medisch werk doen en medische vaardigheden:

ontwikkelen, verbeteren of beheersen

 

Van signalen herkennen tot motivaties begrijpen

Van competenties opdoen tot vaardigheden verbeteren in het buitenland

van vrijwilligerswerk doen tot werkvaardigheden in binnen- en buitenland

Indeling

medisch werk doen en medische vaardigheden      

medisch werk doen en medische vaardigheden: relaties      

medisch werk doen en medische vaardigheden: gerelateerde termen     

wegwijzer bij competenties en motivaties      

naar het buitenland   

medische vaardigheden en medisch werk doen in binnen- en buitenland

Gezondheidszorg en medische sector: vragen en antwoorden over je vaardigheden en competenties

Gezondheidszorg en medische sector: vragen en antwoorden over je vaardigheden en competenties

Wat voor persoon moet je zijn en welke competenties heb je nodig voor werk in de gezondheidszorg in het buitenland?

Wat voor persoon moet je zijn en welke competenties heb je nodig voor werk in de gezondheidszorg in het buitenland?

⇧

Aanpassing aan de lokale omstandigheden en beschikbaarheid van medicijnen

  • Het vermogen om je te kunnen aanpassen aan een buitenlandse cultuur is essentieel. Dit is vaak geen simpel proces en brengt een aanpassing aan de lokale omstandigheden met zich mee, zoals de manier waarop het werk wordt uitgevoerd en de beschikbaarheid van medicijnen.
  • Zo zul je tijdens je werk in een ontwikkelingsland bijvoorbeeld geconfronteerd kunnen worden met overvolle SEH’s of een tekort aan operatie-assistentes op de OK.
  • Op het eerste gezicht kunnen de nieuwe omstandigheden behoorlijk overweldigend zijn. Een gevoel van machteloos en frustratie zal snel plaats moeten maken voor een oplossingsgerichte aanpak. Wat is er wel voor handen? Hoe kun je het beste omgaan met deze situatie? Probeer je ondanks alle uitdagingen toch te richten op het geven van een zo’n goed mogelijke behandeling. Uiteindelijk zijn dit wel de ervaringen die ervoor zorgen dat je kwaliteiten als leiderschap en een scherpe blik ontwikkelt.
  • Terug in Nederland, of bij de start van een specialisatie, zul je een beroep kunnen doen op je doorzettingsvermogen en de nieuwe opgedane skills.

 

⇧

Samenwerken binnen een multi-disciplinair team en het geven van medische trainingen

  • Werken in een ontwikkelingsland betekent werken in samenwerking met de lokale gezondheidswerkers en bevolking. Dit betekent ook meteen dat je te doen hebt met een reeks van mensen en organisaties, inclusief vrijwilligersorganisaties en de lokale regering. Het werken aan projecten kan een zeer veeleisende ervaring zijn, en naast formele kwalificaties vereist dit dan ook dat je beschikt over een reeks vaardigheden.
  • Je zal waarschijnlijk worden betrokken bij het organiseren en het geven van medische trainingen aan de bevolking, bijvoorbeeld over hygiëne en preventatieve geneeskunde.
  • Het vermogen om makkelijk te kunnen omgaan met mensen, en om te kunnen werken onder moeilijke omstandigheden, is van vitaal belang. Het is in ontwikkelingslanden namelijk zeker niet uitzonderlijk dat er binnen de lokale gezondheidsinfrastructuur een groot gebrek is aan geld, en dat de community niet beschikt over voldoende personeel en medische materialen.

 

⇧

Meerdere talen spreken met het medische personeel en de patiënten

  • Vaardig zijn in meerdere talen naast het Engels is vaak niet gewenst, vooral in landen waar Engels niet de eerste taal is. Frans, Portugees en Spaans zijn allemaal zeer nuttig om te kennen zodat je zowel met het medische personeel als de patiënten kunt communiceren.
  • In verschillende delen van Latijns-Amerika en Afrika wordt kennis van Frans, Portugees of Spaans vaak gevraagd. Streef ernaar dat je de taal in ieder geval beheerst op een intermediate niveau als je besluit dat je wilt gaan werken in één van deze continenten.
  • Als het mogelijk is om vóôr de start van je nieuwe werk of co-schap contact te leggen met collega's die al een tijd werken voor de organisatie die je op het oog hebt, doe dit dan zeker. Deze collega’s, die ervaring hebben met het werken in land, kunnen je voorzien van nuttig advies over wat je kunt verwachten op je nieuwe werkplek. Als je je baan hebt gevonden met behulp van een medisch uitzendbureau, dan zal deze je mogelijk in contact kunnen brengen met mensen die in een soortgelijke functie hebben gewerkt en binnen een soortgelijke instantie.
  • Een mogelijkheid om je taalbeheersing te verbeteren is een taalcursus of taalreis.

 

⇧
Hoe word je beter in je werk in de gezondheidszorg en de zorg in het buitenland?

Hoe word je beter in je werk in de gezondheidszorg en de zorg in het buitenland?

⇧

Hoe doe je extra vaardigheden op voor de gezondheidszorg in het buitenland?

  • Competenties zijn samengesteld uit vaardigheden en eigenschappen, lees meer over hoe je in het algemeen je talenten en skills kunt ontwikkelen: Talenten & Kwaliteiten, van eigenschappen naar competenties.
  • Naast praktijkervaring in de medische sector en leren van de ervaring van anderen, zijn er een aantal online cursussen en boeken beschikbaar die je kunnen helpen om je voor te bereiden op medisch werk in het buitenland en waarmee je extra vaardigheden op kunt doen.

 

⇧

Met welke online cursussen doe je extra vaardigheden op voor de gezondheidszorg in het buitenland?

Er zijn een aantal online cursussen beschikbaar die nuttig zijn om te gebruiken bij de voorbereiding op je medische werk in het buitenland. De meeste cursussen zijn online te vinden via Future Learn, Edx en Coursera.

Future Learn

  • Future Learn is een online platform dat online cursussen verzamelt, het wordt gerund door The Open University, Milton Keynes, Engeland.
  • Op Future Learn zijn zowel cursussen van universiteiten als niet-universitaire cursussen te vinden.
  • Bekijk bijvoorbeeld de cursus ‘Preparing for an International Health elective: training in global health, ethics and safety’. St. George’s, University of London.

Edx

  • Edx is een non-profit organisatie die via open source software cursussen van universiteiten online beschikbaar maakt.
  • Handige cursussen zijn ‘An Introduction to Global Health’, ‘Readings in Global Health’ voor algemene informative over Global Health.
  • Meer beschikbare algemene medisch relevante cursussen zijn bijvoorbeeld ‘Human Anatomy’ of ‘Through my Eyes: Intellectual disability part I-III’ en ‘Life With Diabetes’.
  • Landspecifiek is de cursus ‘Understanding the Australian Health Care System’ beschikbaar, met specifieke informatie over de gezondheidszorg in Australië.

Coursera

  • Coursera was een van de eerste en grootste aanbieders van online universitaire cursussen.
  • Coursera werkt samen met universiteiten om meer cursussen online toegankelijk te maken.
  • Hoewel er op dit moment (nog) geen relevante medische cursussen worden aangeboden is dit wel een interessante website om regelmatig te checken.

 

⇧

Met welke boeken doe je extra vaardigheden op voor de gezondheidszorg in het buitenland?

Mocht je op zoek zijn naar geschikt leesmateriaal ter voorbereiding op medisch werk in het buitenland, dan zijn er een aantal nuttige boeken beschikbaar:

  • Where There is No Doctor, Hesperian guides
  • Oxford Handbook of Tropical Medicine van Michael Eddleston
  • Coschap over de grenzen van J.S. Stilma
  • Hoe blijf ik gezond in de tropen van Piet Kager
  • Leidraad international health van B. Schimmer

 

⇧
Wat zijn de competenties & functie-eisen van werken als arts (in het buitenland)?

Wat zijn de competenties & functie-eisen van werken als arts (in het buitenland)?

 

Competenties:

  • o.a. Kennis en ervaring in medisch handelen
  • Communicatie-vaardigheden: Als arts is het belangrijk om goed te luisteren, informatie op de juiste wijze over te brengen naar patiënten en deze goed te bespreken.
  • Zelfstandigheid
  • Professionaliteit: Je kunt persoonlijke en professionele rollen goed van elkaar gescheiden houden.
  • Je moet goed kunnen coachen, trainen en leiding geven.
  • Stressbestendig
  • Goed kunnen plannen & organiseren en coördineren.
  • Goed kunnen samenwerken op internationaal niveau.

Functie-eisen:

  • Je hebt Geneeskunde aan de universiteit afgerond en bent in het bezit van een diploma. Met een diploma kun je in elk Europees land aan de slag als arts, maar buiten Europa is het lastiger. In veel landen moet je eerst een examen afleggen om te kunnen solliciteren. De regels en voorwaarden zullen per land verschillend zijn, dus het is handig als je vooraf goed informeert.
  • Om te mogen werken in het buitenland heb je een verklaring van registratie nodig. In deze verklaring staat dat je in Nederland geregistreerd staat als arts en dus bevoegd bent om als arts te mogen werken. 
  • BIG geregistreerd, bij deze databank in Nederland staan officiële gezondheidsmedewerkers geregistreerd. 
  • Je beschikt over een goede talenkennis, met name Engels. In sommige landen moet je eerst een taaltest afleggen. De beheersing van meerdere talen is een pre.
  • Je hebt al werkervaring als arts, de meeste buitenlandse ondernemingen zoeken artsen met aantal jaren werkervaring.
  • Als je te werk gaat bij hulporganisaties in ontwikkelingslanden dien je naast werkervaring ook reiservaring te hebben, met name in en naar ontwikkelingslanden.
  • Je bent minstens een jaar beschikbaar.
  • De functie-eisen staan meestal per vacature beschreven.

 

    Wat zijn de competenties & functie-eisen van werken als verpleegkundige (in het buitenland)?

    Wat zijn de competenties & functie-eisen van werken als verpleegkundige (in het buitenland)?

    Competenties:

    • Zelfstandigheid: Je moet goed in een team kunnen samenwerken, maar hoort ook zelfstandig aan het werk te gaan.
    • Verantwoordelijkheidsbesef: De zorg voor patiënten wordt in je handen gelegd, dus het draagt veel verantwoordelijkheid met zich mee.
    • Sociale & communicatie-vaardigheden: Je bent tijdens het werk ook bezig om patiënten te begeleiden, gerust te stellen en bouwt een professionele relatie met hen op.
    • Flexibel: Tijdens een baan in de zorg hoor je over het algemeen zoveel mogelijk inzetbaar en bereikbaar te zijn, vooral in noodgevallen.
    • Professionaliteit
    • Stressbestendig

    Functie-eisen:

    • Een erkend diploma, dus een afgeronde opleiding in verpleegkunde. 
    • Het diploma dient officieel in het Engels te zijn vertaald.
    • Bewijs dat je in een beschermende beroepsgroep werkzaam bent.
    • Veel vacatures in het buitenland zoeken een werknemer die al een paar jaar werkervaring heeft.
    • Bij veel ziekenhuizen en organisaties in het buitenland moet je een toelatingsexamen afleggen.
    • Je moet natuurlijk bereid zijn om een paar jaar in het buitenland te wonen.
    • In de meeste landen moet je ook een taaltest doen. Goede beheersing van Nederlands en Engels is altijd vereist. In sommige landen ook andere talen, bijvoorbeeld Duits of Frans.

     

      Wat zijn de competenties & functie-eisen van werken als fysiotherapeut (in het buitenland)?

      Wat zijn de competenties & functie-eisen van werken als fysiotherapeut (in het buitenland)?

      Competenties:

      • Plannen en organiseren: Je gaat methodisch te werk, dus je hoort planmatig ingesteld te zijn.
      • Zelfstandig
      • Doelgericht
      • Communicatie-vaardigheden: Een goede communicatie tussen beiden helpt bij herstellen. Het is belangrijk dat je goed luistert naar wat de klachten zijn en de juiste informatie en voorlichting geeft.
      • Professionaliteit
      • Oplossingsgericht
      • Flexibel: Je bent voor een langere periode in het buitenland en hoort zoveel mogelijk bereikbaar en inzetbaar te zijn.
      • Je kunt goed organiseren met betrekking tot het verzorgen en het inzetten van middelen.

      Functie-eisen:

      • Een afgeronde (master) opleiding fysiotherapie en in het bezit van een erkend diploma.
      • Je bent BIG-geregistreerd
      • Veel werkgevers zoeken therapeuten met al enkele jaren werkervaring
      • Goede beheersing van de Engelse taal, zowel schrijfvaardigheid en spreekvaardigheid. In sommige landen wordt er eerst een taaltest afgelegd. De beheersing van andere talen is meestal een pre.
      • Als je aan het werk gaat in het buitenland is het van belang dat je rekening houdt met eventuele andere culturen.

       

         

        Wat zijn de competenties en de functie-eisen bij het als zorgverlener in binnen- en buitenland?

        Wat zijn de competenties en de functie-eisen bij het als zorgverlener in binnen- en buitenland?

          Wat zijn de competenties die je nodig hebt als als zorgverlener in binnen- en buitenland?

          • Empathisch vermogen: Patiënten en families zitten grotendeels in een vervelende situatie, het is daarom belangrijk dat je je in hun schoenen kunt verplaatsen en weet hoe je er mee om moet gaan.
          • Relatiegericht: Je verleent voor een langere tijd zorg, je bouwt als het ware een band op met de patiënten en de families. Deze hebben een vertrouwenspersoon nodig en die rol vervul jij!
          • Proactieve denkwijze: Je probeert zoveel mogelijk vooruit te denken.
          • Communicatieve vaardigheden: Je geeft informatie en advies aan de patiënten en de families, deze informatie moet met duidelijkheid worden overgedragen.
          • Samenwerken: Je moet goed kunnen samenwerken met alle betrokkenen.

          Wat zijn de functie-eisen die je nodig hebt als als zorgverlener in binnen- en buitenland?

          • Een erkend diploma voor de desbetreffende functie.
          • Goede beheersing Nederlands en Engels, in sommige gevallen wordt er een taaltest afgelegd. Het beheersen van andere talen is meestal een pre.
          • Ervaring en kennis over zelfzorg en professionele zorg. Sommige werkgevers zoeken zorgverleners met al enkele jaren ervaring.
          • Je zorgt voor continuïteit, dit betekent dat je aanspreekbaar bent en ook zelfstandig te werk kunt gaan. 
          • Je kunt goed organiseren en coördineren.
          Medische vaardigheden: leren of versterken
          Gezondheidszorg en medische sector: vragen en antwoorden over je werkzaamheden in binnen- en buitenland

          Gezondheidszorg en medische sector: vragen en antwoorden over je werkzaamheden in binnen- en buitenland

          Hoe ziet je dag eruit in de gezondheidszorg & zorg?

          Hoe ziet je dag eruit in de gezondheidszorg & zorg?


          ⇧

          Hoe ziet een dag eruit in het ziekenhuis?

          • Globaal begint bij vrijwel elk specialisme in de gezondheidszorg een dag in het ziekenhuis met de ochtendoverdracht. Dit is het moment waarop de liggende patiënten op de afdeling worden besproken.

          • Ook als co-assistent wordt verwacht dat je aanwezig bent bij de ochtendoverdracht. Dit is niet alleen vereist, het is ook zeer nuttig omdat je direct kennismaakt met de actuele stand van zaken. Je blijft zo goed op de hoogte van de actuele situatie van de patiënt. Afhankelijk van het jaar van je co-schap (tijdens het 4e, 5e of 6e jaar) krijg je zelf verantwoordelijkheid over één of meerdere patiënten op de afdeling.

          • Naast het bespreken van de reeds opgenomen patiënten wordt er bij de ochtendoverdracht aandacht besteed aan de nieuwe opnames. Dit is zeker het geval bij chirurgie of spoedeisende hulp. Het is verstandig om aantekeningen te maken, omdat er vaak in korte tijd veel informatie wordt gegeven.

          • Bij de spoedeisende hulp en de chirurgie, die in veel ziekenhuizen gezamenlijk een ochtendoverdracht hebben, wordt de overdracht meestal gevolgd door de röntgenbespreking op de afdeling radiologie. Dit is ook het geval bij de afdeling Intensive Care.

          ⇧

          Hoe ziet een dag eruit op de afdeling?

          • Een dag op de afdeling begint normaal gesproken met de overdracht waarin de nieuwe opnames worden gesproken en een discussie volgt over de actuele problematiek van de huidige patiënten. De artsen en verpleegkundigen hebben elk afzonderlijk een overdracht waarna er visite wordt gelopen over de afdeling.

          • Direct na de overdracht is er meestal een korte ronde over de afdeling zodat de verpleging de mogelijkheid heeft om dringende zaken aan te kaarten bij de zaalarts. Daarna begint het visite lopen en het maken van een behandelplan per patiënt.

          • Dan volgt het overleg met collega- artsen van andere specialisten, het aanvragen van diagnostiek, beeldvormend onderzoek en laboratoriumonderzoek.

          • De lunchpauze valt vaak samen met multidisciplinair overleg (ook wel afgekort als MDO).

          • Het middagprogramma is afhankelijk van de patiënten die op de afdeling liggen en de problematiek die speelt. Het kan dus heel divers zijn maar het bestaat meestal uit het bijwerken van de (ontslag)brieven van patiënten, het bekijken van binnengekomen labuitslagen, het bijwonen van familiegesprekken en het begeleiden van eventuele nieuwe opnames.

          • De middag wordt afgesloten met de middagoverdracht, waarbij de avonddienst de meest actuele informatie te horen krijgt.

          ⇧

          Hoe ziet een dag eruit in de polikliniek?

          • In de polikliniek ziet je dag er anders uit dan op de afdeling. Na het bijwonen van de ochtendoverdracht wordt er gestart met de ochtendpoli. Korte consulten kunnen worden afgewisseld met het doen van kleine verrichtingen tijdens het Poliklinisch Operatie Centrum (POC). Dit is bijvoorbeeld het geval bij de chirurgie en de oogheelkunde.

          • De middagpoli bestaat uit korte consulten en het afmaken van administratie, zoals het schrijven van brieven aan de huisarts.

          ⇧

          Hoeveel werk je gemiddeld als arts?

          • De werkdagen zijn vrij lang.

          • Ga uit van vijf dagen werken met daarbij af en toe een avonddienst of een weekenddienst.

          ⇧

          Hoeveel werk je gemiddeld als co-assistent?

          • Op de poliklinieken stopt het werk wanneer de poli’s sluiten. Op de spoedeisende hulp werk je in shifts van 8 uur (ochtend 8.00 uur – 16.00 uur; middag 16.00 uur – 00.00 uur en 's nachts 00.00 uur – 08.00 uur). Als je werkzaam bent op de afdeling kan dit langer zijn.

          • Het komt regelmatig voor dat er op het einde van de middag nog een nieuwe opname vanaf de spoed binnenkomt.

          • Je kunt ervan uitgaan dat je zo’n vijf dagen per week ongeveer 9 -10 uur per dag werkt. Lezingen en verplicht onderwijs zoals een ECG-cursus vallen hier ook onder.

          • Als co-assistent wordt vaak van je verwacht dat je een presentatie geeft over een bepaalde casus of een specifiek ziektebeeld voor de vakgroep waar je werkzaam bent.

          ⇧
          Wat zijn je werkzaamheden van co-schappen tot arts in het kort?

          Wat zijn je werkzaamheden van co-schappen tot arts in het kort?

          • In de gezondheidszorg doe je in korte tijd veel kennis op en ervaring met praktisch werk, zoals het inbrengen van infusen, bloedprikken, het assisteren op de operatiekamer en het meehelpen bij de kleine verrichtingen op het pre-operatieve spreekuur. Zorg er daarom zeker voor dat je deze vaardigheden beheerst vóórdat je aan een co-schap begint.
          • Uiteraard hangt het per specialisatie af welke praktische vaardigheden je exact zal gaan toepassen op de werkvloer.
          • Het is interessant om ervaring op te doen op verschillende afdelingen en poliklinieken, zodat je deze kennis later met elkaar kunt combineren. Zo kun je kiezen om niet één maar verschillende co-schappen te lopen. Dit geldt in het bijzonder voor een vak als huisartsgeneeskunde, maar ook bij een specialisme als chirurgie als dit niet onbelangrijk. Bij de chirurgie is een co-schap op de spoedeisende hulp bijvoorbeeld een waardevolle aanvulling op een co-schap algemene chirurgie.
          • Natuurlijk zijn er altijd een aantal algemene vaardigheden die je geacht wordt te beheersen als co-assistent. Dit betreft het onderzoek van het hart en longen, het buikonderzoek, het algemene neurologisch onderzoek en het onderzoek van het bewegingsapparaat. Daarnaast kun je je gericht voorbereiden door ervoor te zorgen dat je een aantal specialisme-specifieke vaardigheden beheerst. Zo vormen boeken over medisch laboratoriumonderzoek een handige voorbereiding op een co-schap interne geneeskunde.
          • Als co-assistent of arts heb je naast het werk in het ziekenhuis ook nog een aantal andere taken. Hierbij kun je denken aan het voorbereiden en het geven van presentaties aan de specialisten, mede-co’s of de verpleegkundigen.
          Wat zijn je werkzaamheden als arts?

          Wat zijn je werkzaamheden als arts?

          • Als arts of dokter herstel je de gezondheid van mensen en ben je bevoegd om hierbij geneeskunde toe te passen. Kort gezegd behandel je als arts ziektes, verwondingen en mentale of fysieke stoornissen. Hierbij bestudeer je klachten, stel je deze vast en behandel je deze.
          • Je draagt zorg voor de patiënten.
          • Het spreekuur bestaat uit de anamnese, uitvoeren van lichamelijk onderzoek, het vaststellen van een diagnose, het opstellen van een behandelplan (waaronder het uitschrijven van recepten voor medicijnen).
          • Artsen zijn in staat om medische ingrepen te verrichten, patiënten te verzorgen en recepten voor medicijnen uit te schrijven.
          • Daarnaast vindt er overleg plaats met collega-artsen en kan worden doorverwezen naar (collega-) specialisten.
          • Naast de medische werkzaamheden verzamel je ook gegevens, beheer je voorraden en geef je ook vaak trainingen aan andere medewerkers.
          • Verder zijn er soms scholingsdagen om de nieuwste ontwikkelingen binnen het vakgebied bij te houden.
          • Om in het buitenland aan de slag te kunnen, moet je de bevoegdheid hebben om als arts te mogen werken.

           

          Wat zijn je werkzaamheden als verpleegkundige?

          Wat zijn je werkzaamheden als verpleegkundige?

           

          • Je voert als verpleegkundige werkzaamheden uit, zoals persoonlijke zorg, wondverzorging en het geven van medicijnen en injecties.
          • Als verpleegkundige bied je vaak uiteenlopende verpleegkundige zorg aan patiënten.
          • Verpleegtechnische handelingen zijn bijvoorbeeld het inbrengen van een infuus, een stoma, katheter of een (maag) sonde.
          • Je observeert de patiënten op de afdeling en trekt op tijd aan de bel bij een collega of een arts in het geval van verslechtering van de situatie van de patiënt.
          • Afhankelijk van het specialisme komen er nog specifiek verpleegkundige handelingen bij, bijvoorbeeld het prikken van een bloedgas op de Intensive Care of de Spoedeisende hulp.
          • Verder maak je de ruimtes en apparatuur klaar voor patiënten en doe je administratieve werkzaamheden.
          • Zowel de artsen als verpleegkundigen besteden veel tijd aan het documenteren van de medische gegevens van de patiënt (de actuele status, veranderingen in het behandelplan waaronder medicatie).
          • Naast deze werkzaamheden begeleid je ook patiënten, belangrijk is dat je ze helpt in hoe ze moeten omgaan met een situatie, bijvoorbeeld een ziekte. Als verpleegkundige geef je instructies en advies aan de patiënt en ben je op de afdeling het eerste aanspreekpunt voor de familie. De gesprekken met de familie worden meestal door de behandeld arts gevoerd.

           

          Wat zijn je werkzaamheden als huisarts?

          Wat zijn je werkzaamheden als huisarts?

          • Ga je aan de slag als huisarts, dan heb je spreekuur voor patiënten die ingeschreven staan bij de huisartsenpraktijk.
          • Als huisarts leg je naast het spreekuur ook huisbezoeken af.
          • Net zoals dat in Nederland het geval zou zijn, ben je ook in het buitenland het eerste aanspreekpunt bij spoedsituaties en medische vragen.
          • Als je twijfelt over de juiste behandeling van de patiënt, dan kun je deze doorverwijzen naar de specialist.
          • Ook zul je regelmatig contact hebben met het ziekenhuis, bijvoorbeeld na het binnen krijgen van laboratoriumuitslagen.
          • Verder zijn er kleine verrichtingen die je zelf kunt doen, zoals het weghalen van een splinter, het doen van controles (bloeddruk, glucose-bepaling, longfunctie).
          Wat zijn je werkzaamheden als co-assistent of stagiaire geneeskunde?

          Wat zijn je werkzaamheden als co-assistent of stagiaire geneeskunde?

          • Als co-assistent of stagiaire zul je veelal meelopen met de zaalarts of de hoofdverpleegkundige.
          • Gaandeweg het co-schap of de stage krijg je steeds meer verantwoordelijkheid en zul je steeds meer zelfstandig, onder supervisie, aan het werk gaan.
          • Je neemt deel aan de ochtend- en middagoverdracht, de visites, het MultiDisciplinair Overleg (MDO).
          • Daarnaast leer je een aantal medische handelingen te verrichten.
          • Het spreekt voor zich dat je taken worden uitgebreid naargelang je verder bent met je co-schappen of het stagelopen. Zo zul je als 6e jaars co-assistent of stagiaire veel meer zelf kunnen doen.
          Wat zijn je werkzaamheden als ANIOS?

          Wat zijn je werkzaamheden als ANIOS?

          • ANIOS houdt in: arts niet in opleiding tot specialist.
          • Als ANIOS werk je zelfstandig als arts, onder supervisie van de specialist. Op de afdeling betekent dit dat je een aantal patiënten onder je hoede krijgt.
          • Je draagt zorg voor het opstellen van een behandelplan voor een patiënt en overlegt deze met andere betrokken specialisten en de verantwoordelijke verpleegkundige.
          • Op de polikliniek houdt dit in dat je een eigen spreekuur krijgt. Na het afnemen van de anamnese en het doen van het lichamelijk onderzoek, stel je een beleid op dat aansluit bij de medische problematiek van de patiënt. Net als op de afdeling, is er ruimte voor overleg met de specialist en zul je ook regelmatig telefonisch overleg plegen met bijvoorbeeld de huisarts of andere collega-ANIOSsen.
          Wat zijn je werkzaamheden als fysiotherapeut(e)?

          Wat zijn je werkzaamheden als fysiotherapeut(e)?

          • Als fysiotherapeut help en begeleid je mensen die niet meer goed kunnen bewegen.
          • Je kunt ingezet worden in o.a. een ziekenhuis, verzorgingshuis of revalidatiecentrum.
          • Meestal bestaat de verzorging van cliënten uit masseren en oefeningen doen zodat de klachten verminderen.
          • Je gaat methodisch te werk door eerst een gesprek aan te gaan met de cliënt om te luisteren naar de klachten. Daarna ga je over tot onderzoeken en behandelen.
          • Buiten het verzorgen geef je ook advies en voorlichting aan de cliënten.

           

           

           

          Wat zijn je werkzaamheden als zorgverlener?

          Wat zijn je werkzaamheden als zorgverlener?

          • Een zorgverlener is iemand die zorg levert aan mensen, hieronder worden dus verschillende beroepen verstaan.
          • Je helpt mensen die extra zorg nodig hebben, bijvoorbeeld zieken of mensen met een beperking.
          • Niet alleen verleen je zorg aan patiënten, maar ook aan de familie. Het is belangrijk dat je de betrokkenen leert met de situatie of ziekte om te gaan.
          • Een zorgverlener verleent persoonlijke zorg, sociaal- en medische zorg en geeft informatie en advies.
          • De verzorging is totaal gericht op het welzijn en wonen. Je helpt dus ook mee met huishoudelijke taken, zoals opruimen, schoonmaken en koken.

           

           

          Wat zijn je werkzaamheden in de kinderopvang?

          Wat zijn je werkzaamheden in de kinderopvang?

          • Om te werken bij een kinderopvang moet je natuurlijk van kinderen houden! Het is belangrijk dat je goed kunt omgaan met zowel de kinderen als met de ouders.
          • Je bent continu bezig met het verzorgen en onderwijzen van de kinderen en met hen te spelen.
          • Daarnaast organiseer je leuke activiteiten en spellen om te doen.
          • Buiten het spelen om zorg je ervoor dat ze klaar zijn voor het middagdutje en help je ze naar het toilet gaan.
          • Je maakt de maaltijden klaar en zorgt ervoor dat de werk- en speelruimte goed schoon blijft en netjes is opgeruimd.

           

          Wat zijn je werkzaamheden in de adventure medicine & expeditie geneeskunde?

          Wat zijn je werkzaamheden in de adventure medicine & expeditie geneeskunde?

          • Expeditie geneeskunde, duikgeneeskunde, ruimtegeneeskunde, deel uitmaken van een mountain rescue team of van het team van The Flying Doctors. Dit zijn allemaal realistische maar minder gebruikelijke opties voor artsen en verpleegkundigen, waarbij medische hulp wordt verleend in extreme omstandigheden of lastig toegankelijke gebieden.
          • Bij expeditie geneeskunde neem je als arts of verpleegkundige deel aan een expeditie in het buitenland, vaak op afgelegen en bijzondere locaties.
          • Bij duikgeneeskunde behandel je verwondingen en aandoeningen gerelateerd aan duiken, bijvoorbeeld decompressieziekte.
          • Bij mountain medicine ondersteun je als arts of verpleegkundige onderzoeken naar gebieden met een grote hoogte.
          • Andere mogelijkheden zijn het verlenen van medische hulp op boten voor vluchtelingen of op een verpleegschip (hospital ship) dat slecht toegankelijke gebieden in het buitenland bezoekt.
          • Als arts of verpleegkundige ben je bij allerlei vormen van adventure medicine verantwoordelijk over de gezondheid van het team van vrijwilligers.
          • Vaak wordt er van je gevraagd dat je een medische briefing geeft bij de start van het project, waaronder het aankaarten van het belang van een goede hygiëne. Waarschijnlijk zal je ter plekke ook training in eerste hulp verzorgen, zodat de deelnemende vrijwilligers goed op de hoogte zijn van wat te doen in geval van een verwonding of een levensbedreigende situatie bijvoorbeeld.
          • Mocht  een acute situatie zich voordoen, dan ben jij degene die als eerste ter plaatse is en een inschatting van de ernst van de situatie zal moeten maken. In veel gevallen moet worden ingeschat of vervoer nodig en mogelijk is naar het dichtstbijzijnde ziekenhuis, welke operaties daar kunnen worden uitgevoerd en of moet worden uitgeweken naar een ander ziekenhuis.

           

          Wat zijn je werkzaamheden in de chirurgie?

          Wat zijn je werkzaamheden in de chirurgie?

          • Bij de chirurgie zul je vooral te maken krijgen met de acute problematiek vanaf de spoedeisende hulp.
          • De chirurgie is vaak heel divers, van grote trauma’s tot het stellen van de juiste diagnose bij een ontregelde chronisch zieke patiënt. Maar ook chirurgische kleine ingrepen zoals het verwijderen van een abces en het hechten van wonden.
          • Afhankelijk van het ziekenhuis zul je op de spoedeisende hulp patiënten tegenkomen die vervolgens worden opgenomen op één van de verschillende ziekenhuisafdelingen (zoals de neurologie, kindergeneeskunde, orthopedie, longgeneeskunde, interne geneeskunde).
          • De eerste harthulp is eigenlijk altijd een aparte post en hier worden patiënten gezien met een cardiale voorgeschiedenis en de verdenking op een hartinfarct of een ritmestoornis.
          • Indien je als co-assistent of stagaire in grotere ziekenhuizen in minder ontwikkelde landen te werk gaat, zul je al snel worden gezien en ingezet als afgestudeerd medicus. Geef duidelijk je grenzen aan in wat je al wel en niet zelf kunt doen en bij het doen van welke handelingen je je vertrouwd voelt.
          • Veel verantwoordelijkheid, drukke spoedeisende hulp en lange dagen zijn kenmerkend voor dit specialisme.
          Wat zijn je werkzaamheden in de kindergeneeskunde?

          Wat zijn je werkzaamheden in de kindergeneeskunde?

          • Kindergeneeskunde is een breed specialisme waarbij een groot aantal ziektebeelden voorkomt, veel ervan zijn anders dan de variant bij volwassenen. Verder bestaan er nog een aantal aandoeningen die heel duidelijk alleen bij kinderen voorkomen.
          • Bij de kindergeneeskunde zul je veel op de polikliniek werkzaam zijn.
          • De consulten bij de kindergeneeskunde zijn tamelijk lang op de polikliniek, ongeveer een uur per patiënt voor een eerste gesprek. Vooral bij de kindergeneeskunde komt het vaak neer op het doen van een uitgebreide anamnese en lichamelijk onderzoek.
          • Bij het voeren van een consult moet je schakelen tussen het gesprek met de ouders en het kind.
          • Op de afdeling neonatologie vangt de arts-assistent of gynaecoloog de pasgeborenen op. Ook is er de problematiek die speelt bij vroeggeboorte of een moeilijke start.
          • Op de algemene kinderafdeling zijn grotere kinderen voor een langere periode opgenomen.
          Wat zijn je werkzaamheden in de psychiatrie?

          Wat zijn je werkzaamheden in de psychiatrie?

          • In de psychiatrie houd je je bezig met preventie, wetenschappelijk onderzoek, diagnostiek en behandeling van psychische ziektebeelden.
          • De psychiatrie biedt de mogelijkheid om veel te leren over angststoornissen, depressie, persoonlijkheidsstoornissen, etc.
          • De werkzaamheden kunnen zowel op de polikliniek als op de afdeling plaatsvinden.
          • Op de polikliniek neem je een uitgebreide anamnese af, die bestaat uit de voorgeschiedenis, de familiegeschiedenis maar ook de jeugd en medicatie- en alcoholgebruik. Na de anamnese vindt mogelijk intern overleg en aansluitend een tweede gesprek met de patiënt plaats.
          • Op de psychiatrische afdeling in een algemeen ziekenhuis (PAAZ) kun je worden geplaatst op de acute psychiatrie (open of gesloten afdeling).
          Wat zijn je werkzaamheden in de neurologie?

          Wat zijn je werkzaamheden in de neurologie?

          • Als neuroloog houd je je bezig met de diagnostiek en behandeling van ziekten van de hersenen, het ruggenmerg, de zenuwen en soms met spierziekten.
          • Een neuroloog doet anamnese, voert neurologisch onderzoek uit en maakt een behandelplan.
          • De neurologie is een zeer breed specialisme en neurologisch onderzoek is vrij complex en uitgebreid.
          • Op de afdeling krijg je veelal te maken met patiënten die zijn opgenomen vanwege een hersentumor, hersenbloeding of een herseninfarct.
          • De zaalarts en eventuele co-schappers lopen visite bij de patiënten op de afdeling.
          Wat zijn je werkzaamheden in de sociale geneeskunde?

          Wat zijn je werkzaamheden in de sociale geneeskunde?

          • Binnen de sociale geneeskunde vallen de specialismen bedrijfsgeneeskunde, verzekeringsgeneeskunde (arbeid en gezondheid) en maatschappij en gezondheid. Het is een zeer breed specialisme, waaronder bijvoorbeeld ook de forensische geneeskunde, de infectieziektebestrijding en jeugdgezondheidszorg vallen.
          • Het voeren van gesprekken neemt een belangrijke plaats in binnen de sociale geneeskunde.
          • Binnen de verzekeringsgeneeskunde ben je bezig met het inschatten van de mate waarin een patiënt door zijn of haar mentale of lichamelijke ziekte nog kan werken.
          • Basisartsen worden regelmatig gevraagd om als ANIOS aan de slag te gaan in de sociale geneeskunde. Je houdt je dan bezig met het re-integratie-traject samen met de arbeidsdeskundige.
          • Bij de bedrijfsgeneeskunde beoordeel je beroepsziekten en beroepsgebonden aandoeningen. Net als bij de verzekeringsgeneeskunde begeleid en adviseer je patiënten tijdens de re-integratie. Verder werk je mee aan de preventie van ziekteverzuim.
          Werken in zorg en medische werk in het buitenland via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk

          Werken in zorg en medische werk in het buitenland via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk

          Werken in het buitenland in de gezondheidszorg bij ziekenhuizen en zorginstellingen Werk, stage of vrijwilligerswerk als arts, co-assistent, chirurg, fysiotherapeut, huisarts, kinderarts, neuroloog, psychiater, stagiair, tropenarts , verpleegkundige of zorgverlener Inhoud: o.a Hoe ziet je dag eruit in de gezondheidszorg en zorg? Wat zijn je werkzaamheden van co-schappen tot arts in het kort? Wat zijn je werkzaamheden als arts, chirurg,...... lees verder op de pagina
          Medische vaardigheden: uitgelichte chapter- en boeksamenvattingen

          Medische vaardigheden: uitgelichte chapter- en boeksamenvattingen

          Wat is er nodig voor een goed gesprek tussen arts en patiënt?

          Wat is er nodig voor een goed gesprek tussen arts en patiënt?

          Patiënten verwachten veel van hun arts. Ze willen een vaardige arts met actuele kennis, maar ook een aardige arts die kan luisteren en met hen begaan is. Ze willen een open relatie met hun arts, zodat zij goed geïnformeerd worden en betrokken worden bij besluiten over hun genezing.

          De relatie tussen arts en patiënt is van grote betekenis voor de manier waarop beide gesprekspartners met elkaar communiceren en de manier waarop de besluitvorming in het consult tot stand komt. Iedere arts gaat op zijn eigen manier met patiënten om en geeft daarmee de arts-patiënt relatie vorm. De manier waarop de relatie vormgegeven wordt, hangt van verschillende factoren af, zoals onder andere: het specialisme van de arts, de situatie/klinische setting, de klacht, kenmerken van de persoon, rolopvatting van de arts en de rol die de patiënt aanneemt.

          De arts patiënt relatie wordt makkelijk als vanzelfsprekend beschouwd. Vaak wordt men zich pas bewust van de relatie als er wrijving ontstaat tussen arts en patiënt. De arts-patiënt relatie is geen ‘gewone’ relatie: arts en patiënt zijn gelijkwaardig, maar niet gelijk. Door het verschil in afhankelijkheid, kundigheid en verantwoordelijkheid is de arts degene die de regie heeft over het gespreksverloop. Het is essentieel voor de samenwerking dat de arts op een professionele manier met deze ‘ongelijkwaardigheid’ omgaat.

          Samenwerken kan alleen als er sprake is van een goede werkrelatie. Vertrouwen is daarin een essentiële factor. Het grootste deel van de patiënten antwoordde op de vraag: “wat is het belangrijkste in het contact met de huisarts?” de betrouwbaarheid en de dokter kunnen zien als vertrouwenspersoon. Een luisterend oor, belangstelling en medeleven was ook belangrijk volgens dit onderzoek. Vertrouwen van de patiënt voor de arts is ook belangrijk. Artsen ergeren zich aan patiënten die hen wantrouwen en niet eerlijk zijn. Gebrek aan vertrouwen in de arts wordt geassocieerd met ‘defensieve geneeskunde’. Dat houdt in dat artsen doorverwijzen zonder dat er een medische reden voor is, uit angst dat de arts-patiënt relatie geschaad wordt.

          Respect wordt wel de basis van het arts-patiënt contact genoemd en de belangrijkste voorwaarde voor effectieve medische communicatie. Respect blijkt uit aandacht voor de patiënt als individu. Als de patiënt zich gerespecteerd en geaccepteerd voelt, zal hij eerder zijn ideeën, verwachtingen, angsten en zorgen aan de arts kenbaar maken, waardoor een betere diagnostiek mogelijk is. Acceptatie betekent niet dat je het gedrag van de patiënt goedkeurt. Het is zeer goed mogelijk begrip te tonen én je eigen kijk op de situatie uit te spreken.

          “Echt-zijn” betekent jezelf zijn. Wanneer je echt bent, kom je authentiek en natuurlijk over. Met openheid in het arts-patiënt contact wordt bepaald: het tonen van jezelf in een professionele rol. Openheid ontstaat door eerlijk te zijn tegenover jezelf en de patiënt, voor zover relevant en mogelijk.

          Empathie is je kunnen verplaatsen in de belevingswereld van de patiënt. Niet alleen het verhelderen van de ervaringen van de patiënt, maar ook de terugkoppeling en het tonen van empathie is belangrijk. Empathie kan non-verbaal, door houding of stem, of verbaal, door bijvoorbeeld een terugkoppeling of samenvatting. Het is belangrijk dat je je als arts bewust bent van je gevoelens en gedachten in bepaalde situaties. Waar liggen je valkuilen hoe handel je als je in een lastige situatie komt?

          In de praktijk is het zo dat er variatie mogelijk is in de manier waarop artsen en patiënten samenwerken. Afhankelijk van de klacht, de situatie en de wensen en verwachtingen van zowel de arts als de patiënt. Er zijn een aantal modellen die hierbij van toepassing zijn.

          • Het paternalistisch model: de inbreng van de arts is maximaal en de participatie van de patiënt in het keuzeproces minimaal. Het model gaat er vanuit dat de arts weet wat het beste is voor zijn patiënt. Dit komt bijvoorbeeld voor in een spoedsituatie waar direct handelen noodzakelijk is, de patiënt aangeeft niet wil participeren in het besluitvormingsproces of als de arts vermoedt dat de patiënt de informatie echt niet aankan door bijvoorbeeld extreme angst of depressie (therapeutische exceptie).

          • Het overleg model: er is sprake van een interactief proces, waarin arts en patiënt een gelijk aandeel hebben in het gesprek. Er is sprake van gezamenlijke participatie en gedeelde verantwoordelijkheid. Dit model is goed toe te passen bij situaties waarin keuzes gemaakt moeten worden bijvoorbeeld ten aanzien van leefstijlverandering, kwaliteit van leven, korte of lange herstelperioden etc.

          • Het informatieve model: wordt ook wel het consument model genoemd, gaat er vanuit dat de patiënt een duidelijke hulpvraag of duidelijk omlijnde informatie behoefte heeft. De patiënt mist slechts medische kennis. De arts verschaft de informatie die de patiënt nodig heeft. Dit model is gebaseerd op het uitgangspunt van de autonome patiënt; dit impliceert onafhankelijk denken en beslissen. Dit model is alleen geschikt als de patiënt een goed zelfbewustzijn heeft ten aanzien van eigen problematiek. Te denken valt aan patiënten met chronische aandoeningen, bijvoorbeeld astma of eczeem.

          Verschillen in voorkeur voor een bepaalde werkwijze met een van deze modellen kunnen zich voordoen op basis van persoonlijke of culturele verschillen. De relatie en verantwoordelijkheden van de arts en de patiënt moeten in een gesprek bij voorkeur expliciet gedefinieerd worden, zodat beide partijen weten waar ze aan toe zijn.

          Hoe kan je omgaan met emoties in het arts-patiënt contact?

          Hoe kan je omgaan met emoties in het arts-patiënt contact?

          Het hebben of krijgen van een ziekte heeft vaak grote emotionele impact op de patiënt. Denk aan onzekerheid, het moeten omgaan met pijn of het moeten leven met strikte leefregels. Tijdens de anamnese kunnen emoties leiden tot terughoudendheid of juist tot overdrijven van de symptomen. Emoties zijn moeilijk, maken je kwetsbaar en zijn onvoorspelbaar, waardoor reageren lastig is. Het is belangrijk te leren hoe je als arts met emoties van de patiënt en van jezelf om moet gaan, omdat het in de weg kan staan voor een goed verlopend gesprek of behandeling. Zo kun je als arts steun bieden aan patiënten die een verwerkingsproces doormaken.

          Emoties zeggen ons dat een bepaalde gebeurtenis of situatie belangrijk voor ons is. Ze hebben een signaalfunctie: er is iets aan de hand. Emoties maken ons alert en gereed voor actie. Die actie helpt ons iets te doen aan de situatie en geeft ons de mogelijkheid ons aan te passen. Apathie tijdens een depressie zorgt voor vermijding van de confrontatie op dat moment: dit noemen we de adaptieve functie van emoties. Emoties hebben ook een communicatieve functie: via emotionele uitingen doen we een beroep op een ander om rekening te houden met onze behoeften. Emoties hebben invloed op cognitieve functies als aandacht en informatieverwerking. Emoties spelen ook een rol bij het nemen van beslissingen en ze sturen de manier waarop iemand op een bepaalde situatie reageert.

          Uit onderzoek blijkt dat er een aantal universele emoties zijn, namelijk: vreugde, verdriet, woede, angst, verbazing en afschuw. De gezichtsuitdrukkingen die bij deze emoties horen, zijn overal ter wereld bekend. Emoties vertonen een sterke variatie in intensiteit: er zijn subtiele, matige en heftige emoties. Een voorbeeld hiervan is: afkeer, walging, haat. Voor een arts is het van belang om inzicht te hebben in de variatie in intensiteit van emoties.

          Er worden meerdere componenten onderscheiden in een emotionele reactie:

          1. Fysiologisch: emoties gaan gepaard met allerlei lichamelijke processen, die soms aan iemand af te lezen zijn, bijvoorbeeld spierspanning, ademhalingsfrequentie, hartslag, bloeddruk etc.

          2. Cognitief: gedachten die mensen kunnen hebben als reactie op hun gevoelens (zorgen maken, theorieën, beoordeling van situaties). Spelen een rol bij de snelle en onbewuste beoordeling van de situatie.

          3. Gedragscomponent: de actie waar de emotie ons toe aanzet, hoe mensen zich gaan gedragen in reactie op een emotie. Bij sterk negatieve emoties ontstaat de ‘fight-or-flight’ reactie. Gelaatsuitdrukkingen kunnen heel subtiel emoties laten zien

          4. Emotionele expressie: het verbale en non-verbale gedrag dat een emotionele staat weergeeft.

          5. Subjectieve beleving: de persoonlijke ervaring, het bewust voelen van de emotie.

          Emoties ontstaan wanneer het belang van het individu in het geding komen. De beoordeling van de situatie leidt tot een emotie. Mensen beoordelen de situatie vanuit hun eigen referentiekader, waardoor er bij verschillende mensen verschillende emoties ontstaan in dezelfde situatie. Soms ontstaan er ook meerdere emoties bij één situatie, waardoor verwarring kan ontstaan. De emotionele beoordeling van een situatie stuurt ons gedrag. Dit gedrag is meestal niet bewust, waardoor het soms als onredelijk wordt gezien. Ons denken, voelen, doen en onze lichamelijke reacties hangen in hoge mate samen en grijpen op elkaar in.

          Mensen ervaren emoties niet alleen verschillend, maar gaan hier ook verschillend mee om. Het omgaan met emoties en stressvolle situaties heet coping. Er zijn twee basale reacties in het omgaan met emoties: (her)beleven en beheersen, en twee manieren waarop mensen hun emotionele reacties laten blijken: emotionele expressie naar binnen of naar buiten.

          Hieronder staat een schematisch overzicht van de verschillende combinaties die kunnen optreden met de bovenstaande gegevens:

          • (Her)beleven + naar buiten gericht: emotionele uitingen (huilen, schreeuwen)
          • (Her)beleven + naar binnen gericht: stil verwerken (inkrimpen, zwijgen)
          • Beheersen + naar buiten gericht: aandacht richten op andere zaken
          • Beheersen + naar binnen gericht: verdringen van gevoelens (apathie, depressie).

          Mensen reageren verschillend op emoties, maar het verwerken gaat op dezelfde manier. Er moet aandacht geschonken worden aan de emoties, zodat ze minder worden na verloop van tijd. Door het uiten van emoties wordt de situatie herbeleefd en verliezen de emoties hun kracht Het is belangrijk dat bij een succesvolle verwerking naast het (her)beleven van de emoties ook beheersing plaatsvindt. Door heftige emoties kan controleverlies gevoeld worden. Voor een succesvolle verwerking moet de emotie dan ook herbeleefd en vervolgens beheerst worden, om emotioneel weer op orde te komen.

          Kort na een schokkende ervaring zijn de afwisselingen in emoties vaak heftig, maar in de loop van de tijd wordt dit steeds gelijkmatiger. Als emoties de overhand hebben, gedraagt de patiënt zich soms onredelijk en onvoorspelbaar. Wanneer de emoties te veel beheerst worden, stagneert het verwerkingsproces, waardoor de emoties een destructieve invloed krijgen op de patiënt.

          Als de patiënt de emoties niet aan kan, gaan ze deze ontkennen of vermijden. Dit is een gezond beschermingsmechanisme dat aangeeft dat de patiënt de emoties niet aan kan en moet gerespecteerd worden, maar als het te lang duurt zal je als arts moeten proberen dit op te lossen. Ook komt het voor dat patiënten terugvallen in oude gedragspatronen, waardoor hun gedrag star overkomt en soms helemaal niet passend in de situaties. Dit wordt ook wel regressie genoemd. Als een patiënt sterke emoties heeft, kun je het beste een gevoelsreflectie doen. Als de patiënt rustig en rationeel is, kun je informatie geven.

          De prestatie-emotie curve kan worden gebruikt om lastige emotionele processen uit te leggen. De prestatie-emotie curve is een bergparabool met emotionele spanning van laag naar hoog op de x-as en prestatieniveau van laag naar hoog op de y-as. Prestatie in de prestatie-emotie curve staat voor het vermogen. Prestatie staat voor het cognitieve verwerkingsvermogen: het vermogen om ergens aandacht aan te besteden. Bij toenemende emotionele spanning, gaat de prestatie omhoog. Veel mensen hebben een bepaalde mate van spanning nodig om zich te kunnen concentreren. Het proces bereikt de optimale verhouding in het midden van de curve: men is betrokken en alert, maar ook zich inspannend om tot een oplossing te komen. Bij teveel emotionele spanning gaat de prestatie omlaag. Denk bijvoorbeeld aan faalangst.

          Over emoties praten gaat niet ten koste van de aandacht voor het medische probleem, omdat het van belang is om de patiënt goede medische hulp te bieden. De effectiviteit van een consult wordt ernstig geschaad als emoties niet worden onderkend.

          Aandacht voor emoties is van belang:

          • Het signaleren van emoties is belangrijk vanuit diagnostisch oogpunt: emoties hebben invloed op het ontstaan van klachten en ziekten, mensen met emotionele problemen zijn meer vatbaar voor ziekten. (Stress heeft een negatieve invloed op het immuunsysteem)

          • Het bespreken van emoties is van belang voor het verhelderen van de hulpvraag: door emoties te bespreken krijg je een betere kijk op de wensen en verwachtingen van de patiënt.

          • Emoties hebben invloed op het uitvoeren van een behandeling: gevoelens bepalen vaak gedrag en emoties zijn ook belangrijk bij het omgaan met een ziekte, negatieve gevoelens kunnen het aanvaarden van ziekte en behandeling bemoeilijken.

          • Aandacht voor emoties is onderdeel van de hulpverlening: door aandacht te geven aan emoties kan adequaat steun geboden worden bij verwerking. Het vertrouwen van de patiënt in de arts zal groter worden en de samenwerking zal verbeteren.

          • Emoties kunnen de aandacht van de patiënt belemmeren en dus ook de functionele voortgang van het gesprek: de verborgen emoties doen het gesprek moeizaam lopen en zetten de samenwerking onder druk dit kan leiden tot irritatie bij de arts. Als er aandacht aan de emoties wordt besteed, zullen deze negatieve effecten verdwijnen.

          Emoties kunnen informatie kleuren. Ze werken als selectie- en interpretatie mechanismen bij het ontvangen van een boodschap. De meeste mensen zijn zich niet continu bewust van hun eigen emoties. Negatieve emotionele reacties komen vaak voor in gesprek met een patiënt. Ze zijn zowel begrijpelijk als normaal. Wanneer je emoties probeert weg te drukken, kan de intensiteit juist groter worden. Emoties kunnen (soms onbewust) een grote invloed hebben op ons gedrag.

          Voor het hanteren van je eigen emoties is het vooral belangrijk je bewust te zijn van je eigen emoties en ze niet te onderdrukken. Ontkennen, bagatelliseren of veroordelen van je eigen emoties is niet functioneel.

          Redenen van inadequaat reageren op emoties: de arts mist de signalen (arts en patiënt hebben verschillende perspectieven, voor de arts: a matter of logic, voor de patiënt: a matter of alarm), emoties zijn verborgen voor de arts, maar soms ook voor de patiënt zelf. Het kan ook zijn dat de arts er vanuit gaat dat hij de emoties alleen maar erger maakt als hij erover begint. De arts kan ook bang zijn dat hij of zij de emoties moet ‘oplossen’. Artsen kunnen van zichzelf emoties als hinderlijk ervaren, of kan zowel de arts of patiënt last hebben van een taboesfeer waarin emoties en vooral het uiten van emoties zich bevinden. Het kan ook nog zijn dat de arts bang is om zelf emotioneel te worden en daardoor zijn taak niet meer goed te kunnen volbrengen.

          Metacommunicatie

          Metacommunicatie is een gesprek over een gesprek. Hierbij komen onduidelijkheden en misverstanden tijdig boven water. Het is vooral belangrijk om toe te passen wanneer de wederzijdse verwachtingen niet goed op elkaar zijn afgestemd. Wanneer deze onenigheid belangrijk genoeg is, kan de gespreksleider het gesprek onderbreken en kan deze evalueren hoe het gesprek tot nu toe verloopt. Metacommunicatie kan gecombineerd worden met andere gespreksvaardigheden zoals agenderen en hardop denken.

          Welke communicatievaardigheden zijn belangrijk in de medische sector?

          Welke communicatievaardigheden zijn belangrijk in de medische sector?

          Goede communicatie tussen arts en patiënt is de basis van een goede behandeling. Vaak behandelen artsen patiënten niet op de gewenste manier en meestal zitten de problemen op het gebied van communicatie. Een arts moet soms genezen, vaak verlichten en altijd steun bieden. Dat laatste gaat vooral via communicatie: een patiënt wil gehoord en begrepen worden. Het opbouwen van een goede arts-patiënt relatie is moeilijk, maar essentieel. Om een goede band op te bouwen is het van belang om warm en sympathiek te zijn. Als je als arts jezelf voorstelt en zelf verzekerd overkomt, maar toch goed naar de patiënt luistert en laat blijken dat je hem begrijpt, voelt de patiënt zich veel prettiger.

          ⇧

          Het belang van goede communicatie

          Een goede relatie tussen arts en patiënt heeft meerdere voordelen:

          Het levert een betere diagnose op. Patiënten durven meer te vertellen zodat alle relevante informatie sneller naar bogen komt. Zeker bij geestelijke problemen is het erg belangrijk dat de patiënt zich genoeg op zijn gemak voelt om alles eerlijk te zeggen. Goede communicatie heeft de volgende voordelen:

          • De arts herkent sneller of er echt iets met de patiënt is
          • Patiënten hebben meer vertrouwen in de behandeling
          • De therapietrouw van de patiënten is groter

          De patiënt kan zelf fysiek beter worden van een goede arts-patiënt relatie. Vaak helpt het namelijk al heel erg als een patiënt zijn problemen bij iemand kwijt kan. Klachten van patiënten gaan vaak over de communicatie: de arts luistert niet goed, geeft geen heldere informatie of heeft geen respect voor de patiënt.

          ⇧

          Het aanleren van communicatietechnieken

          Naast het aanleren van kennis en vaardigheden is het belangrijk dat de opleiding tot arts ook gericht is op de houding. Een van de manieren om dit aan te leren is door goede voorbeelden te geven. Maar ook formele training is nodig. Bij artsen die in hun studententijd al moeite hadden met communiceren met de patiënt, is gebleken dat ook tijdens hun werk ze niet alle nodige informatie van de patiënt kregen, niet de goede vragen stelden, niet goed signalen konden oppikken en geen actieve houding hadden tijdens het gesprek. Het geven en ontvangen van feedback is een goede manier om studenten en artsen bewust te maken van de houding. Feedback zorgt ervoor dat de arts meer empathie toont, zelfverzekerder is en meer open vragen stelt.
          Het belangrijkste bij het aanleren van communicatievaardigheden is beseffen dat je al kunt communiceren. Het is niet iets waar je pas op je opleiding mee begint. Je kunt jezelf wel trainen door veel te oefenen met medestudenten en acteurs/patiëntensimulaties. Zo kunnen ook de moeilijke situaties, zoals een slechte diagnose of een taboe, worden geoefend zonder dat een patiënt eronder lijdt als het misgaat.

          Vaak denken studenten dat communiceren ze goed af gaat. Wees daar voorzichtig mee, de meest zelfverzekerde studenten krijgen vaak erg veel last met communiceren tijdens hun werk.

          ⇧
          Medisch-wetenschappelijk onderzoek: welke onderzoeksfasen zijn er te onderscheiden?

          Medisch-wetenschappelijk onderzoek: welke onderzoeksfasen zijn er te onderscheiden?


          Medisch onderzoek gaat vaak over het bestuderen en kwantificeren van (patho)fysiologische of (patho)biologische relaties bij proefpersonen. Dit kan zowel op een experimentele als een observationele wijze worden uitgevoerd.

          De basisstructuur van medisch-wetenschappelijk onderzoek is gelijk. Het bestaat uit de volgende stappen:

          1. Beschrijven motief

          2. Relevante literatuur bestuderen

          3. Definitieve vraagstelling formuleren

          4. Passende onderzoeksvorm selecteren

          5. Globale onderzoeksontwerp beschrijven

          6. Onderzoeksvariabelen definiëren

          7. Operationalisering

          8. Draaiboek schrijven

          9. Dataverzameling

          10. Data-analyse

          11. Interpretatie resultaten

          12. Rapportage en publicatie

          ⇧

          Motief beschrijven

          Een onderzoek moet een motief hebben om een bepaald onderzoek uit te voeren. Er zijn veel verschillende soorten motieven om onderzoek te doen, bijvoorbeeld nieuwsgierigheid, voorgaande onderzoeksbevindingen (vervolgonderzoek) of een klinisch of maatschappelijk probleem.

          Een onderzoek kan verschillende vormen van relevantie hebben: wetenschappelijke relevantie, maatschappelijke/klinische relevantie en praktische relevantie. Van wetenschappelijke relevantie is sprake als er bijvoorbeeld al een onderzoek gedaan is naar een bepaald onderwerp en er vervolgonderzoek nodig is. Van maatschappelijke/klinische relevantie is sprake wanneer er een klinisch/maatschappelijk probleem is waar onderzoek naar gedaan kan worden om een oplossing te vinden. Praktische relevantie heeft een onderzoek als het onderzoek leidt tot oplossingen voor praktische problemen.

          Het is belangrijk om te bedenken wie er belang bij heeft dat de vraagstelling wordt beantwoord. Deze partijen worden stakeholders (belanghebbenden) genoemd. Er bestaan verschillende categorieën: patiënten, artsen/andere professionals, overheidsinstanties, bedrijven die producten verkopen voor de medische markt, verzekeraars en onderzoekers zelf.

          Onderzoeksgelden (subsidies) bepalen voor een belangrijk deel welke onderzoeken wel en welke niet uitgevoerd gaan worden. Deze subsidiegevers bepalen daardoor voor een groot deel naar welke vraagstukken onderzoek gedaan wordt. Om achter een relevant vraagstuk te komen, dienen onderzoekers te praten met stakeholders omdat zij te maken hebben met het probleem. Door goed het vraagstuk in beeld te brengen, zal er een beter antwoord op de vraagstelling uit het onderzoek komen omdat de onderzoeker juiste keuzes kan maken tijdens onderzoek waardoor het werkelijke vraagstuk onderzocht wordt. Als de onderzoeker helemaal op de hoogte is van de motieven en belangen kan het onderzoeksprobleem beschreven worden: de voorlopige vraagstelling.

          ⇧

          Relevante literatuur bestuderen

          Dit is nodig om erachter te komen welke informatie al beschikbaar is over een bepaald probleem. Door het bestuderen van oriënterende literatuur (overzichtsartikelen, inleidende boeken en gesprekken met experts) kan het doen van onnodig onderzoek en het maken van onnodige fouten worden voorkomen. Door het doen van literatuuronderzoek kan de daarvoor gemaakte voorlopige vraagstelling bijgesteld worden. Er vindt trechtering van de vraagstelling plaats, waardoor de vraagstelling steeds meer wordt ingeperkt.

          Na het bestuderen van oriënterende literatuur kan worden overgegaan op het bestuderen van literatuur die antwoord geeft op specifieke vragen. Het is belangrijk om tijdens het bestuderen van literatuur een kritische instelling te hebben.

          Het is belangrijk een literatuuroverzicht te maken. Door dit te doen verbetert het inzicht in de wijze waarop het onderzoek uitgevoerd moet gaan worden. Uit dit literatuuronderzoek volgt de definitieve vraagstelling.

          ⇧

          Definitieve vraagstelling formuleren

          Dit is de vraag waar het onderzoek antwoord op moet gaan geven. Deze moet eenduidig te interpreteren zijn. Er wordt vaak gebruik gemaakt van de PICO-methode. Dit staat voor: patiënt, intervention, comparison en outcome. Al deze zaken moeten in de definitieve vraagstelling worden opgenomen.

          De vraagstelling moet onderzoekbaar zijn. Ook moet uit de vraagstelling blijken naar welke informatie de onderzoeker op zoek is. Dit zijn de criteria voor een wetenschappelijk vraagstelling: onderzoekbaar, volledig, eenduidig, enkelvoudig, relevant, eenvoudig en correct geformuleerd.

          Inventariserend/beschrijvend/explorerend onderzoek wordt gedaan om meer inzicht te krijgen in een bepaalde natuurlijk situatie of natuurlijke ontwikkeling. Bij toetsend onderzoek wordt een bepaald effect of een bepaalde samenhang getoetst. Uit de definitieve vraagstelling moet duidelijk zijn wat bij wie, waar en wanneer wordt onderzocht.

          ⇧

          Onderzoeksvorm selecteren

          Meestal is er niet veel keuze in welke onderzoeksvorm bij de vraagstelling past. Echter, soms zijn er wel meerdere opties en moet de onderzoeker bepalen welke vorm het meest geschikt is.

          ⇧

          Onderzoeksontwerp beschrijven

          In deze fase wordt in grove lijnen opgeschreven hoe het onderzoek zal gaan verlopen. Een beschrijving van het onderzoeksontwerp bevat de volgende zaken: onderzoekspopulatie, plaats en tijd van het onderzoek, aard van de metingen en de wijze waarop de gegevens verzameld en geanalyseerd gaan worden.

          ⇧

          Onderzoeksvariabelen definiëren

          Er zijn verschillende categorieën variabelen:

          • Afhankelijke variabelen: dit zijn meestal de ziekte- of gezondheidsvariabelen. Deze variabele is het resultaat van een of meer andere factoren.

          • Onafhankelijke variabelen (ook wel determinant): deze variabele moet bijdragen aan de verandering van de afhankelijke variabelen. Dit zijn de vermoede oorzaken in de causale relatie tussen de variabelen. Deze variabelen hebben dus effect op de afhankelijke variabele.

          • Verstorende variabelen (ook wel confounders): dit zijn onafhankelijke variabelen die geassocieerd zijn met de determinant. Hierin is de onderzoeker niet geïnteresseerd, maar ze dienen toch betrokken te worden bij het onderzoek om het zuivere effect van de determinant op de afhankelijke variabele te bepalen.

          • Effect modificerende variabelen: deze modificeren de sterkte van het effect van de determinant op de afhankelijke variabele. De sterkte van het effect is anders voor verschillende waarden van de effect modificerende variabelen (het effect van zout op bloeddruk is bijvoorbeeld sterker bij mannen dan bij vrouwen).

          • Achtergrondvariabelen: deze beschrijven de onderzoekspopulatie (mensen, dieren, weefsels).

          • Intermediaire variabelen: deze maken deel uit van de causale relatie tussen determinant en afhankelijke variabele.

          Wanneer de relevantie variabelen uitgekozen zijn, is het belangrijk om deze nauwkeurig theoretisch te definiëren.

          ⇧

          Operationaliseren

          Nu worden de variabelen die betrokken zijn bij het onderzoek meetbaar gemaakt. Er moet ook een geschikt meetinstrument gekozen worden om de meetbare variabele daadwerkelijk te kunnen meten. Er moeten criteria opgesteld worden waaraan de variabelen moeten voldoen.

          Bij deze fase is het belangrijk de validiteit van het meetinstrument en daarmee het onderzoek te bewaken. Dit betekent dat er op gelet moet worden of er nog wel gemeten wordt wat men beoogt te meten. Ook moet de reproduceerbaarheid van de meting goed zijn. Dit houdt in dat bij het herhalen van dezelfde meting het meetinstrument dezelfde waarde aangeeft.

          ⇧

          Draaiboek schrijven

          In deze fase wordt het onderzoeksprotocol geschreven. Hierin staat in detail wat er stap voor stap gedaan gaat worden in het onderzoek. De volgende punten moeten in ieder geval aan de orde komen: motief, vraagstelling, samenvatting van de onderzochte literatuur, globale onderzoeksontwerp, variabelen, meetmethoden, onderzoekspopulatie (ook de grootte), onderzoeksorganisatie (ook het tijdschema), kosten, registratie, beveiliging van gegevens, analyseschema en rapportage.

          Het is belangrijk onderscheid te maken tussen de doelpopulatie (de groep mensen waarover je uiteindelijk een uitspraak wilt kunnen doen) en de onderzoekspopulatie (waaruit de steekproef getrokken is) en de steekproef.

          Er zijn verscheidene methoden om een steekproef te trekken: aselect en systematisch. Bij aselecte steekproeven hebben alle personen uit de onderzoekspopulatie een even grote kans om in de steekproef terecht te komen. Een systematische steekproef hebben de personen uit de onderzoekspopulatie ongelijke kansen om in de steekproef terecht te komen. Dit kan soms het geval zijn bij proefdieronderzoek waarbij een aantal gefokte dieren aangeleverd worden. Meestal geeft dit geen problemen omdat de groepen dieren zeer homogeen zijn. In het protocol moet duidelijk beschreven staan wat de precieze onderzoekspopulatie is en hoe de steekproef getrokken is.

          De minimaal benodigde grootte van de steekproef kan middels statistische tests geschat worden. Hierbij wordt rekening gehouden met de nauwkeurigheid waarmee de onderzoeker het vraagstuk wil beantwoorden. Bij het bepalen van de grootte van de steekproef wordt ook rekening gehouden met de verwachtte uitval en non-respons. Bij onderzoek met enquêtes is er vaak veel non-respons (40%). Hierbij moet je dan nagaan of de non-responders systematisch verschillen van de responders.

          Ook is de logistiek een belangrijk onderdeel wat in het onderzoeksprotocol beschreven moet worden. Er moet een tijdschema gemaakt worden waar met veel factoren rekening gehouden moet worden (o.a. vakantiedagen, tijd nodig voor vooronderzoek, etc.).

          Wanneer het onderzoek gefinancierd wordt door een subsidiegever is het ook belangrijk om een kostenplaatje in het onderzoeksprotocol te verwerken. Er zijn veel kostenbronnen bij het doen van medisch-wetenschappelijk onderzoek. Het grootste deel gaat naar de onderzoekers en ondersteunend personeel. Echter, ook moeten eventuele proefdieren, medicatie, reiskosten, huisvestingkosten, etc. betaald worden.

          Het is belangrijk om op een efficiënte manier data te registreren. Elke handeling moet vastgelegd worden. Ook zijn het vertrouwelijke gegevens waar soms mee gewerkt wordt. Er moet dus aandacht besteed worden aan de beveiliging hiervan. Ook moet in deze fase alvast nagedacht worden over de rapportage en publicatie. Wie publiceert mee en in welke volgorde. Dit voorkomen onenigheid achteraf.

          ⇧

          Dataverzameling

          Eerst moet alles gereed gemaakt worden om de daadwerkelijke data te kunnen verzamelen. Denk hierbij aan het trekken van de steekproef, het bestellen van medicatie, het protocol aan de medisch-ethische commissie voorleggen, etc. Nu kan de echte dataverzameling beginnen. Dit zou foutloos moeten kunnen verlopen omdat het onderzoek eigenlijk op papier al is uitgevoerd bij het maken van het onderzoeksprotocol. Echter, vaak ontstaan er onverwachte situaties. Tijdens deze fase dient nauwkeurig een logboek bijgehouden te worden.

          ⇧

          Data-analyse

          Het is onmogelijk om alle data die verzameld is te analyseren. Deze moet daarom eerst worden omgezet tot handzame parameters.

          ⇧

          Interpretatie van de resultaten

          In deze fase moet de onderzoeker goed onderbouwen hoe hij/zij gekomen is tot zijn/haar interpretatie van bepaalde resultaten. In deze fase wordt eigenlijk antwoord gegeven op de vraagstelling. Hier dient ook de generaliseerbaarheid en de bijdrage die het onderzoek heeft geleverd beschreven te worden.

          ⇧

          Rapportage en publicatie

          De resultaten moeten gerapporteerd worden zodat belangstellenden er kennis van kunnen nemen en er een kritisch oordeel over kunnen vormen. Een geschikte manier om dit te bewerkstelligen is een wetenschappelijk tijdschrift, maar ook een boek, proefschrift of een congresbijdrage kan dit bewerkstelligen. Er wordt vaak al begonnen met schrijven van het artikel voordat de data geanalyseerd wordt.

          ⇧
          Samenvatting bij NHG-standaarden van het Nederlands Huisartsen Genootschap

          Samenvatting bij NHG-standaarden van het Nederlands Huisartsen Genootschap

          Samenvattingen en studiehulp bij NHG-standaarden van het Nederlands Huisartsen Genootschap

          • Samenvatting bij NHG-standaarden van het Nederlands Huisartsen Genootschap zijn gedeeld op JoHo WorldSupporter.
          • Een overzicht van alle NHG-Standaarden voor de huisarts. Deze richtlijnen zijn bedoeld om het medische beleid in de dagelijkse praktijk van de huisarts te ondersteunen.

          Inhoudsopgave

          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Algemeen
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Bloed
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Spijsverteringsorganen
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Ogen
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Oren
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Hart-vaatstelsel
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Bewegingsapparaat
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Zenuwstelsel
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Psychische problemen
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Luchtwegen
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Huid en subcutis
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Endocriene klieren, voeding, metabolisme
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Urinewegen
          • NHG-standaarden - Geneeskunde - Thema: Zwangerschap, anticonceptie, geslachtsorganen

          Naar de samenvatting

          Meer lezen

          Medische vaardigheid & Verpleging als studie en kennisgebied

          Werken en jezelf ontwikkelen als arts en zorgverlener

          Statistiek en onderzoeksmethoden bij medische wetenschappen: uitgelichte boeksamenvattingen

          Statistiek en onderzoeksmethoden bij medische wetenschappen: uitgelichte boeksamenvattingen

          Samenvatting van The Analysis of Biological Data van Whitlock & Schluter
          Samenvatting van Handleiding medisch-wetenschappelijk onderzoek van Zielhuis ea.
          Samenvatting van Essentials of Research Methods in Health, Physical Education, Exercise Science van Berg & Latin
          Samenvatting van Het Geneeskundig Proces van Grundmeijer
          Samenvatting van Recepten voor een Goed Gesprek van Esch e.a.
          Medische vaardigheden: uitgelichte chapter- en boeksamenvattingen
          Statistiek en onderzoeksmethoden: uitgelichte boeksamenvattingen
          Therapeutische vaardigheden: leren of versterken
          Medische vaardigheden: leren of versterken
          Medische vaardigheden en verpleegkunde studeren en stagelopen in het buitenland

          Medische vaardigheden en verpleegkunde studeren en stagelopen in het buitenland

          Medische vaardigheden en verpleegkunde in binnen- en buitenland: van studie, stage tot onderzoek doen Inhoud: o.a. Wat zijn je werkzaamheden als verpleegkundige? Wat zijn je werkzaamheden als zorgverlener? Wat zijn je werkzaamheden als co-assistent of stagiaire geneeskunde? Wat zijn je werkzaamheden als arts? In welke landen en met welke werkzaamheden kan je in het buitenland via JoHo werken, stagelopen of...... lees verder op de pagina
          Therapeutische vaardigheden: uitgelichte boeksamenvattingen

          Therapeutische vaardigheden: uitgelichte boeksamenvattingen

          Therapeutische vaardigheden: leren of versterken
          Gedragstherapie en behandeling: uitgelichte boeksamenvattingen

          Gedragstherapie en behandeling: uitgelichte boeksamenvattingen

          Samenvatting van Behavioral Interventions in Cognitive Behavior Therapy van Farmer & Chapman
          Samenvatting van Beslissingen over kinderen in problematische opvoedingssituaties van Juffer
          Samenvatting van Cognitieve gedragstherapie met kinderen en jeugdigen: probleemgericht én oplossingsgericht van Cladder
          Samenvatting van Cognitive behaviour therapy for children and families van Graham & Reynolds
          Samenvatting van Cognitive Behavior Therapy: Basics and Beyond van Beck
          Samenvatting van Cognitive Behavior Therapy: Core Principles for Practice van O’Donohue & Fisher
          Samenvatting van Cognitive behaviour therapy for children and families van Graham & Reynolds
          Samenvatting van Inleiding tot de Gedragstherapie van Hermans e.a.
          Samenvatting van Klinische psychologie: Diagnostiek en behandeling van Simon et al.
          Samenvatting van Methoden en technieken van gedragstherapie bij kinderen en jeugdigen van Prins et al.
          Samenvatting van Practical Counselling Skills An Integrative Approach van Geldard & Geldard
          Samenvatting van Psychotherapie: Van theorie tot praktijk van Van Deth
          Samenvatting van The Psychology of Attitudes & Attitude Change van Maio e.a.
          Therapeutische vaardigheden: uitgelichte boeksamenvattingen
          Klinische en gezondheidspsychologie: uitgelichte boeksamenvattingen
          Orthopedagogiek en klinische pedagogiek: uitgelichte boeksamenvattingen
          Klinische en gezondheidspsychologie: uitgelichte boeksamenvattingen

          Klinische en gezondheidspsychologie: uitgelichte boeksamenvattingen

          Samenvatting van Abnormal Psychology van Butcher e.a.
          Samenvatting van Abnormal Psychology van Nolen-Hoeksema
          Samenvatting van Abnormal Psychology: An Integrative Approach van Barlow & Durand
          Samenvatting van Addictions van Teesson
          Samenvatting van Behavior modification: What it is and how to do it van Martin & Pear
          Samenvatting van Capita Selecta in Clinical Psychology van Wessel and Aan het Rot
          Samenvatting van Cognitieve Therapie: de Basisvaardigheden van Ten Broeke e.a.
          Samenvatting van Depression van Hammen & Watkins
          Samenvatting van Essential Psychotherapies: Theory and Practice van Messer & Gurman
          Samenvatting van Fundamentals of Abnormal Psychology van Comer
          Samenvatting van Gezondheidsvoorlichting en gedragsverandering: een planmatige aanpak van Brug et al.
          Samenvatting van Handboek klinische ontwikkelingspsychologie van Prins and Braet
          Samenvatting van Handboek Persoonlijkheidspathologie van Eurelings-Bontekoe
          Samenvatting van Handboek Verslaving van Franken & Van den Brink
          Samenvatting van Health Psychology van Taylor
          Samenvatting van Hoe voorkom je ADHD? Door de diagnose niet te stellen van Batstra
          Samenvatting van Handboek posttraumatische stressstoornissen van Vermetten
          Samenvatting van Introduction to Health Psychology van Morrison and Bennett
          Samenvatting van Introduction to Personality, Clinical and Health Psychology van Custom edition UL
          Samenvatting van Psychologische diagnostiek in de gezondheidszorg van Luteijn & Barelds
          Samenvatting van Psychopathology (RUG) van Davey
          Samenvatting van Survival Psychology van Leach
          Samenvatting van The Handbook of Intellectual Disability and Clinical Psychology Practice van Carr e.a.
          Samenvatting van Why Zebras Don’t Get Ulcers: The Acclaimed Guide to Stress, Stress-Related Diseases, and Coping van Sapolsky
          Gedragstherapie en behandeling: uitgelichte boeksamenvattingen
          Orthopedagogiek en klinische pedagogiek: uitgelichte boeksamenvattingen
          Psychologische gespreksvoering en psychodiagnostiek: uitgelichte boeksamenvattingen
          Psychologie en Gedragswetenschappen: uitgelichte boeksamenvattingen
          Medische vaardigheden: uitgelichte chapter- en boeksamenvattingen

          Medische vaardigheden: uitgelichte chapter- en boeksamenvattingen

          Wat is er nodig voor een goed gesprek tussen arts en patiënt?
          Hoe kan je omgaan met emoties in het arts-patiënt contact?
          Welke communicatievaardigheden zijn belangrijk in de medische sector?
          Medisch-wetenschappelijk onderzoek: welke onderzoeksfasen zijn er te onderscheiden?
          Samenvatting bij NHG-standaarden van het Nederlands Huisartsen Genootschap
          Statistiek en onderzoeksmethoden bij medische wetenschappen: uitgelichte boeksamenvattingen
          Therapeutische vaardigheden: leren of versterken
          Medische vaardigheden: leren of versterken
          Medische vaardigheden en verpleegkunde studeren en stagelopen in het buitenland
          Psychologische gespreksvoering en psychodiagnostiek: uitgelichte boeksamenvattingen

          Psychologische gespreksvoering en psychodiagnostiek: uitgelichte boeksamenvattingen

          Samenvatting van De Diagnostische Cyclus: Een praktijkleer van De Bruyn et al.
          Samenvatting van Essential Research Findings in Counselling and Psychotherapy van Cooper
          Samenvatting van Handboek psychodiagnostiek en beperkte begaafdheid van Kraijer & Plas
          Samenvatting van Handelingsgerichte diagnostiek in het onderwijs. Een praktijkmodel voor diagnostiek en advisering van Pameijer & Beukering
          Samenvatting van Klinische psychologie: Theorieën en psychopathologie van Van der Molen et al.
          Samenvatting van Psychodiagnostiek: Het onderzoeksproces in de praktijk van Witteman et al.
          Samenvatting van Psychological diagnostics in health care van Luteijn & Barelds
          Samenvatting van Psychological testing and assessment van Cohen et al.
          Samenvatting van Psychological Testing and Assessment Custom Edition University of Leiden van Van der Molen et al.
          Samenvatting van Psychologische gespreksvoering: een basis voor hulpverlening van Lang and Van der Molen
          Samenvatting van Psychopathology: Research, Assessment and Treatment in Clinical Psychology van Davey
          Samenvatting van Testtheorie: Inleiding in de theorie van de psychologische test en zijn toepassingen van Drenth and Sijtsma
          Samenvatting van Zes psychologische stromingen en één cliënt: theorie en toepassing voor de praktijk van Weerman
          Therapeutische vaardigheden: uitgelichte boeksamenvattingen
          Klinische en gezondheidspsychologie: uitgelichte boeksamenvattingen
          Orthopedagogiek en klinische pedagogiek: uitgelichte boeksamenvattingen

          Orthopedagogiek en klinische pedagogiek: uitgelichte boeksamenvattingen

          Samenvatting van Abnormal child and adolescent psychology van Israel ea
          Samenvatting van Abnormal Child Psychology van Mash & Wolfe
          Samenvatting van An Introduction to Child Development van Keenan & Evans
          Samenvatting van Children with Disabilities van Batshaw
          Samenvatting van Developmental Psychopathology: From Infancy Through Adolescence with DSM-5 Update Supplement van Kerig e.a.
          Samenvatting van Gedragsproblemen in scholen: het denken en handelen van leraren van Van der Wolf & Van Beukering
          Samenvatting van Handboek Forensische Orthopedagogiek van Hendriks et al.
          Samenvatting van Handboek psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen en adolescenten van Tak et al.
          Studiegids bij Kinder- en jeugdpsychiatrie deel 2: onderzoek en diagnostiek van Verhulst e.a.
          Samenvatting van Kinderpsychotherapie van De Bruyn-Beneder
          Samenvatting van Luister je wel naar mij? Gespreksvoering met kinderen tussen vier en twaalf jaar van Delfos
          Samenvatting van Ontwikkelingspsychopathologie bij kinderen en jeugdigen van Rigter
          Samenvatting van Orthopedagogiek: Antwoorden op vraagstellingen van Van Heteren et al.
          Samenvatting van Orthopedagogiek: Ontwikkelingen, theorieën en modellen van Ruijssenaars e.a.
          Studiegids bij Psychische stoornissen, gedragsproblemen en verstandelijke handicap van Došen
          Samenvatting van Sociaal onhandig: de opvoeding van kinderen met PDD-NOS van Veen-Mulders e.a.
          Samenvatting van The Handbook of Child and Adolescent Clinical Psychology van Carr
          Samenvatting van Zorg om dyslexie van Verhoeven ea
          Gedragstherapie en behandeling: uitgelichte boeksamenvattingen
          Klinische en gezondheidspsychologie: uitgelichte boeksamenvattingen
          Pedagogiek, onderwijskunde en opvoeding: uitgelichte boeksamenvattingen
          Psychologische gespreksvoering en psychodiagnostiek: uitgelichte boeksamenvattingen

          Medische vaardigheden en verpleegkunde studeren en stagelopen in het buitenland
          Werken in de zorg verzekeren en medische werkzaamheden in het buitenland tijdens werk, co-schap, stage of vrijwilligerswerk
          Competenties en vaardigheden ontwikkelen in binnen- en buitenland: uitgelichte thema's
          Argumentatie & Logica: van cliché naar redenering
          Carrièreplanning & Loopbaan kiezen of beroep veranderen

          Carrièreplanning & Loopbaan kiezen of beroep veranderen

          Het plannen van je carrière, het switchen van loopbaan en het aanvaarden van toeval Beroepskeuze - Carrièreswitch - Functies - Werkrollen - Werksectoren Collega's kiezen - Levenspad volgen - Werktoekomst bepalen - Zelf bijdragen Inhoud o.a. Carrièreplanning & Verkenning Wat is werk, wat is een carrière en waarom werken wij? Werken, stagelopen en vrijwilligerswerk in binnen- en buitenland per activiteit...... lees verder op de pagina
          Competenties en vaardigheden om te leren, te werken en te leven

          Competenties en vaardigheden om te leren, te werken en te leven

          Competenties en vaardigheden voor je studie, je werk, je reizen en je leven Alle eigenschappen, kwaliteiten, waarden, vaardigheden, competenties, talenten en contenties die bijdragen aan een zingevende en succesvolle leer-, werk en leefomgeving Inhoud: o.a. Wat zijn competenties of kwaliteiten? Wat zijn eigenschappen, kwaliteiten, waarden, vaardigheden, competenties, talenten en contenties? Hoe ga je om met de mening van een ander...... lees verder op de pagina
          Vraag stellen en antwoord zoeken: van probleem naar oplossing gaan
          Gelukkig en tevreden voelen door te weten wat je wilt, of te weten wat je niet wil

          Gelukkig en tevreden voelen door te weten wat je wilt, of te weten wat je niet wil

          Tevreden voelen met je studie, je werkzaamheden en de invulling van je leven Een content gevoel, geluksgevoel en goed gevoel via: behulpzaamheid, betrokkenheid, inlevingsvermogen, onafhankelijkheid, stabiliteit, stapgerichtheid, vrijheid, zelfbewustzijn en zingeving Inhoud: o.a. Wat is contentheid, wat zijn contenties en de bronnen van een goed of gelukkig gevoel? Behulpzaamheid & Onbehulpzaamheid: help jezelf door de ander te helpen Betrokkenheid &...... lees verder op de pagina
          Gesprek & Overleg: van discussie naar overeenstemming
          Kennis uitwisselen, kennis overdragen en communiceren met begrip

          Kennis uitwisselen, kennis overdragen en communiceren met begrip

          Boodschappen overdragen, begrip kweken en betrokkenheid versterken Argumentatie - Communicatie - Overtuigingskracht - Redenatie - Tekstgebruik - Schrijfvaardigheden inhoud: o.a. Argumentatie en logica, van cliché's tot redeneringen Gedachte en ideevorming, van brainstorm naar briljant idee Communicatiestudie & Communicatiewetenschap Internationale communicatie en cross-culturele wetenschap Communicatievaardigeheden, taal en tekstgebruik Gesprekken en dicussies bij studie en werk Taal en tekstgebruik om kennis over...... lees verder op de pagina
          Keuze & Twijfel: van keuzestress naar een goede beslissing
          Studiekeuze maken en master kiezen

          Studiekeuze maken en master kiezen

          Studie, master of cursus zoeken en kiezen voor je opleiding en toekomst Van motivatie, plezier, specialisatie, talent en toekomstperspectief naar zingeving of zelfinzicht Inhoud : o.a Wat is talent en wat zijn talenten? Wat zijn de stappen die je kan nemen als je een studie, een master, een cursus of een opleiding wil kiezen? Welke studies kan je doen: Wat...... lees verder op de pagina
          Talent & Aanleg om te leren, te werken en te leven
          Hoe maak je de juiste keuzes, blijf je gemotiveerd, en voel je je tevreden: alle voorwaarden op een rij

          Hoe maak je de juiste keuzes, blijf je gemotiveerd, en voel je je tevreden: alle voorwaarden op een rij

          Behulpzaamheid versus onbehulpzaamheid: help jezelf door de ander te helpen
          Beleving versus verveling: creëer perspectief door het openen van nieuwe deuren
          Betrokkenheid versus onverschilligheid: geef niet op maar ergens om
          Inlevingsvermogen versus onbegrip: maak gebruik van je empathische vaardigheden
          Onafhankelijkheid versus afhankelijkheid: blijf bij jezelf en laat die kudde achter je
          Stap voor stap versus ongefocussed: richt je op je reis en niet op je bestemming
          Stabiliteit versus stress: ga actief om met je negatieve emoties
          Succes versus teleurstelling: waardeer en vier je kleine succes
          Tolerantie versus onverdraagzaamheid: laat de ander zijn eigen weg bewandelen
          Verbondenheid versus eenzaamheid: leg en onderhoud sociale contacten
          Vrijheid versus beperking: voel je onbeperkt en niet begrensd
          Zelfbewust zijn versus onzekerheid: ontdek je kwaliteiten, verkrijg zelfinzicht en omzeil je klippen
          Zingeving en motivatie: zoek voldoening bij studie, werk, reizen en de wereld om je heen
          Gelukkig en tevreden voelen door te weten wat je wilt, of te weten wat je niet wil
          Competenties en vaardigheden ontwikkelen in binnen- en buitenland: uitgelichte thema's
          Emoties, indicaties en motivaties: uitgelichte thema's

          Behulpzaamheid versus onbehulpzaamheid: help jezelf door de ander te helpen

          Behulpzaamheid versus onbehulpzaamheid: help jezelf door de ander te helpen

          Behulpzaam zijn, anderen helpen, geven in plaats van nemen Altruïsme - Dankbaarheid - Gewetensvolheid - Respect - Sociaal gedrag Inhoud: o.a. Wat is onbehulpzaam zijn en onbehulpzaamheid? Wat houdt dankbaarheid in? Wat betekent servicegericht zijn en wat is klantgericht zijn? Wat is gewetensvol, en wat is naar je geweten handelen? Wat is respect en respectloosheid? Wat is asociaal zijn, en...... lees verder op de pagina
          Beleving versus verveling: creëer perspectief door het openen van nieuwe deuren
          Betrokkenheid versus onverschilligheid: geef niet op maar ergens om
          Inlevingsvermogen versus onbegrip: maak gebruik van je empathische vaardigheden
          Onafhankelijkheid versus afhankelijkheid: blijf bij jezelf en laat die kudde achter je

          Onafhankelijkheid versus afhankelijkheid: blijf bij jezelf en laat die kudde achter je

          Onafhankelijkheid: je eigen weg vinden, jezelf weren tegen oneigenlijk gedrag en afstand nemen van kuddegedrag en meeloperij Afhankelijkheid - Authenticiteit - Beïnvloeding - Betrouwbaarheid - Jezelf zijn - Integriteit Inhoud: o.a. Wat is onafhankelijkheid en wat houdt onafhankelijk zijn in? Wat is een genuanceerd oordeel? Wat is integer zijn en over integriteit beschikken? Wat is bescheidenheid en wat houdt bescheiden...... lees verder op de pagina
          Stap voor stap versus ongefocussed: richt je op je reis en niet op je bestemming
          Stabiliteit versus stress: ga actief om met je negatieve emoties

          Stabiliteit versus stress: ga actief om met je negatieve emoties

          Stress voorkomen, met spanning omgaan en je stabiliteit te versterken Angst overwinnen - Burnout bestrijden - Drukte dimmen - Emotie erkennen - Evenwichtigheid versterken - Relaxed reageren - Spanning positief inzetten Inhoud: o.a. Wat is stress, wat is gestresst zijn, en wat is stressbestendigheid? Wat is stabiliteit en wat betekent je mentaal stabiel en in balans voelen? Wat houdt instabiliteit...... lees verder op de pagina
          Succes versus teleurstelling: waardeer en vier je kleine succes

          Succes versus teleurstelling: waardeer en vier je kleine succes

          Stilstaan bij behaalde doelen, vieren van de eigen kleine en grote successen Waardering van de ander voelen, zonder die ook nodig te hebben Inhoud: o.a. Wat is trots en waar bestaat trots zijn uit? Wat houdt dankbaarheid in? Wat is doorzettingsvermogen, volhoudendheid en volharding? Wat is teleurstelling en wat betekent teleurgesteld zijn? Wat is spijt en wat betekent spijtvol zijn?...... lees verder op de pagina
          Tolerantie versus onverdraagzaamheid: laat de ander zijn eigen weg bewandelen
          Verbondenheid versus eenzaamheid: leg en onderhoud sociale contacten
          Vrijheid versus beperking: voel je onbeperkt en niet begrensd

          Vrijheid versus beperking: voel je onbeperkt en niet begrensd

          Onbeperktheid en vrijheid van geest Je vrij voelen, je niet begrensd voelen, jezelf weren tegen wenselijk gedrag zonder gronden Inhoud o.a. Wat is je onbeperkt voelen? Wat houdt vrijheid en je vrij voelen in? Wat is onafhankelijkheid en wat houdt onafhankelijk zijn in? Wat is energiek zijn, en betekent energie hebben? Wat is tolerantie en tolerant zijn? Wat houdt je...... lees verder op de pagina
          Zelfbewust zijn versus onzekerheid: ontdek je kwaliteiten, verkrijg zelfinzicht en omzeil je klippen

          Zelfbewust zijn versus onzekerheid: ontdek je kwaliteiten, verkrijg zelfinzicht en omzeil je klippen

          Zelfbewust zijn, zelfkennis en zelfinzicht opdoen, kwaliteiten ontdekken, kansen benutten en klippen omzeilen Eigen bestemming vinden - Onzekerheid plek - Zelfvertrouwen versterken Inhoud: o.a. Wat betekent zelfbewustheid en wat wordt verstaan onder zelfbewust zijn? Wat betekent onzekerheid en je onzeker voelen, en wat is vertrouwen en vertrouwen hebben? Wat betekent zelfverzekerdheid en wat wordt verstaan onder zelfwaardering? Wat betekent negativiteit...... lees verder op de pagina
          Zingeving en motivatie: zoek voldoening bij studie, werk, reizen en de wereld om je heen
          Gelukkig en tevreden voelen door te weten wat je wilt, of te weten wat je niet wil

          Gelukkig en tevreden voelen door te weten wat je wilt, of te weten wat je niet wil

          Tevreden voelen met je studie, je werkzaamheden en de invulling van je leven Een content gevoel, geluksgevoel en goed gevoel via: behulpzaamheid, betrokkenheid, inlevingsvermogen, onafhankelijkheid, stabiliteit, stapgerichtheid, vrijheid, zelfbewustzijn en zingeving Inhoud: o.a. Wat is contentheid, wat zijn contenties en de bronnen van een goed of gelukkig gevoel? Behulpzaamheid & Onbehulpzaamheid: help jezelf door de ander te helpen Betrokkenheid &...... lees verder op de pagina
          Competenties en vaardigheden ontwikkelen in binnen- en buitenland: uitgelichte thema's

          Competenties en vaardigheden ontwikkelen in binnen- en buitenland: uitgelichte thema's

          Argumentatie & Logica: van cliché naar redenering
          Carrièreplanning & Loopbaan kiezen of beroep veranderen
          Competenties en vaardigheden om te leren, te werken en te leven
          Vraag stellen en antwoord zoeken: van probleem naar oplossing gaan
          Gelukkig en tevreden voelen door te weten wat je wilt, of te weten wat je niet wil
          Gesprek & Overleg: van discussie naar overeenstemming
          Kennis uitwisselen, kennis overdragen en communiceren met begrip
          Keuze & Twijfel: van keuzestress naar een goede beslissing
          Studiekeuze maken en master kiezen
          Talent & Aanleg om te leren, te werken en te leven
          Hoe maak je de juiste keuzes, blijf je gemotiveerd, en voel je je tevreden: alle voorwaarden op een rij

          JoHo WorldSupporter: samenvattingen en studiehulp
          Samenvattingen: startpagina voor geneeskunde en gezondheidszorg - Summaries Supporter
          Aantekeningen, samenvattingen en tentamentests voor geneeskunde en gezondheidszorg Waar gaat de pagina over?...
          Summaries: home page for medicine and healthcare - Summaries Supporter
          Notes, summaries, study assistance and exams for medicine and health care What is this page about? Contents:...
          Samenvatting bij de 3e druk van Diagnostiek van Alledaagse Klachten van De Jongh - Vintage Supporter
          Over dit boek Diagnostiek is een van de moeilijkste aspecten van de medische praktijk; moeilijk om te doen...
          JoHo WorldSupporter.org: links
          Medische en zorgvaardigheden - WorldSupporter
          JoHo.org: selectie bij het thema medisch werk doen en medische vaardigheden
          2.0 Thema's en topics
          Titel
          Medische vaardigheden en verpleegkunde studeren en stagelopen in het buitenland

          Naar het buitenland om:

          te backpacken   te reizen

          stage te lopen

          vrijwilligerswerk te doen

          te werken  te wonen 

            te verzekeren   in te pakken

          Train jezelf: Wat kan ik en hoe kan ik daar nog beter of sterker in worden?

          wereldbol

          Hoe werkt tevreden worden en gelukkig zijn eigenlijk, en wat wil je echt?

          Zoek op activiteit, land of onderwerp

          Onderliggende termen en onderwerpen
          Betrokken termen en onderwerpen
          Coördinerende termen en onderwerpen

          Wegwijzer bij competentie en motivatie
          Competentie en kwaliteit
          Samenvattingen en studiehulp
          Studie in het buitenland
          Stage en werkervaring
          Vrijwilligerswerk
          Werk
          JoHo Worldsupporter doelstellingen
          • Zie de doelstellingen van JoHo WorldSupporter voor: het versterken van begrip voor andere culturen en personen, het stimuleren van tolerantie in de wereld om je heen, het wereldwijd delen van kennis en knowhow, en het stimuleren van persoonlijke ontwikkeling in binnen- en buitenland
          Samenvattingen en studiehulp: per studie en vakgebied
          Samenvattingen en studiehulp voor bedrijfskundige en economische opleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor communicatie en marketingopleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor geneeskunde, gezondheid en zorgopleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor internationale, bestuurskundige en beleidskundige opleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor maatschappelijke en sociale opleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor milieu, onderzoek, statistiek en techniek
          Samenvattingen en studiehulp voor psychologie en gedragsopleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor rechten en juridische opleidingen
          Samenvattingen en studiehulp voor pedagogiek en onderwijsopleidingen
          Samenvattingen en studiehulp: aanbod per studie en studiegebied
          Samenvattingen & JoHo: aanbod en gebruik

          Activiteit in buitenland verzekeren

           werk, wereldreis, studie tot sport

           

          Wereldwijd verzekerd via JoHo: Startpagina 

            Vertrekken naar het buitenland

            Probleemloos wonen of tijdelijk verblijven in het buitenland?

            Betaald werk, vrijwilligerswerk en stages in het buitenland per werkveld en vakgebied

            Au pair worden in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Dieren verzorgen en natuur beschermen in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland bij events en in de entertainment in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in de Fysiotherapie en revalidatie zorg in het buitenland via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Jurist en juridische werkzaamheden in het buitenland via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Lesgeven in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Maatschappelijk dienstverlener en sociaal werk in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Online werken vanuit het buitenland als digital nomad of working nomad
            Werken in de outdoor en sportmanagement in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Personeelsmedewerker en arbeidsbemiddeling in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Psycholoog en coach in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Reisleider en reizen begeleiden in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in het toerisme en de reissector in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken als onderzoeker en in de wetenschap in het buitenland via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Werken bij een internationale organisatie of non-profit instelling in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in een duurzame lodge, ecohotel of safaricamp via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in een hotel of hostel in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in de marketing en communicatie in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in de bouw, ict, techniek en transport in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in de wintersport via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland bij een helpdesk of call center via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland als duikinstructeur of divemaster via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland bij een skischool als skileraar of snowboardinstructeur via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland in een bar, cafe, club, discotheek of restaurant via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland met kinderen en jongeren via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland op het gebied van management en organisatie via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland op het gebied van beleid en bestuur via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken op een camping, glamping, kampeerboerderij of resort in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken op een boerderij in het buitenland en fruit plukken via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Werken op een cruiseschip of zeiljacht in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken op een zomerkamp en activiteiten begeleiden in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken op het gebied van milieu en duurzaamheid in het buitenland via betaald werk, stage of vrijwilligerswerk
            Werken met een working holiday visum en werkvakanties in het buitenland
            Vrijwilligerswerk in het buitenland doen en vacatures voor vrijwilligerswerk
            Stage in het buitenland en vacatures voor stagelopen in het buitenland
            TEFL cursus volgen en Engelse les geven in het buitenland
            Werken in zorg en medische werk in het buitenland via betaald werk, stage en vrijwilligerswerk
            Werken in het buitenland en vacatures in het buitenland
            Werken in het buitenland - Tools
            Pagina onderwerp:

            medisch werk doen en medische vaardigheden in binnen- en buitenland

            JoHo: Bereikbaarheid - Concept – FAQ - Gegevens - Winkelwagen - Zoeken