Hoe vind je een betaalde baan in het buitenland in het onderwijs of om les te geven als vrijwilliger?

Wat zijn tips een aandachtspunten bij het vinden van een lesgeefbaan in het buitenland?

• Werk als docent kun je of vanuit huis of ter plaatse regelen. Het moge duidelijk zijn dat het minder zenuwslopend is wanneer je alles al hebt uitgezocht voordat je vertrekt, maar normaalgesproken is dit alleen een optie als je gekwalificeerd bent. Daarnaast is het een nadeel dat je van een afstand toch niet precies weet waar je je mee inlaat.
• In bijna alle gevallen (vooral in Europa) is het effectiever om naar je plaats van bestemming af te reizen, en met je cv bij de hand taalscholen en bedrijven op te bellen.
•  Wanneer je werk gaat zoeken op particuliere taalscholen, helpt het als je bepaalde kwalificaties hebt (hoewel je eigenlijk bijna nooit wordt gevraagd een bewijs hiervan te laten zien). Als je beschikt over een graad, welke dan ook, neem je papieren dan mee.
• Een accent kan bepalend zijn: in sommige gebieden is er een voorkeur voor Amerikaans Engels. Toch kunnen veel sprekers van andere talen het onderscheid niet maken en is iedereen vaak welkom die vloeiend Engels spreekt, met welk accent dan ook. Eigenlijk gaat het er vooral om of je langzaam en duidelijk spreekt.
• Bedrijfsopleidingen hebben meestal docenten nodig om commercieel Engels te geven.
• Lees de (online) advertenties in Engelse kranten en websites. Ga langs bij instituten waar buitenlanders de lokale taal leren en bekijk de prikborden of vraag het secretariaat om informatie.
• Een aantal factoren zal beïnvloeden hoe lang het duurt voor je iets vindt. Bijvoorbeeld op welk moment van het jaar je begint met zoeken, of je taal van het land waar je bent beheerst (vooral aan de orde in Spaanstalige landen), en hoe overtuigend je er uitziet met een koffer in je hand. Als je geen geluk hebt in de grote steden, probeer dan gebieden die populair zijn bij Engelssprekende toeristen. Onder de lokale bevolking zul je daar genoeg mensen vinden die hun Engels willen verbeteren, om bijvoorbeeld in de lokale toeristische industrie aan het werk te kunnen.

Wat zijn tips en aandachtspunten bij het online zoeken van een lesgeefbaan in het buitenland?

• Overal waar je kijkt op het internet, zijn links te vinden die nuttig kunnen zijn wanneer je een baan als docent Engels zoekt. Er zijn honderden websites gewijd aan EFL/ESL banen. EFL staat voor English as a Foreign Language: Engels als vreemde taal. ESL staat voor English as a Second Language, Engels als tweede taal.
• De meeste van deze sites hebben links naar het ESL Café van Dave Sperling, die met totale bedrevenheid het hele veld domineert. Deze Dave levert een overvloed aan materiaal voor (toekomstige) docenten, variërend van omschrijvingen van ervaringen die mensen hebben gehad met lesgeven in het buitenland, tot links naar specifieke instituten in allerlei landen. Op de site van Dave kun je een bericht achterlaten waarin je jezelf aanbiedt als docent. Het is belangrijk dat je dan specifiek bent, omdat er anders kans is dat je een onoverzichtelijk grote hoeveelheid berichten krijgt.
• Er verschijnen steeds minder advertenties in de krant. Waar werving- en selectiekantoren ooit cv's van docenten aan internationale vacatures verbonden, vindt werving van docenten nu bijna altijd online plaats. Er worden veel mensen, van wie een groot deel binnen een tak van dezelfde school hun kwalificaties zal hebben behaald, ingehuurd door grote bedrijven die taalcursussen bieden. Een aantal van de grootste werkgevers voor EFL docenten: Bénédict Schools, Berlitz, EF English First, International House, Language Link in London, Linguarama, Saxoncourt en Wall Street Institute International.
•  

Hoe kan je een vrijwilligersbaan vinden in het onderwijs in het buitenland?

• Voor ongetrainde maar enthousiaste vrijwilligers die bereid zijn een bedrijf te betalen om ze in het buitenland op een docentenpost te plaatsen, is er een zee aan mogelijkheden. Er zijn organisaties die bijvoorbeeld plaatsing kunnen regelen als assistent van lokale docenten Engels in allerlei landen, van Frankrijk tot Colombia.
• Voor deze plaatsen is het vereist dat je tussen de 20 en 30 bent, vloeiend Engels spreekt (of eigenlijk dat het je moedertaal is), op zijn minst twee jaar van een universitaire graad hebt behaald en een normale beheersing van de taal van het land van bestemming hebt. Deze plaatsen zijn in sommige landen vooral interessant voor mensen die serieus een carrière in TEFL overwegen. 

Wat is het verschil tussen TEFL en TESOL?

• Het verschil in de praktijk is bijzonder klein. TEFL staat voor Teaching English as a Foreign Language, TESOL staat voor Teaching English to Speakers of Other Languages.
  TEFL wordt vaak geassocieerd met lesgeven aan studenten in hun eigen land, waarbij Engels vrijwel nooit de eerste taal is. TESOL heeft meer raakvlakken met lesgeven aan studenten die aanwezig zijn in/verhuisd zijn naar een Engelssprekend land.
• Belangrijk om te weten is dat als er in een vacature om een TESOL-kwalificatie wordt gevraagd, men absoluut ook mensen met een TEFL-kwalificatie zal uitnodigen en vice versa.

Wat is het verschil tussen TEFL en CELTA?

• CELTA staat voor Certificate of English Language Teaching to Adults. Het is een intensieve 4-weekse cursus gericht op lesgeven aan volwassenen en de cursus is specifiek voor wie echt een carrière in TEFL nastreeft.

Wat zijn de verschillen per leeftijdsgroep?

• Elke leeftijdsgroep en elk niveau brengen zowel bepaalde voordelen als bepaalde moeilijkheden met zich mee. Beginners van allerlei leeftijden hebben meestal wel plezier in het leren, omdat vooruitgang in het begin snel gaat en duidelijk merkbaar is. Niet iedereen houdt ervan om jonge kinderen les te geven.
• Leerlingen van middelmatig niveau zijn vaak moeilijk om les aan te geven (zeker wanneer het adolescenten zijn), omdat ze een plateau bereikt hebben en het moeilijk voor ze is om niet gedemotiveerd te raken.
• Volwassenen zijn meestal erg gemotiveerd, hoewel ze met spreken wat terughoudend kunnen zijn. Het lesgeven aan professionals en zakenlui wordt bijna altijd erg goed betaald.

Wat zijn de verschillen met Nederland als je gaat lesgeven in het buitenland?

• Discipline is, buiten West Europa, zelden een probleem.
• Dat je de plaatselijke taal niet kent, hoeft geen bezwaar te zijn bij het vinden van werk. Veel scholen passen de meest directe methode toe: totale onderdompeling in de Engelse taal.
• Sommige werkgevers geven je een krijtje en een schoolbord en verwachten dat je jezelf daarmee redt. Als je dit een zorgwekkend idee vindt, kun je altijd nog een vriendelijke collega vragen of je een paar van zijn/haar lessen mag observeren voordat je begint.

Wat zijn je roosters als je gaat lesgeven in het buitenland?

• De kans is groot dat je een onhandig rooster hebt, aangezien de meeste privélessen Engels buiten schooltijden plaatsvinden. Daardoor kun je uiteindelijk opgescheept worden met een schema met werkuren in de ochtend en de avond en een groot gat overdag. Soms heb je ook verplichtingen buiten je rooster om en zelfs zonder deze verplichtingen kunnen werkuren erg lang zijn als je de voorbereidingstijd voor je lessen ook meetelt. Lesgeven in welk vak dan ook is een veeleisende baan. Wanneer je het echt alleen gebruikt als middel om je reis mee te betalen, kan het zijn dat het erg tegenvalt. 

Kan je ook voor jezelf beginnen als leraar in het buitenland?

• Een alternatief voor het werken op een taalinstituut/-school is om voor jezelf te beginnen als freelance privédocent. Het hoeft niet per se te betekenen dat je verdiensten dan ook minder worden.
• Normaalgesproken is het nodig je eerst een beetje te vestigen in de plaats waar je wilt lesgeven, voordat het een reëel plan is om jezelf als freelance docent te onderhouden.
• Verder moet je rekening houden met bepaalde nadelen die het werken voor jezelf met zich meebrengt, bijvoorbeeld veel afmeldingen op het laatste moment, geen vergoeding van je reiskosten, geen sociale zekerheid en de afwezigheid van professionele ondersteuning en lesmateriaal.
• Als je dit wilt gaan proberen, is het nodig om jezelf ongegeneerd te promoten. Hang door de hele buurt opvallende tweetalige briefjes op, doe desnoods flyers door alle brievenbussen. Je kunt ook wat selectiever zijn en je focussen op relevante mededelingenborden.
• Om scholieren te bereiken kun je scholen bezoeken, proberen een gesprek met de directeur te krijgen en vragen om hem te laten aankondigen dat jij scholieren extra Engelse les biedt.

Zijn er nog meer alternatieven om les te geven in het buitenland?

• Wanneer je meer geïnteresseerd bent in integreren in een cultuur dan in het verdienen van geld, kun jezelf ook als Engelse gesprekspartner aanbieden in ruil voor voedsel en een slaapplaats.