Samenvattingen voor internationale economie: van tentamen doen tot studie en stage in het buitenland

• Bij bedrijfs- en organisatiestudies wordt vanuit verschillende vakgebieden gekeken hoe een organisatie handelt, welke oorzaken er aan ten grondslag liggen en hoe de organisatie effectief aangestuurd kan worden.
• Het vakgebied omvat twee aspecten:

1. Het descriptieve aspect: een analyse van de handelswijze, inclusief oorzaak/gevolg relaties.
2. Het prescriptieve aspect: een aanbeveling van bedrijfsstructuur en manier van handelen.

• Organisatiekunde is pragmatisch, d.w.z. theoretisch onderbouwd, maar voornamelijk praktijkgericht en toepasbaar. Men kan spreken over een interdisciplinaire benadering, omdat vanuit verschillende vakgebieden een nieuwe benadering tot stand wordt gebracht (in tegenstelling tot een multidisciplinaire benadering).
• Organisatiekunde streeft overzicht over de hele organisatie na en staat haaks op specialisme. Door de groeiende invloed van diverse macro-economische factoren op bedrijven is namelijk de behoefte ontstaan voor overzicht en visie over het geheel. Het vak Bedrijfskunde komt overeen met Organisatiekunde, Bedrijfsorganisatie, Organisatieleer, Management en Organisatie, Organisatie en Management of Management.
• Wiki definitie: "Bedrijfskunde is het vakgebied dat zich bezighoudt met de organisatie en marktomgeving van bedrijven. Het jonge vakgebied maakt gebruik van inzichten uit andere disciplines zoals bedrijfseconomie, economie, psychologie en sociologie. Bovendien is het sterk op de praktijk gericht; veel inzichten worden ontleend aan de praktijk en aangewend om de strategie en organisatie van bedrijven en andere organisaties aan te passen"

Wat is het doel van rechtseconomie?

De wetgever wil met het stellen van rechtsregels, het gedrag van de burger beïnvloeden. Het is de bedoeling dat sommige handelingen die schade zouden kunnen opleveren voor de maatschappelijke welvaart voorkomen worden, terwijl bepaalde handelingen die een vergroting van de maatschappelijke welvaart zouden kunnen betekenen gestimuleerd worden. Het recht is hiertoe het middel bij uitstek. Het doel van rechtseconomie is bestuderen hoe en wanneer het recht het meest efficiënt gebruikt wordt.

Welke vragen staan centraal binnen de rechtseconomie?

De volgende vragen staan centraal binnen de rechtseconomie:

• Welke invloed oefent het recht op het gedrag van individuen uit?

Toelichting: Een uitgangspunt van de rechtseconomie is dat mensen zich nutsmaximaliserend gedragen. Uit de ter beschikking staande keuzemogelijkheden zullen de mensen dat alternatief kiezen dat volgens hun voorkeuren het beste is. Deze keuze levert het individu het hoogste nut op. Dit is hetzelfde als de hoogste individuele welvaart. Mensen zullen zich alleen aan de wet houden indien dit hen een hoger nut oplevert.

Daaruit komt ook de volgende vraag voort:

• Zou een eventuele verandering van het recht tot andere, betere resultaten kunnen leiden? Welk effect hebben de rechtsregels op de maatschappelijke welvaart?

Hoe wordt de invloed van rechtsregels op de maatschappelijke welvaart getoetst?

Om te meten welke invloed een rechtsregel op de maatschappelijke welvaart heeft, hanteren de rechtseconomen twee criteria, namelijk:

• Het Pareto-criterium; en
• Het Hicks-Kaldor-criterium

Deze criteria zullen hieronder verder toegelicht worden.

Hoe kunnen de besproken begrippen gedefinieerd worden?

(Maatschappelijke) welvaart: Dit is de welvaart (het nut voor) van alle individuen in de samenleving gezamenlijk. Dat wil zeggen de optelsom van de keuzes die het hoogste nut opleveren voor alle individuen. 

Rechtseconomie: Het vakgebied waarin een economische analyse van het recht centraal staat. Het is de bestudering van het recht met behulp van inzichten uit de economische wetenschap.

Efficiënt: Doelmatig; een maatregel is efficiënt wanneer deze een nuttig effect heeft. Hiermee wordt bedoeld dat het een positieve invloed heeft op de grootte van de welvaart. Efficiëntie betekent in de economie de optimale maatschappelijke welvaart.

Nutsmaximaliserend: Uit de ter beschikking staande keuzemogelijkheden zullen de mensen dat alternatief kiezen dat volgens hun voorkeuren het beste is.

Het Pareto-criterium: Er is een toename van de maatschappelijke welvaart wanneer het nut van één of meer leden van de samenleving groter wordt zonder dat het nut van enig ander lid van de samenleving kleiner wordt. Dit noemt men een Pareto-verbetering. Wanneer er geen Pareto-verbetering meer mogelijk is, is er sprake van een Pareto-optimum. Een Pareto-optimale situatie wordt ook wel Pareto-efficiënt genoemd.

Het Hicks-Kaldor-criterium: Hierbij gaat het om de balans tussen winnaars en verliezers bij een verandering. De vraag bij dit criterium moet zijn of de winst van de winnaars groter is dan het verlies van de verliezers. Is dit het geval, dan spreken we van verbetering van maatschappelijke welvaart. Wie wint en wie verliest is dus niet van belang, enkel of de winst groter is dan het verlies.

Een efficiënte situatie op grond van het Hicks-Kaldor-criterium betekent dat er geen verandering meer mogelijk is, waarbij de winst van de winnaars het verlies van de verliezers kan compenseren. Wanneer de winst en het verlies een uitkomst van nul hebben, even groot zijn, is de situatie optimaal. Het Hicks-Kaldor-criterium houdt wel rekening met nutsverlies door een of meerdere individuen, in tegenstelling tot het Pareto-criterium.

Meer lezen?

Bovenstaande inleiding tot Rechtseconomie is onderdeel van de samenvatting 'Recht en Efficiëntie' van Van Velthoven. De volledige samenvatting vind je op WorldSupporter

Wat is het verschil tussen boekhouden en accounting?

• Een boekhouder legt veranderingen vast in het eigen vermogen, de bezittingen en de schulden van een bedrijf.
• Bij bedrijven van meer dan 50 werknemers, een omzet van meer dan 8,8 miljoen of ingewikkelde financiële transacties wordt meestal een accountant ingeschakeld.
• Handelingen die door een accountant worden gedaan, zijn bijvoorbeeld de boekhouding controleren, periodieke uitgaven en inkomsten verwerken, jaarrekeningen opstellen, budgetten met resultaten vergelijken en belastingvoordelen in kaart brengen.

Welke financiële overzichten kun je opstellen?

• De boekhouding in het algemeen geeft veranderingen weer in het eigen vermogen, de bezittingen en de schulden.
• In financiële dagboeken worden dagelijks alle financiële gebeurtenissen geregistreerd, bijvoorbeeld in een kasboek, verkoopboek etc.
• Het grootboek houdt voor elke balanspost afzonderlijk een overzicht (grootboekrekening) bij van de financiële feiten. Debet (schulden) en credit (bezittingen) moeten in het grootboek gelijke bedragen zijn.
• De jaarrekening bestaat uit een balans, resultatenrekening en een toelichting en geeft externe verslaglegging onder andere voor de fiscus over het vermogen en het resultaat alsmede omtrent de solvabiliteit en de liquiditeit van het bedrijf. De jaarrekening is het financiële gedeelte van het jaarverslag en valt meestal onder de verantwoordelijkheid van een accountant.
• De balans geeft de financiële situatie van een bedrijf weer, met aan de linkerkant de activa (bezittingen) en aan de rechterkant de passiva (bronnen waarmee een bedrijf is opgebouwd). De passiva bestaan uit vreemd vermogen (schulden) en eigen vermogen (activa min de schulden).
• De winst- en verliesrekening of resultatenrekening geeft de opbrengsten en kosten van een bepaalde periode weer, meestal een jaar.
• Het kasstroomoverzicht is niet wettelijk verplicht maar wordt door de grote ondernemingen meestal wel opgenomen als extra vorm van verslaglegging. Het geeft objectief de mutaties binnen de liquide middelen (direct te gebruiken financiële middelen) over een jaar weer.

Meer lezen:

• o.a. Boekhouden geboekstaafd deel I van Fuchs

Wat is het verschil tussen enkel en dubbel boekhouden?

• Bij enkel boekhouden worden financiële dagboeken bijgehouden en wordt direct hieruit de jaarrekening afgeleid.
• Bij dubbel boekhouden wordt naast financiële dagboeken een grootboek bijgehouden, waaruit de jaarrekening wordt afgeleid.
• Het is wettelijk verplicht dat de interne boekhouding binnen bedrijven, die wordt gebruikt door aandeelhouders en werknemers, overeenkomt met externe verslaglegging voor de fiscus en overige belanghebbende organisaties.

Wat is micro-economie?

•  Micro-economie bestudeert het economisch gedrag van individuele economische eenheden zoals producenten en consumenten en de markten die deze eenheden omvatten. Micro-economie probeert het (i.c. economische) gedrag van mensen te verklaren en te voorspellen. Daarnaast gaat het over de verdeling van schaarse goederen. De vraag die hierbij vaak gesteld wordt is hoe kan iemand, met de schaarse middelen die er zijn, zo goed mogelijk in zijn behoefte voorzien.

Wat is macro-economie?

• Economische principes worden ontwikkeld op twee niveaus: micro- en macro-niveau. Micro-economie houdt zich bezig met keuzes die individuele consumenten, gezinnen en bedrijven maken. Macro-economie houdt zich bezig met het grote plaatje van de economie: de overheid, de huishoudens en de bedrijvensector. 
• Macro-economie bestudeert de werking van de economie als geheel, en nationale economie in het bijzonder, teneinde economische gebeurtenissen te verklaren en economische politiek te verbeteren. Zo worden binnen de macro-economie bijvoorbeeld verbanden bestudeerd tussen de totale consumptie, de totale productie, de totale werkloosheid en het nationaal inkomen.
• Bron en verder verdiepen: Macroeconomics (Mankiw).

Wat is internationale economie?

• De internationale financiële markten spelen een steeds grotere rol in de wereld. Monetaire en macro-economische verhoudingen tussen landen bepalen voor een belangrijk deel de internationale financiële ontwikkelingen.
• Bron en verder verdiepen: International Finance (Eun, Resnick & Sabherwal)

Wat is econometrie?

• Econometrie is de toepassing van statistische methoden op economische data.

Wat is fiscale economie?

• De fiscale economie is de tak van economie die zich bezighoudt met belastingen en alles wat daarmee samenhangt.
• Het begrip fiscale economie kan vanuit verschillende invalshoeken worden benaderd. Vanuit de ondernemer bekeken is de fiscus een kostenpost die een sterke invloed heeft op de beslissingen van de ondernemer. 

Analyseren

• In de macro-economie ben je bezig om de economische groei op de korte en lange termijn te analyseren aan de hand van de theorie van de bepaling van productie, werkloosheid, inflatie, rentevoeten, wisselkoersen, en andere variabelen; 
• Je leert hulpmiddelen van economische analyse te beheersen. Hierbij wordt gebruik gemaakt van modellen voor de korte-, middellange- en lange termijn;
• Meer weten? Lees meer over analyseren.

Omgevingsbewustzijn

• Als macro-econoom volg je sociaal-economische ontwikkelingen en benut deze kennis ten behoeve van je vakgebied. 
• Je leert hiermee welke factoren de welvaart in een volkshuishouding als geheel bepalen;
• Meer weten? Lees meer over omgevingsbewustzijn.

Oordeel vormen

• In de macro-economie gebruik je macro-economische modellen en hun voorspellingen om te helpen bij de ontwikkeling en evaluatie van economisch beleid en business strategie.
• Zo leer je zelfstandig een mening vormen die je kunt onderbouwen.
• Meer weten? Lees meer over oordeel vormen.

Visie hebben

• Je plaatst jouw visie op de economie in een ruimere context en in een langetermijn-perspectief van je eigen werkterrein, vakgebied en/of organisatie(-onderdeel). Je schat het belang in van juridische, politieke en maatschappelijke ontwikkelingen, je onderkent trends en kunt deze tevens naar strategische keuzen en acties voor de (het) organisatie(onderdeel) vertalen.
• Door je werk als macro-econoom ontwikkel je een toekomstbeeld en kun je deze ook uitdragen. Je leert afstand te nemen van de dagelijkse praktijk en feiten, trends en toekomstige ontwikkelingen te onderkennen.
• Meer weten? Lees meer over visie hebben.