Jezelf ontwikkelen

Wat is een intelligentietest?

• Een intelligentietest behoort vrijwel altijd tot een van de onderdelen van het onderzoek de uitslag van deze test is als een van de beste voorspellers van toekomstig functioneren gebleken.
• Bij deze test toetst men onder andere taalvaardigheid, abstract denken, logisch denken en het vermogen tot ontwikkelen en toepassen van probleemoplossende strategieën.

• Het grafologisch of handschriftonderzoek is een methode die eventueel nog ter aanvulling uitgevoerd kan worden. Het is echter een omstreden middel en wordt weinig toegepast. Wanneer in een advertentie om een handgeschreven brief wordt gevraagd, bestaat de kans dat men een grafologisch onderzoek doet. De ervaring leert echter dat men meestal slechts benieuwd is naar het handschrift, is dat netjes of niet, heeft het 'karakter'? Personeelschefs vertrouwen bij het bekijken van een handschrift maar al te vaak op hun intuïtie.
• Een grafoloog onderzoekt slechts het handschrift, hij bekijkt de brief niet inhoudelijk. Hij kijkt naar on- en regelmatigheden, bekijkt krullen en halen, kijkt of en hoe de letters met elkaar in verbinding staan en hoe het papier is gevuld. De wetenschappelijke analyse van de kenmerken van een handschrift gaat ervan uit dat zich in het schrift het karakter en de eigenschappen van de schrijver manifesteren. Het handschrift bevat zogezegd, naast aanwijzingen over enkele kenmerkende eigenschappen, inzicht in de mens in zijn totaliteit en onderscheidt zich in dat opzicht van de psychologische test die 'slechts' karaktereigenschappen kan toetsen. Grafologische rapporten zeggen hoofdzakelijk iets over de rijpheid van de persoonlijkheid, de harmonie van het karakter, emoties, wil, gevoel van eigenwaarde, energie, doorzettingsvermogen en humor. De betrouwbaarheid van de grafologische test ligt tussen de 70 en 90%. Voor de analyse van een handschrift heeft de grafoloog minstens één tot twee bladzijden handgeschreven tekst nodig. Een verdere voorwaarde is dat het schrift een bepaald ontwikkelingsniveau heeft bereikt, dus afwijkt van het 'schoolhandschrift'. Kenmerken waarop grafologen letten zijn: schrijfbeweging, ritme, regelmatigheid, wijdte, richting, druk van het schrift, boven- en onderlengtes, vereenvoudigingen en versieringen (van het schoolhandschrift), verbindingen van de op- en neerhalen en de vlakverdeling op het papier.
• De grafoloog komt met een vergelijkbaar rapport als het verslag naar aanleiding van de psychologische test. Aan het onderzoek mag slechts ondersteunende waarde worden toegekend.

Postmap

• Je moet een postmap afhandelen en daaruit de prioriteiten destilleren, je moet een vergadering voorbereiden, een memorandum opstellen of een brief dicteren.
• Ook is het mogelijk dat je gedrag in een groep wordt getoetst, vaak gebeurt dat in de vorm van een rollenspel.
• Je moet bijvoorbeeld een conflict tussen twee medewerkers oplossen, een slechtnieuwsgesprek voeren, onderhandelen of een klacht afhandelen.
• Je tegenspelers zijn acteurs of mededeelnemers.

Videotest

• De assessment center methode is een dure en tijdrovende methode , en bovendien moeilijk te standaardiseren, voor iedere sollicitant is de gesimuleerde situatie anders. Daarom maakt men tegenwoordig veelvuldig gebruik van de videotest. Dit is een gestandaardiseerde test - iedere sollicitant wordt met dezelfde situaties geconfronteerd – die geflmd wordt en slechts een half uur in beslag neemt.
• Op deze manier worden je communicatieve vaardigheden beoordeeld en kunnen veel van je gedragingen aan de orde komen, afhankelijk van de functie, te denken valt aan leidinggeven, empathie, onderhandelen en assertiviteit.
• De taak van een manager bestaat bijvoorbeeld uit het motiveren van mensen.
• Een leidinggevende functionaris beïnvloedt zijn personeel actief om een bepaald gedrag te bewerkstelligen en in een commerciële functie moet een koper actief worden beïnvloed om daadwerkelijk tot de koop over te gaan.
• Daarnaast neemt de camera ook non-verbale communicatie waar.
• Denk bijvoorbeeld aan gezichtsuitdrukkingen die boosheid, irritatie of enthousiasme uitstralen, of aan eigenaardige gewoonten van mensen tijdens een gesprek die de aandacht doen verslappen.
• Deze non-verbale elementen wegen mee met de beoordeling.
• Door dit gedrag vooraf te testen, kan het risico worden verminderd dat iemand in de praktijk niet tegen zijn taak opgewassen blijkt te zijn.
• Het gedrag dat iemand laat zien in de videotest moet verder vooral worden gezien als een aanvulling, het geeft kleur aan andere informatie uit een psychologische test en de gesprekken.
• Je moet bijvoorbeeld schriftelijk of mondeling commentaar geven bij een op video gepresenteerde situatie, gespeeld door professionele acteurs en actrices.
• Na iedere scène krijg je enkele minuten de tijd om te reageren. Recht voor je staat een monitor, rechts naast je een videorecorder en links van je een camera die feilloos je reacties registreert.
• De volgende denkbeeldige situatie kan je bijvoorbeeld worden aangeboden via een videorecorder.
  • Een kennis van je geeft wekelijks een lokaal advertentieblad uit. Als eigenaar van een zaak in elektronica heeft hij daar zelf ook baat bij. Jij maakt puzzels voor een puzzeltijdschrift. Je kennis heeft je gevraagd om een puzzelhoek in zijn advertentieblad te verzorgen. Je bent op zijn verzoek ingegaan. Het kostte je twee uur, maar je deed het voor niets omdat je het leuk vond. Je wilt het wel vaker doen, maar dan tegen de normale uurvergoeding voor dat soort zaken van €50,- , alles inbegrepen. Een week later komt je kennis bij je langs en vraagt of je elke week zo'n puzzelhoek wil verzorgen, hij heeft zulke leuke reacties gehad en het kost je waarschijnlijk vrijwel geen tijd en als je je naam erbij zet, is dat meteen reclame voor jou, zo stelt hij. Hoe pak je deze zaak aan?
• De video-opnamen die zijn gemaakt, worden eventueel aan je werkgever getoond. Je mag de band altijd zien en deze mag niet worden gebruikt voor derden. Eventueel kun je eisen dat de band direct na gebruik wordt vernietigd. Een videotest biedt voordelen voor beide partijen. Worden er bij een bepaalde kandidaat zwakke plekken ontdekt, maar is hij verder prima geschikt voor de functie, dan wordt de opdrachtgever hierover geïnformeerd. Bij aanstelling van de kandidaat kan hier dan rekening mee worden gehouden. De eventuele leerpunten/tekortkomingen kunnen via praktische trainingen worden aangepakt. Uiteindelijk is niemand perfect! Oefenen met een geleende videocamera is goed mogelijk.

Wat zijn veelgebruikte (persoonlijkheids)tests?

• Myers-Briggs (16 uitkomsten)
• Belbin (9 groepsrollen)
• Disc (4 kleuren)
• The Big Five (5 persoonlijkheden)
• TMA talentenanalyse

Andere varianten zijn:

• De vier temperamenten
• SWOT analyse
• Kernkwaliteiten

Big Five

• Extraversie: de mate waarin een persoon behoefte heeft aan contact met anderen. Extraverte mensen zijn sociaal, actief, praatgraag, gericht op personen, optimistisch. Introverte mensen werken het liefst alleen of in een rustige omgeving.
• Inschikkelijkheid (vriendelijkheid): gedraagt iemand zich meestal meegaand, tolerant en hulpvaardig? Of juist wat meer competitief en weinig medewerkend?
• Zorgvuldigheid: Gaat een persoon georganiseerd en doelgericht te werk of ongestructureerd en doelloos?
• Emotionele stabiliteit: Dit is het andere uiterste van neuroticisme. Neurotische mensen maken zich veel zorgen, zijn onzeker en nerveus. Emotioneel stabiele mensen zijn tevreden met zichzelf, ontspannen en weinig emotioneel.
• Openheid voor ervaring/ideeën: Openheid in de zin van het op zoek gaan naar nieuwe ervaringen. Mensen die hoog scoren op deze schaal zijn nieuwsgierig en fantasievol. Mensen die laag scoren zijn down-to-earth en houden zich het liefst bezig met de feiten van het hier en nu.

DISC

De DISC methode brengt iemands voorkeursstijlen, sterke kanten, communicatie en groeimogelijkheden in kaart. DISC bestaat uit 4 verschillende hoofdstijlen (D, I, S, en C) en is krachtig door zijn eenvoud

• Dominant extravert en controlerend direct, gedreven, prestatiegericht, hoog tempo, neemt leiding.
• Interactief extravert en relaterend hartelijk, enthousiast, prater, impulsief, verbaal.
• Stabiel introvert en relaterend betrokken, vriendelijk, attent, teamplayer, harmonie, gesloten.
• Consciëntieus introvert en controlerend denker, observator, afwachtend, precies, gesloten, privacy.

Belbin Groepsrollentest

• Deze test is geen echte persoonlijkheidstypologie zoals bijvoorbeeld de Big Five. Teamrolmanagement gaat om de manier waarop mensen zich in een groep gedragen. Deze test plaatst mensen niet in één vak maar geeft aan in welke (meerdere) teamrollen men zich het beste voelt. De meeste mensen hebben twee à drie teamrollen die hen van nature goed liggen en nog een aantal teamrollen die zij gemakkelijk kunnen aannemen. De negen teamrollen van Belbin zijn:
  • De Bedrijfsman
  • De Brononderzoeker
  • De Plant
  • De Monitor
  • De Vormer
  • De Voorzitter
  • De Zorgdrager
  • De Groepswerker
  • De Specialist

Myers Briggs Type Indictor

De naam zegt het al, de Myers Briggs Type Indictor (MBTI) verdeelt de samenleving onder in verschillende types. Deze types zijn gebaseerd op de vier psychologische concepten van psycholoog Jung, te weten:

• Meer naar buiten of naar binnen gericht (Extravert of Introvert)
• Haalt informatie uit feiten of ervaringen (Sensing of Intuition)
• Neemt beslissingen op basis van logica of gevoel (Thinking of Feeling)
• Is iemand flexibel en open of houdt degene liever vast aan plannen en oordelen (Perceiving of Judging).r

De TMA talentenanalyse

• Met de TMA Talentenanalyse worden 22 drijfveren en 44 talenten uitvoerig in kaart gebracht. Ook krijgt je inzicht in de ontwikkelbaarheid van 48 TMA Competenties. 
• De talentenanalyse neemt circa een uur in beslag welke je besteed achter een computer. De vragenlijst voor bestaat uit stellingen, gedragsitems waaruit je steeds dient te kiezen welke het beste bij passen. Op genuanceerde wijze worden zo je drijfveren ontrafelt. 
• De uitkomsten van de talentenanalyse worden systematisch met elkaar in verband gebracht en geanalyseerd op elkaar versterkende en neutraliserende talenten.

SWOT analyse

Hoe kun je de kernkwadranten voor jezelf opstellen? Je kunt bij verschillende kwadranten 'instappen':

1. Begin met het inventariseren van je sterke punten en werk deze uit via de valkuil, de uitdaging en de allergie, zoals in het voorbeeld.

2. Begin met je uitdagingen, redeneer terug naar je valkuil en herken de kwaliteit die erachter zit. Een mooie methode om te gebruiken als voorbereiding op een functioneringsgesprek?

3. Vraag vrienden, familie of collega´s naar je valkuilen. Ze weten er vast wel een aantal op te noemen. Werk terug van valkuil naar kwaliteit en ontdek vervolgens jouw uitdagingen en allergieën.

4. Stoor je je mateloos aan die collega? Kijk ook eens naar de kwaliteit die erachter zit en wat je ervan kunt leren. Daarmee kun je ook een uitdaging, valkuil en kwaliteit bij jezelf ontdekken. Het is een aanrader om eens samen met je collega´s kernkwadranten op te stellen en openlijk allergieën te bespreken. Zo kun je de samenwerking verbeteren.

Tips uit het veld van de testafnemers voor de voorbereiding op een psychologische test

• Informeer van tevoren welk 'gezag' er aan de test wordt gegeven. Is de test van doorslaggevend belang, of dient deze als ondersteunend advies?
• Zorg dat je fit bent, een psychologische test duurt doorgaans een hele dag en je moet snel en geconcentreerd werken.
• Maak je niet te zenuwachtig. Oefening van tevoren: sluit je ogen en stel je voor dat je bezig bent een test te maken. Probeer je hartslag onder controle te krijgen.
• Zoek oefenmateriaal online op. Zo ontwikkel je snelheid en weet je wat je kunt verwachten. Je vaardigheden kun je trainen.
• Leer de (oefen)testen niet uit je hoofd. Je krijgt niet precies dezelfde vragen tijdens de eigenlijke test. Met het oefenen kun je wel de 'systemen' doorgronden.
• Wanneer je besluit te gaan oefenen, doe dit dan ruim van tevoren en neem een dag voor de test rust.
• Wanneer je moet tekenen, teken dan niet te klein en vooral duidelijk.
• Lees de vragen rustig door. Wanneer je een antwoord niet weet, raak dan niet in paniek, ga door naar de volgende vraag en kijk later terug naar de overgeslagen vragen. Bij multiple choice kun je beter iets invullen in plaats van niets.
• Open vragen moeten goed worden gelezen. Probeer te bedenken wat er van je wordt verwacht, een standaard of een origineel antwoord. Formuleer kort en krachtig, controleer je antwoord op schrijffouten en schrijf duidelijk.
• Wanneer je de test niet binnen de tijd afkrijgt, raak dan niet in paniek. De testonderdelen kunnen bijna nooit geheel en geheel juist in de daarvoor gestelde tijd worden gemaakt.