Wat moet je wel of niet doen tijdens een sollicitatiegesprek?
Wat kan je wel en niet doen tijdens een sollicitatiegesprek
- Wat moet je doen bij binnenkomst op een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij de voorstelronde op een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij vragen over je curriculum vitae op een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij vragen over je motivatie bij een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij vragen over de functie-eisen of werkzaamheden bij een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij vragen over je privacy bij een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij vragen over de arbeidsvoorwaarden bij een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij de afronding van een sollicitatiegesprek?
- Wat moet je doen bij je vertrek van een sollicitatiegesprek?
- Waar moet je op letten qua houding en presentatie bij een sollicitatiegesprek?
Wat moet je doen bij binnenkomst op een sollicitatiegesprek?
- Kijk iedereen die er zit aan en stel jezelf voor (noem je naam)
- Geef blijk van herkenning als je bijvoorbeeld één van de leden van de commissie al hebt gesproken
Wat moet je doen bij de voorstelronde op een sollicitatiegesprek?
- Vaak start het gesprek met een korte voorstelronde.
- Een eerste indruk maak je maar een keer en die is erg belangrijk. Een goede eerste impressie achterlaten kun je doen door bij de voorstelronde een stevige handdruk te geven, om te laten zien dat je er staat en niet onzeker overkomt (niet zodanig stevig dat je de ander pijn doet). Bij een online sollicitatie mis je de handdruk, maar is je uitdrukking en je stemgebruik extra belangrijk.
- Een glimlach is het begin van een succesvolle relatie. Gepaste kleding en iemand in de ogen aankijken zijn signalen van representativiteit.
- Jou zal vaak worden gevraagd om wat over jezelf te vertellen. Hou het kort. Aanknopingspunten zijn: jeugd, opleiding, studie en huidige bezigheden. Vraag eventueel of men de vraag wil concretiseren: 'over welke periode wil men iets weten?' Wees wel voorbereid op de tegenwerping 'begint u zelf maar ergens.' Je kunt later altijd verdere informatie geven en de interviewers kunnen je later ook aanvullende vragen stellen.
- Probeer te ontspannen en luister goed naar wat de ander te vertellen heeft. Heb je een grote selectiecommissie voor je, schrijf dan gerust even de namen en functies mee, zodat je later persoonlijk je vragen aan hen kan richten in het gesprek.
- Je kunt eventueel de vacaturetekst waarop je hebt gereageerd erbij houden.
Wat moet je doen bij vragen over je curriculum vitae op een sollicitatiegesprek?
- Bedenk van tevoren hoe je 'gaten' en onduidelijkheden in je cv verantwoordt.
Mogelijke vragen zijn:
- Welke onderdelen van je studie vond je interessant en waarom?
- Wat voor verantwoordelijkheden had je in je laatste functie?
- Wat is het laatste project dat je hebt uitgevoerd?
- Kun je een voorbeeld geven van een situatie waarin je vaardigheid X hebt toegepast?
Wat moet je doen bij vragen over je motivatie bij een sollicitatiegesprek?
Waarom heb je op deze functie gesolliciteerd?
-
Leg verband met je vaardigheden en interesses.
Wat zijn je ambities?
- Sleutelwoord: uitdaging. Toon bijvoorbeeld je leergierigheid.
Wat moet je doen bij vragen over de functie-eisen of werkzaamheden bij een sollicitatiegesprek?
Er worden vragen gesteld die de functie-eisen koppelen aan je kennis en ervaring. Hiervoor zijn verschillende methoden:
-
Het behandelen van een casus
-
Men vraagt welke vakliteratuur je leest
-
Men vraagt je mening over een bepaald probleem
-
Men vraagt naar voorbeelden van in het verleden ontwikkelde ervaring/vaardigheden
-
Men vraagt of je nog vragen hebt over de functie
- Bij de punten 4 en 5 ligt de nadruk op je presentatie: kun je jezelf goed omschrijven, heb je je sollicitatie voldoende voorbereid, ben je assertief?
- Je gesprekspartner zal kritische vragen stellen om te kijken hoe je met de vragen omgaat.
- Voorkom dat je in discussie gaat; luister goed naar de argumenten van de interviewer en zijn standpunt.
- Zorg dat er een dialoog ontstaat in plaats van een monoloog, ga hierbij uit van gelijkwaardigheid
- Men let op non-verbaal gedrag, presentatie (onderbouwen van motivatie en keuzes), luistervaardigheid, mate van ingrijpen in en sturen van het gesprek.
STAR-methode: Situatie, Taak, Actie, Resultaat
- Een handvat om voorbeelden te geven is de STAR-methode: Situatie, Taak, Actie, Resultaat en soms ook nog een extra letter 'r' voor Reflectie.
- Als om voorbeelden of onderbouwing voor een vaardigheid wordt gevraagd, dan kun je deze aan de hand van de STAR-methode beantwoorden.
- Je geeft aan in wat voor een situatie jij je bevond, wat jouw taak hierin was, welke acties je hebt ondernomen of uitgevoerd en wat het resultaat was.
- De medewerker kan bijvoorbeeld vragen hoe je met stressvolle situaties omgaat of met lastige klanten.
- Tot slot kun je een reflectie toevoegen, om te laten zien dat je de situatie bijvoorbeeld een volgende keer anders zou aanpakken.
Wat moet je doen bij vragen over je privacy bij een sollicitatiegesprek?
- Diegene met wie je het gesprek voert, mag tijdens het gesprek alleen vragen stellen die functioneel en relevant zijn voor de te vervullen vacature.
- Vragen over je sociale milieu, burgerlijke staat en gezinssituatie zijn officieel taboe, maar uiteraard ook weer niet onbelangrijk voor je werkgever die daar toch ook mee te maken krijgt. Soms kunnen deze vragen dus echt wel relevant zijn.
- Beoordeel zelf welke vragen je afhankelijk van het soort baan en de gang van zaken tijdens het gesprek wilt beantwoorden.
- Zeker rondom het persoonlijke situatie kan de vragensteller opzettelijk provocerende vragen stellen waarin al iets wordt verondersteld waar je mee moet oppassen. Je moet er vooral attent op zijn dat je je niet in de verdediging laat drukken. Laat de ander de vraag preciseren: "Hoe bedoelt u...?"
- Voorbeelden van dergelijke vragen zijn:
- Heeft u wel genoeg zitvlees voor deze baan? Hou er rekening mee dat het niet elke dag alleen maar spannend is.
- Beseft u zich wel dat u zich met deze baan tot een bepaald kennisgebied beperkt?
- U heeft zulke hoge cijfers, gaat u niet liever de wetenschap in?
Wat moet je doen bij vragen over de arbeidsvoorwaarden bij een sollicitatiegesprek?
- In het eerste gesprek wordt soms kort ingegaan op de arbeidsvoorwaarden. Bijvoorbeeld: “Wat denkt u te gaan verdienen?”
- De arbeidsvoorwaarden komen doorgaans uitgebreid aan de orde in het laatste gesprek, het onderhandelingsgesprek.
- Mocht er bijvoorbeeld toch gevraagd worden naar een salarisindicatie, dan kun je altijd het laatstverdiende salaris aanhouden als minimum.
- Bij weinig tot geen werkervaring kun je via een online salaris-check een beeld krijgen van de hoogte van het salaris met jouw leeftijd, studieachtergrond en ervaring.
- De meeste organisaties zijn gebonden aan een CAO. Hierin kun je vaak ook al informatie terugvinden over zowel de salarisschalen als de secundaire arbeidsvoorwaarden. Op die manier heb je een beeld over wat er al geregeld is, bijvoorbeeld op het gebied van scholingsbudget, eindejaarsuitkering of vakantiedagen, maar heb je ook een beeld van de salarisschaal bij de functie waarop je solliciteert.
Wat moet je doen bij de afronding van een sollicitatiegesprek?
- Zorg dat je altijd nog een of twee vragen paraat hebt, dit komt geïnteresseerd en voorbereid over.
- Vragen kunnen gaan over de geschiedenis van de organisatie, de werkcultuur, de reden van vacature-openstelling en uiteraard ook over de vacature zelf.
Wat moet je doen bij je vertrek van een sollicitatiegesprek?
- Wanneer de aangegeven tijdsduur van het gesprek is verstreken en er niets meer te bespreken valt, bedank dan voor het gesprek.
- Je gesprekspartner zal aangeven op welke termijn je iets hoort.
- Treuzel niet, sta resoluut op en neem afscheid.
- De gemiddelde duur van een gesprek is 1 uur.
Waar moet je op letten qua houding en presentatie bij een sollicitatiegesprek?
- Gedraag je actief: maak geen matte en afhankelijke indruk, neem zelf initiatief. Men zal je niet opeten.
- Antwoord niet te zuinig, dus alleen met ja of nee, maar ook weer niet te breedsprakig. Focus op de voor het gesprek relevante informatie.
- Formuleer positief over je kennis en ervaring. Ga absoluut niet lopen klagen over je huidige baan of die lastige scriptiebegeleider.
- Luister goed. Wanneer je de vraag niet begrijpt, geef je dat aan en/of vraag je om meer toelichting. Geef antwoord op de vraag zoals deze is bedoeld, zo laat je zien dat je goed kunt luisteren.
- Toon je levendig: rechtop zitten; opgewekt en duidelijk spreken; commissieleden aankijken; expressieve gezichtsuitdrukking. Een sollicitatiegesprek is geen martelgang.
- Durf jezelf te corrigeren wanneer dat nodig is.
- Antwoord niet te gehaast, neem de tijd om even na te denken.
- Bij een zogenaamd 'stress-interview': blijf zakelijk, correct en serieus antwoord geven; reageer niet overgevoelig en defensief.