis van een verblijfsvergunning van niet-tijdelijke aard. Dat betekent dus ook dat je (al dan niet met je gezin) terugverhuist naar Nederland en baan, huis, school etc. in je woonland van de andere nationaliteit opgeeft.
- lees meer over het (opnieuw) verkrijgen van de Nederlandse nationaliteit in de Keuzekit Terugkeren & Immigreren
- overweeg je sowieso een terugkeer naar Nederland, bijvoorbeeld na je pensioen of omdat je voor je ouders op leeftijd wilt gaan zorgen, let dan extra goed op de regels omtrent (het ongemerkt verliezen van) nationaliteit; voorkom dat de terugkeer een langdurig proces wordt met de immigratiedienst omdat je de Nederlandse nationaliteit onbedoeld verloren bent
Wanneer verlies je als minderjarige de Nederkandse nationaliteit?
- Minderjarigen verliezen niet zomaar de Nederlandse nationaliteit, maar er gelden wel andere, aanvullende en vaak ook redelijk complexe regels.
- Verlies treedt bijvoorbeeld wel af als ouders vrijwillig afstand doen van het Nederlanderschap of onafgebroken 10 jaar buiten het Koninkrijk of de EU hun hoofdverblijf hebben gehad. Maar ook daar zijn weer uitzonderingen op.
- Omdat het beleid in ontwikkeling is, blijft het raadzaam om tijdig en regelmatig veranderingen te checken als je wilt voorkomen dat je kind onverwacht 'automatisch' de Nederlandse nationaliteit verliest.
Wanneer gebruik je een 'Verklaring omtrent bezit van het Nederlanderschap'?
- Heb je je paspoort alleen nodig om je Nederlandse nationaliteit te bevestigen (bijvoorbeeld omdat je reist op het paspoort van de andere nationaliteit)? Dan is er ook een goedkoper alternatief dan een nieuw paspoort aanvragen: je kunt dan ook een 'Verklaring omtrent bezit van het Nederlanderschap' aanvragen bij de ambassade (digitaal of per post).
- Let op: je moet de verklaring wel aanvragen voordat je paspoort verloopt!
Wanneer verlies je de Nederlandse nationaliteit?
Wanneer verlies je de Nederlandse nationaliteit?
Voor sommige landen (bv. Angola, Argentinië, Bangladesh, Burkina Faso, Costa Rica, Eritrea, Libië, Somalië) geldt dat mensen die er geboren zijn, altijd de nationaliteit van dat land behouden. Ze kunnen er eventueel een tweede, of derde etc. nationaliteit bij krijgen, maar nooit de oorspronkelijke nationaliteit verliezen of er actief afstand van doen.
Voor Nederland geldt dat echter niet. Ben je meerderjarig, dan verlies je de Nederlandse nationaliteit "van rechtswege" (Rijkswet op het Nederlanderschap), bijvoorbeeld als:
- je vrijwillig een andere nationaliteit aanneemt (er zijn uitzonderingen, bijvoorbeeld als je getrouwd bent met iemand die die andere nationaliteit al heeft)
- in sommige landen geldt de regel dat als je een huis wilt kopen, je de nationaliteit van het betreffende land moet hebben -> dat kan dus gevolgen hebben voor je Nederlandse nationaliteit!
- ook voor het krijgen van een baan kan het soms voorwaarde zijn om de nationaliteit van het betreffende land te hebben
- in sommige landen, bijvoorbeeld de Verenigde Staten, gelden bijvoorbeeld andere, minder gunstige, erfrechtregels voor buitenlanders. Je betaalt dan bijvoorbeeld veel meer erfbelasting als je samen een huis bezit en je echtgenoot overlijdt. Dan verlies je bij een negatief scenario naast je echtgenoot ook nog eens je huis als je niet de Amerikaanse nationaliteit hebt.
- in sommige landen blijft het een moeizaam proces, wanneer je er voor langere tijd wil wonen en werken, om je verblijfsvergunning of werkvergunning (telkens) te verlengen -> dat is voor sommige Nederlanders reden om (ook) de lokale nationaliteit aan te nemen
- in sommige landen is het voor mensen een overweging te kiezen voor (ook) een andere nationaliteit omdat simpelweg de tijd en kosten (lange reistijd naar locatie voor verlenging, met bijbehorende hoge reiskosten) voor het verlengen van het Nederlandse paspoort niet opwegen tegen de voordelen ervan; zeker als je niet van plan bent op korte termijn voor langere tijd in Nederland te verblijven -> maar je kan dan dus als oud-Nederlander ook niet meer incidenteel langer in Nederland verblijven, bv. in verband met familieomstandigheden. Je wordt dan visumtechnisch behandeld als iedere andere vreemdeling.
- in incidentele gevallen verkrijg je bijvoorbeeld de nationaliteit van je woonland als eerbetoon (afgegeven door de president) of omdat dat automatisch gebeurt na een verblijf in het land van enkele maanden
- als je een verklaring van afstand (van je Nederlandse nationaliteit) aflegt.
- als je een dubbele nationaliteit had en minimaal 10 jaar aaneengesloten buiten het Koninkrijk der Nederlanden en buiten de Europese Unie woonde (zgn. 'tijdsverloop')
NB 'van rechtswege' houdt in deze context in dat je de Nederlandse nationaliteit kwijt kan raken zónder dat je daar een bewuste handeling voor hebt verricht of zonder dat je daar vooraf actief over bent geïnformeerd door de Nederlandse overheid.
Hoe verkrijg je een nationaliteit?
Hoe verkrijg je een nationaliteit?
Er zijn verschillende gronden op basis waarvan landen staatsburgerschap toe kunnen kennen. De belangrijkste:
- in veel landen is het een gebruikelijke regel dat als één van de ouders staatsburger is van dat land, diens kinderen dat ook zijn. In sommige gevallen dient een kind dit voor een bepaalde leeftijd te bekrachtigen (bijvoorbeeld Japan).
- een aantal landen kent staatsburgerschap toe als men in dat land geboren is, ongeacht de nationaliteit van de ouders (bijvoorbeeld Canada).
- landen kunnen ook staatsburgerschap toekennen op basis van een huwelijk met een van hun ingezetenen.
- naturalisatie: als 'vreemdeling' vraag je een land om de nationaliteit van dat land. Bij naturalisatie is het niet altijd vereist de oude nationaliteit op te geven.
- sommige landen vereisen (verplichten) aanname van de nationaliteit van dat land als je er voor langere tijd komt wonen of werken
Door combinaties van deze oorzaken kan je dus een meervoudige nationaliteit hebben. Zo kan een kind geboren in Canada uit een Nederlandse moeder en een Japanse vader aanspraak maken op die drie nationaliteiten.
In welke uitzonderingsgevallen verlies je de Nederlandse nationaliteit niet, of niet zomaar, in het geval van dubbele nationaliteit?
In welke uitzonderingsgevallen verlies je de Nederlandse nationaliteit niet, of niet zomaar, in het geval van dubbele nationaliteit?
Je verliest je Nederlandse nationaliteit niet wanneer je ernaast nog een andere nationaliteit bezit en:
- je van de elders vermelde 10 jaar minimaal 1 jaar toch binnen het Koninkrijk der Nederlanden of de Europese Unie woonde
- je op tijd (vóórdat de 10 jaar is verstreken) een nieuw Nederlands paspoort (of verklaring van Nederlanderschap) hebt aangevraagd én hebt verkregen. Vanaf de dag dat je het paspoort ontvangt, begint een nieuwe periode van 10 jaar te lopen.
- komt de 10-jaars termijn in zicht; hou dan extra rekening met de (soms lange) aanvraagperiode, waarvoor je vaak ook gelegaliseerde documenten nodig hebt die ook nog gecontroleerd moeten worden
- de regel is dat binnen de termijn van 10 jaar een paspoort of verklaring moet zijn verstrekt; alleen de aanvraag daartoe is dus niet voldoende
Wat zijn voor- en nadelen van het hebben van een dubbele nationaliteit?
Wat zijn voor- en nadelen van het hebben van een dubbele nationaliteit?
Een dubbele nationaliteit kan prettig zijn, bijvoorbeeld:
- als je reist op basis van een reisdocument gekoppeld aan een nationaliteit waarop wereldwijd niet bijzonder positief wordt gereageerd, kan je bepaalde landen makkelijker binnenkomen als je óók beschikt over een (of meerdere) andere nationaliteit(en)
- heb je die andere nationalliteit niet, dan kunnen er extra eisen worden gesteld: bijvoorbeeld aantonen dat je voldoende geld hebt om jezelf, je partner en kinderen te onderhouden, het hebben van een terug- of doorreisticket, aantonen dat je een baan hebt
- als je je wilt vestigen in het land waarvan je de nationaliteit bezit verloopt dat over het algemeen makkelijker en kom je in aanmerking voor allerlei voordelen
- je hebt met een dubbele nationaliteit voordeel als je bepaalde visa wilt verkrijgen
- je kunt stemmen in het land waarvan je de nationaliteit bezit
Een dubbele nationaliteit kan ook nadelen hebben, waaronder:
- verschillende, soms conflicterende, wet- en regelgeving kan van toepassing zijn op jouw situatie
- er zijn verschillen in dienstplicht
- er zijn verschillen in kiesrecht
- je valt onder meerdere belastingregimes, hetgeen tot onduidelijkheden kan leiden
- bij problemen of conflicten in het buitenland kunnen overheden eerder geneigd zijn om 'weg te kijken': de overheid van de andere nationaliteit moet het maar oplossen...
Wanneer je een enkele nationaliteit hebt, zijn je rechten vaak duidelijker en eenduidiger; er kan minder discussie ontstaan over waar je wel, of niet, recht op hebt.
Wat zijn extra aandachtspunten en ontwikkelingen rondom dubbele nationaliteit bij lang verblijf in het buitenland of emigratie?
Wat zijn extra aandachtspunten en ontwikkelingen rondom dubbele nationaliteit bij lang verblijf in het buitenland of emigratie?
De Nederlandse overheid wil, net als veel andere landen, dubbele nationaliteit tegenwoordig zoveel mogelijk beperken.
- De enkelvoudige nationaliteit is al sinds de negentiende eeuw het uitgangspunt van de Rijkswet op het Nederlanderschap.
- Voor wie Nederlander wil worden, geldt een verplichting om de oorspronkelijke nationaliteit op te geven.
Tegelijkertijd is er een sterker wordend tegengeluid waarbij het aanhouden van de Nederlandse nationaliteit (als "eerste" of "tweede" nationaliteit) wel mogelijk moet zijn, ook al word je verplicht de nationaliteit van het land waar je je vestigt aan te nemen. Juist om nationaliteitsproblemen voor de vele Nederlanders die zich elders gaan vestigen, al dan niet tijdelijk, te voorkomen.
Meer recente ontwikkelingen in het Nederlandse nationaliteitsrecht:
- Sinds 2014 wordt de 2e (of volgende) nationaliteit niet meer opgenomen in de bevolkingsregistratie. Heb je naast de Nederlandse nationaliteit ook een 2e nationaliteit? Dan komt die 2e nationaliteit niet meer in het bevolkingsregister als je je (weer) in Nederland laat inschrijven.
- Er wordt sinds 2017/2018 gewerkt aan nieuwe wetgeving rondom (dubbele) nationaliteit. Je kunt je voorstellen dat het aanpassen van wetgeving rondom dit onderwerp complex is, meerdere lagen kent en dus vrij traag verloopt, óók gezien de uiteenlopende meningen in de Nederlandse politiek en allerlei belanghebbenden.
- Ook de Brexit (het uittreden van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie) geeft een nieuwe dimensie aan de nationaliteitsdiscussie. Opties worden onderzocht ter verruiming van de mogelijkheid van het bezit van meerdere nationaliteiten voor aankomende eerste generatie emigranten en immigranten (zij die zélf naar het buitenland verhuisd zijn). Gelijktijdig komt er dan voor volgende generaties (kinderen van die emigranten en immigranten) een verplicht keuzemoment, dat daadwerkelijk leidt tot het behoud van niet meer dan één nationaliteit.
- In 2019 is er door het Europees Hof van Justitie uitspraak gedaan, naar aanleiding van drie zaken waaronder het arrest Tjebbes, waardoor de rechter per individueel geval kan gaan toetsen of het redelijk is dat iemand zijn paspoort is ontzegd zodra de periode van tien jaar verblijf in het buitenland voorbij is. De kern van de uitspraak draait om de vraag of het zomaar kan dat iemand, met het (al dan niet onbedoelde) verlies van het Nederlanderschap, daarmee ook automatisch zijn Europees burgerschap verliest.
- Rechters krijgen met deze uitspraak dus de mogelijkheid om de redelijkheid van het verlies te gaan toetsen.
- Het zou kunnen zijn dat rechters door deze uitspraak anders gaan toetsen wanneer iemand nog volledig Nederlands is, nog voldoende Nederlands spreekt, familie in Nederland heeft die hij regelmatig wil bezoeken of bijvoorbeeld plannen heeft om te gaan studeren of werken in Nederland of elders in Europa.
- Ook zouden rechters bijvoorbeeld anders kunnen gaan toetsen waneer je nét nét na de termijn van tien jaar te laat bent met het verlengen van je paspoort, of wanneer je als kind je Nederlandse nationaliteit bent verloren omdat je ouders vergeten zijn hun Nederlandse nationaliteit tijdig te verlengen binnen de termijn van tien jaar.
- Er komst steeds meer aan het licht dat de informatievoorziening vanuit de overheid rondom dubbele nationaliteitskwesties te kort schiet. Er wordt gediscussieerd over de vraag of de overheid haar Nederlande burgers in het buitenland niet actief zou moeten gaan informeren bij dreigend verlies van het Nederlanderschap. Daarnaast blijkt dat veel ambtenaren, in en buiten Nederland, foutief voorlichten door gebrekkige kennis van de wetgeving. Deze fouten hebben soms flinke vertragingen tot gevolg in het proces van verlengen van het paspoort, waardoor Nederlanders volledig onbedoeld hun Nederlanderschap zouden verliezen.
Wat zijn extra aandachtspunten om te voorkomen dat jij, je partner en/of je kinderen de Nederlandse nationaliteit verliezen bij een lang verblijf in het buitenland of emigratie?
Wat zijn extra aandachtspunten om te voorkomen dat jij, je partner en/of je kinderen de Nederlandse nationaliteit verliezen bij een lang verblijf in het buitenland of emigratie?
- op dit moment is het eigen verantwoordelijkheid van Nederlanders in het buitenland om, als zij van plan zijn een andere nationaliteit aan te nemen, zich te (laten) informeren over mogelijke gevolgen vanuit de relevante wet- en regelgeving.
- er is geen actieve informatieplicht vanuit de overheid; je komt er dus vaak pas achter als je je paspoort wilt gaat verlengen (en dit niet meer blijkt te kunnen), of als je reist en aan de grens met Nederland komt.
- het verlengd krijgen van je paspoort door een ambassade is geen garantie op het behoud van Nederlanderschap als achteraf blijkt dat je er toch geen recht op had: ambtenaren kunnen fouten maken in het toepassen van de (steeds aangepaste) wet- en regelgeving. De vele aanpassingen en uitzonderingen hebben in de loop der tijd ook steeds tot verschillende interpretaties -en fouten- geleid.
- check sowieso altijd de meest recente wetgeving (Rijksoverheid), er wordt op meerdere terreinen onderzoek gedaan naar de wetgeving rondom (het verlies van) Nederlanderschap!
- in sommige complexe gevallen, bijvoorbeeld bij automatisch verlies omdat ouders of grootouders ooit kozen voor een andere nationaliteit, is wetgeving uit meerdere tijdsframes van toepassing -> dat maakt het ook voor (internationale) rechtsspecialisten complex.
- de kennis en beantwoording van vragen omtrent nationaliteitszaken en wetgeving is sinds 2013 verhuisd van de buitenlandse posten naar een kenniscentrum/contactcenter in het departement in Den Haag; goedbedoelende medewerkers van buitenlandse ambassades of consulaten, of ambtenaren van gemeentes in Nederland, verwijzen bij complexe situaties ook steeds vaker naar dit kenniscentrum.
- de huidige wet geeft geen ruimte voor afweging van persoonlijke omstandigheden van betrokkenen.
- procederen tegen beslissingen omtrent het verlies van het Nederlanderschap is mogelijk en zeer complex. Vaak wordt dit sterk ontmoedigd door ambassades of de Nederlandse overheid; uit de praktijk blijkt dat procederen vaak kansloos is.
- bij naturalisatie in je nieuwe woonland kan worden gesteld dat je de Nederlandse nationaliteit moet opgeven (dan word je daar dus actief over geïnformeerd en kun je een afweging maken), maar dit wordt lang niet altijd verplicht gesteld (en dan word je dus ook niet actief gewezen op mogelijke gevolgen).
- ben je onbedoeld en ongewild je Nederlanderschap kwijtgeraakt en wil je de Nederlandse nationaliteit herkrijgen dan moet je als oud-Nederlander vaak eerst weer (een jaar) in Nederland gaan wonen op basis van een verblijfsvergunning van niet-tijdelijke aard. Dat betekent dus ook dat je (al dan niet met je gezin) terugverhuist naar Nederland en baan, huis, school etc. in je woonland van de andere nationaliteit opgeeft.
- overweeg je sowieso een terugkeer naar Nederland, bijvoorbeeld na je pensioen of omdat je voor je ouders op leeftijd wilt gaan zorgen, let dan extra goed op de regels omtrent (het ongemerkt verliezen van) nationaliteit; voorkom dat de terugkeer een langdurig proces wordt met de immigratiedienst omdat je de Nederlandse nationaliteit onbedoeld verloren bent.
Kunnen minderjarigen zomaar de Nederlandse nationaliteit verliezen?
Kunnen minderjarigen zomaar de Nederlandse nationaliteit verliezen?
Minderjarigen verliezen niet zomaar de Nederlandse nationaliteit, maar er gelden wel andere, aanvullende en vaak ook redelijk complexe regels.
- Verlies treedt bijvoorbeeld wel af als ouders vrijwillig afstand doen van het Nederlanderschap of onafgebroken 10 jaar buiten het Koninkrijk of de EU hun hoofdverblijf hebben gehad. Maar ook daar zijn weer uitzonderingen op.
- Omdat het beleid in ontwikkeling is, blijft het raadzaam om tijdig en regelmatig veranderingen te checken als je wilt voorkomen dat je kind onverwacht 'automatisch' de Nederlandse nationaliteit verliest.
Wat houdt een verklaring bezit van het Nederlanderschap in, en wanneer heb je die in het buitenland nodig?
Wat houdt een verklaring bezit van het Nederlanderschap in, en wanneer heb je die in het buitenland nodig?
Verklaring bezit van het Nederlanderschap
- Gaat je Nederlands paspoort verlopen en heb je dat paspoort alleen nodig om je Nederlandse nationaliteit te bevestigen (bijvoorbeeld omdat je altijd reist op het paspoort van een andere nationaliteit)?
- Dan is het niet persé nodig een volledig nieuw Nederlands paspoort aan te vragen.
- Je kunt dan ook een zogenaamde 'Verklaring omtrent bezit van het Nederlanderschap' aanvragen.
- Voordeel is dat deze verklaring veelal goedkoper is dan het aanvragen van een nieuw paspoort.
- Deze verklaring regel je bij de ambassade (digitaal of per post).
- Let op: je moet de verklaring wel tijdig aanvragen: vóórdat je paspoort verloopt!
Wat houdt afstandsplicht in met betrekking tot nationaliteit?
Wat houdt afstandsplicht in met betrekking tot nationaliteit?
Bij naturalisatie moet je vaak verplicht afstand doen van je oorspronkelijke nationaliteit, als dat kan. Dit heet afstandsplicht.
Er zijn uiteraard ook weer uitzonderingen op deze afstandsplicht, waaronder:
- in sommige landen krijg je automatisch de nationaliteit van het land waar je bent geboren.
- ook bepaalt ieder land zelf wanneer iemand de nationaliteit verliest. Voor burgers uit bijvoorbeeld Griekenland of Iran is het juridisch niet mogelijk de nationaliteit af te staan. In Marokko wordt het doen van afstand in de praktijk niet geaccepteerd.
- heb je een partner met een andere nationaliteit en zijn jullie getrouwd, dan mag deze partner zijn of haar eigen nationaliteit vaak houden. Dit geldt ook bij een geregistreerd partnerschap.
Wat is een attestatie de vita en waartoe dient het als je voor langere tijd in het buitenland woont?
Wat is een attestatie de vita en waartoe dient het als je voor langere tijd in het buitenland woont?
- een attestatie de vita is een bewijs van "teken van leven"
- soms vragen pensioeninstanties of lijfrenteverzekeraars om dit bewijs, met name bij permanente vestiging in het buitenland
- het bewijs regel je bij de Nederlandse ambassade of via bijvoorbeeld een notaris in je woonregio
- veelal heb je nodig:
- geldig identiteitsbewijs met foto
- bewijs van woonplaats (bv: verblijfsvergunning + huurcontract)
- bewijs Nederlanderschap (bv: paspoort of Koninklijk Besluit)
- bewijs van burgerlijke staat
- logischerwijs moet je je persoonlijk melden bij de Ambassade of bij de notaris
Wat is een woonplaatsverklaring, je fiscale woonland en waar is het voor bij vestiging in het buitenland?
Wat is een woonplaatsverklaring, je fiscale woonland en waar is het voor bij vestiging in het buitenland?
- een woonplaatsverklaring (certificate of residence) is een verklaring waarin de Nederlandse overheid (Belastingdienst) formeel aangeeft wat je woonplaats is
- de verklaring ondersteunt ter voorkoming van dubbele belasting of uitkering van pensioen of lijfrente; je kunt er bijvoorbeeld bij de belastingdienst van je nieuwe woonland mee aantonen dat je volgens de Nederlandse overheid niet meer, of juist nog wel, in Nederland woont
- bij emigratie kan het handig zijn deze verklaring op te vragen zodra je in je nieuwe woonland een identiteitskaart hebt ontvangen
- check vooraf of je de woonplaatsverklaring kan verkrijgen bij de Nederlandse ambassade; je kan de verklaring veelal ook per e-mail aanvragen bij de Belastingdienst; sommige landen werken met een vast formulier dat je kan meesturen naar de Belastingdienst in Nederland, in andere gevallen geef je het volgende in de mail aan:
- je naam
- je burgerservicenummer
- voor welk jaar je een woonplaatsverklaring nodig hebt
- voor welk verdragsland je de verklaring nodig hebt
- in welke taal je de verklaring wenst te ontvangen
- check vooraf of je aanvullende documenten dient mee te sturen; in een aantal gevallen wordt bijvoorbeeld gevraagd om: uitschrijvingsbewijs Nederlandse basisadministratie in Nederland (via gemeente), een geldig Nederlands paspoort, een geldig lokaal identiteitsbewijs of een lokaal afschrift bankrekening, huurcontract, koop akte woning, elektriciteitsmaatschappij met het adres van de verblijfplaats, eventueel bewijs van burgelijke staat
- de verklaring ontvang je meestal binnen ongeveer twee weken retour
Wat is het verschil tussen een nationaliteit en het hebben van een reisdocument?
Wat is het verschil tussen een nationaliteit en het hebben van een reisdocument?
- status: de nationaliteit of nationaliteiten die je bezit houden een status in: je bent het, je bent het niet, of je bent het niet meer
- vs document: het hebben van een paspoort of identiteitskaart, een verklaring van Nederlanderschap, je rijbewijs etc. is niets meer of minder dan het hebben van een papieren of digitaal document
- zo kun je een bepaalde nationaliteit hebben zonder dat je over een document beschikt die dat bewijst (je bent je paspoort kwijt, je paspoort is verlopen e.d.) maar andersom kun je ook over een document beschikken (bv. een paspoort) zonder dat je de betreffende nationaliteit hebt (je Nederlanderschap is verloren gegaan, maar je bezit nog wel een Nederlands paspoort of rijbewijs)
Waar let je qua regelgeving op als je als Nederlander gaat trouwen in het buitenland?
Waar let je qua regelgeving op als je als Nederlander gaat trouwen in het buitenland?
- Nederlanders die in het buitenland willen trouwen, kunnen contact opnemen met de buitenlandse instantie die het huwelijk voltrekt. Nederlanders die in het buitenland zijn getrouwd, maar in Nederland wonen, moeten hun huwelijk registreren in Nederland.
- woon je in het buitenland en ben jij, of is je partner, Nederlander? Dan kunnen jullie in Nederland trouwen. Je gaat dan eerst in ondertrouw bij de afdeling Landelijke Taken van de gemeente Den Haag. Deze afdeling maakt de ondertrouwakte op. De gemeente Den Haag stuurt alle stukken door naar de gemeente in Nederland waar je wilt trouwen. Dezelfde regels gelden als u een geregistreerd partnerschap wilt aangaan. De huwelijksaangifte kun je schriftelijk regelen. Daarbij moet je aangeven in welke gemeente je wilt trouwen. Bij de huwelijksaangifte vraagt de gemeente Den Haag om bepaalde documenten, bijvoorbeeld geboorteakten en gegevens over de burgerlijke staat.
- wil je als Nederlander in het buitenland trouwen? Dan moet je eerst nagaan of je volgens de rechten van het land (als vreemdeling) mag trouwen en welke documenten je nodig hebt, bijvoorbeeld een geboorteakte en een verklaring over de burgerlijke staat. Je kunt hiervoor contact opnemen met de buitenlandse instantie die het huwelijk voltrekt. Je kunt niet (meer) op een Nederlandse ambassade in het buitenland trouwen.
- als je als Nederlander in het buitenland woont, is het niet mogelijk je huwelijk te registreren bij de Basisregistratie personen (BRP). Het is aan te raden om je buitenlandse huwelijksakte in te schrijven in het huwelijksregister, via de afdeling Landelijke Taken van de gemeente Den Haag. Je kunt dan altijd een uittreksel of afschrift van de akte opvragen.
- als je de buitenlandse huwelijksakte in Nederland wilt laten inschrijven, moet je deze eerst laten legaliseren door de autoriteiten van het land waar je getrouwd bent. Daarna moet de Nederlandse diplomatieke vertegenwoordiging van dat land de huwelijksakte legaliseren. Soms, afhankelijk van je woonland, kan het ministerie van Buitenlandse Zaken bemiddelen bij de legalisatie.
- in sommige landen vragen de plaatselijke autoriteiten om een verklaring van huwelijksvoornemen. De Nederlandse ambassade of het consulaat in het land waar je wilt trouwen, geeft deze verklaring af.
- in sommige landen moet je bewijzen dat je niet al getrouwd bent, of dat je geen geregistreerd partnerschap hebt met iemand anders. De ambtenaar van de burgerlijke stand kan je vragen naar een verklaring van ongehuwd zijn of een verklaring van huwelijksbevoegdheid. Beide verklaringen kun je aanvragen via de burgerlijke stand van je laatste woonplaats.
- de regels voor trouwen in het buitenland gelden normaal gesproken ook voor een geregistreerd partnerschap in het buitenland. Wil je als Nederlanders een geregistreerd partnerschap sluiten in het buitenland, neem dan contact op met de buitenlandse autoriteiten. Zij bepalen of je in aanmerking komt voor het sluiten van een geregistreerd partnerschap en welke documenten hiervoor nodig zijn.
- zeker als de verbintenis een internationaal karakter heeft is het verstandig vóór het huwelijk huwelijkse voorwaarden op te stellen.
- bij het opstellen van die voorwaarden (over het gehele huwelijksvermogen, bezittingen én schulden) kan je kiezen en vastleggen welk (privaat)recht van toepassing is: het recht van het land waar je -of je partner- de nationaliteit van hebt; het recht van het land waar je -of je partner- woont of het recht van het land waar je -of je partner- direct na de huwelijkssluiting gaat wonen.
