Maatschappelijke & Sociale opleidingen: samenvattingen en studiehulp

Er moet een goede reden zijn voor het feit dat bijna alle universiteiten en hoge scholen tegenwoordig een cursus ‘onderzoekdesign en methodes’ aanbieden. Onderzoek is een groot deel van de kennis die studenten nodig hebben om het proces, algemene kennis en professionele training, te begrijpen. Het huidige leven bestaat uit statistiek en onderzoek, het is daarom vanzelfsprekend dat een student de basiskennis van het onderzoeksproces moet bezitten. Onderzoek is een manier om informatie te vergaren, een doordachte beslissing te maken of om nieuwe kennis te ontwikkelen. Veel mensen vinden onderzoek een suffe en theoretische bedoening, maar men realiseert zich niet dat veel professionals allerlei onderzoekstechnieken gebruiken in het dagelijkse leven.Het is een complexe taak om up to date te blijven met de snel ontwikkelende kennis van tegenwoordig, zelfs voor de meest toegewijde professionals. Om onze dagelijkse werkzaamheden zo uit te voeren als effectieve professionals moeten we een zekere hoeveelheid onderzoek tot ons nemen. Men mag een redelijke kwaliteit van elke professional verwachten, maar deze kwaliteit kan alleen gewaarborgd worden door het lezen van voldoende onderzoeken binnen zijn/haar vakgebied. Verkeerde en misleidende artikelen zijn een veel voorkomend probleem. Daarom moet men de juiste van de onjuiste bronnen en de feiten van de fantasieën kunnen onderscheiden. Daarnaast moet men de beperkingen van een onderzoek kunnen herkennen.

Grondbeginselen van onderzoek

Met een goed begrip van de grondbeginselen van onderzoek leer je onderzoeken steeds beter te begrijpen. Het lezen van verschillende onderzoeken en het nadenken over manieren om sommige bevindingen te gebruiken stimuleert om te groeien. Onderzoeksvaardigheden kunnen zinvol zijn in het dagelijkse leven. Het onderzoeksproces is niet perfect, maar voor de meesten is het een belangrijk hulpmiddel om de gegrondheid van onze beslissingen te bewijzen. Het proces wordt een vaardigheid van onschatbare waarde dat van pas komt in een groot deel van het professionele leven. Je wordt een productievere professional door een goed georganiseerde wetenschappelijke aanpak.De wetenschappelijke methode bestaat ten eerste uit het vermelden van het probleem of de onderzoeksvraag. Ten tweede wordt een testbare of meetbare hypothese opgesteld. Ten derde noteer je de methodes die gebruikt worden bij het uitvoeren van de studie.1. Wie worden proefpersonen en wat zijn hun karakteristieken?2. Welke metingen worden gemaakt? Hoe?3. Definieer precies van de groepen moeten of gaan doen.4. Hoe wordt de data statistisch onderzocht?5. Voer de studie uit.6. Analyseer de date door het gebruik van passende statistiek.7. Vermeld de conclusie(s).De meeste mensen zoeken naar antwoorden voor een probleem of proberen een beslissing waarschijnlijker te maken omdat een bepaald antwoord of uitkomst beter zal uitkomen. Statistiek is daarom nodig om de subjectiviteit in de te analyseren data te verminderen. De wetenschappelijke methode maakt het mogelijk een oordeel vrij van vooroordelen te vellen. Onderzoek moet gezien worden als een continu veranderende massa van informatie dat tot verschillende interpretaties kan leiden over de tijd. Alle kennis van een bepaald onderwerp op een bepaald moment wordt gezien als tijdelijke kennis.

Inductief redeneren

Inductief redeneren is een methode die onderzoekers kunnen gebruiken. Het is het maken van een conclusie of generalisatie gebaseerd op een beperkt aantal observaties. Inductief redeneren gaat uit van het specifieke geval richting het algemene. Alle onderzoeken waarin conclusies worden getrokken uit de resultaten gebruiken inductief redeneren.Deductief redeneren is het tegenovergestelde van inductief redeneren. Het gaat van het algemene naar het specifieke geval. De toepassing van onderzoek is ook gebaseerd op deductief redeneren, men veronderstelt namelijk dat de resultaten van het onderzoek ook gelden voor groepen mensen die te vergelijken zijn met de groep proefpersonen.

Inductief redeneren: Tien van de tien mensen uit het onderzoek zijn rechtshandig. Conclusie: alle mensen zijn rechtshandig.Deductief redeneren: Alle auto’s gebouwd na 1994 hebben een katalysator. Mijn auto heeft een katalysator. Conclusie: mijn auto is gebouwd na 1994.

Hieruit blijkt waarom onderzoekers graag een redelijk aantal proefpersonen in een onderzoek toevoegen. De conclusie vanuit inductief redeneren wordt namelijk waarschijnlijker met meer proefpersonen.

De wetenschappelijke methode

De wetenschappelijke methode wordt gebruikt om feiten te verkrijgen. Feiten kunnen beschouwd worden als consequent waargenomen gebeurtenissen. Met de statistiek wordt aangegeven of een verandering te wijten is aan het effect van de variabele of dat het door het toeval wordt bepaald. Theorie is de integratie van meerdere feiten in een verklaring van een fenomeen. Dit complexe proces probeert de meeste feiten te behandelen geassocieerd met het fenomeen. Omdat nieuwe informatie continu ontstaat, moeten feiten en theorieën periodiek herzien worden. Een van de meest noodzakelijke redenen voor het uitvoeren van onderzoek is het sturen van gedrag. Een leidraad van gedrag gebaseerd op feiten en theorie noemt men een beginsel. Beroepen streven duidelijk naar leidraden voor beoefenaars als een middel om het leven van mensen te verbeteren. Onderzoek en de daarin verweven feiten, theorie en beginselen zullen altijd een doorslaggevende component zijn in het werk van professionals in de gezondheidszorg.

Vergelijk het maken van beslissingen met het gebruik van de wetenschappelijke methode, inclusief statistiek met het maken van beslissingen op gebruik van traditie, trial and error en vooroordelen. Hoewel de wetenschappelijke methode niet perfect is, brengt het in de meeste situaties de beste informatie op. Het voelt natuurlijk voor mensen om beslissingen te baseren op traditie, emotie en beperkte logica. Fundamenteel onderzoek heeft te maken met theoretische concepten en heeft geen onmiddellijke concern met toepassingen. Dit onderzoek is voornamelijk gericht op het belang van de kennis. Bij toegepast onderzoek wordt onderzoek gedaan met een specifieke vraag of toepassing in gedachten. Bestaande fundamentele kennis wordt daarbij gebruikt om een praktische toepassing of product te ontwikkelen. Veldonderzoek wordt buiten de strak gecontroleerde omgeving van het laboratorium gedaan. De locatie kan op school, in een klas, sportschool, park, ziekenhuis of op welke locatie dan ook zijn. Laboratoriumonderzoek wordt uitgevoerd onder meer steriele condities, dat betekent dat onderzoekers betere en strakkere controle over een experiment kunnen houden. Dit vergemakkelijkt juiste resultaten maar levert wat beperkingen op de toepassing van de resultaten.

Interne validiteit

Interne validiteit is de mate waarin het redeneren binnen het onderzoek correct is uitgevoerd, het is de algehele kwaliteit van het onderzoek. Laboratoriumonderzoek wordt algemeen gekarakteriseerd door hogere interne validiteit dan veldonderzoek door de relatieve strakke controle. Externe validiteit is in hoeverre de resultaten van een bepaald onderzoek of een test te generaliseren zijn. Als bepaalde resultaten extern valide zijn, wil dit zeggen dat de resultaten te generaliseren zijn en dus voor een grotere groep dan slechts de onderzoeksgroep gelden. Veldonderzoek heeft vaak een grotere externe validiteit dan laboratoriumonderzoek omdat dit wordt uitgevoerd in een omgeving die beter te vergelijken is met condities buiten het experiment. Een onafhankelijke variabele is een variabele die gemanipuleerd of gecontroleerd wordt door de onderzoeker. De afhankelijke variabele is de variabele die bepaald wordt door de onafhankelijke variabele.

In een studie waar het effect van cafeïne op het angstniveau wordt bekeken is cafeïne de onafhankelijke variabele en het angstniveau de afhankelijke variabele.

Competente onderzoekers

Competente onderzoekers beschikken over bepaalde eigenschappen. Dit suggereert dat het ontwikkelen van deze karakteristieken belangrijk is om een goede onderzoeker te worden. Onderzoekers moeten open-minded zijn. Zo blijven alle mogelijke opties voor vragen, strategieën en verklaringen voor resultaten open. Hiernaast moet een onderzoeker genoeg kennis hebben over zijn vakgebied om passende vragen te stellen, over genoeg kennis beschikken van een specifiek onderwerp. Ten derde moet een onderzoeker beschikken over intellectuele nieuwsgierigheid. Men kan namelijk geen kennis vergaren over een onderwerp zonder een aanzienlijke hoeveelheid artikelen over dit onderwerp te lezen. Het onderzoeksproces omvat verschillende gedetailleerde stappen die jaren duren totdat het voltooid is. Daarom moet een onderzoeker over volharding beschikken. Het formuleren van een precieze onderzoeksvraag kan uren van artikelen lezen en discussiëren met andere onderzoekers in beslag nemen. Bij het schrijven van de publicatie van een onderzoek heeft de onderzoeker ruimschoots de gelegenheid om oneerlijk te zijn. Men kan plagiaat plegen of data toevoegen om de hypothese waarschijnlijker te maken. Om een professionele reputatie te vergaren moet de onderzoeker echter eerlijk zijn en de waarheid spreken.

• Een database, gegevensbank of databank is een digitaal opgeslagen archief, ingericht met het oog op flexibele raadpleging en gebruik.
• Databases spelen een belangrijke rol voor het archiveren en actueel houden van gegevens bij onder meer de overheid, financiële instellingen en bedrijven, in de wetenschap, en worden op kleinere schaal ook privé gebruikt.

- Bron: Wikipedia

Databanken die je kunt raadplegen voor statistische gegevens, zijn onder andere:

• AgriHolland: Nieuws, vacatures, cijfers, dossiers, subsidies en aanbestedingen voor de agrosector en agribusiness

• BioKennisbank: Toegang tot nationale en internationale kennis over de biologische landbouw en voeding

• Chemiekaarten: Recente en gevalideerde gegevens van enkelvoudige (zuivere) stoffen

• CROW Kennisbank: Databank op het gebied van infrastructuur, openbare ruimte, verkeer & vervoer en werk & veiligheid

• Databank Milieu: Juridische databank op het gebied van milieu, inclusief bouw en ruimtelijke ordening

• Espacenet: Databank die gratis toegang biedt tot patent-/octrooidocumenten wereldwijd

• Euromonitor International: Marktonderzoek met statistieken, analyses, onderzoek en nieuws over industrieën, landen en consumenten

• Eurostat: Statistische gegevens over de landen van de Europese Unie

• FAOSTAT: Statistische databank van de Food & Agriculture Organization van de Verenigde Naties

• FoodHolland: Nieuws, vacatures, cijfers, dossiers, subsidies en aanbestedingen voor de voedingsmiddelensector

• Groen Kennisnet: Nederlandstalige kennisbronnen voor het domein voedsel en groen

• GroeneRuimte: Nieuws, vacatures, cijfers, dossiers, subsidies en aanbestedingen op het gebied van groene ruimte en landelijk gebied

• GWW kosten: Actuele gegevens voor het begroten, calculeren of toetsen van werkzaamheden in de grond-, weg- en waterbouw

• Kennisbasis statistiek: hulpmiddel bij statistiek en vrij beschikbaar voor onderwijs en onderzoek.

• MarketLine: Markt-, branche- en bedrijfsrapporten, per regio of land te raadplegen

• Open Knowledge Repository: Open access repository voor onderzoeksresultaten en kennisproducten van de Wereldbank

• PubMed: Engelstalige databank geneeskunde en verwante vakgebieden, grotendeels gratis full-text artikelen

• StatLine: dit is de elektronische databank van het CBS. Je kunt in StatLine zelf tabellen en grafieken samenstellen.
  De informatie is gratis en gemakkelijk te printen en te downloaden.

• UNSD Statistical Databases: statistieke databases van de Verenigde Naties op nationaal en internationaal niveau

• USA.gov: Data en statistiek over de Verenigde Staten

• World Bank Open Data: Mondiale data van de wereldbank over socio-economische ontwikkeling

• SPSS is een statistisch computerprogramma dat door wetenschappers wordt gebruikt om gegevens te verzamelen, analyseren en te bewerken. Het wordt voornamelijk gebruikt om onderzoeksresultaten te onderzoeken.
• De afkorting SPSS staat voor Statistical Package for the Social Sciences. Het programma wordt dus met name in de sociale wetenschap gebruikt.

Drie belangrijke situaties waarin je SPSS kunt gebruiken:

• Het controleren van de betrouwbaarheid van een steekproef. Wanneer je in Nederland een onderzoek wil doen is het natuurlijk niet haalbaar om elke inwoner te toetsen. Om deze reden wordt vrijwel altijd gebruik gemaakt van een steekproef (een selectie van mensen uit de populatie). Het is belangrijk dat deze steekproef zo representatief mogelijk is voor de hele populatie zodat de uitkomstresultaten goed gegeneraliseerd kunnen worden (je wil immers iets zeggen over de hele populatie en niet slechts over de steekproef).
• Het controleren van de betrouwbaarheid van je resultaten. SPSS kan informatie geven of het verband dat je hebt gevonden (bijvoorbeeld mannen stemmen vaker op SGP dan vrouwen) op toeval berust of dat het verschil ergens anders mee te maken heeft.
• Data visualiseren. Het kan handig zijn om je resultaten te visualiseren door middel van grafieken en tabellen. Deze kan je door SPSS laten maken.

Meer informatie: SPSS Survival Manual van Pallant